JLH 2003 Class A DIY Power Amfim

[zupar]

Herkese merhaba,

İlk dinlediğimden beri yaklaşık 7 yıldır Class A amfi kullanmaktayım. Ses kalitesi olarak gerçekten iyiler. Rahmetli John Linsley Hood İngiliz elektronik mühendisi ve DIY ciler için 1969 yılından beri anfi tasarım paylaşımları var. İlk yaptığı ve bir dergide yayınlanan class A anfi 1969 versiyonunda çıkış sinyali bir kondansatör üzerinden hoparlöre ulaşmakta. 1996 yılında bir güncelleme gelerek bu kondansatör kalkıyor ve LM serisi voltaj regülatörleri kullanılıyor. Daha sonra bu Voltaj regülatörlerinin devreye salınım yaparak bozulma yaptığı tespit edilerek 2003 yılında son halini alıyor. İlgili makaleye burdan ulaşabiliriniz.

https://sound-au.com/tcaas/jlhupdate.htm

Gelen kart üzerindeki elektrolitik kondansatörler ve 2N3055'ler çakmaydı. Girişte kullanılan 330pf(C2) için elimdeki polisitrenlerle değiştim hemen. Yine giriş kapasitöründe(C1) birkaç denemeden sonra SSCB zamanından kalan yağlı kağıt kondansatörle çok iyi sonuç aldım. 2N3055'ler yerine önerilen MJ15003G leri onsemi marka olarak kullandım. Filtre için kullanılan 220uF leri Elna Silmic II'lerle değiştim. Bana gelen kart kanal başına 4 çıkış transistörlüydü ben Daha çok güç almak yerine daha iyi ses kalitesi için bunu ikiye düşürdüm. Yine daha iyi ses için feedback kondansatörünü(C4) söktüm. Ses kalitesinde artış oldu (özellikle üst frekanslarda) fakat dip gürültüsünde artış, offset devresinde kararsızlık, offset'te ısınmaya bağlı kayma, şebeke voltajı değişiminde ofsette kayma arttı. Makalede belirtilen iyileştirmelere bakarak offset devresindeki transistörleri MPSA56'lar ile değiştim ve JFET kullanarak sabit akım devresi ekledim. Dip gürültüsü ve kararsızlık konusunda baya stabilite yakaladım. Şu an standart bir besleme devresi kullanıyorum fakat ilerde bir regüleli besleme yapmayı düşünüyorum. Her açılışta ısınmayı bekleme ve bir offset ayarı istesede buna değer

Sukünet akımını 1A olarak ayarladım, bunu geçince basslarda artış, tizlerde kayıp başlıyor belki .47uF kullandığım giriş kondansatörünü daha düşük seçerek yine 1.2A da deneme yapmak istiyorum. Bu şekilde 10-12W güç alıyorum zaten gayet yeterli ev için.

Ses kalitesine gelirsek gerçekten bize övüldüğü gibi olduğunu anladım. Enstrumanlar tane tane geliyor hepsi ayrı ayrı anlaşılıyor. F5'e göre üst frekansları ve arka plan sessizliği iyi değildi fakat basslar daha anlaşılırdı. Giriş kapasitörünü yağlı kağıt ve filtre kapasitörlerini iyileştirince üst frekaslar ve detay seviyesi gerçekten çok arttı. Şu an kesinlikle eski anfimden daha fazla keyifle dinliyorum.

Her nekadar canlı gibi olmasada fikir vermesi açısından iki adet video ekliyorum.

- VolumioPC- Bykoz Audio DAC - JLH Class A (JLH2003 JLH2005) - Yamaha NS-50F modifited

- Focal Chorus 705 V original and DIY 3rd Order crossover comparsion

 

[metmalmuh]

Herkese merhaba,

İlk dinlediğimden beri yaklaşık 7 yıldır Class A amfi kullanmaktayım. Ses kalitesi olarak gerçekten iyiler. Mevcutta kullandığım DIY Nelson Pass F5 anfimin bazı komponentlerini değiştirmek isterken Babam tarafından kendine ve bana dolu devre kartını ısmarladığını öğrendim. Hifi cihaz tamircisi bir abimiz(bykoz audio) bu anfiyi bize övmüştü bunun üzerine babam kendine ve bana siparişleri geçmiş bana da sürpriz yapmış.

