UPS ile araba aküsü kullanmak

[taydin]

Bulunduğum yerde elektrikler çok fazla kesilmiyor, ama kesilince de bazan saatlerce kesik kaldığı oluyor. O yüzden daha büyük akü kapasiteli başka bir UPS almıştım (25 Ah kapasiteli aküler var bunda). Ama o da hem çok gürültücü, hem de gene 2 saat sistemi ayakta tutamıyor, o yüzden şu anda bir kenarda duruyor.

Şu anda 3 kVA lık Tunçmatik kullanıyorum. Bundan orijinalde 7 Ah aküler vardı. Ben o aküleri sökeyim ve yerine 6 tane 12 V 60 Ah lik araba aküsü koyayım diyorum. Bu akülerle UPS'in saatlerce sorunsuz çalışması lazım. Bunun bir dezavantajı, akü kapasitesi çok daha yüksek olduğu için, mevcut akü şarj devresi de bu kapasiteye göre şarj yapmayacağı için şarj süresi çok daha uzun sürecek. Ama bu o kadar büyük bir sorun değil. Elektrik sık kesilmediği için, bir sonraki kesintiye kadar şarj mutlaka tamamlanmış olacaktır.

Bir diğer potansiyel problem, gaz çıkışı ile ilgili. İnternette araştırdığım kadarı ile, evde kullanmanın bu çekincesinden bahsediliyor. Yani şarj altında H₂S gazı çıkma riski. Bu önemli, bunu garantiye almadan bu işe girişmemek lazım.

 

[taydin]

Bizim buradaki lastiktçiden deneme amaçlı bir tane araba aküsü aldım. H₂S gazı ölçümü yapan çok duyarlı bir cihaz var elimde. Aküyü 2 A ile sürekli şarjda tutarken bir yandan da gaz ölçer ile sürekli ölçüm yapacağım. Gaz ölçerin bilgisayar bağlantısı da var, oradan da zamana göre ölçüm trendini de görebileceğiz. Aslında Tunçmatik bunu 1 A den daha düşük bir akım ile şarj edecek, ama 2 A ile gaz seviyesi riskli seviyenin altındaysa, o zaman Tunçmatik ile de bir endişemiz kalmayacak.

 

[taydin]

Şu anda yaklaşık 4 saattir şarjda. Şarj akımı 2 A ile başlamıştı, şu anda 0.8 A seviyesine indi. Artık akü neredeyse tam şarjlı duruma geldi. Okunan H₂S yoğunluğu çoğu zaman 0 ppm, arada bir 0.01 - 0.04 aralığında geziniyor ve sonra tekrar 0 lara düşüyor. 6 tane akü için en olumsuz rakam olan 0.04'ü 6 ile çarparsak 0.24 ppm elde ediyoruz.

İş güvenliği kaynaklarına göre, 8 saatlik bir mesai için güvenli H₂S sınırı 10 ppm. Neredeyse 50 misli güvenlik marjımız var. Yani bu aküyü evde şarj edip şarjı olarak tutmanın bir güvenlik riski yok.

 

[yesilu]

araba aküsüyle olmaz, derin deşarja dayanıklı değiller, 3 bilemedin 5 deep discharge sonrası aküler ölür. kamp tekne vs de kullanılan jel aküler bu iş için daha uygun. bir arkadaş araba aküsü bağlamıştı yeni akü tam şarjlı olmsına rağmen 7ah aküden sadece birkaç dkika fazla dayanmıştı, akü de dolu kalmıştı. aletin kendini zamanlayıcıyla kapattığı sonucuna varmıştık. bu ara yaşam aküsü adı altında lifepo4 aküler satılıyor, ben bunları çok merak ediyorum. jel aküden daha avantajlı bile olabilir...

 

[taydin]

araba aküsüyle olmaz, derin deşarja dayanıklı değiller, 3 bilemedin 5 deep discharge sonrası aküler ölür. kamp tekne vs de kullanılan jel aküler bu iş için daha uygun. bir arkadaş araba aküsü bağlamıştı yeni akü tam şarjlı olmsına rağmen 7ah aküden sadece birkaç dkika fazla dayanmıştı, akü de dolu kalmıştı. aletin kendini zamanlayıcıyla kapattığı sonucuna varmıştık. bu ara yaşam aküsü adı altında lifepo4 aküler satılıyor, ben bunları çok merak ediyorum. jel aküden daha avantajlı bile olabilir...

