H köprü Mosfet Üzerindeki Akım ve Gerilim Ölçümü

[Yakup AKSOY]

Merhabalar,

Yukarıdaki devreye benzer bir devrem var.
Q1 mosfetinin üzerinden geçen akım sinyalini osiloskop yardımıyla ölçmek istiyorum. Yine Q1 mosfeti üzerindeki Vds(drain-source) gerilimini osiloskop ile ölçmek istiyorum.
Q1 mosfetinin akımını nasıl ölçerim?
Q1 mosfetinin gerilimini ölçmek için osiloskopun + ve - uçlarını q1 mosfetinin drain-source uçlarına değdirdiğimde kaynaktan aşırı akım çekip güç kaynağı kısa devre oluyor.
daha önce ölçüm yapan arkadaşlar bu işin ince bir noktası var ama ben kaçırıyorum. Yardımcı olabilirseniz çok sevinirim.

 

[semih_s]

Çalıştırdığınız devre ve osiloskop izole mi? Osiloskobun Ground kıskacı toprak hattına bağlı ve bu tüm problar için böyle. Eğer birden fazla probla ölçüm yapıyorsanız ground kıskaçlarının aynı hatta bağlı olduğundan emin olmanız lazım.
Ölçeceğiniz devrenin toprak bağlantısı var mı? Bazı bina tesisatlarında toprak hattını nötr ile birleştiriyorlar, buna da dikkat etmek lazım.

 

[Ahmet]

Çalıştırdığınız devre ve osiloskop izole mi? Osiloskobun Ground kıskacı toprak hattına bağlı ve bu tüm problar için böyle. Eğer birden fazla probla ölçüm yapıyorsanız ground kıskaçlarının aynı hatta bağlı olduğundan emin olmanız lazım.
Ölçeceğiniz devrenin toprak bağlantısı var mı? Bazı bina tesisatlarında toprak hattını nötr ile birleştiriyorlar, buna da dikkat etmek lazım.

2001 öncesi binalarda sıfırlama(trafo yıldız noktası ile toprağı birleştirme)olması kuvvetle muhtemel

 

[Mikro Step]

Sorun toprak ve notur birlesmesi degil. Birlessin birlesmesin;

Scop GND si topraga bagli. Devrenin GND si de bir sekilde GNDye bagli. Bu durumda scop GND sini nereye dokundurursaniz o noktayi GND hatti ile kisa devre etmis oluyorsunuz.

Guc kaynaginin - ucunu topraktan ayirabiliyorsaniz ayirin ayiramiyorsaniz Scopun toprak baglantisini kesin . (Fis tarafina mudahale etmeniz gerekiyor) Devrenin bir sekilde PC ile baglantisi varsa (usb vs) bu kez PC nin de topragini prizden ayirmaniz gerekir.

Eger scopu calistirabilecek gucte 220/220 izolasyon trafonuz varsa onu kullanin.

 

[Yakup AKSOY]

Sorun toprak ve notur birlesmesi degil. Birlessin birlesmesin;

Scop GND si topraga bagli. Devrenin GND si de bir sekilde GNDye bagli. Bu durumda scop GND sini nereye dokundurursaniz o noktayi GND hatti ile kisa devre etmis oluyorsunuz.

Guc kaynaginin - ucunu topraktan ayirabiliyorsaniz ayirin ayiramiyorsaniz Scopun toprak baglantisini kesin . (Fis tarafina mudahale etmeniz gerekiyor) Devrenin bir sekilde PC ile baglantisi varsa (usb vs) bu kez PC nin de topragini prizden ayirmaniz gerekir.

Eger scopu calistirabilecek gucte 220/220 izolasyon trafonuz varsa onu kullanin.

Teşekkür ediyorum.Bir hocamda bu yöntemi önerdi. Osiloskop'un fişindeki toprak bağlantısını kestim ve kısa devre ortadan kalktı. Mosfetin drain-source uçlarındaki sinyali ölçebildim.
Mosfet üzerinden geçen akımın sinyalini nasıl ölçebilirim?
Seri şönt direnç bağlayıp gerilim düşümünden ölçebilirim fakat şönt direnci drain kısmına mı seri bağlamalıyım yoksa source kısmına mı seri bağlamalıyım?

 

[ckocagil]

Osiloskop fişinin toprak bağlantısını kesince meydana gelecek güvenlik risklerini biliyorsunuz değil mi?

 

[ozkarah]

Genel olarak osiloskopun toprağını kesmek mecbur olmadıkça tercih edilecek bir yöntem değil.

Anladığım kadarıyla güç kaynağınız da toprak ile (-) çıkışı birleştirerek veriyor. Lab tipi güç kaynaklarında genelde 3 çıkış oluyor:
1- (+)
2- (-)
3- Toprak (şebeke toprağı)

Toprak ile (-) çıkışı isterseniz birleştiriyorsunuz. Bazı güç kaynaklarında bunun için bir aparat da oluyor. Sizdeki öyleyse o aparatı ayırabilirsiniz.

Diğer bir yöntem beslemeyi değiştirmek. Sürücüyü ne kadarlık bir akım ile besliyorsunuz? Topraksız bir izole DC adaptör/trafo ile beslemeyi deneseniz.