Rahmetli John Linsley Hood İngiliz elektronik mühendisi ve DIY ciler için 1969 yılından beri anfi tasarım paylaşımları var. İlk yaptığı ve bir dergide yayınlanan class A anfi 1969 versiyonunda çıkış sinyali bir kondansatör üzerinden hoparlöre ulaşmakta. 1996 yılında bir güncelleme gelerek bu kondansatör kalkıyor ve LM serisi voltaj regülatörleri kullanılıyor. Daha sonra bu Voltaj regülatörlerinin devreye salınım yaparak bozulma yaptığı tespit edilerek 2003 yılında son halini alıyor. İlgili makaleye burdan ulaşabiliriniz.

https://sound-au.com/tcaas/jlhupdate.htm

14128 eklentisine bak14129 eklentisine bak
Gelen kart üzerindeki elektrolitik kondansatörler ve 2N3055'ler çakmaydı. Girişte kullanılan 330pf(C2) için elimdeki polisitrenlerle değiştim hemen. Yine giriş kapasitöründe(C1) birkaç denemeden sonra SSCB zamanından kalan yağlı kağıt kondansatörle çok iyi sonuç aldım. 2N3055'ler yerine önerilen MJ15003G leri onsemi marka olarak kullandım. Filtre için kullanılan 220uF leri Elna Silmic II'lerle değiştim. Bana gelen kart kanal başına 4 çıkış transistörlüydü ben Daha çok güç almak yerine daha iyi ses kalitesi için bunu ikiye düşürdüm. Yine daha iyi ses için feedback kondansatörünü(C4) söktüm. Ses kalitesinde artış oldu (özellikle üst frekanslarda) fakat dip gürültüsünde artış, offset devresinde kararsızlık, offset'te ısınmaya bağlı kayma, şebeke voltajı değişiminde ofsette kayma arttı. Makalede belirtilen iyileştirmelere bakarak offset devresindeki transistörleri MPSA56'lar ile değiştim ve JFET kullanarak sabit akım devresi ekledim. Dip gürültüsü ve kararsızlık konusunda baya stabilite yakaladım. Şu an standart bir besleme devresi kullanıyorum fakat ilerde bir regüleli besleme yapmayı düşünüyorum. Her açılışta ısınmayı bekleme ve bir offset ayarı istesede buna değer

Sukünet akımını 1A olarak ayarladım, bunu geçince basslarda artış, tizlerde kayıp başlıyor belki .47uF kullandığım giriş kondansatörünü daha düşük seçerek yine 1.2A da deneme yapmak istiyorum. Bu şekilde 10-12W güç alıyorum zaten gayet yeterli ev için.

Ses kalitesine gelirsek gerçekten bize övüldüğü gibi olduğunu anladım. Enstrumanlar tane tane geliyor hepsi ayrı ayrı anlaşılıyor. F5'e göre üst frekansları ve arka plan sessizliği iyi değildi fakat basslar daha anlaşılırdı. Giriş kapasitörünü yağlı kağıt ve filtre kapasitörlerini iyileştirince üst frekaslar ve detay seviyesi gerçekten çok arttı. Şu an kesinlikle eski anfimden daha fazla keyifle dinliyorum.

Her nekadar canlı gibi olmasada fikir vermesi açısından iki adet video ekliyorum.

- VolumioPC- Bykoz Audio DAC - JLH Class A (JLH2003 JLH2005) - Yamaha NS-50F modifited

- Focal Chorus 705 V original and DIY 3rd Order crossover comparsion

14130 eklentisine bak

Hocam merhaba. Öncelikle eline sağlık. Ben de (tamamen hobi seviyesinde olmak kaydıyla) kendime bir soundbar yapmak istiyorum. Bir sürü video izledim, makale okudum fakat kafamda net bir resim çizemedim. Sorularıma cevap verebilirsen memnun olurum:

1) Bir soundbarda me güçte hoparlörler kullanılmalı? Hoparlörlerin omaj ve Watt değerleri gerçek dünyada ne manaya geliyor?
2) 2.1, 5.1, 7.1 gibi özellikler bu soundbara eklenebilir mi?
3) İkinci maddedeki .1 için kullanılan subwoofer’ı sisteme takmazsak ne olur?
4) Bu sistemi sürmek için nasıl bir devre yapılmalı? Burada senin yaptığın gibi bir amfi kartı mı tasarlamam gerektiğini düşünüyorum ama ne hangi komponentin ne işe yaradığını ne de bu komponentlerin hesaplamalarının nasıl yapıldığını bilmiyorum.
5) Televizyondan soundbar’a bağlantıyı HDMI ile mi, ses çıkışından mı yoksa optik çıkıştan mı almak daha kaliteli ses verir?
6) Beşinci maddedeki seçime istinaden devreye ne gibi ekleme(ler) yapmam gerekir?

