Eğitici videolar için gereken donanımları toparlıyoruz

[malazgirt]

Birçok konuyu forumda detaylı mesajlarla tartışabiliyor iken, bazı konuların iyi anlaşılması için bir video'dan daha iyi bir yöntem yoktur. Örneğin usulüne uygun bir şekilde lehimleme nasıl yapılır? Değişik uygulamalar ve durumlar için kullanılması gereken lehimleme teknikleri nelerdir? Lehimlenmiş bir elektronik parça nasıl sökülür? Bunları ancak bir video ile irdeleyebiliriz.

Bu düşünceyle, youtube üzerinde yeni bir kanal oluşturdum ve bu kanalda ilk video, lehimleme üzerine olacak. Ama hem etkili bir video çekme, hem de video'yu youtube'da gerektiği gibi yayınlama konusunda acemiyim. Elimde de bu iş için gereken herhangi bir ekipman veya yazılım da yok. İşte açmış olduğum bu konuda, video çekimi için gereken ekipmanları araştırıyor olacağım ve video çekimi için gereken altyapının oluşturulmasını aşama aşama paylaşacağım.

 

[malazgirt]

Youtube üzerinde video çeken birçok kişinin kullandığı standart ekipman ve yazılımlar şu şekilde:

1 ) Uygun özelliklere sahip bir video kamerası

2 ) Kameranın çektiği video'yu yayın öncesi düzenlemek için bir yazılım.

3 ) Düzenlemesi bitmiş olan video'yu youtuba'da yayınlanmaya hazır hale getiren dönüştürücü yazılım.

Bu belirlediğim ekipmanlar ve yazılımlar ile ilgili daha yeni yeni araştırma yapmaya başladım. Bunların dışında ışıklandırma gibi düşünülmesi gereken şeyler var, ama daha işin başındayım ve ışıklandırma konusuna tecrübe kazandıkça el atacağım.

Yalnız şunun da farkındayım: İlgi çeken, faydalı olacak ve yüksek seyir sayısına ulaşacak video çekmek için, video'nun sunumu, konunun anlatılış şekli en önemli konudur. Eğer çok güzel ve etkili bir sunum yeteneğine sahip iseniz, isterseniz cep telefonu ile video çekin, çok başarılı sonuç alabileceksiniz. Benim bu konuda yeteneğimin iyi olduğunu söylemem mümkün değil şu aşamada. O yüzden en çok bu konuda kendimi geliştirmem gerekecek.

 

[malazgirt]

Tekrar ekipman konusuna dönecek olursak, öncelikle video kamerası ile ilgili benim açımdan nelerin önemli olduğunu belirteyim. Bu kriterleri ben kendi araştırmalarım ve youtube'da seyrettiğim videolardan edindiğim izlenimlere göre belirledim. Eğer ekleyeceğiniz bir konu veya katılmadığınız, veya tamamen yanlış/saçma bulduğunuz yerler varsa, bunları duymak isterim. Kriterleri burada birer birer listeleyelim:

1 ) Laboratuvar ortamında çalışacağımız için, ışık miktarı fazla olmayacak. O yüzden az ışık ile dahi iyi sonuç veren, kaliteli bir optik sisteme sahip bir makina olmalı.

2 ) Kameranın, yeterince iyi kalitede ses kaydı yapabiliyor olması gerekir. En yüksek kaliteli, pırıl pırıl video çekseniz dahi, ses kalitesi kötü ise o videoları seyrettirmek pek mümkün değil. Sizler de görmüşsünüzdür, konferans veya seminerlerin video kayıtları çekiliyor ve youtube'a yükleniyor. Ama ses o kadar boğuk ki, sunucunun söylediklerinin anlaşılması neredeyse imkansız. Böyle video'ları da hepimiz hemen es geçiyoruz.

3 ) Mümkün mertebe çok yakın çekim yapabiliyor olması. Böylece bir devreyi daha detaylı inceleme fırsatımız olacak.

4) Ve son olarak da, makinanın otomatik odaklamasının çok iyi ve hızlı olması. Youtube'da birçok video'da bu eksikliği görüyorum. Mesela kanalın sahibi, elindeki nesneyi izleyicilere yakından göstermek istiyor. Nesneyi kameranın önüne tutuyor, ama nesne tamamen bulanık ve kamera o nesneye bir türlü odaklanmıyor.

İşte bu şartları en uygun fiyata sağlayan bir makina gerekecek.

