Çamaşır makinesinde anlayamadığım garip bir arıza

[Furkan KELEŞOĞLU]

Bosch WFO2062TR marka model çamaşır makinesinin bir kaç problemi vardı bunlar sırasıyla ;

- kapı kilidi arızası
- amortisörler bitmişti
- motor kömürleri
- anakart arızası ( motor sürücü bölümü )

Kapı kilidini değiştirdim motor komürlerini değiştirdim anakartta ki arızayı giderdim amortisörleri çok zor olsa da ( presli pimler vardı kesip delmek zorunda kaldım ) değiştirdim. Ve makinayi önce sıkma programında çalıştırdım motoru test etmek için ve motor normal çalıştı kollektorde ark vs yok daha sonra soğuk yikama programinda çalıştırdım yine bir problem yok en son 90 dereceye alıp içini yıkasın dedim ( bu arada tüm programlar çamaşırsız denedim).

90 derecede start verdim suyunu aldı bekledi motor bir kaç tur attı rezistans devreye girdikten sonra motor devreye girdiği gibi triac tekrar patladı. Rezistans 26 ohm değer gösteriyor ayrıca toprağa kaçak da görmedim. Ama rezistans devreye girince triac neden patlıyor bunu anlayamadım. Yarın triac diac siparişi verip yanan yerleri değiştireceğim çünkü ilk tamir ettiğimde diacı degistirmemistim ve o haliyle denedigim programlarda çalışmıştı artık rezistans devreye girince yanlış zamanda mi ateşleniyor triac ne oluyor anlayamadım. Ayrıca triac için olan snubber RC elemanlarınin değerleri de doğru 18nF + 220 ohm

Varsa görüş ve önerileriniz açığım.

 

[fide]

Kart üzerindeki röleleri değiştirin. Motor kömürü bitecek yada kapı kilidi arızalanacak kadar kullanıldıysa makine, muhtemelen röleler de yapışmış yada çapaklanmıştır.

Normalde rezistans röleye, motor triyaka bağlıdır. Bu sayede suyu ısıtırken röle kapanması yeterlidir. Motor için ise hem röle hem triyak lazım. Hem yön hem hız kontrolü için. Motorun yönünü değiştiren röle yapışmış olabilir. Değiştirdikten sonra röleyi parçalarsanız kontaklardaki deformasyonu görürsünüz.

Triyakın bozulmasında (bence) rezistansın o anda çalışıyor olmasının etkisi yok.
Motor için çift röle kullanıldıysa ve rölelerden biri tutukluk yaptıysa faz nötr al götür durumu oluşmuştur diye düşünüyorum. Röle gerçekten güzel ama ömürlü bir malzeme. Ömürlük değil.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

@fide yanıtın için teşekkür ederim.

3 adet röle mevcut dediğin gibi, sürekli kart tamiri yapmadığım için genelde arızayı elektromekanik parçalarda ararım gözle bir tespit yok ise ve evet röleler sağlam hepsini söküp güç kaynağıyla test ettim doğru çalışıyorlar ve sürekli enerji verip keserek test ettim yine değişen bir şey olmadı. Ama tavsiyen doğrultusunda röleleri de yenilerim dediğin gibi 10 yıllık bir makine.

Kartı ilk tamir ettiğimde motor sağa sola dönüyordu hatta sıkma programında 1000 devre kadar çıktı programı da bitirdi motordaki ısı da normaldi yine sıkma haricinde soğuk programında da ( rezistansın devreye girmediği durum ) motor aktif ve sağlıklı çalıştı. Ama nasıl olduysa 90 derece yıkama programına aldığımda ( rezistansın devreye girdiği program ) motor sürücü triaci patladı hemen patlamadı bu arada çok kısa turlar atarak bir sağa bir sola döndü motor bir zaman sonra (sanıyorum ki suyun set noktasına ulaşmaya yaklaştığı an ) motor tam kalkarken triaci patlattı.

Ha bu arada ben yazmayı unutmuşum motorun soketinde bir adet kablo kopuktu fakat bu kablo içerden soketin içinden kopmuş soketi açıp burayida oynardım hatta ilk kartı tamir ettiğimde "demek triac bu yüzden yanmış" diye düşündüm yada kömürlerin ömrü bitmeye yakın ark oluşmaya başlıyor bu ark sebebiyle de yanmış olabilir diye düşünerek triaci değiştirdim.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

Merhaba

Bugün Tekrardan kaldığım yerden kartın arızasına devam ettim taktığım Triac malzemelerim arasındaydı sanırım arızalıydı BTA24 Sipariş etmiştim yanan triacı onunla değiştirdim gate direnci arızalanmış 100 ohm direnc bir kac yüz kilo ohm gösteriyordu onuda düzelttim başka arızalı bir şey göremeyince makine üzerinde takıp test ettim.

