Bir bootloader nasıl yazılır ?

[Furkan KELEŞOĞLU]

1- bootloader nasıl yazılır ? neler referans alınır.
2- hex uzantılı dosya nasıl parcalanıp gönderilecek ?
3- bootloaderi daha fazla acıp hiç olmazsa kullandığımız pic gibi işlemcilerde nasıl calıştığına ne yapmak gerektiğini konuşalım.
4-ICSP programlayıcının pici nasıl programlıyor. ( bir gün logic analyzeri ICSP bağlama fikri geldi böylelikle hex uzantılı dosya ile giden datalar arasındaki bağlantıyı kuracaktım) fakat logic analyzer sacma sapan davranınca o iş yattı.

Bu konu hakkında konuşalım gerekirse bir uygulama yapalım. Çünkü internette pek bilgi bulamıyorum hazır bootloaderler olsa kullansakta iç yapısını bilmediğim hiç bir şeyden zevk alamıyorum.

Mikro Elekktronikanın acık kaynaklı olarak paylaştığı bootloader yazılımı vardı galiba yanlış hatırlamıyor isem orada ki kodu incelediğim de pic ilk enerjiyi yediğinde bootloader kısmına gelip. UART tan veri gelip gelmediğine bakıyor eğer gelmezse programa devam ediyor eğer gelirse ilk hafızayı temizliyor daha sonra block lara kodu yazıyor. koddan bunu anladık ama tam manasıyla nasıl calıştığını bilmem lazım. dediğim gibi hex dosyası neye göre parcalanıyor.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

Aslında okadar da kıt değilmiş ya baya bir şey buldum. Balık tutmayı öğretecek cinstten bilgiler yani. fakat tabi bilmediğimiz için öğrenmesi de bir okadar zor olacak. bir bakınayım biraz daha.

 

[taydin]

Son zamanlarda birkaç projede sahada güncellenmesi gereken PIC'ler kullandık ve bootloader geliştirildi bu iş için. PIC için yazmadım böyle birşey, ama Texas Instruments DSP'leri için yazdım.

Bootloader'in fabrikada programlanmış olduğunu varsayalım, ama güncellenebilir firmware programlanmış da olabilir programlanmamış olabilir. Gene ARM'da çalışan linux işletim sistemi olduğunu ve PIC ile arasında UART bağlantısı olduğunu varsayalım.

PIC boot ederken şu işlem sırasını izlemesi lazım:

1) Firmware programlanmış mı diye kontrol et. Bunu CRC gibi bir checksum ile yapmak lazım ki tamamlanmadan kesintiye uğramış bir güncellemede sadece yarısı gelmiş bir firmware'i çalıştırmayalım. Eğer CRC testini geçen bir firmware mevcut ise onu çalıştır, değil ise bootloader modunda kal ve komut bekle.

Linux boot ederken şu işlem sırasını izlemesi lazım:

1) UART üzerinden PIC'te çalışan firmware versiyonunu sorgula. Eğer henüz firmware programlanmadıysa, bootloader bu komuta cevap verecek ve "firmware yok" diyecek. Eğer firmware programlandıysa, firmware buna cevap verecek ve kendi versiyonunu söyleyecek.

2) Olması gereken versiyon ile PIC'teki versiyonu kıyasla. PIC eski ise PIC'i programlama moduna sok. Bu örneğin bir kesme ile yapılabilir, veya özel bir firmware komutu ile de yapılabilir. Ama kesme daha garanti.

3) hex dosyanın içeriğini işle ve veri bloklarını ilgili adrese programlanmak üzere gönder. Bootloader bunları flash'a programlayacak. En son CRC checksum da gönder. Bootloader bunu da flash'da bir yere yazar.

4) Bootloader'a yeni firmware'i çalıştırmasını söyle.

 

[taydin]

Sahada güncellenebilir MCU işinde en kritik konu, programlama sırasındaki bir kesintinin (elektrik kesintisi veya başka bir sorun) MCU'yu kalıcı bir şekilde çalışmaz hale getirmemesi. Buna çok dikkat etmek lazım. Yoksa müşterinin ürünü firmware'siz kalır (İngilizce buna "bricked" deniyor) ve ürünün servise getirilip ICSP üzerinden tekrar program atılması gerekir.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

3) hex dosyanın içeriğini işle ve veri bloklarını ilgili adrese programlanmak üzere gönder. Bootloader bunları flash'a programlayacak. En son CRC checksum da gönder. Bootloader bunu da flash'da bir yere yazar.