 

[malazgirt]

Yukarıda belirttiğimiz ekipmanlarla, birçok konu üzerine videolar hazırlanabilir. Ama benim hazırlayacağım video'lar, teknik içerikli olacak ve sadece bir video kamera ile görüntü çekmek yeterli olmayacak. Standart bir youtube kanalı sahibinin ihtiyaçlarında öte bazı ihtiyaçlarımız daha olacak etkili teknik video çekebilmek için. Şu örnekleri vereyim:

- Diyelim Arduino üzerinde çalışan bir kod hazırlayacağız. Bu kodun hazırlanışını ben sıfırdan, canlı olarak yayınlamak isteyeceğim. Bu durumda, benim ekranda gördüğüm şeylerin aynısını, seyircinin de görmesini isterim. Tabi kamerayı ekrana tutup da kayıt yapılabilir, ama böyle yapılan bir kaydı seyrettikten sonra, bunun ne kadar kötü bir fikir olduğunu, ve öyle hazırlanmış bir video'yu da kimsenin seyretmeyeceğini anlarsınız

- Aynı şekilde, Proteus'da sıfırdan bir devre hazırlayım simülasyonlarını yapacağız. Gene burada da, devrenin sıfırdan çizilişini, sonra da simülasyon ekranına geçilip ölçümlerin yapılmasını canlı olarak yayınlamak isteyeceğim. Bunun için de video kamera ile kaydedilmiş olan o bulanık, titreyen, veya dalga dalga girişim desenleri olan ekran görüntüsünü kullanmak istemem.

- Bunun dışında, lehim tekniklerini anlatırken, sık sık mikroskop altında çalışacağız. Mikroskopta benim gördüğüm şeyin aynısını seyircinin de görmesini isterim. Video kamera ile bunu nasıl sağlayacağız? mümkün değil.

- Bir de, devreyi ekranın solunda, benim bir test cihazında yaptığım değişikliği de ekranın sağında, aynı anda görmek istiyoruz. Yani aynı anda 2 farklı kaynaktan gelen videoyu birleştirmemiz lazım.

- Ve son olarak da, diyelim osiloskop üzerinde çalışıyoruz ve değişik devreler üzerinde inceleme yapıyoruz. Osiloskop ekranında olup biten herşeyi canlı olarak seyircinin görmesini isterim. Gene video kamera ile olmaz, yurakıda belirttiğim nedenlerden dolayı.

Bu yukarıda saydığım şeyleri yapabilmek için "frame grabber" denen ve bilgisayara takılan özel bir karta ihtiyacım olacak. Bu kart, HDMI çıktısı olan bir cihazdan gelen görüntüyü alıp, bilgisayara video dosyası olarak kaydedebiliyor. İşte benim bu amaç için aldığım kart:

Bu karta, en fazla 4 tane video kaynağı bağlanabiliyor. Bu kaynakların her birisinden gelen video'yu birleştirebiliyor, veya ayrı ayrı kaydedebiliyoruz. Ayrıca, mikrofonla kaydettiğimiz sesi, gelen video'ya dahil edebiliyoruz.

 

[malazgirt]

Lehimleme ve sökme tekniklerini anlatırken, büyük ölçüde mikroskop altında çalışacağız. O nedenle, mikroskop görüntüsünü almamızı sağlayacak özel bir kameraya ihtiyacımız olacak. İstediğim özellik, 1920x1080 çözünürlük ve 60 fps kare hızı. Böylece HD kalitede görüntü alabileceğiz, ve 60 fps kare hızı sayesinde de çok akıcı bir görüntü elde edeceğiz. Burada dikkat edilmesi gereken, frame grabber kartının da bu kare hızını desteklemesi. Benim kullandığım kart, bu hızdan çok daha ötesini destekliyor, o yüzden bir sıkıntı yok.

Elimdeki mikroskop şu. Bu mikroskop, en fazla 40x büyükme sağlayan, stereo, optik bir model. Üzerinde de, özel CCD kamera bağlamaya müsait bir bağlantı portu var (Üstte görülen paslanmaz çelik rengindeki boru). Bu porta uygun bir kamera almam gerekiyor.

Aliexpress'den sipariş ettiğim kamera aşağıda. Bu kamera, RisingTech 1080PHA modeli ve HDMI çıkışında 1920x1080x60fps destekliyor.

Bu kameranın bağlantı yeri, "c mount" denen bir standarda uyumlu. Mikroskop portu ise 23.2mm standardına uygun. O yüzden, bir de araya bir dönüştürücü koymak gerekiyor. Onu da gene Aliexpress'den sipariş ettim.

