Çin, asit ve sahte entegreler

ckocagil

Aktif Üye
Katılım
24 Aralık 2019
Mesajlar
852
Haftalar önce electret mikrofon preampı yaptığımız konuda sırf merak ettiğim için tek bir NE5534 ile sinyali 1000 kat (60 db) arttıran bir devre yapmıştım. Ses kartı ile çıktıyı analiz ettiğimde devrenin aşırı distortion ürettiğini görmüştüm. İlk düşüncem bunun doğal olduğu, çünkü bu op-ampların 1000 kat arttırma için tasarlanmadığıydı. Biraz daha düşününce aklıma geldi, ben bu çipleri uzun bir süre önce Aliexpress'ten 10lu paket halinde çok ucuza almıştım. Acaba bu çipler sahte olabilir miydi?

Çiplerin ilk falsosu: 10 çipin hepsi aynı üretim koduna sahipti. Büyük distribütörlerde bu olabilir (sonuçta üreticiden makara ile alıyorlar) ama Aliexpress'teki küçük satıcılarda bunun olma ihtimali çok düşük.

Bir op-ampın sahte olduğunu anlamanın en kolay yollarından biri "slew rate" değerini ölçmek ve datasheet ile karşılaştırmak. %100 sonuç vermez ama sahte çiplerin çoğu bu testten kalır.

Ben bu testi yapmadım. Bunun yerine çipi asit ile eritip içindeki silikon plakayı (İng. "die") mikroskop altında incelemeye karar verdim. Bu işleme decapping deniyor. Nitrik asit, cam deney tüpü ve bir ısı kaynağıyla yapılabilir, ancak çok merak etmiyorsanız tavsiye etmem: nitrik asit buharı ciğerler için oldukça zararlı. Ben bu işlemi açık havada, bol bol nefesimi tutarak yaptım.

Çipin plastik paketi ve bacakları tamamen eridikten sonra elimde kalan erimiş plastik ve asit karışımını içinde sodyum karbonat olan bir kaba koydum (böylece asit nötralize oldu). İyice su ekleyip karıştırdıktan ve sonra sıvı kısmını tuvalet kağıdıyla süzdüm. Kalan katı parçaları 5-10 dk inceleyip plastiklerin arasında zar zor bir silikon parçası görebildim.

İkinci falso: bu silikon dikdörtgen parça çok küçüktü: uzun kenarı 1mm'den kısaydı. Bu da çipin ya modern bir tasarım olduğunu, ya da eski bir tasarım ama çok daha basit/ucuz olduğunu gösteriyordu. İki türlü de çip sahte demekti.

Elimde mikroskop bulunmadığı için çöpten bulduğum minik merceklerden (muhtemelen lazer pointer veya CD/DVD merceği) birini cep telefonumun kamerasına yapıştırdım ve zar zor şu kötü kalitedeki fotoğrafı çekebildim:

chip.png


Üçüncü falso: çipin tasarımı çok basit görünüyor. Entegre devre tasarımından hiç anlamam ama Zeptobars'daki diğer op-amplarla (özellikle bizimkinin kardeşi NE5532 ile) karşılaştırınca arada büyük farklar görünüyor.

Aradım taradım ama NE5534 için bir silikon fotoğrafı bulamadım. Çare kalmayınca EEVBlog forumlarından yardım istedim. Sağolsunlar oradakiler nasıl buldularsa bana NE5534 silikonunun görüntüsünü gönderdiler (hiç benzemiyor) ve ayrıca şu falsoları buldular:
- Çipte bulunması gereken kapasitörler yok, olsaydı bunları düz, büyük plakalar olarak görürdük
- Çip simetrik bir dual op-amp (fotoğraf kalitesiz olduğu için ben tam simetrik olmadığını düşünüyordum)
- Çipin 8 padinin her biri dışarı bağlı değil (bunu da anlamak benim için güç olurdu, çünkü padleri bağlayan tellerin sökülme/erime ihtimali var)

Sonuç olarak: elimde bulunan çipler NE5534 değil, çok çok daha basit, sahte bir çipmiş. Bundan emin oldum ve huzura kavuştum :)
 
Son düzenleme:
Fiyat farkı ne kadardı? Genelde oradan anlaşılıyor sahte olup olmadığı. Ben de LM338 almıştım 5 TL ye ve yarısının içi boş yarısının da içi kısa devre çıkmıştı :D Gerçeğinin fiyatı 7 dolar.
 
Ben bu testi yapmadım. Bunun yerine çipi asit ile eritip içindeki silikon plakayı (İng. "die") mikroskop altında incelemeye karar verdim. Bu işleme decapping deniyor. Nitrik asit, cam deney tüpü ve bir ısı kaynağıyla yapılabilir, ancak çok merak etmiyorsanız tavsiye etmem: nitrik asit buharı ciğerler için oldukça zararlı. Ben bu işlemi açık havada, bol bol nefesimi tutarak yaptım.

Bir röntgen cihazı kullanılsa, hiç entegrenin içini açmadan iç yapının ayrıntılı resmi çıkarılabilir mi acaba?