Heh iste abi burada hex dosyasinin iceriğini
Nasil isliyoruz ? Bunun hakkinda bir dokuman filan varsa incelemek istiyorum. Zaten o hexi neye gore isliyecegimizi bir anlayabilsem bootloaderi yazarim.

Hex dosyasi ile pice program atarken pickit2 arayuzundeki adreslerle karsilastrma yapip bir yerinden yakalamaya calisiyorum ama anlayamadim tam olarak.

 

[taydin]

wikipedia'da açıklıyor

Intel HEX - Wikipedia

en.wikipedia.org

 

[taydin]

Sen hex dosyasının yapısını mı öğrenmek istiyorsun, yoksa bu hex dosyasının içeriğini okuyacak, bileşenlerini ayrıştırıp gereğini yapacak bir program nasıl yazılır diye mi soruyorsun?

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

Abi iki yildir kendi capimda yaziyorum ama bir assembly komutunun 1 ve 0 karsiligi nedir derleyici bunu 1 ve 0 lara cevirirken nasil yapiyor yani kesinlikle bir standardi ve derlenecegi islemciye gore derlenme sekli degisiyor. Hem bunu merak ediyorum hemde bootloader yazarken hex dosyasindan veriyi nasil ayirip hangi kurallara uyarak gonderecegimi merak ediyorum. Heralde hex dosyasini acio bir bir peşine 1 ve 0 lari yollamiyoruzdur

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

wikipedia'da açıklıyor

Intel HEX - Wikipedia

en.wikipedia.org

Suan mobilim eve gidince vpn acip siteye girip okurum malum telefondan giremiyorum wikipedia ya ☺

 

[taydin]

Abi iki yildir kendi capimda yaziyorum ama bir assembly komutunun 1 ve 0 karsiligi nedir derleyici bunu 1 ve 0 lara cevirirken nasil yapiyor yani kesinlikle bir standardi ve derlenecegi islemciye gore derlenme sekli degisiyor. Hem bunu merak ediyorum hemde bootloader yazarken hex dosyasindan veriyi nasil ayirip hangi kurallara uyarak gonderecegimi merak ediyorum. Heralde hex dosyasini acio bir bir peşine 1 ve 0 lari yollamiyoruzdur

Wikipedia'daki konu, hex file formatını tam olarak anlatıyor, okuyunca göreceksin zaten. Onun dışında da baya kaynak var

 

[taydin]

Bir de şu konuya istersen bir bak. Makina dilinden başlayıp script dillerine kadar programlama dili sınıflandırmalarını anlattım

Bilgisayar programlama dilleri, genel bir sınıflandırma

Aslında en başta şunu açıkça ortaya koymak lazım: Bilgisayarların içinde bulunan işlemcinin (CPU) anladığı tek programlama dili, makina dilidir. İşlemci, bilgisayar hafızasında bulunan makina dili komutunu okur, gereğini yapar, sonraki komutu okur, onun gereğini yapar ve bu süreç, bilgisayar...

mekatronik.org

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

Bir de şu konuya istersen bir bak. Makina dilinden başlayıp script dillerine kadar programlama dili sınıflandırmalarını anlattım

Bilgisayar programlama dilleri, genel bir sınıflandırma

Aslında en başta şunu açıkça ortaya koymak lazım: Bilgisayarların içinde bulunan işlemcinin (CPU) anladığı tek programlama dili, makina dilidir. İşlemci, bilgisayar hafızasında bulunan makina dili komutunu okur, gereğini yapar, sonraki komutu okur, onun gereğini yapar ve bu süreç, bilgisayar...

mekatronik.org

Abi Şimdi eve geldim VPN acıp wikipedia bir dalış yaptım. Ve bunun üzerine oradaki bilgiler ile google bilgi avına cıktım bir kaç pdf ve yabancı forumlardan bir şeyler avladım

Ama sana son kez şunu sormak istiyorum eğer kafamda ki gibiyse bundan sonrasını ben getirebilirim sanırım. INTEL hex standartı tüm mikro denetleyiciler için geçerli mi ? Gerçi microchip sayfasında benim gibi meraklı biri daha sormuş intel hex formatını incelemesini istemişler ve biraz da anlatmışlar. eğer sadece burayı inceleyceksem.