 

[malazgirt]

Frame grabber kartı ile gelen videoların birleştirilmesi, video kaynağının seçilmesi ve ses eklenmesi için de vMix denen bir yazılım var. Ama vMix sadece Windows altında çalışıyor, ben ise Linux altında çalışabilecek bir yazılım araştırıyorum. Eğer bulamazsam, mecbur vMix kullanacağım, ama bu zor olacak, çünkü Windows makina ayarlamam gerekecek bir yerden. Eğer uygun bir Linux yazılım önerileriniz varsa duymak isterim

https://www.vmix.com/

Video düzenleme ve format dönüşümü için gereken yazılımlara daha bakmadım. Bu konuda da gene önceliğim Linux altında çalışan yazılımlar olacak. Yer yetersizliğinden dolayı Windows makina bulundurmuyorum laboratuvarda. Mecburen kullandığım bazı Windows gerektiren yazılımları da VmWare altında çalıştırıyorum. Ama video ile ilgili Windows yazılımların VmWare altında çalıştırmak mümkün değil. Bunlar için yüksek performanslı, gerçek bir Windows sistemem ihtiyaç olacak.

 

[malazgirt]

vmix yazılımına gerek kalmayacak gibi duruyor. Magewell'in sitesinde basit bir program var ve benim ihtiyacım olan gereksinimleri karşılayacak gibi duruyor. Zaten fazla da ileri düzey özelliğe gerek yok. En önemli konu, kolayca girişlerin arasında geçiş yapabilmek, bazan da iki kanalı aynı anda kaydedip ekranda aynı anda görünmesini sağlamak.

Uygun bir kamera da buldum ve siparişini verdim. Mikroskop kamerası elime ulaşınca "lehimleme teknikleri" videosu üzerinde çalışmaya başlayacağım

 

[malazgirt]

Video kamera bugün elime geçti. Linux altında Magewell (frame grabber) kartını kullanmak ile ilgili herhangi bir ilerleme katedemedim, ama bir an önce de herşeyi denemek istiyorum. O yüzden bir tane boşta duran PC'ye Windows 10 yükledim ve Magewell'i PC'ye taktım. Üreticinin internet sayfasından sürücüleri indirdim ve kurdum. Sonra da gene üreticinin internet sitesinden "Capture Studio" isimli bedava yazılımı indirdim. Yazılımı çalıştırınca hemen kartı tanıdı.

Video kameranın HDMI çıkışını, Magewell'in girişlerinden birisine bağladım ve ilk deneme kaydını yaptım:

Sanırım bu bedava yazılım işimi görecek. İlk aşamada tek HDMI kaynağı ile denedim, ama yazılım birden fazla HDMI kaynağını aynı anda ekranda gösterip kaydetmeyi destekliyor. Bunun vMix ile arasındaki farkları bilmiyorum, ama işimi gördüğü sürece Capture Studio'yu kullanmaya devam edeceğim.

 

[malazgirt]

Bugün HDMI splitter da elime ulaştı

Bu cihazın görevi, PC'nin ekran kartı çıkışını iki ayrı çıkışa ayırmak. Bu iki çıkışta, tam olarak aynı ekran içeriği olacak, ama ikisini de birer HDMI kablo ile ayrı yerlele bağlamak mümkün olacak. Bu iki çıkıştan birisi, monitöre gidiyor, diğer çıkış da kayıt amaçlı kullanacağım Magewell Pro Capture Quad HDMI kartına gidiyor. Böylece, bu PC üzerinde bir çalışma yaptığım zaman, ekranda benim gördüğüm görüntünün aynısı bir video olarak kaydedilecek ve Youtube kanalında paylaşılabilecek.

 

[malazgirt]

Masa üzerindeki bir nesne üzerinde, yukarıdan çekim yapmak için öncelikle, benim halihazırda mikroskop için kullandığım rayı kullanmayı düşündüm. Ama bunun için, bu ray üzerinde kayabilen, sonra da sabitlenebilen, ve kameranın da bağlanabileceği bir parça yapmam gerekir. Ama yapsam da, sadece ray üzerinde sağa sola gidebilmek de kısıtlayıcı olacak. Başka bir masada bulunan bir şeyin çekimini yapmam gerekirse, gene aynı sorun olacak.

O yüzden bu işe uygun olabilecek bir tripod baktım ve sonunda şunu buldum. Kameranın bağlanabileceği yer, yatay duruma getirilebiliyor ve böylece masanın 70cm veya daha yukarısından çekim yapma olanağı olacak. Ama yatay olarak ayarlanabilen parça, tripod devrilmeden ne kadar uzatılabiliyor, o belli değil. Kamera da çok hafif değil, 1.2 Kg civarı. Olmazsa artık, vinçlerde olduğu gibi kontra ağırlık koyarak birşeyler yapacağım.

 

[malazgirt]

Bu arada yeni video kamera ile ilk video çekim denemesini yapıp "mekatronik" kanalına yükledim. Bu sadece deneme amaçlı idi ve videonun pek bir özelliği yok. Zaten çekim ayarlarını 1080p 25 fps yapmıştım, bu 25 fps çok yetersiz kalıyor ve hareket eden görüntülerde atlamalar bariz belli oluyor. En az 50 fps ile çekim yapmak gerekiyor herhalde. Bir sonraki videoda 1080p 50 fps kullanacağım.

