Kelvin Probu ve Güç Kaynakları

malazgirt

Timur Aydın
Staff member
Katılım
24 Şubat 2018
Mesajlar
118
Kelvin probları, genelde 4 terminalli direnç ölçümü yapan multimetrelerle kullanılır ve çok düşük değerli dirençlerin hassas bir şekilde ölçülmesine imkan verir. Bununla ilgili daha detaylı bilgi için Düşük değerli dirençler hassas bir şekilde nasıl ölçülür? başlıklı konuyu inceleyebilirsiniz.

Kelvin probların, bazı laboratuvar güç kaynaklarında da bir uygulama alanı daha vardır ve orada da aynı prensip doğrultusunda iş görürler. Özellikle yüksek akım verme kapasitesine sahip güç kaynakları, 4 terminal modunda çalıştırılabiliyor. Örneğin Rigol'ün DP821A güç kaynağı, 8V ve 10A lik bir çıkışa sahip. Burada, iki tane +/- gerilim çıkışı, iki tane de +/- "Sense" terminalleri var. Peki bu "Sense" özellikli güç kaynakları nasıl işe yarar?

Bunu anlamak için bir Rigol DP821A laboratuvar güç kaynağı, bir de Rigol'ün DL3021 elektronik yük'ünü kullanacağız. Elektronik yük'ün buradaki tek görevi, ayarlanan miktarda akım çekmektir. Örneğin, elektronik yük'e, 3 Amper akım çek diyoruz, o da 3 Amper akım çeken bir rezistif yük gibi davranıyor.

İlk testte, DP821A ya yükümüzü normal kablo ile bağlıyoruz ve 5 Volt gerilimde 5 Ampler akım çekiyoruz. Hakikaten güç kaynağı, yüke 5V ta 5A akımı veriyor.
scaled_20180312_011258.jpg


Bu şartlar altında, yük tarafındaki voltaja bakıyoruz. Yük üzerinde düşen gerilim 5V un epey altında, 4.59V. Aradaki voltaj farkı, bağlantı kabloları üzerine düşüyor, çünkü nispeten yüksek bir akım çekiyoruz ve bu akım değerinde, bağlantı kablolarının direnci önemli hale geliyor ve bir voltaj düşümüne sebep oluyor.
scaled_20180312_011311.jpg


Görüldüğü gibi, güç kaynağımız beklendiği gibi 5V ta tertemiz 5A akım verirken, yük üzerinde işler tamamen değişiyor ve güç kaynağının sağladığı o iyi regülasyondan eser kalmıyor. Ciddi bir voltaj düşümü var ve birçok devre için bu düşüm kabul edilemeyecek kadar fazla. Gerçi tellerin kalınlığını artırarak bu voltaj düşümünü azaltabiliriz. Ama gene de çekilen akıma göre değişen bir voltaj düşümü olacak, temiz, akımdan bağımsız bir regülasyondan bahsedemeyeceğiz artık.
 
Last edited by a moderator:
Peki çözüm nedir? Çözüm, sense özelliğini devreye sokmak ve yükü, güç kaynağına bir kelvin probu ile bağlamak. Bunu yapınca, görüldüğü gibi yük tarafında artık 5V var, ve yük değişse bile, güç kaynağı "sense" terminalleri üzerinden bu değişimi izleyecek ve dengelemek için gereken ayarlamayı yapacak.

Kelvin probumuz
scaled_20180312_011856.jpg


Kelvin probu ile yükü güç kaynağına bağlıyoruz ve 9A akım çekiyoruz. Ama yine de yük tarafında 5V u muhafaza ediyoruz.
scaled_20180312_011547.jpg


scaled_20180312_011609.jpg


Evet, gördüğünüz gibi, özellikle yüksek akım değerlerinde, regülasyonu çok iyi olan bir güç kaynağı, yük üzerinde temiz, sabit bir voltajı garantilemek için yeterli değil. Yükü güç kaynağına bağlayan kablo, o çok iyi regülasyonu işte böyle boşa çıkarıyor. Ama Rigol DP821A gibi sense özelliğine sahip bir güç kaynağı kullanır ve 4 terminalli kelvin probu bağlantısı kullanırsak, istediğimizi elde ediyoruz. Yük üzerindeki voltaj, yük değişimlerinden bağımsız olarak, ve aradaki kablonun üzerinde düşecek gerilimden de bağımsız olarak sabit tutuluyor.
 

Çevrimiçi personel

Forum istatistikleri

Konular
5,789
Mesajlar
99,024
Üyeler
2,464
Son üye
s4met

Son kaynaklar

Son profil mesajları

cemalettin keçeci wrote on HaydarBaris's profile.
barış kardeşim bende bu sene akıllı denizaltı projesine girdim ve sensörleri arastırıyorum tam olarak hangi sensör ve markaları kullandınız yardımcı olabilir misin?
m.white wrote on Altair's profile.
İyi akşamlar.Arabanız ne marka ve sorunu nedir.Ben araba tamircisi değilim ama tamirden anlarım.
* En mühim ve feyizli vazifelerimiz millî eğitim işleridir. Millî eğitim işlerinde mutlaka muzaffer olmak lâzımdır. Bir milletin hakikî kurtuluşu ancak bu suretle olur. (1922)
Kesici/Spindle hızı hesaplamak için SpreadSheet UDF'leri kullanın, hesap makinesi çok eski kalan bir yöntem :)
Dr. Bülent Başaran,
Elektrik ve Elektronik Mühendisi
Yonga Tasarım Özdevinimcisi
Üç güzel "çocuk" babası
Ortahisar/Ürgüp/Konya/Ankara/Pittsburgh/San Francisco/Atlanta/Alaçatı/Taşucu...

Back
Top