Kabaca incelememe göre biraz kolay geldi fakat kolay geldiyse kacırdığım bir yer vardır muhakkak bu kadar kolay olmaması gerekirdi

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

Böyle Bir yer Buldum Bir Mikro denetleyicinin hex dosyasını anlamak başlığı adı altında ingilizce olarak anlatmış. biraz biraz anlasamda translate takviyesi ile biraz daha konuya hakim olacağım. benim gibi merak edenler buradan da bilgi sahibi olurlar zaten bende tam anlayınca buraya bir yazı gececeğim.

 

[taydin]

Intel hex formatının dışında başka formatları da var, ama en yaygın olan intel hex. İşlemciler arasında da hafif farklılıklar olabiliyor (adres genişliği farklı olabilir), artık onları da değişik hex file'lar gördükçe tam olarak çözersin.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

İntel hex formatını inceliyorum. Şuanlık fark ettiğim şey şu . 32 bit 16 bit ve 8 bitlik mikro işlemcileri için format farklı bazı formatlar sadece 32 bit için geçerliliği varken bazı formatlar 8,16 veya 32 bit için geçerli olabiliyor. Ben 8 bitlik ile ilgilendiğim için şuan 8 bitlik formatı inceliyorum.

aslında genel bir format var fakat dediğim gibi değişiyor. Bu okuduklarımı da hali hazırda 8 bitlik bir pic için yazılmış programın hex dosyasını inceleyerek teyit etip neyin ne olduğunu daha iyi anlamaya calışıyorum.

8 bit için olan format cok uzun olmasada 32 bitlik bir işlemci için oluşturulacak hex dosyası spesifik bir yapı icerebiliyor ve bazı adreslemeler daha farklı yapılabiliyor.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

Şimdi baktım'da İntel hex formatı kabul görmüş bir format fakat Microhip bu formatı INHX8M diye format olarak özelleştirmiş. ve bazı değişiklikler getirmiş yavaş yavaş kaynağa ilerliyoruz. Çünkü İntelin hex formatına bakıyorum birde hali hazırda hex dosyasına uyuşmayan yerler var. demek ki INHX8M formatı üzerine gitmek lazım.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

İncelenen son Dökümanlar

- http://www.lucidtechnologies.info/ascii.htm
- http://www.lucidtechnologies.info/inhx8m.htm
- http://www.lucidtechnologies.info/moto.htm
- http://www.lucidtechnologies.info/inhx32.htm
- http://www.lucidtechnologies.info/intel.htm

 

[taydin]

İncelenen son Dökümanlar

- http://www.lucidtechnologies.info/ascii.htm
- http://www.lucidtechnologies.info/inhx8m.htm
- http://www.lucidtechnologies.info/moto.htm
- http://www.lucidtechnologies.info/inhx32.htm
- http://www.lucidtechnologies.info/intel.htm

Sanki asıl madeni bulmuşsun

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

Sanki asıl madeni bulmuşsun

Evet hocam böyle araştırdıkca dahada yaklaşılıyor. aslında bir tane ASM yazılmış kod buldum dün gece fakat o sadece picin icindeki flash hafızayı okuyarak uarttan gönderip arayüzde hex oluşturmak adına yazılmış. tam tersi yükleme işlemidir de Şimdi pic tarafında nasıl bir algoritma izlenmeli bununla ilgili registerler neler. Memeroy map te hangi vektör de hangi adresten başlayıp nereye kadar yazdırıcaz. birde bunları point göstericileri filan var. işte araştırdıkca buraya ekliyeceğim en sonunda elimizde tamamiyle bir kaynak oluşmuş olucak benim gibi merak edenler içinde iyi bir konu olmuş olur.

 

[ercanersoy]

Mikrodenetleyicinin datasheetinde olması gerekir.