Bir de bu videoyu hiçbir işleme tabi tutmadan aynen youtube'a yükledim. Yani kameranın SDCARD'ındaki mp4 dosyayı aldım ve direkt olarak yükledim. Başkalarının, videoyu yüklemeden "constant quality encoding" denen bir işleme tabi tutup yüklediklerini okudum. Bunun en büyük avantajı, kaliteyi etkilemeden, video dosyasını çok daha küçük hale getirmesi imiş.

Ayrıca video'nun açıklama bölümüne, bu foruma yönlendiren bir link de ekledim. Böylece, youtube'da benim içeriği bulan olursa (ki orada bulunma ihtimali çok daha yüksek), oradan da foruma bir göz atmak isteyebilir Şu anda, forumu google araması ile bulmak mümkün görünmüyor, bu konuda neler yapılması gerektiği konsunda da çok bilgili değilim.

 

[malazgirt]

mikroskop kamerası geldi.

 

[malazgirt]

İlk görüntü alma denemesini yaptım, ama hem görüntü kalitesi kötü, hem de görüntü aşırı derecede büyük (zumlanmış) durumda

 

[malazgirt]

Benim fotoğraf makinasını oküler'lerden birisine dayayarak çektiğim resim bundan daha kaliteli ve net duruyor

 

[malazgirt]

Evet bir cetvel koyup ölçtüm, kamera normale göre aşağı yukarı 2 kat zumlu çalışıyor. Kameranın kendisi değil zum'u yapan, sanırım kameraya bağlı olan FMA50 adaptörü. Başka bir adaptör ile denemek lazım ...

 

[malazgirt]

Yeni adaptör Çin'den ulaştı elime. Aşırı zoom'lu olma durumu düzeldi, netlik de arttı, ama gene de resmin özellikle kenarlarında bulanıklık var. Sanırım bu adaptörün Çin olmayanını bir yerden bulmak lazım

Bu bulanıklık, mikroskopun oküler'lerinden bakınca yok, o halde sorun ya kamerada, yada kamerayı mikroskoba bağlayan adaptörde. Ama bu şekilde iş görür diye düşünüyorum.

 

[tsahin]

Kenarlardaki bulanıklığın sebebini bulabildiniz mi?

 

[taydin]

Kenarlardaki bulanıklığın sebebini bulabildiniz mi?

Bulanıklık kameradan kaynaklanmıyor gibi duruyor. Bunu kesinleştirmek için aliexpress'den c mount dan nikon F mount'a dönüştüren bir adaptör almıştım. Bu adaptör ile, elimdeki Nikkor 50mm 1.8 AF lensi kameraya bağladım. Bu şekilde alınan görüntülerde, kenarlarda herhangi bir bozulma veya bulanıklaşma yoktu. Demekki kamera ile ilgili bir sıkıntı değil.

Bu durumda geriye, kamera ile mikroskop portu arasında duran SZM CTV 1/2 optik adaptör veya mikroskobun kamera portunun içindeki optik sistem kalıyor. Bunları şimdilik değiştirmeyeceğim. En azından görüntü merkezi net, bu şekilde idare edeceğim.

 

[taydin]

Kameranın kenarlarının bulanık göstermesi ile ilgili bir ayrıntı dikkatimi çekti. Resmin sol tarafı, sağ tarafa göre daha bulanık. O yüzden kamera belki de tam olarak yerine oturmuyor diye düşündüm. Kamera mikroskobun tepesine aşağıdaki gibi oturuyor. Arada bir adaptör var ve bu adaptöre de kamera oturtuluyor, sonra da sağ tarafta görülen vida ile kamera sabitleniyor. Acaba dedim Çin malı olduğundan, o vida sıkılınca kamera hafif bir tarafa açısı değişiyor mu? Bunu denemek için o vidayı iyice gevşettim. Kamera bu durumda kendi ağırlığı ile adaptöre oturuyor. Tabi sağa sola dönüyor ama konu o değil

Bu şekide deneyince sanki görüntü daha iyi oldu

Neyse bu kadar görüntü kalitesi yeter. Bu şekilde lehimleme teknikleri video serisinin ikincisini çekeceğim.

 

[taydin]

Video çekimi sırasında bol ışıklandırma ve minimal gölge çok önemli. Ama elimde hem stüdyo ışıkları için verecek para yok, hem de onları koymaya yer de yok. O yüzden 60x60 lık LED panel ile bir üst aydınlatma yaptım

İki tane 60x60 lık LED paneli rafa kablo kroşeleri ile bağladım

Lambalar yanınca. Ortam son derece aydınlık oluyor ama tabi benim cep telefonu bu kadar ışık karşısında sapıtıp pozlamayı neredeyse 0'a indiryor o yüzden lamba dışında herşey karanlık