Süper Kapasitörlü Ses Sistemi Güç Yönetimi – Yardım ve Röle Tavsiyesi

[falcon_browning]

Merhaba arkadaşlar,


Aracımdaki ses sistemine destek olması amacıyla 42 adet 2.7V 500F süper kapasitörü kullandım. Bunları 6’lı gruplar halinde 7 set olarak seri bağlantılı ve BMS kartlı şekilde yapılandırdım. Sistemi doğrudan ses sistemine paralel bağladım. Kablolama için 50mm kaynak kablosu kullandım.


Karşılaştığım Sorun


Kapasitörler kullanılmadığında bile güç kaybı yaşanıyor ve bu durum bagajdaki 105Ah AGM aküyü zamanla tüketiyor. Örneğin bu sabah araç geç çalıştı çünkü akü voltajı 12.0V’a kadar düşmüştü. Her zaman olmuyor; araç 3–4 gün çalışmasa bile voltaj genelde 12.4V’un altına inmiyor, ama bazen bu düşüş risk oluşturabiliyor.


Çözüm Arayışım


Bu güç kaybını önlemek istiyorum. Aklımda şu sorular var:

• Anahtarlı röle bu iş için uygun olur mu?
• Uzaktan kumandalı röleler (örneğin RF veya Wi-Fi kontrollü) kullanılabilir mi?
• Kapasitörler anlık olarak 1000A’e kadar akım verebiliyor, bu akıma dayanabilecek bir röle öneriniz var mı?
• Röleyi nasıl montajlamalıyım, nelere dikkat etmeliyim?

Teknik İhtiyaçlar

• Yüksek akım dayanımı: Röle en az 1000A anlık akıma dayanmalı.
• Düşük iç direnç (ESR): Kapasitörlerin hızlı boşalmasını engellememeli.
• Güvenli tetikleme: Anahtarlı veya uzaktan tetiklemeli olmalı.
• Yüksek kontak kalitesi: 50mm kablo ile uyumlu, kaynaklı veya cıvatalı bağlantı tercih edilmeli.

 

[taydin]

Sorunu tam olarak anlamadım. Güç kaybı yaşanıyor derken, mesela plajda bununla müzik çalarken yeterince fazla ses çıkmıyor mu diyorsun? Yoksa ses sistemi takılı olarak arabadan çıkıyorsun, ertesi gün akü voltajı fazla düşüyor mu diyorsun?

Her iki senaryo için de paralel süper kapasitör hiçbir çözüm sağlamaz. Hatta zararı olur çünkü süper kapasitörlerin sızıntı akımı yavaş yavaş aküyü boşaltır. Veya diyelim 1000A lik anahtar buldun. O anahtarı açtığın anda kapasitörler aküyü anlık olarak kısa devre edecek, yüzlerce Amper akım geçecek ve akü neye uğradığını şaşıracak.

Doğrusu, müzik sisteminde bir açma kapama butonu olacak. Oradan kapatınca da sistem minimum akım çekecek aküden. O akımın da çekilmemesi için müzik sistemine uygun akım dayanımına sahip bir pako şalter seri bağlayabilirsin. Arabaya bindin, pako şalteri açtın, müzik sisteminin ON butonuna bastın, müziği dinlemeye başladın. Kapatma da tam tersi.

 

[Diyot]

Anlık 1000 A korkunç bir akım. Bu değerin doğru olduğundan emin misiniz?