Beyaz-Renkliler Bölümünden 90 derece programında (1 Saat 51 Dakika) makinaya start verdim suyunu aldı Kazan dönmeye başladı sıkmada yüksek devre cıkıyor (su tahliye pompası calışıyor kapı kilidi calışıyor su alıp programa geçtiğine göre presostatıda calışıyor) triac veya motorda anormal bir ısı vs de yok tamam dedim oldu.

Sonra Fark ettim ki bu seferde 90 derecelik programda suyu ısıtmıyor makine. Zaten rezistansı daha önce öölçmüştüm fakat tekrar kontrol edeyim dedim ve bu sefer anakart kısmındaki kablolar üzerinden ölçüm yaptım.

Rezistans 26 ohm. Toprak hattına kacak yok.
NTC ortam veya bu hava koşullarındaki su ısısına göre 4.6k Ohm.

bu grupta sorun olmadığını görünce röleyi manuel tetikleyip devreye aldım bu arada da NTC nin anakarta gelen kablosunu cıkarıp multimetreye bağladım. yaklaşık 1 dakika içinde NTC değeri 4.6k ohm dan 4.3k ohm değerine doğru gerileyince rezistansın calıştığını ve NTC ninde sağlıklı bir şekilde ölçüm yaptığına kanaat getirdim.

Kafama göre resetleme prosüdür uyguladım acaba triac patlama anından kaynaklı makine kendini bir şekilde korumaya almış olabilir mi veya NTC üzerinden bir ara bir şekilde değer okuyamadı diye kafama göre bir şeyler yaptım ışıklar blink atmaya başladı vs biraz bekledim tekrar 90 derece kademesine aldım ama gördüm ki değişen bir şey yok.

Bu arada eğer makine rezistansı devreye almıyorsa program bir anda 1 saat düşüyor ( örn: başlangıç 1 saat 51 dakika -> 6 dakika sonra -> 45 dakikaya düşüyor kalan zaman )

Her ne sorun varsa anakart üzerinde bir problem var gibi ama bugünlük daha fazla zaman ayıramıyacağım.

 

[Lyewor_]

Merhaba

Bugün Tekrardan kaldığım yerden kartın arızasına devam ettim taktığım Triac malzemelerim arasındaydı sanırım arızalıydı BTA24 Sipariş etmiştim yanan triacı onunla değiştirdim gate direnci arızalanmış 100 ohm direnc bir kac yüz kilo ohm gösteriyordu onuda düzelttim başka arızalı bir şey göremeyince makine üzerinde takıp test ettim.

Beyaz-Renkliler Bölümünden 90 derece programında (1 Saat 51 Dakika) makinaya start verdim suyunu aldı Kazan dönmeye başladı sıkmada yüksek devre cıkıyor (su tahliye pompası calışıyor kapı kilidi calışıyor su alıp programa geçtiğine göre presostatıda calışıyor) triac veya motorda anormal bir ısı vs de yok tamam dedim oldu.

Sonra Fark ettim ki bu seferde 90 derecelik programda suyu ısıtmıyor makine. Zaten rezistansı daha önce öölçmüştüm fakat tekrar kontrol edeyim dedim ve bu sefer anakart kısmındaki kablolar üzerinden ölçüm yaptım.

Rezistans 26 ohm. Toprak hattına kacak yok.
NTC ortam veya bu hava koşullarındaki su ısısına göre 4.6k Ohm.

bu grupta sorun olmadığını görünce röleyi manuel tetikleyip devreye aldım bu arada da NTC nin anakarta gelen kablosunu cıkarıp multimetreye bağladım. yaklaşık 1 dakika içinde NTC değeri 4.6k ohm dan 4.3k ohm değerine doğru gerileyince rezistansın calıştığını ve NTC ninde sağlıklı bir şekilde ölçüm yaptığına kanaat getirdim.

Kafama göre resetleme prosüdür uyguladım acaba triac patlama anından kaynaklı makine kendini bir şekilde korumaya almış olabilir mi veya NTC üzerinden bir ara bir şekilde değer okuyamadı diye kafama göre bir şeyler yaptım ışıklar blink atmaya başladı vs biraz bekledim tekrar 90 derece kademesine aldım ama gördüm ki değişen bir şey yok.

