Elektor Dergisi Güç Kaynağı

[Gokrtl]

Bende yakında kendi el yapımı güç kaynağıma el atacağım. Bu hali çok sinirimi bozuyor. Tam 5v'a ayarlıyıp elimi çekiyorum 5.5v oluyor. Bir daha 5v'a ayarlıyorum bu sefer 4.5v oluyor. 5'i tutturmak 20-30sn mi alıyor ve bu süre bana bir ömür gibi geliyor.
Ayrıca amper ayarıda yok bende. Geçen ihtiyacım oldu arandım.

Forumda bir sürü kaynak var. Hangisine girişeceğimi bilmiyorum. Şu elimdeki işleri bitirdikten sonra bir konu açar fikir danışırım.

 

[taydin]

Cihaz ameliyata alındı. Amper ayarı tasarımla alakalı. Tam verimli çalışmıyor.

-Devreye el ve göz muayenesi yapıldı. Belirgin hatalı ve arızalı malzeme yok.
-Akım ayarı 4 lü opamp LM324 le yapılıyor. LM324 Değişim yapıldı, sonuç değişmedi.
-Akım potansiyometre ve ince ayar potansiyometre içine bolca kontak sprey sıkıldı. Temizlik yapıldı. Sonuç değişmedi
-Devre üzerinde tüm aktif malzeme, transistör, diyot, regülatör, TL431 , pasif malzeme direnç ve kondansatörlerin, kontrolleri yapıldı. Sonuç değişmedi.
Arızalı malzemeye rastlanmadı.

Çıkışta tek çalışan 2N3055 akım kuvvetlendirici transistöre, 2 adet daha 2N3055 ve bağlantı malzemeleri ilave edilerek modifiye yapıldı.
Çıkış yükü 3 adet transistöre paylaştırıldı. Cihaz, Trafolu bir model tahmini 120-140 watt trafo kullanılmış.

Bir ara; güç kaynağı devresini dağıtıp, akım ayarı çok hassas çalışan Elektor precission power supply devre mi ilave etsem diye düşündüm.
Ancak tadilata başlarsam 1 hafta sürer. Vazgeçtim, Cihazın orijinalliğini bozmadan bu hali ile kullanmaya devam edeceğim.
Cihazın şeması aşağıdadır. İncelemek isteyenler bakabilir.
Kolay gelsin...

Not: Şema 10Amperlik modele aittir.
Güç kaynağında 3 A - 5 A - 10 A aynı kart kullanılıyor. Sadece çıkış transistör sayıları (trafo gücü de) değişiyor.

Bu TT TECHNİC 303D nin şeması mıdır? Görülen sorun nedir? Bir akım değeri ayarlanıyor ve o ayarlanan akıma ulaşıldığında sınırlandırmıyor mu?

 

[posta]

Bu TT TECHNİC 303D nin şeması mıdır? Görülen sorun nedir? Bir akım değeri ayarlanıyor ve o ayarlanan akıma ulaşıldığında sınırlandırmıyor mu?

Akım ayarı yapılamıyor. Göstergeler aktif, ancak çıkışlar göstergelerle uyumlu değil.

Bu tip cihazların hepsinde aynı şema kullanılıyor. Çıkış transistör adetleri ve trafo güçleri farklı;

 

[posta]

Hazır cihaz alırsanız; KORAD 3005D
El yapımı cihaz isterseniz; "kesinlikle" ELEKTOR PRECİSSİON power supply devresini hazırlayın.
Laboratuvar ortamında kullanılacak her türlü akım sınırlama, kısa devre koruma, vs..vs.. koruma katlarına sahip, 10 numara 5 yıldız devre,
5 adet hazırladım yıllardır atölye de kullanırım. 1 kere olsun falso vermedi.
Başka devrelerle uğraşmayın. Elektor precission power supply, devreyi hazırlamaya karar verirseniz; tüm aşamalarında yardımcı olurum.
Kolay gelsin...

 

[Sercan]

ELEKTOR PRECİSSİON power supply

Bu devre daha önce bir kaç kez bu forumda konuşulmuştu diye hatırlıyorum, herkes çok met ediyor.

 

[Gokrtl]

El yapımı cihaz isterseniz; "kesinlikle" ELEKTOR PRECİSSİON power supply devresini hazırlayın.
Laboratuvar ortamında kullanılacak her türlü akım sınırlama, kısa devre koruma, vs..vs.. koruma katlarına sahip, 10 numara 5 yıldız devre,
5 adet hazırladım yıllardır atölye de kullanırım. 1 kere olsun falso vermedi.
Başka devrelerle uğraşmayın. Elektor precission power supply, devreyi hazırlamaya karar verirseniz; tüm aşamalarında yardımcı olurum.
Kolay gelsin...

