Kulağın ses algılaması ile ilgili ilginç gerçekler #1

[taydin]

İnsan kulağının sese duyarlılığının frekansa göre tipik değişimi aşağıdaki gibidir:

Buradan görüldüğü üzere, dB SPL skalasında referans olarak kabul edilen 0 dB SPL değeri, insan kulağının kabaca 700 Hz - 2 kHz arasındaki duyarlılığına karşılık geliyor. Ama grafikten görüldüğü üzere, 4 kHz civarındaki frekanslarda insan kulağının duyarlılığı pik noktasına ulaşıyor. Düz olan çizgi, tek kulak için, kesikli çizgi de iki kulak beraber değerlendirildiğinde gözlemlenen duyarlılıktır. İki kulak birden düşünüldüğünde, duyarlılık 4 kHz civarında 13 dB daha iyidir.

 

[taydin]

Gene grafikten anlaşıldığı üzere, düşük frekanslarda insan kulağının duyarlılığı hızla azalıyor. Bu nedenle bir ses sisteminde kullanılan bas amfilerin ve hoparlörlerin çok daha yüksek güçte seçilmesi gerekiyor ki düşük frekanslı sesler dinleyici tarafından istenen seviyede duyulabilsin.

Aynı şekilde eğer çok güçlü bir ses, bir çeşit caydırıcı güvenlik tedbiri veya silah olarak kullanılacaksa, insan kulağının duyarlılığının en yüksek olduğu 4 kHz civarında çok güçlü bir ses üretmesi maksimum etkiyi yaratacaktır. Bunun nedeni, 4 kHz de duyma eşiğinin azalması ile birlikte, acı hissetme ve kulağın zarar görme eşiğinin de azalması. Bu yüzden bu prensiple çalışan hırsız caydırıcı sistemler geliştirilmiştir.

 

[Sercan]

Bir de kulak yaşı testi var.

 

[taydin]

Bir de kulak yaşı testi var.

Ben hepsini duyardım da, kulaklık iyi değil

 

[Gokrtl]

Ben 40 yaş altını duyamıyorum. Kendim 36 olsam da kulaklar 40'ı geçmiş demekki.

 

[Sercan]

30 yaş ile birlikte sadece birer kez hışırtı sesi duyabildim. Gerçek mi bu?

Test gerçek. Buna Presbiakuzi denir. İnsan normal süreçte, yaşlandıkça yüksek frekansta işitme kaybı yaşar.

Yaşlanmaya bağlı işitme kaybı (Presbiakuzi) nedir? - Op. Dr. Ziya Saltürk | Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Vakfı

www.tkbbv.org.tr

 

[taydin]

30 yaş ile birlikte sadece birer kez hışırtı sesi duyabildim. Gerçek mi bu?

Bir ara audio analizör ile ölçeceğim. Gerçekten belirtilen frekanslar çıkıyor mu ve genlikleri nedir görelim.

 

[taydin]

8 kHz, 12 kHz, ve 15 kHz frekanslarında tam olarak aynı seviyede ton var. Ama 16 kHz, 18 kHz, ve 19 kHz ÜRETİLMİYOR, ses kaydında bunlar yok. Dolayısıyla bunları duymuyorsanız, bu iyi birşey Ama birşeyler duymuşsanız, o zaman gaibden sesler duyuyorsunuz demektir, odyoloji bölümü yerine psikiyatri bölümüne gitmeniz gerekir

 

[taydin]

Bu arada kendim tonları ürettim. 1 Vrms lik sinüslerin frekansını artırarak gittim. 12 kHz sinüsü duyuyorum, ama 13 kHz verince hiç duymuyorum.

 

[Sercan]

Ben videoyu dinleyip paylaşmadım. Eğer öyleyse çok vahim bir şey söylüyorsun...

 

[Sercan]

Ayrıca merak edip video yorumlarına baktım çoğu 30 yaş altın duymadığını bazıları hepsini duyduğunu söylemiş.

 

[taydin]

Zaten adamlar da o videonun bilimsel usullere uygun bir test yaptığını iddia etmiyor. İnsanların o hastaneye gelip kulaklarını kontrol ettirmelerini sağlamaya çalışıyorlar gibime geldi.

 

[taydin]

Arada seviye ile etkileşen birşey olmaması için dijital optik çıkışlı ses kartımdan çaldım ve o şekilde ölçtüm. Aşağıda 12 kHz için sonucu görüyorsunuz. Sağ ve sol kanallar arasında 98° faz farkı var! Distorsiyon da %23 Yani o kadar çok gürültü var ki, normalde 12 kHz tonu duymayacak olan adam, belki de 10 kHz altındaki frekanslarda görülen arka plan gürültüsünü duyar ve 12 kHz tonu duyduğunu zanneder.

 

[taydin]

Bu da audio analizörün kendi ürettiği 12 kHz tonu kendisinin ölçmesinin sonucu. Sağ ve sol tam olarak aynı fazda, distorsiyon pratik olarak %0. Audio tekniğine biraz olsun hakim olan birisi, bedava Audacity programını kullanarak bu kalitede ton üretebilir. Hadi youtube'da video dönüşümü var, mp4'e dönüşecek. Gene de distorsiyonun %1 in çooook altında olması ve sağ ve solun tam olarak aynı fazda olması lazımdı.