Linux altında harddisk'lerin bozulmaya yakın olduğunu tespit etmek

[taydin]

Hangi harddisk markasını alırsanız alın, ne kadar kaliteli olursa olsun, harddisk'ler eninde sonunda arızalanıyor ve değiştirilmesi gerekiyor. Ama burada önemli olan, harddisk bozulduktan sonra değiştirmek değil, harddisk'in bozulmaya yakın olduğunu tespit etmek ve bu aşamada hemen veriler yedekleyi yeni bir harddisk'e aktarmak. İşte bu konuda genel olarak bahsedeceğim smartmontools programı, tam da bu işe yarıyor.

smartmontools, arka planda çalışır ve sürekli olarak harddisk'in sağlık durumlarını kontrol eder. Bunu da, artık günümüzde bütün harddisk'lerin sahip olduğu SMART standardından yararlanarak yapar. SMART standardı gereği, her harddisk, belli kritik işlevsel bilgileri sağlamak zorunda. Örneğin diskin dahili sıcaklık derecesi, okumaların/yazmaları geçici bir problem nedeniyle kaç kez tekrar edildiği gibi onlarca disk sağlığı ile ilgili parametre harddiskin kendisi tarafından takip edilir ve dahili bir kalıcı bellekte tutulur. İşte smartmontools, bu verileri esas alarak çalışır.

Örneğin, elimde bulunan 1 TB lik bir diskin sağlık durumunu soralım:

root@bonsai:~# smartctl -H /dev/sdj
smartctl 6.6 2016-05-31 r4324 [x86_64-linux-4.9.0-8-amd64] (local build)
Copyright (C) 2002-16, Bruce Allen, Christian Franke, www.smartmontools.org

=== START OF READ SMART DATA SECTION ===
SMART overall-health self-assessment test result: PASSED

root@bonsai:~#

Evet, diskin durumu iyi gibi duruyor. Eğer passed dışında bir sonuç alınırsa, artık bu harddisk'in bir ayağı çukurdadır. Hemen yedekleme yapıp değiştirmek lazım. smartmontools ile çok daha ayrıntılı harddisk analizi yapılabilir, örneğin SMART gereği her harddisk'in desteklemek zorunda olduğu bazı dahili testler çalıştırılabilir. Yazılımın dokümantasyonunu inceleyerek ayrıntıları araştırabilirsiniz. Ama en önemli konu, smartmontools programının arka planda sürekli olarak çalıştırılması. Böylece herhangi bir sorun çıktığında sizi zamanında uyarabilecekdir.

 

[taydin]

smartmontools'un arka planda çalışan smartd programının benim sistem loglarına yazdığı bir değişim mesajı aşağıdaki gibi. Burada harddisk dahili sıcaklığında oluşan bir değişim rapor ediliyor.

Mar 12 09:55:39 bonsai smartd[754]: Device: /dev/sda [SAT], SMART Usage Attribute: 194 Temperature_Celsius changed from 109 to 107
Mar 12 09:55:39 bonsai smartd[754]: Device: /dev/sdc [SAT], SMART Usage Attribute: 194 Temperature_Celsius changed from 107 to 106

Bende sistem logları ekranın bir köşesinde sürekli aktığı için herhangi bir olumsuz değişimi ben hemen görüyorum. Ama sistem loglarına sürekli bakan birisi değilseniz ( ) o zaman smartmontools'u uygun bir şekilde yapılandırarak değişimler için eposta göndermesini sağlayabiirsiniz. Ayrıntılı bilgi için dokümantasyona bakınız.

 

[taydin]

Ben denemedim Ama bunun için tozsuz ortam gerekir. Sadece ellerin girebileceği tozsuz küçük kabinler var, böyle bir kabin ile kafa değişimi yapılabilir.

 

[nt]

Teşekkürler abi @taydin

~$ sudo smartctl -H /dev/sdb1
smartctl 7.2 2020-12-30 r5155 [x86_64-linux-6.2.0-37-generic] (local build)
Copyright (C) 2002-20, Bruce Allen, Christian Franke, www.smartmontools.org

=== START OF READ SMART DATA SECTION ===
SMART Health Status: OK

~$ sudo smartctl -H /dev/sdb1
smartctl 7.2 2020-12-30 r5155 [x86_64-linux-6.2.0-37-generic] (local build)
Copyright (C) 2002-20, Bruce Allen, Christian Franke, www.smartmontools.org

=== START OF READ SMART DATA SECTION ===
SMART Health Status: OK

~$ sudo smartctl -t short /dev/sdb1
[sudo] nur için parola:
smartctl 7.2 2020-12-30 r5155 [x86_64-linux-6.2.0-37-generic] (local build)
Copyright (C) 2002-20, Bruce Allen, Christian Franke, www.smartmontools.org

Short Background Self Test has begun
Use smartctl -X to abort test
~$ sudo smartctl -a /dev/sdb1
smartctl 7.2 2020-12-30 r5155 [x86_64-linux-6.2.0-37-generic] (local build)
Copyright (C) 2002-20, Bruce Allen, Christian Franke, www.smartmontools.org

=== START OF INFORMATION SECTION ===
Vendor:               WDC WD50
Product:              00LPVX-75V0TT0
Revision:            
Compliance:           SPC-4
User Capacity:        500.107.862.016 bytes [500 GB]
Logical block size:   512 bytes
Logical Unit id:      0x496e6e6f73746f720x2000496e6e496e6e
Serial number:       
Device type:          disk
Transport protocol:   Fibre channel (FCP-2)
Local Time is:        Tue Dec  5 23:39:09 2023 +03
SMART support is:     Available - device has SMART capability.
SMART support is:     Enabled
Temperature Warning:  Disabled or Not Supported

=== START OF READ SMART DATA SECTION ===
SMART Health Status: OK
Current Drive Temperature:     0 C
Drive Trip Temperature:        0 C

Error Counter logging not supported

Device does not support Self Test logging

 

[taydin]

smartmontools'u servis olarak da başlatmay unutma. Arka planda sürekli olarak takip etsin diskler

root@bonsai:~# systemctl enable smartmontools
Synchronizing state of smartmontools.service with SysV service script with /lib/systemd/systemd-sysv-install.
Executing: /lib/systemd/systemd-sysv-install enable smartmontools
root@bonsai:~# systemctl start smartmontools