Audio dosya formatı ses kalitesini etkiler mi?

[taydin]

Yalnız şu önemli hususu da belirtmekte yarar var: İçinde sinüs sinyal olan WAV dosyası üretmenin birçok değişik yolu var. Diyelim 1 kHz, -3 dBFS sinüs dalgası içeren bir WAV dosyası üretmek için X yazılımını kullandık. Sonra da Y yazılımını kullandık. Ortaya çıkan WAV dosyasının aynı olacağının bir garantisi yok! Dolayısıyla distorsiyon ölçümlerinde de farklı sonuçlar alınabilir. Burada sinüsü üretmek için kullanılan kütüphane ve hesaplama çözünürlüğü ve üretilen sinyal üzerinde yapılan ilave işlemler belirleyici olacaktır.

Benim kullandığım WAV ve diğer dosyaları MATLAB ile ürettim. Şunu gözlemledim: MATLAB ile üretilen WAV dosyası en düşük distorsiyonu verirken, diğer yazılımların ürettiği WAV dosyaları giderek daha kötü sonuç veriyor (varsayılan ayarlarla, belki bazı ayar ve opsiyonları kurcalayarak daha iyi sonuç alınabilir).

Audacity (bedava) ile üretilen WAV biraz daha kötü sonuç veriyor, Goldwave (ücretli, ucuz) ile üretilen WAV daha da kötü sonuç veriyor, Adobe Audition (ücretli, pahalı) ile üretilen WAV daha da kötü sonuç veriyor. Yani daha fazla para veriyorum diye daha iyi sonuç alınacağının bir garantisi yok.

 

[taydin]

Sıkıştırmalı formatlarda 18kHz ve üzeri frekanslarda örnekleme yapılamadığını görebilmelisiniz.

İçerisinde 19 kHz, -3 dBFS sinüs bulunan bir 320 kbps mp3 dosyasını çalıyorum. Örneklenememeyi bırak, 1 kHz den çok daha düşük bir distorsiyonla örneklenmiş. İnanmıyorsan mp3 dosyayı ekliyorum (bunu MATLAB ile uğraşmadım, adobe audition ile ürettim).

Nyquist teoremine göre 44 kHz örnekleme ile 22 kHz'e kadar sinüs bileşen içeren sinyallerin örneklenmesi mümkündür.

 

[taydin]

Sen birisinin yazdığını koymuşsun, ama ben ölçtüğümü koydum. Senin dediğine göre bir MP3 içerisinde 18 kHz den daha büyük frekans olamaz, ama benim koyduğum MP3 içinde gayet kaliteli bir 19 kHz sinüs var.

Daha çok frekans istiyorsan, Audition ile içerisinde beyaz gürültü olan bir sinyal üretiyorum. Yani 0 Hz den 20 kHz'e kadar BÜTÜN FREKANSLAR neredeyse eşit güçte içinde mevcut. Spektrumdan da bunu görüyoruz. MP3'e dönüştürmeden önce spektrumuna yüksek çözünürlük ile bakıyorum. Hakkaten bütün frekanslar var içinde.

Sonra da bunu MP3 haline getiriyorum ve gene optik çıkıştan çalıyorum. Gördüğün gibi orijinal sinyalin spektrumu ile MP3 deki sinyalin spektrumu birbirine çok yakın. Orijinal sinyal spektrumunda ortalama enerji -52 dBFS iken, MP3 dosyasındaki ortalama enerji de gene bu civarda.

Tabiki MP3 ile bir kayıp yaşanıyor, ama gördüğün gibi kayıp bant genişliğinde değil. MP3 ün yaptığı, orijinal sinyali daha az veri ile kodlamaya çalışmak. Aynı JPG nin görüntüyü belli bir kayıp ile kodlaması gibi.