O zaman ben bunu yaparım. Madem bu kadar methediliyor. Hatta yavaştan malzeme listesi yazayım. Bir şeyler sipariş ederken listeye eklerim.

 

[posta]

Evet Elektor precission power supply sağlam devredir.
Bu devreden sonra elektor bir power supply devre daha çıkarttı.
Arşivi taramak lazım. Bulursam o devreden de bir kaç tane hazırlarım.

 

[Gokrtl]

Evet Elektor precission power supply sağlam devredir.
Bu devreden sonra elektor bir power supply devre daha çıkarttı.
Arşivi taramak lazım. Bulursam o devreden de bir kaç tane hazırlarım.

Şuan ki övülen devrenin şeması elinde varsa paylaşır mısın?
Forumda var ama o kadar çeşitli konuşuldu ki hangisi olduğunu karıştırdım ben.

 

[posta]

Yarın dosyaları eklerim.

 

[Gokrtl]

Yarın dosyaları eklerim.

Elektor Precission güç kaynağı devresinin bir özelliği de...
Us+ ve Us- Uçlarından, kablo üzerindeki voltaj kaybının önlenmesidir.
Şöyle ki... Problardan, 1 A akım çekildiğinde, 1 Ohm dirençli kablo da, çıkış voltajında 1 Vdc kayıp oluşur.
Güç kaynağı 30 Vdc, prob uçları 29 V dc olur.
Güç kaynağı devresinde, Prob uçlarında olması gereken voltaj ayarlanabilir. Güç kaynağında voltaj 30 Vdc ise, Prob uçları da 30 Vdc olur.
Başka güç kaynaklarında bu özelliği görmedim. Sağlam yapıda (yıllardır kullanırım) arıza vermeyen, laboratuvar ortamında gereksinim duyulacak tüm koruma katlarını içeren kaliteli bir güç kaynağıdır.
Kolay gelsin...

Buldum
Bunu smd olarak çizmeye çalışacağım. Hatta belki çift taraflı yapıp pcbway'e de gönderilebilir.

 

[posta]

Dip malzeme, bence daha kullanışlı. Piyasa da bolca bulunan malzemelerden yapılan devre...
Tercih sizin,

 

[posta]

Buldum
Bunu smd olarak çizmeye çalışacağım. Hatta belki çift taraflı yapıp pcbway'e de gönderilebilir.

Elektor Precission power supply devre


Arşiv döküman


@serkan_48 de devre üzerinde çalışmış. Deneyimlerini paylaşabilir.

Ayarlı güç kaynağı projem ( 0 - 30 volt 0 - 10 amper )

Arkadaşlar merhabalar. Günlük kullanımda ayarlı güç kaynağı ihtiyacım dahada arttığı için sağlam çalışan ayar imkanı sağlayan akım veya gerilim kontrolü yapabilen güzel bir güç kaynağı yapmaya karar vermiştim. Uzun bir süredir uğraştım devre şemalarını inceledim. İşlerim yoğunluğu nedeniyle...

www.kontrolkalemi.com

 

[posta]

transistor sayısı artırılabilir.
2N3055 yerine çok daha güçlü MJ15003 kullanmıştım.



Devre üzerinde tadilatlar yapılabilir.
Fan ilavesi vs.vs...
Şu ana kadar bulabildiğim en kullanışlı, sorunsuz devre bu...
Daha özellikli, Kullanışlı devre elbette vardır ama ben bilmiyorum.
Bilenler, bulanlar konuya yazabilir.

 

[Gokrtl]

Elektor devresinin güzel olmasının nedeni herhangi bir ek trafo sargısı kullanmamasıdır.
Yalnız şunu unutmayın. Bu devrede sıcaklık koruması yok. Trafonuzun çıkışından 35V aldığınızı düşünün, 10A yaptık diyelim güç kaynağını. 5V 10A çektiğinizde devrede 30V x 10A = 300W kayıp açığa çıkacak ve bu kayıp sadece 3 adet transistör atacak ki baya zorlu olur. Kısa devrede ise 350W atacak.

Diğer PSU'ların sekonderlerini çoklu yapmasının altında bu yatıyor aslında. Yalnız onlar da röleli olduklarından zamanla sıkıntı çıkarıyorlar.

Neden bu geçişleri triac ya da tristör ile yapmazlar senelerdir merak ederim...

İşte bu devrede öyle şeyler de yapabiliriz. Ben çok sargılı trafo almayı planlıyorum. 5,9,12,15v vs. Gibi. Çekilen voltaja göre kademe atlatacağım.