Bu arada eğer makine rezistansı devreye almıyorsa program bir anda 1 saat düşüyor ( örn: başlangıç 1 saat 51 dakika -> 6 dakika sonra -> 45 dakikaya düşüyor kalan zaman )

Her ne sorun varsa anakart üzerinde bir problem var gibi ama bugünlük daha fazla zaman ayıramıyacağım.

Rezistans rölesine manuel tetik verince çalıştıysa muhtemelen kart üzerinde röleyi tetikleyemiyor. Röle civarındaki direnç, transistör kontrol etmenizi öneririm.

 

[fide]

Bana ntc termistör yada termistörün bağlı olduğu yerdeki malzemelerde sıkıntı var gibi geldi. Rezistans açılınca ısınmıştır deyip süreyi düşürmez. Sıcaklığa bakıp istenilen seviyeye ulaşmasını kontrol eder. Süre kısaldığına göre su ısınmış gibi işlem yapıyor.
Diğer taraftan 2kw rezistans ile ortalama 10lt suyun ısınması 10dk anca sürer. Programın 1 saat birden kısalması başka sıkıntı olduğunu düşündürüyor. Ya mcu kristali bozuk. Yada yanındaki kapasiteler vb sıkıntı olabilir. Yani clock sinyali düzgün olmayabilir.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

1 saat önce kadar kart üzerine geçmeli olan ntc sensor soketinin yerini lehimle tazeledim ayrıca mcu yanında bir adet SMD malzeme eksik kopmuş gibiydi bu kartın internette satılan ikinci el resimlerinden gördüğüm kadarıyla bir kondansatör mevcut oraya 100nf kondansator lehimledim.

Karti makinaya bağladım ve 90 derece ısıtmalı programda çalıştırdım herşey normal başladı 5 dakika sonra falan rezistansi süren role devreye girdi role bobininde 12v okudum. Tabi sevindim dedim heralde bu iki parçadandı diye.

Hemen akabinde motor sürücü tekrar gitti triac bozuldu yine olan şey şu makina motoru devreye aldığı anda motor son sürat çalışıyor. Yani triac MT1-MT2 kısa devre oldu.


İşte bakın ben burayı anlayamıyorum rezistans ile motor ne alaka ? Neden girer girmez değilde biraz zaman sonra yanıyor birisi role üstünden kontrol ediliyor diğeri ise triac + röleler üzerinden kontrol ediliyor.

Soketler yanlış desem mümkün değil çünkü her soketin yuvası ona göre başka bir soketi başka yuvaya takmak imkansız.


Kart üzerinde arıza arıyorum herşey düzgün yani büyük ihtimal birisi düzgün değil ama bulamıyorum.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

Evde kaçak akım rolesi yok sıfırlama mevcut toprak hattida yok acaba rezistans isindiginda gövdeye kaçak başlayıp nötr hattından triaci mi patlatiyor ?

Şimdi triaci tekrar değiştirip rezistansın kablolarını çıkaracağım eğer rezistansi kontrol eden röle devreye girer ve motor sorunsuz çalışırsa ( triac patlamaz çatlamaz kısa devre olmaz ise ) rezistansı değiştireceğim.


Çünkü rezistans soğukken ölçümlerde anormal bir durum göremiyorum.

 

[fide]

Motorun son sürat çalışması takometrede problem olabileceğini düşündürüyor. Takometre kablolarını bi kontrol edin.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

Takometreyi daha ilk makinaya girişirken kontrol etmiştim elle cevirince 1.5V-2V AC üretiyordu ama şimdi mV mertebesinde geliyor takoyu söktüm genellikle motor miline takılan manyetik catlıyor veya kırılıyormuş fakat motorun üstündeki sağlam ama kocaelide bir yerle görüştüm eski motoru getir yeni motoru 1000 TL ye al dediler bende tamam dedim.

Normalde bu makineyi tamir edip okula bağışlayacaktım fakat bu kadar arıza çıkaracağını tahmin etmedim hatta şimdi Faston terminal alıp kablolarını dahi yenileceğim.

Motoru yenilemişken rezistansıda değiştireceğim zaten kazan vs cok temiz mekanik yönden bir problemi yok makinanın, zaten bu değişimler ile birlikte neredeyse makina sıfırlanmış olacak.

Kart üzerindeki Kondansatörleri ( Snubber Dahil ) Yenileyeceğim. Bu yenilemeleri yaptıktan sonra buraya yazacağım en kısa zamanda yaparım.

 

[fide]

Motor 4000~5000d/d civarındayken 80~90V civarında takometre gerilimi ölçtüm. Hızlanınca takometre gerilimi üstel şekilde artıyor.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

O halde benim takometre arızalı çünkü ben dün denerken motoru kazana bağlı olan kasnak üzerinden çevirdim yani aslında anlık olarak yüksek devirlere cıkmıştır ona rağmen mV ise sizin ölçüme göre bendeki arızalı diye düşünüyorum.