 

[taydin]

Ben de bir test yaptım
Orijina CD kaydı olan PCM WAV dosyasını adobe audition ile dinlerken frekans spectrumunu hafızaya aldım.
Sonra aynı eseri MP3 formatlarının farklı hızları ile kaydettim.
Her kaydı ayrı ayrı dinlerken frekans spectrumunun gözlemledim ve band genişliği grafiğini hafızaya aldım.
5984 eklentisine bak
Sizler de aynı testi yaparak adobe frekans analizerde izleyebilir ve kayıpları görmeye çalışabilirsiniz.

Bir CD kaydındaki bir eserde en fazla 18 kHz frekans bileşenleri varsa, bunu "MP3 de en fazla 18 kHz lik frekans bileşenleri bulunabilir" şeklinde yorumlayamayız. Eğer öyle olsaydı, Çello sanatçısı Yo Yo Ma nın bir CD sini al. İçinde en fazla 1 kHz lik frekans bileşenleri olacaktır, çünkü enstrüman böyle. Bu durumda "MP3 de en fazla 1 kHz lik frekans bileşenleri bulunabilir" mi diyeceğiz?

 

[ckocagil]

Kayıplı ses sıkıştırma algoritmalarını spektrum analiziyle değerlendirmek sağlıklı değil. Elbette bir yerden bir şeyler atacak. Önemli olan bunu nasıl yaptığı. Sanırım @Mr_YAMYAM'ın örneğinde algoritma "15 kHz üstünde -70 -80 dB vızıltıyı kim duyacak, at gitsin" diyor. Bunun gerçekten duyulup duyulmayacağını anlamanın tek yolu ABX testi yapmak. ABX yapmadan ne desek teorik bilgi olarak kalacaktır.

Tabi bir önceki yorumunda yazdığı "belli bir kHz üstünü örneklemez" iddiası doğru değil. En azından @taydin'ın sentetik testi için doğru değil. O frekanslarda yüksek enerji içeren sesler için de doğru olmayacağını tahmin ediyorum, ki @taydin'ın gürültü testi buna işaret ediyor.

 

[taydin]

Sıkıştırmalı formatlarda 18kHz ve üzeri frekanslarda örnekleme yapılamadığını görebilmelisiniz.

Bir MP3 320kb/sn lik veri akışına sahip formatla da 22kHz frekansı örnekleyebiliriz

320kb/sn ile tüm frekansları örnekleyemezsiniz.

Evet, bu noktada artık konuşulacak birşey kalmamış demektir. 0 - 20 kHz'e kadar TÜM FREKANSLARI içeren bir MP3 hazırlıyorum, spektrumunda da TÜM FREKANSLARIN neredeyse aynı seviyede olduğunu görüyoruz, ve tartışmada hala bir arpa boyu ilerleme katedemiyoruz. Son olarak beyaz gürültüyü içeren mp3'ü de ekleyeyim ve benden bu kadar diyeyim.

 

[Gokrtl]

Şu gürültüyü indirebilsem de ben de mıncıklasam

Tıklayınca ses dosyası açılıyor. Kenarındaki üst üste 3 noktaya tıklarsan indir butonu çıkıyor. (Chrome da. diğer tarayıcılarda nasıl davranır bilmiyorum.) Ayrıca üzerine sağ tıklayıp "bağlantıyı farklı kaydet" seçersen mp3 olarak kaydedebiliyor olman lazım abi.

 

[taydin]

Esasen haklısınız.
Ben MP3 ün kayıplı olduğunu ifade ediyorum ve nerelerde kayıpların oluştuğunu belgelemeye çalışıyorum.
Siz ise MP3 ün kayıpsız olduğunu veya en azından 20-22kHz e kadar örnekleyebildiğini iddia ediyorsunuz.
Cümle alemin kayıplı olarak bildiği bu MP3 hikayesindeki kayıplar nerede acaba. ?

MP3 ün kayıpsız olduğunu söylemiyorum. Bant genişliği kaybının olmadığını söylüyorum abi. MP3 te kullanılan algoritma hakkında ayrıntılı bilgim yok o yüzden yer tasarrufunu nasıl sağlıyor bilmiyorum. Ama bir kayıp var ve bu da distorsiyon olarak karşımıza çıkıyor.