 

[posta]

Devre de 2 trafo var. Beyin olarak çalışan 12 Vdc küçük trafo ve devre , güç sağlayan 33 Vdc büyük trafo;
Kademeli trafo kullanma genel tasarımı bozar diye düşünüyorum.

 

[Omega]

Devre de 2 trafo var. Beyin olarak çalışan 12 Vdc küçük trafo ve devre , güç sağlayan 33 Vdc büyük trafo;
Kademeli trafo kullanma genel tasarımı bozar diye düşünüyorum.

723 ün çıkış voltajlarının aralıkları 2 dirençle belirlenir ,dolayısiyle trafo çıkışlarını düşük voltajlar için azaltırken 723 ün bu 2 direnç değerlerinin de otomatik değiştirilmesi de gerekebilir.

 

[Gokrtl]

Peki mesla 30v 10A için çoklu trafo yaptırmak istesek şöyle mi olması gerekiyor?
1.Sekonder: 5v 10a
2.Sekonder: 9v 10a
3.Sekonder: 12v 10a
4.Sekonder: 18v 10a
5.Sekonder: 24v 10a
6.Sekonder: 30v 10a gibi.

 

[posta]

Burada anlaşılmayan bir konu var. Daha güçlü transistör kullanılsa da bir şey farketmeyecek ki. 1 milyon amperlik, 1 milyon voltluk NPN transistör kullanılsa da lineer bölgece çalışacağından sonuç aynı. O 300W ısı açığa çıkacak!

Hayatınızda hiç 300W ısı görmedim diyenlere söyleyeyim, 3 çubuklu elektrikli sobaların, tek çubuğu kadar ısı açığa çıkacak neredeyse ve bu küçücük transistörün arkasından çıkacak. Bunu nasıl ve ne ile soğutursunuz merak ediyorum.

SMPS tarafından örnek vereyim; eğer ben SMPS cihaz tasarlıyorsam, 300W ısınan cihaz yaptığımda genellikle cihazın gücü 5-10kW oluyor.

@FxDev üstad;
Anlıyorum da... o kadar ısı olayına takılmamak lazım.
Laboratuvar ortamında kullanılacak güç kaynağı test içindir. 7/24 çalışacak sistem olursa, enerji verimliliği açısından, yazdıklarınızı anlarım.
Her daim 30V. 10 A enerji kullanılmayacak. bu güç kaynağında, Isı illaki oluşur.
İsteyen devre de 100 watt' lık trafo kullansın, daha az enerji sarfiyatı olur.

Yukarıda da yazdım. Hepsi bir yerde sorunsuz güç kaynağı devresi görmedim. Bu devreyi (çift çıkışlı, tek çıkışlı) yıllardır kullanırım, bir kez sorun yaşamadım. Varsa böyle bildiğiniz devre paylaşın. İnceleyelim.
Ayrıca;
-Kademeli sargı da, Elektor precission power supply devre de tasarım bozulacak.
Devreye ait tasarımınız varsa ayrı bir başlık açın, konu dağılmadan oradan devam edilir.
-Kademeli sargılı sistemlerde de röle sorunu var. 10A çekildiğinde kontaklarda oluşacak arklar, sorun oluşturacak...

 

[taydin]

Laboratuvar güç kaynaklarının çoğunda, hatta ucuz çin malı modellerde dahi uygun sekonder sargı seçimi özelliği var. Bu özelliği koymazsan ya çok büyük soğutucular kullanacaksın ve cihaz çok yer kaplayacak, yada küçük soğutucu kullanıp fanlarla yoğun hava akışı sağlayacaksın ve cihaz da gürültüsüyle kafa şişirecek.

Sargı seçimi yaptırmak çok zor birşey değil. Histerezisli komparatörlerle yapılabilir.

-Kademeli sargılı sistemlerde de röle sorunu var. 10A çekildiğinde kontaklarda oluşacak arklar, sorun oluşturacak...

Evet röleli yaparsan bu sorun olacak. Yüksek DC akım anahtarlayabilen röle lazım bunlar da çok pahalı oluyor.

 

[taydin]

Peki mesla 30v 10A için çoklu trafo yaptırmak istesek şöyle mi olması gerekiyor?
1.Sekonder: 5v 10a
2.Sekonder: 9v 10a
3.Sekonder: 12v 10a
4.Sekonder: 18v 10a
5.Sekonder: 24v 10a
6.Sekonder: 30v 10a gibi.

Ne kadar çok sekonder ucu olursa regülasyon transistöründeki güç kaybı o kadar azalır. Çok küçük veya fan varsa da çok düşük fan devri ile çalışan bir cihaz yapmış olursun.