Çok fazla soru sorduğumu biliyorum ama cevaplarsan hem bana büyük bir iyiliğin dokunur hem de benim gibi kafası karışık kişiler için güzel bir doküman hazırlamış oluruz.

Teşekkürler.

 

[zupar]

Merhaba, Ben aslında stereo ses sistemleriyle uğraştım daha çok, bildiğim kadarıyla yanıtlamaya çalışayım.

1) Omaj'dan ziyade empedans olarak tanımlayalım. Empedans elektrik akımına gösterilen zorluktur ve bu değer akımın frekansına göre bobinlerde değişebilir. Ses sinyalleride çok değişken frekanslara sahip olduğundan aslında hoparlör üzerinde verilen değer ortalama bir değerdir. Bu değerin verilmesinin amacı bağlanacak anfininde bu değere dayanabilir olmasıdır. Mesela çıkış empedansı 4ohm olan anfiye 2ohm hoparlör bağlarsanız (veya paralel 2 veya daha fazla 4ohm hop.) anfinin çıkış transistörleri yanabilir, fakat 8ohm veya üstü bağlayabilirsiniz sıkıtı olmaz. Watt meselesinde ise hoparlör üzerine yazılan değerler dayanabileceği maksimum güçtür. yani 10wattlık anfile 200w'lık hoparlör bağlayabilirsiniz sıkıntı olmaz. Ama 100Wlık anfiye 25w hoparlör bağlayıp sesi de çok açarsanız hoparlörü yakabilirsiniz. Farklı hoparlörlerin aynı güçte vereceği ses seviyesi farklı olabilir.

Soundbar genelde televizyonların ses sistemi yetersiz gelirse kullanılan kompakt bir çözüm. İçinde DAC, ve anfi bulunduran aktif bir hoparlör. Stereomudur, monomudur, bilrmiyorum ama fiziki yapıları gereği mono kabul edebiliriz ve stereo ve 5.1 gibi sistemlerin etkilerini verebileceğini idda ediyorlar sanırım ama ben pek sanmıyorum. Mesela stereo ses için 2 hoparlör arası enaz 2m, hoparlörlerin duvar ile arasındaki mesafe 50-70cm olması ideal olarak tanımlanabilir. Güç olarak 8-10w güçünde bir sistem yeterli olur diye düşünüyorum.

2) Eklenebilir ama mantıklı olmaz Ev sinema sistemleri baya komplike sistemlerdir. 7.1 için 8 kanallı digital analog konvertör(DAC), 8 adet preamp. Aktif subwoofer kullanırsak 7 adet güç amfisi gerekir.

3) Subwooferlar standart ve ufak hoparlörlerden alamadığımız bas sesleri almamızı sağlayan hoparlörlerdir. Mesela Fury izlerken tanklar geçerken içinizin ve koltuklarınızın titremesini istiyorsanız kaçınılmazdır. Tabi çok anlayışlı bir komşuya da ihtiyacınız var.

4) Kendin yap bir ev sinema anfisi yapmak zor olacağından 2.el birşey almak daha mantıklı olur. Soundbar yapacam derseniz bir hazır bir Class D amfi kartı üzerinden gidilebilir. Digital giriş istiyorsanız göre bir DAC kartı almanız lazım.

5) Optik ve bakır kablo üzerinden aktarımdan aman aman bir fark olmuyor. Optik kablolar manyetik alanlardan etkilenmiyor fakat ses aktarımı için kullanılan optik sistem yıllar önce tasarlandığı gibi kaldı. Sinyal ışığa çeviriliyor, alıcı cihazda tekrar ışık elektriksel sinyale çevriliyor. Fakat çok basit. Sanki coax bağlantı bi tık iyi gibi. Ethernet sistemlerinde kullanıldığı gibi GBlarca veriyi çok hızlı taşıyan bir sistem yok ve gerek görülmediği içinde gelişmedi sanırım. Bildiğim kadarıyla bazı ses formatlarıda Dolby atmos v.b. sadece HDMI üzerinden taşınıyor.