Derin deşarj durumu hiçbir zaman olmayacak. 60 Ah kapasite ile akü yarı yarıya bile boşalmadan zaten elektrikler gelmiş olacak. Hedef 2 saat çalıştırması, ama iki saat olmaz da bir buçuk saat olur, neyse.

 

[Sercan]

Derin deşarj olabilmesi için 6 tane 60 Ah kapasitesi olan akülerden toplamda (220 V'a dönüştürülmüş kayıplarla birlikte) ne kadar güç alınabilir acaba?

 

[taydin]

6 tane 12 V akü seri bağlanırsa 72 V verir. 60 A de akım çeksen, bir saat boyunca 4200 W güç alırsın. Sonra da akü tam boşalmış olur.

Ama benim normal şartlarda UPS yükü %20 lerde geziniyor. Ancak test cihazları açarsam bu oran artıyor. Elektrik kesildiği anda elzem olmayan cihazları da kapatacağıma göre, 500 W güç diyelim. Akü kapasitesi yarı yarıya düşmeden bile saatlerce çalıştırabiliyor olması lazım. Ama tabi deneyince işin aslını göreceğiz

 

[Sercan]

Derin şarj konusu geçince merak ettim, klasik pil alırken UPS için jel mi yoksa AGM tip mi almalı?

 

[Endorfin35+]

@taydin akü işini ne yaptın?

Ben Bu konuda bir deneme içerisindeyim. Elimde tunçmatik harici akü üniteli bir ups var. Harici akü ünitesinde 12/7ah aküler seri paralel karışık bagli ve 24V üzerinden ups çalışıyor. Tam sayısını hatırlamıyorum ama 20 adet gibi aküsü var aküler kısa sürede bozuluyor. Yine aküler bozuldu ve bu sefer iki adet 12/60ah araba aküsü aldım. Aküler aldığımda 12.1V değerinde idi. Biraz kesme biçme ile iki adet akü harici akü ünitesine sığdı. Akü ünitesinede ek olarak gözlem için bir voltmetre yerleştirdim.



Ups in ekranında aküler %10 dolu görünüyordu. Önemsemedim ve fişi çekerek sistemi test ettim. 10dk çalışmadan ups hata verdi...

Madem öyle şarj olsun dedim. Aküler bir günde 27-28v seviyesine ulaştı. Sistemi yine test ettim. 10dk demeden yine hata (err 20 ) verdi. Kullanma kulavuzunda böyle bir hata kodu yok! Başka bir kaynaktan bu hatanın akü kalibrasyonu ile ilgili olduğunu öğrendim. Akü kapasite ayarı varmış ve benim ayar 7ah de imiş. Kapasite ayarını 60ah ye ayarladım. Tekrar test ettim. Sonuç yine hüsran... Birde şöyle salak bir durum var bu hataya düşünce cihazı kapatamıyorum. Anca akü bağlantısını keserek cihazı yeniden başlatıyorum. Sonrada benim yaptığım kapasite ayarı tekrar 7ah ye düşüyor. Varsayılan değer sanırım.. neyse vel hasıl tunçmatik ile bu iş olmadı...

2003 yılında aldığım ve performansından çok memnun kaldığım 1000va inform ups ile deneme yaptım. İnform un harici akü desteği vs. yok. Ama ben bir şekilde bağlantı yaparak sistemi test etmeye başladım. Yüküm 400w. Test 27v ile başladım ve 3 saat sonunda akü 24v a düştü. 4. Saate doğru 23.3 seviyelerinde ups akü azaldı ikazına geçti. Aşırı yük uyarısı olmamasına rağmen trafosu çok ısındı. Fan desteği ekleyerek bu sorunuda çözdüm. Tam test etmesemde 5 saat gibi bir süre gayet yeterli. Sonrasında başka bir sorun ortaya çıktı. Aküler bir türlü şarj olmadı. İnform 7ah akü için tasarlandığından şarj akımını ölçtüğümde 0.4A okudum. Şarj voltajı ise 27.5Volt. En başta deniyorum dedim ya aküler hala şarjda. Şu an aküler 2-3 günde 26V a yaklaştı. Eğer birkaç gün içinde 27V u görürsem sistem benim için yeterli olacak. 5saat destek sonrasında 1 hafta toparlanma gibi olacak. Kesintiler çok sık ve uzun olmadığı için sorun yok gibi... Ancak aküler şarj olmazsaki araba aküsü 400ma ile ne yapacak göreceğiz. O zaman ayrıca bir şarj sistemi gerekecek veya başka bir ups bakacağım...