Açıkcası dün akşam Arduino mega ile hemen hızlıca bir kontrol kartı yapmayı dahi düşündüm,
kafamda herşey tamam fakat mesela bu yıkama programları neye göre belirleniyor ?

Hadi su sıcaklık seçimini ve sıkma devrini parametrik yapıp kullanıcıya bıraktım diyelim. Geri kalan su alma, su boşaltma, su ısıtma, motor devri ve yön kontrolü.

Makinaya parametreler girildi start verildi.

Kazan boş ise ventiller açıldı presostat sinyal verene kadar ventiller açık tutuldu. Presostat sinyal verdi kazan suyu tamamlandı ventiller kapatıldı.

Kazan sağa ve sola 5 dk dönerek çamaşırları ıslattı eğer çamaşırlar suyu çekip kazandaki suyu azaltirsa ( presostat sinyal keserse ) tekrar ventilleri açıp suyu tamamliyor.

Su tamamlandıktan sonra su eğer seçilen sıcaklıktan düşük ise su isitilmaya başlıyor sonra sağa ve sola dönüşler devam ediyor.

En son sıkma programına girip yüksek devirde dönüyor ve o ara tahliye motoru devamlı çalışıyor.


Yani gözlemlediklerim bu şekilde makina basit aslında ama bu kadar çok program niye var yani bir mantığı varmı mesela sentetik var beyaz renkli var varda var yani. Eğer bunun bir dokümanı varsa Universal bir kontrol kartı yapmak için hiç bir sebep yok yeni makinalar hariç belli bir yıla kadar çoğu makinanın donanımı neredeyse aynı çünkü.

 

[fide]

Sıcaklık farklı, sıkma devri farklı, bazı çamaşırlar (tül perde gibi narin) için sıkma iptal, yıkama süreleri, yıkarken çamaşırı hareket ettirme yöntemleri farklı.
LG makine (bldc motorlu) reklamında perde için kucakta bebek sallar gibi kurutur diyordu.
Programı belirleyen unsur yıkama sıcaklığı, süresi ve çamaşıra ne kadar yumuşak/haşin davranılacağı.
Sıkma devri zaten programdan bağımsız seçilebiliyor.
Kapı kilidi, çamaşır ekleme, durulayıp çıkarma, tambur yıkama gibi ekstralar var ama çok problem oluşturmaz.

Bir de suda bekletme, gecikmeli başlama gibi süre ile ilgili olaylar var.

Yeni tip makinelerde (sıvı deterjan) deterjan dozajlama, çamaşır ağırlığını tartma, UV ışık ile mikrop öldürme gibi konular ise makine donanımdan dolayı konu dışı.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

Evet bugün motor ile rezistansı aldım.

Böylelikle makinada değişenler ;
- süspansiyonlar
- yıkama motoru ve kayışı
- rezistans
- kapı kilidi
- motorun bağlantı konnektorunu söküp attım onun yerine kablolara faston terminal çakıp lehimleyip motor soketine onları taktım.
- yanan triacı(BTA16 fakat yerine BTA24 taktım) değiştirdim.

Makina çalıştı ısıtma devreye girdi suyunda ısıttı fakat benim çok meraklı olmamdan kaynaklı presostatin su seviye ayarı ile oynarken presostatin kontaklarini bozdum zaten hassas kontakları vardı şimdi presostatida degistirmek zorunda kalacağım ama makina sorunsuz çalıştı.


Eski motoru verip onun yerine yeniden bobinleri sarılmış rulmanları vs yenilenmiş boyanmış motor aldım.

Rezistansi sıfır aldım eve gelince fark ettim ki benim orjinal rezistans 2kW fakat adamın yarım saat arayıp bulmaya çalışıp verdiği rezistans 950W ( ki eski rezistansida sokup yanımda getirdim halbuki ) bende hiç bakmadım sadece boyuna baktım carpmasin kazana yerine otursun diye neyse suyu biraz geç ısıtacak ama sonuçta şuan çalışıyor o yüzden sorun yok. Makina bayadir yatıyordu 90 derece kazan kendini yıkayınca pislik mislik ne varsa attı benim baktığım kadarıyla içi temizdi demek ki pompa ve boru icinde biriken maddeler varmış.


en kısa zamanda presostatida temin edip paslı yerleri zimparalayip sprey boya atıp toplayacağım tamamen.


Beyin fırtınası ve öneriler için de ayrıca teşekkür ederim.