Çok ucuz xray vericileri çıkıyor bazan ebay'de, alıp denemeler yapasım geliyor. Ama bu xray işi de sakat iş, bilinçsizce yapılmaması lazım, yoksa dünyanın radyasyonunu yemek var.
 
Fiyat farkı ne kadardı? Genelde oradan anlaşılıyor sahte olup olmadığı. Ben de LM338 almıştım 5 TL ye ve yarısının içi boş yarısının da içi kısa devre çıkmıştı :D Gerçeğinin fiyatı 7 dolar.

Tanesi 17 cent. Evet bu çipin bu paraya olması mümkün değil. Ancak Çin'de hurda çiplerin geri dönüşümü çok yaygın yapılıyor. Geri dönüştürdükten sonra elbette test falan edilmiyor. Şanslıysak olduğu gibi (eski görünümlü), şanssızsak yeniye benzemesi için makyajlanmış, üzeri plastiklenmiş ve yazısı tekrar işlenmiş olarak satılıyor. Güvenilir olduğunu düşündüğüm bir satıcıdan Philips ve Signetics yapımı eski 5532/5534 çipleri sipariş ettim, makyajlanmamış haldeler. 1-2 aya ulaşır. Gelince içlerinden birini feda edip aynı yöntemle inceleyeceğim.
 
Bir röntgen cihazı kullanılsa, hiç entegrenin içini açmadan iç yapının ayrıntılı resmi çıkarılabilir mi acaba?

Çok ucuz xray vericileri çıkıyor bazan ebay'de, alıp denemeler yapasım geliyor. Ama bu xray işi de sakat iş, bilinçsizce yapılmaması lazım, yoksa dünyanın radyasyonunu yemek var.

Röntgenin çözünürlüğü engel teşkil edebilir. Dişçilerin kullandıkları x-ray'in bile yetmeyeceğini sanıyorum.

Freze ile çipin üzerini ufak ufak traşlayarak açanlar var. Bende olmadığı için deneyemedim ama sizde var diye biliyorum :)
 
Röntgenin çözünürlüğü engel teşkil edebilir. Dişçilerin kullandıkları x-ray'in bile yetmeyeceğini sanıyorum.

Freze ile çipin üzerini ufak ufak traşlayarak açanlar var. Bende olmadığı için deneyemedim ama sizde var diye biliyorum :)

Evet muhtemelen bir şekilde büyütme de yapmak lazım. Optik büyütme bile yeterince zor iken x-ray ışın bazında büyütmeye hiç girmemek lazım :D

Frezelerin pratik işleme hassasiyeti sınırı 50 mikron gibidir (0.05 mm). Belki büyük bir ustalıkla 20 mikrona inilebilir. Eğer çipin üstündeki plastik ile çipin kendisi arasında yeterince boşluk varsa (tam birbirlerine yapışmıyorlarsa) freze ile kapağını açabiliriz tabi. Ama benim bildiğim o plastik tamamen bitişik çipe.
 
Tanesi 17 cent. Evet bu çipin bu paraya olması mümkün değil. Ancak Çin'de hurda çiplerin geri dönüşümü çok yaygın yapılıyor. Geri dönüştürdükten sonra elbette test falan edilmiyor. Şanslıysak olduğu gibi (eski görünümlü), şanssızsak yeniye benzemesi için makyajlanmış, üzeri plastiklenmiş ve yazısı tekrar işlenmiş olarak satılıyor. Güvenilir olduğunu düşündüğüm bir satıcıdan Philips ve Signetics yapımı eski 5532/5534 çipleri sipariş ettim, makyajlanmamış haldeler. 1-2 aya ulaşır. Gelince içlerinden birini feda edip aynı yöntemle inceleyeceğim.

O geri dönüşüm nasıl rantabl oluyor anlamıyorum. Bozuk bir NE5534'ün içini açıp yeni çip yerleştirmek ve tüm bacak bağlantılarını tekrar yapmak yeni çipten çok daha pahalıya gelir gibime geliyor.

İncelemeyi takip edeceğim :) Daha iyi bir sonuç almak için aliexpress'te 300x optik mikroskoplar var. Fiyatı da 50 dolar gibi. Bende de var bunlardan. Buna uygun ucuz USB kameralar da var.

1583147502622.png
 
Güvenilir olduğunu düşündüğüm bir satıcıdan Philips ve Signetics yapımı eski 5532/5534 çipleri sipariş ettim, makyajlanmamış haldeler. 1-2 aya ulaşır. Gelince içlerinden birini feda edip aynı yöntemle inceleyeceğim.

Hangi firma? Ben de bakayım belki işime yarar birşeyler bulabilirim. Bu tip firmaları sabitlenmiş bir konu içerisinde listeleyebiliriz.
 
O geri dönüşüm nasıl rantabl oluyor anlamıyorum. Bozuk bir NE5534'ün içini açıp yeni çip yerleştirmek ve tüm bacak bağlantılarını tekrar yapmak yeni çipten çok daha pahalıya gelir gibime geliyor.