 

[taydin]

60 Ah araba aküsünün çok daha uzun bir çalışma süresi vereceğinden bir tereddütüm yok. Benim denediğim akü ile gaz çıkışı da olmuyor (ama başka aküler için birşey diyemeyeceğim). Şu anda benim için geriye kalan tek çekince, akü dolmaya yaklaşınca bile şarj akımı halen 1 A değerine yakın seyrediyor. UPS'in mevcut şarj devresi bunu nasıl karşılar bilemiyorum.

"Akıllı" bir şarj devresi ise (inşallah değildir, hiç sevmem akıllı devreleri), akım düşmediği için bu akü bozuk diyebilir. Veya şarj akımı hiç azalmadığı için şarj devresi aşırı ısınıp bozulabilir.

60 Ah lik bir akü tam dolduğunda şarj akımı ne olur acaba? Ben tam doldurma durumunu denemedim. Sadece bir süre şarjda tuttum.

 

[Endorfin35+]

60 Ah araba aküsünün çok daha uzun bir çalışma süresi vereceğinden bir tereddütüm yok. Benim denediğim akü ile gaz çıkışı da olmuyor (ama başka aküler için birşey diyemeyeceğim). Şu anda benim için geriye kalan tek çekince, akü dolmaya yaklaşınca bile şarj akımı halen 1 A değerine yakın seyrediyor. UPS'in mevcut şarj devresi bunu nasıl karşılar bilemiyorum.

"Akıllı" bir şarj devresi ise (inşallah değildir, hiç sevmem akıllı devreleri), akım düşmediği için bu akü bozuk diyebilir. Veya şarj akımı hiç azalmadığı için şarj devresi aşırı ısınıp bozulabilir.

60 Ah lik bir akü tam dolduğunda şarj akımı ne olur acaba? Ben tam doldurma durumunu denemedim. Sadece bir süre şarjda tuttum.

1A olayını anlamadım. Akü hem ups e bağlı hemde aynı anda ayrıca harici bir şarj cihazına mı bağlı?

 

[taydin]

1A olayını anlamadım. Akü hem ups e bağlı hemde aynı anda ayrıca harici bir şarj cihazına mı bağlı?

UPS'e hiçbir zaman bağlanmadı. Bir laboratuvar güç kaynağı ile şarj ediyorum.

 

[semih_s]

@taydin akü işini ne yaptın?

Ben Bu konuda bir deneme içerisindeyim. Elimde tunçmatik harici akü üniteli bir ups var. Harici akü ünitesinde 12/7ah aküler seri paralel karışık bagli ve 24V üzerinden ups çalışıyor. Tam sayısını hatırlamıyorum ama 20 adet gibi aküsü var aküler kısa sürede bozuluyor. Yine aküler bozuldu ve bu sefer iki adet 12/60ah araba aküsü aldım. Aküler aldığımda 12.1V değerinde idi. Biraz kesme biçme ile iki adet akü harici akü ünitesine sığdı. Akü ünitesinede ek olarak gözlem için bir voltmetre yerleştirdim.

13334 eklentisine bak 13331 eklentisine bak

Ups in ekranında aküler %10 dolu görünüyordu. Önemsemedim ve fişi çekerek sistemi test ettim. 10dk çalışmadan ups hata verdi...

Madem öyle şarj olsun dedim. Aküler bir günde 27-28v seviyesine ulaştı. Sistemi yine test ettim. 10dk demeden yine hata (err 20 ) verdi. Kullanma kulavuzunda böyle bir hata kodu yok! Başka bir kaynaktan bu hatanın akü kalibrasyonu ile ilgili olduğunu öğrendim. Akü kapasite ayarı varmış ve benim ayar 7ah de imiş. Kapasite ayarını 60ah ye ayarladım. Tekrar test ettim. Sonuç yine hüsran... Birde şöyle salak bir durum var bu hataya düşünce cihazı kapatamıyorum. Anca akü bağlantısını keserek cihazı yeniden başlatıyorum. Sonrada benim yaptığım kapasite ayarı tekrar 7ah ye düşüyor. Varsayılan değer sanırım.. neyse vel hasıl tunçmatik ile bu iş olmadı...