 

[132kHz]

Öncelikle bence gereksiz ve pahalı bir işlem yapmışsınız.
Böyle bir yükü doğrusan akuye paralel baglarsanız ilk baglantı anında cok yuksek akımlar çeker. Öncelikle inrush current limitter devresi yapmaya ihtiyacınız var
Kondansatorun ilk sarjini düşük akımla yaptıracak uygun wattlı bir dirençi akü ile kpndansator arasına baglamalı ve kondansator gerilimi akü gerilimine eşit olduğunda direnci kısa devre edecek bir kontaktörü dirence paralel bağlamalısınız
Ayrıca bu kondansatör sürekli sisteme bağlı kalırsa sızıntı akımı ile akuyu bitirir oyuzden akü ile baglantısını tamamen kesecek bir kontaktör saha baglamalısınız akım dc olduğundan yükte iken ac kapa olursa diye hermaticaly sealed kontaktörler var ama pahalı (geçen 500 amperlik baktım 3-4 bin liraydı sanırım 1500 ampere kadar kesme 2000 ampere kadar kısa süreli işetim yapabiliyor ama bu benim ihtiyacim için ses sistemşeri nekadar akım çekiyor bilmiyorum ama bence size daha düşük amperlisi de fazla fazla yeter ) aslında çok da ihtiyacınız yok ama zaten bahsettiğiniz süper kapasitörlere 10k felan harcamış olmalısınız oyüzden seçenek olarak bahsettim

Not: ben 450 VDC için baktım 12 voltta solid state role de kullanılabilir normal röle de yüksüz iken aç kapa yapabilir ama yük altında dc nin arkı yüksek oldugundan yapışma yapabilir

 

[taydin]

Şimdi şarj zamanı hesabı yaptım. Akü ile supercap arasına kaynak makinası kablosu bağlamışsın. Direnç gidiş dönüş 50 mOhm olsun. Bu durumda 240 A akım geçecek ve supercap'ler de 25 saniye sonra %70 şarj olacak. Yani 25 saniye boyunca aküden 240 A akım çekilecek, sonra akım yavaş yavaş azalacak.

Bu durumda eğer akü böyle deli akımların çekilmesine müasit değilse, daha bu kapasitörler ilk bağlanmada bile akünün ömrünü azaltmış olabilir. Hatta akü aşırı ısınmış da olabilir, yangın riski de var.

 

[Diyot]

Şimdi şarj zamanı hesabı yaptım. Akü ile supercap arasına kaynak makinası kablosu bağlamışsın. Direnç gidiş dönüş 50 mOhm olsun. Bu durumda 240 A akım geçecek ve supercap'ler de 25 saniye sonra %70 şarj olacak. Yani 25 saniye boyunca aküden 240 A akım çekilecek, sonra akım yavaş yavaş azalacak.

Bu durumda eğer akü böyle deli akımların çekilmesine müasit değilse, daha bu kapasitörler ilk bağlanmada bile akünün ömrünü azaltmış olabilir. Hatta akü aşırı ısınmış da olabilir, yangın riski de var.

Ben de bunu söylemek istemiştim. Böyle bir sistemde akım sınırlayıcı ara bağlantıyı yaptığınız ekipmanlar oluyor. Bu nedenle 1000A değerinin doğruluğundan şüphelendim.

 

[taydin]

Supercap'ler kaliteli kısa devre edilirse deşarj anında 1000A verebiliyor, herhalde konuyu açan onu gördü internette. Ama 105Ah akünün, kablo direnci uygun bile olsa 1000A verebileceğini ben de sanmıyorum.

 

[çaycı]

Hey gidi...
biz bir arabada amfinin önünde 1F 12v kondansatör görünce vay be sahibi zenginmiş derdik, şimdilerde 580F bank bağlıyorlar
Şakası bir yana yönetilemeyecek kadar büyük bir kapasite bu, jbl 6kw amfi önünde bile böyle bir bağlantı görmemiştim şahsen.
akü bagajda durduğuna göre amfiye yakın yerde yani aslında kondansatörler gerekli bile değil
benzinli bir araç marş anında bile 100-150 amper çeker 1000A falan sadece teorik değerler
yine de bağlayacaksanız neden aküyü zayıflattığına bakmak lazım seri kondansatörler arasında büyük kapasite farkları varsa koruma devresi sürekli açık kalıyor olabilir