O kadar ileri gitmiyorlar. Paketlenmiş çipin üst plastik yüzeyine ince bir plastik tabaka ekliyorlar, sonra baskı makinası ile yeni yazı yazıyorlar. Hatta bu baskılar genelde kalitesiz olduğu için asetonla silinebiliyor (lazerle yazan azimli Çinliler de varmış). Pinlerin yeni görünmesi için lehime batırıp çıkarıyorlar. Bunu da Energy-Dispersive X-ray Spectroscopy yöntemiyle tespit eden bir video vardı. Pinlerde kurşun çıkıyordu, sıfır çiplerde bu olamaz.

İncelemeyi takip edeceğim :) Daha iyi bir sonuç almak için aliexpress'te 300x optik mikroskoplar var. Fiyatı da 50 dolar gibi. Bende de var bunlardan. Buna uygun ucuz USB kameralar da var.

Ucuz, plastik çocuk mikroskoplarından denemeyi düşünüyorum. Kutusunda 1200x büyütebildiğini iddia ediyor. Mercekleri o kadar iyi olamaz ama denemekle çok bir şey kaybetmem.

Bu decapping işiyle ilgilenen çok azimli insanlar var. Evine elektron mikroskobu ve Focused Ion Beam alan manyaklara rastladım internette...
 
Bu decapping işiyle ilgilenen çok azimli insanlar var. Evine elektron mikroskobu ve Focused Ion Beam alan manyaklara rastladım internette...

Bu batı dünyasında çok yaygın birşey. Insanların meraklı olması ve herşeyi kurcalaması. Bunu örnek almamız lazım bizim, yoksa adamların yozlaşmış kültürü ve sahte, iki yüzlü insani değerlerini değil :)

Bahsettiğin elektron mikroskoplu manyak bu mu? Buysa ben de takip ediyorum onu :)


Ben de evinde xray cihazı isteyen bir manyağım :katil2:
 
Applied Science değil başka biriydi, bir forumda evinin fotoğrafını koymuştu. Applied Science efsanedir bu arada, kanalda kullandığı profesyonel elektron mikroskobu haricinde kendi elektron mikroskobunu sıfırdan yapabilmiş biri. Başka yapabilen de görmedim...
 
Ucuz, plastik çocuk mikroskoplarından denemeyi düşünüyorum. Kutusunda 1200x büyütebildiğini iddia ediyor. Mercekleri o kadar iyi olamaz ama denemekle çok bir şey kaybetmem.
Aslında ben bit pazarında bir çok kez laboratuvar tipi mikroskop'a denk geldim ama çok büyütüyorlar (içinden homurdanma :D ) diye almadım. Daha doğrusu özellikle cep telefonu baskı devresinden daha detaylı inceleyeceğim bir şeye ihtiyaç duymadım. Bende çocuk için Eastcolight 360 Super Hd Microscope Smartphone marka aldım. 200x diyor iş de görüyor fena marka değil ama mercek kalitesinden öte 1000x filan hikayedir diye düşünüyorum onlara hiç bulaşmamak lazım.

 
Son düzenleme:
sahte opamp benimde basima geldi, adetli almistim ve sahte olabilir diye test ettim, slew rate testinden hepside kaldi, satanlarda heralde soyle dusunuyor, nasil olsa o frekanslara kolay kolay kimse ihtiyac duymaz diyorlardir, ama birde gurultu akim kazanci gibi durumlarida test etmekte fayda var, sonunda duzgun bir seri bulup adetli almistim birdaha denk gelmez diye, ama adamlarda hakli 3TL ye aldigin malzemedende cok fazla umitlenmemek gerek.
 

Çevrimiçi personel

Forum istatistikleri

Konular
5,654
Mesajlar
97,284
Üyeler
2,438
Son üye
İbrahimSönmez

Son kaynaklar

Son profil mesajları

cemalettin keçeci wrote on HaydarBaris's profile.
barış kardeşim bende bu sene akıllı denizaltı projesine girdim ve sensörleri arastırıyorum tam olarak hangi sensör ve markaları kullandınız yardımcı olabilir misin?
m.white wrote on Altair's profile.
İyi akşamlar.Arabanız ne marka ve sorunu nedir.Ben araba tamircisi değilim ama tamirden anlarım.
* En mühim ve feyizli vazifelerimiz millî eğitim işleridir. Millî eğitim işlerinde mutlaka muzaffer olmak lâzımdır. Bir milletin hakikî kurtuluşu ancak bu suretle olur. (1922)
Kesici/Spindle hızı hesaplamak için SpreadSheet UDF'leri kullanın, hesap makinesi çok eski kalan bir yöntem :)
Dr. Bülent Başaran,
Elektrik ve Elektronik Mühendisi
Yonga Tasarım Özdevinimcisi
Üç güzel "çocuk" babası
Ortahisar/Ürgüp/Konya/Ankara/Pittsburgh/San Francisco/Atlanta/Alaçatı/Taşucu...

Back
Top