2003 yılında aldığım ve performansından çok memnun kaldığım 1000va inform ups ile deneme yaptım. İnform un harici akü desteği vs. yok. Ama ben bir şekilde bağlantı yaparak sistemi test etmeye başladım. Yüküm 400w. Test 27v ile başladım ve 3 saat sonunda akü 24v a düştü. 4. Saate doğru 23.3 seviyelerinde ups akü azaldı ikazına geçti. Aşırı yük uyarısı olmamasına rağmen trafosu çok ısındı. Fan desteği ekleyerek bu sorunuda çözdüm. Tam test etmesemde 5 saat gibi bir süre gayet yeterli. Sonrasında başka bir sorun ortaya çıktı. Aküler bir türlü şarj olmadı. İnform 7ah akü için tasarlandığından şarj akımını ölçtüğümde 0.4A okudum. Şarj voltajı ise 27.5Volt. En başta deniyorum dedim ya aküler hala şarjda. Şu an aküler 2-3 günde 26V a yaklaştı. Eğer birkaç gün içinde 27V u görürsem sistem benim için yeterli olacak. 5saat destek sonrasında 1 hafta toparlanma gibi olacak. Kesintiler çok sık ve uzun olmadığı için sorun yok gibi... Ancak aküler şarj olmazsaki araba aküsü 400ma ile ne yapacak göreceğiz. O zaman ayrıca bir şarj sistemi gerekecek veya başka bir ups bakacağım...

Hocam bu calcium araba aküleri daha yüksek voltajla şarj ediliyorlar. Yoksa tam şarja ulaşmıyorlar ve kısa sürede sülfatlaşma olup bozuluyorlar. UPS'in şarjı akülerinizi ziyan edebilir. Benim eski arabam yedi bunlardan birini 1 yılda.

 

[Endorfin35+]

Benim araba 5 yaşında ve şu an üzerinde 3. Aküsü takılı

Şarj olayına bakacağım. Ne olacak hep beraber öğreneceğiz.

 

[mehmetaliözdemir]

60 Ah lik bir akü tam dolduğunda şarj akımı ne olur acaba? Ben tam doldurma durumunu denemedim. Sadece bir süre şarjda tuttum.

Akünün tam tam dolu olduğu voltaj atıyorum 14.4 ve kapasite 60ah diyelim. 1/20 akım ile şarj ediliyor. Bu 60ah için 3 amper. 3 amperle şarj ediliyor voltaj 14.4 volta ulaştığında cihaz trickle şarja geçiyor ve öylece bekliyor. Bu da kapasitenin 1/1000'i 60ma.
Binde bir değeri kuru aküler için kurşun asit olanlar için daha farklıdır ama çokta hayati bir şey değildir diye düşünüyorum.

 

[taydin]

Akünün tam tam dolu olduğu voltaj atıyorum 14.4 ve kapasite 60ah diyelim. 1/20 akım ile şarj ediliyor. Bu 60ah için 3 amper. 3 amperle şarj ediliyor voltaj 14.4 volta ulaştığında cihaz trickle şarja geçiyor ve öylece bekliyor. Bu da kapasitenin 1/1000'i 60ma.
Binde bir değeri kuru aküler için kurşun asit olanlar için daha farklıdır ama çokta hayati bir şey değildir diye düşünüyorum.

O zaman benim akünün şarjı tamamlanmamış. 0.8 A çekiyorken şarjdan ayırdım.

 

[mehmetaliözdemir]

O zaman benim akünün şarjı tamamlanmamış. 0.8 A çekiyorken şarjdan ayırdım.

Bence tamamlanmış. 14.4 bağlı iken çektiği akım0.8 e kadar düştü ise ve akü sağlamsa dolmuş olmalı. Şimdi 80 ma ile trickle yapması lazım akü uzun süre beklemelerde sülfatlaşmaması için.

 

[taydin]

Daha önce 13.3 V da şarj etmiştim. Şimdi tekrar bağladım güç kaynağına ve 14.4 V verdim. Akımı da 3 A ile sınırlandırdım. İlk başta 2.8 A gibi akım çekti, şimdi birkaç dakika sonra 1.5 A değerine indi. Bakalım birkaç saat dursun akım ne olacak.

 

[taydin]

14.4 V altında ve 3 A akım sınırlama ile birkaç saat şarjdan sonra akım 0.4 A değerine düştü. Yavaş da olsa azalmaya devam edecek bu herhalde. Şimdi şarjdan ayırdım ve voltajı ölçtüm 13.16 V. Biraz daha şarj edeyim bakalım.

 

[Endorfin35+]

Zaten voltajlar eşitlenince teorik olarak akım sıfır olmalı değilmi?