6)Daha önce bahsettiğim gibi bir digital analog konvertör lazım ve meşakatli. Basit bit soundbar için televizyonun AUX veya kulaklık çıkışı varsa onu kullanmak daha mantıklı olacaktır.

 

[metmalmuh]

Merhaba, Ben aslında stereo ses sistemleriyle uğraştım daha çok, bildiğim kadarıyla yanıtlamaya çalışayım.

1) Omaj'dan ziyade empedans olarak tanımlayalım. Empedans elektrik akımına gösterilen zorluktur ve bu değer akımın frekansına göre bobinlerde değişebilir. Ses sinyalleride çok değişken frekanslara sahip olduğundan aslında hoparlör üzerinde verilen değer ortalama bir değerdir. Bu değerin verilmesinin amacı bağlanacak anfininde bu değere dayanabilir olmasıdır. Mesela çıkış empedansı 4ohm olan anfiye 2ohm hoparlör bağlarsanız (veya paralel 2 veya daha fazla 4ohm hop.) anfinin çıkış transistörleri yanabilir, fakat 8ohm veya üstü bağlayabilirsiniz sıkıtı olmaz. Watt meselesinde ise hoparlör üzerine yazılan değerler dayanabileceği maksimum güçtür. yani 10wattlık anfile 200w'lık hoparlör bağlayabilirsiniz sıkıntı olmaz. Ama 100Wlık anfiye 25w hoparlör bağlayıp sesi de çok açarsanız hoparlörü yakabilirsiniz. Farklı hoparlörlerin aynı güçte vereceği ses seviyesi farklı olabilir.

Soundbar genelde televizyonların ses sistemi yetersiz gelirse kullanılan kompakt bir çözüm. İçinde DAC, ve anfi bulunduran aktif bir hoparlör. Stereomudur, monomudur, bilrmiyorum ama fiziki yapıları gereği mono kabul edebiliriz ve stereo ve 5.1 gibi sistemlerin etkilerini verebileceğini idda ediyorlar sanırım ama ben pek sanmıyorum. Mesela stereo ses için 2 hoparlör arası enaz 2m, hoparlörlerin duvar ile arasındaki mesafe 50-70cm olması ideal olarak tanımlanabilir. Güç olarak 8-10w güçünde bir sistem yeterli olur diye düşünüyorum.

2) Eklenebilir ama mantıklı olmaz Ev sinema sistemleri baya komplike sistemlerdir. 7.1 için 8 kanallı digital analog konvertör(DAC), 8 adet preamp. Aktif subwoofer kullanırsak 7 adet güç amfisi gerekir.

3) Subwooferlar standart ve ufak hoparlörlerden alamadığımız bas sesleri almamızı sağlayan hoparlörlerdir. Mesela Fury izlerken tanklar geçerken içinizin ve koltuklarınızın titremesini istiyorsanız kaçınılmazdır. Tabi çok anlayışlı bir komşuya da ihtiyacınız var.

4) Kendin yap bir ev sinema anfisi yapmak zor olacağından 2.el birşey almak daha mantıklı olur. Soundbar yapacam derseniz bir hazır bir Class D amfi kartı üzerinden gidilebilir. Digital giriş istiyorsanız göre bir DAC kartı almanız lazım.

5) Optik ve bakır kablo üzerinden aktarımdan aman aman bir fark olmuyor. Optik kablolar manyetik alanlardan etkilenmiyor fakat ses aktarımı için kullanılan optik sistem yıllar önce tasarlandığı gibi kaldı. Sinyal ışığa çeviriliyor, alıcı cihazda tekrar ışık elektriksel sinyale çevriliyor. Fakat çok basit. Sanki coax bağlantı bi tık iyi gibi. Ethernet sistemlerinde kullanıldığı gibi GBlarca veriyi çok hızlı taşıyan bir sistem yok ve gerek görülmediği içinde gelişmedi sanırım. Bildiğim kadarıyla bazı ses formatlarıda Dolby atmos v.b. sadece HDMI üzerinden taşınıyor.

6)Daha önce bahsettiğim gibi bir digital analog konvertör lazım ve meşakatli. Basit bit soundbar için televizyonun AUX veya kulaklık çıkışı varsa onu kullanmak daha mantıklı olacaktır.

Çok teşekkür ederim üstadım. Bileğine, emeğine sağlık.