Temel OPAMP devreleri 2 (eviren yükselteç, inverting amplifier)

malazgirt

Timur Aydın
Staff member
Katılım
24 Şubat 2018
Mesajlar
118
İnceleyeceğimiz ikinci temel opamp devresi, eviren yükselteç (inverting amplifier). Kurduğumuz devre aşağıdaki gibi:

opamp_inverting_sch.png


Eviren yükseltecin kazancı aşağıdaki formülle ifade edilir:

[math]G = \frac{R_2}{R_1}[/math]
Bizim devre R[SUB]2[/SUB] = 2 * R[SUB]1[/SUB] şeklinde kurulduğu için kazanç 2 olacaktır. Kazancı özellikle 2 seçtik ki, daha önce incelediğimiz evirmeyen yükselteç ile aynı olsun ve böylece daha iyi karşılaştırma yapabilelim. Devreyi kurduktan sonra gene girişe 1kHz, 2 Vpp bir sinüs sinyali uyguluyoruz ve çıkışa bakıyoruz:

opamp_inverting.png


Giriş ve çıkış arasındaki kazanç ilişkisi, formülün öngördüğü gibidir. Çıkıştaki sinyalin genliği girişteki sinyalin genliğinin iki katı. Eviren yükselteç olması nedeniyle de, giriş ve çıkış sinyali arasında 180 derecelik bir faz farkı var. Bir de dikkatli bakılınca çıkış sinyalinin belli yerlerinde küçük bozulmalar meydana gelmiş. LM741 in bazı genlik değerlerinde sergilediği bu lineer olmayan davranış, farklı genlik değerlerinde değişen distorsiyona sebep veren etken olarak karşımıza çıkıyor.
 
Şimdi giriş gerilimini 12 Vpp yapıp nasıl bir çıktı aldığımızı görelim:

opamp_inverting_saturation.png


Aynen evirmeyen yükselteç'te olduğu gibi, 12V verdiğimizde çıkış sinyalinin bozulduğunu görüyoruz. Ve aynı şekilde, verebileceğimiz en yüksel giriş genliğinin 10.6V civarında olduğunu görüyoruz.
 
Last edited by a moderator:
Çift besleme ve tek besleme voltajı ile ilgili olarak, evirmeyen yükselteç için koyduğumuz kuralların aynısı, eviren yükselteç için de aynen geçerli. Eğer hep pozitifte kalan bir giriş sinyalimiz varsa, sadece pozitif besleme kullanarak devreyi kurabiliriz. Esasında, hep negatifte kalan giriş sinyalimiz varsa, sadece negatif beslemeyi de kullanabiliriz, ama elektronikte genel olarak kabul görmüş olan uygulama, devrelerin pozitif voltajlarla çalıştırılmasıdır. Belki de kuralı daha genel ifade edebiliriz: Eğer giriş sinyalinin polaritesi değişmiyorsa (hep pozitif veya hep negatif ise), tek besleme ile devre kullanılabilir.
 

Forum istatistikleri

Konular
7,285
Mesajlar
123,134
Üyeler
2,938
Son üye
oguzbaste

Son kaynaklar

Son profil mesajları

Freemont2.0 herbokolog Freemont2.0 wrote on herbokolog's profile.
nick iniz yakıyor
:D
Freemont2.0 posta Freemont2.0 wrote on posta's profile.
Merhabalar :)
az bilgili çok meraklı
Prooffy semih_s Prooffy wrote on semih_s's profile.
Merhaba, sizden DSO2C10 hakkında bilgi rica ettim. Yanıtlarsanız sevinirim...
Unal taydin Unal wrote on taydin's profile.
Timur Bey, Arduino kontrollü bir akü şarj cihazı yapmaya çalışıyorum. Aklımdaki fikri basit bir çizim olarak konu açmıştım. Özellikle sizin fikirlerinizi çok önemsiyorum.
Back
Top