Şönt direncine gelince, mosfette gate bacağından akım geçişi olmayacağından ikisinin de aynı sonucu vermesi gerekir.
D1,D2,D3,D4 diyotları fiziksel diyotlar mı yoksa mosfet simgesinin içindeki sanal diyotlar mı? (ikincisi olduğunu tahmin ediyorum)

 

[taydin]

Eğer izolasyon trafosu varsa, devreyi bununla beslemek ve osiloskobu standart topraklı fişe takmak gerekir. Ama cihaz izolasyon trafosu ile dahi çalıştırılsa, eğer osiloskobun iki kanalı da aynı anda kullanılıyorsa gene kısa devre riski var, çünkü tüm kanal problarının krokodili birbirine bağlıdır.

Şönte gelince, ben olsam şöntü drain tarafına koyarım. Böylece az da olsa MOSFET'in gate'ine bir negatif geri besleme durumu yaratmamış olursun.

 

[taydin]

Aslında "fakir adamın diferansiyel probu" da denen bir yöntem de kullanılabilir. Bunun için osiloskobun iki kanalının şase krokodilini çıkarıyorsun, şasesiz olarak bu iki kanal ile ölçüm yapıyorsun. Sonra da osiloskobun "Math" fonksiyonu ile kanalların farkını aldırıyorsun. Bu az çok diferansiyel prob gibi çalışıyor, ama dezavantajlar var:

1) Kanalların arasında bir timing farkı varsa (buna İngilizcede "skew" deniyor) kanalların farkı gerçek sinyale tam sadık kalmayacaktır.
2) Math fonksiyonu çok yoğun matematik işlem yapılması gerektiği için osiloskobun ekran tazeleme hızı çok düşer. Kullanım verimi son derece düşer.

Burada gene %100 analog osiloskopların avantajı karşımıza çıkıyor. Analog osiloskoplarda da iki kanalı toplama/çıkarma fonksiyonu vardır, ama analog osiloskoplarda bu fonksiyon doğrudan hardware'de çalışır ve bağımsız kanal ne kadar "realtime" ise, kanalların farkı da o kadar realtime olarak görüntülenir.

 

[Mikro Step]

Mosfet üzerinden geçen akımın sinyalini nasıl ölçebilirim?
Seri şönt direnç bağlayıp gerilim düşümünden ölçebilirim fakat şönt direnci drain kısmına mı seri bağlamalıyım yoksa source kısmına mı seri bağlamalıyım?

Eger sirf meraktan olcum yapacak ve sont direnci kabloyla uzatip baglayacaksan Drain ucuna baglamalisin.
Yok olcum devresi tasarlanan devrenin surekli bir parcasi olacaksa o zaman sont direnci en kisa yoldan source GND arasina baglamalisin.

 

[taydin]

İki kanalla yapılan ölçümde FARKININ alınması gerekiyor, düzelttim.

 

[Yakup AKSOY]

Osiloskop fişinin toprak bağlantısını kesince meydana gelecek güvenlik risklerini biliyorsunuz değil mi?

evet çok dikkatli olmak gerekiyor.

 

[Yakup AKSOY]

Genel olarak osiloskopun toprağını kesmek mecbur olmadıkça tercih edilecek bir yöntem değil.

Anladığım kadarıyla güç kaynağınız da toprak ile (-) çıkışı birleştirerek veriyor. Lab tipi güç kaynaklarında genelde 3 çıkış oluyor:
1- (+)
2- (-)
3- Toprak (şebeke toprağı)

Toprak ile (-) çıkışı isterseniz birleştiriyorsunuz. Bazı güç kaynaklarında bunun için bir aparat da oluyor. Sizdeki öyleyse o aparatı ayırabilirsiniz.

Diğer bir yöntem beslemeyi değiştirmek. Sürücüyü ne kadarlık bir akım ile besliyorsunuz? Topraksız bir izole DC adaptör/trafo ile beslemeyi deneseniz.


Şönt direncine gelince, mosfette gate bacağından akım geçişi olmayacağından ikisinin de aynı sonucu vermesi gerekir.
D1,D2,D3,D4 diyotları fiziksel diyotlar mı yoksa mosfet simgesinin içindeki sanal diyotlar mı? (ikincisi olduğunu tahmin ediyorum)

izolasyon trafosu yok. toprak bağlantısını kestim. 700 mA. akım ölçerken diyotların bir önemi olduğunu düşünmüyorum.

 

[Yakup AKSOY]

Aslında "fakir adamın diferansiyel probu" da denen bir yöntem de kullanılabilir. Bunun için osiloskobun iki kanalının şase krokodilini çıkarıyorsun, şasesiz olarak bu iki kanal ile ölçüm yapıyorsun. Sonra da osiloskobun "Math" fonksiyonu ile kanalların farkını aldırıyorsun. Bu az çok diferansiyel prob gibi çalışıyor, ama dezavantajlar var:

1) Kanalların arasında bir timing farkı varsa (buna İngilizcede "skew" deniyor) kanalların farkı gerçek sinyale tam sadık kalmayacaktır.
2) Math fonksiyonu çok yoğun matematik işlem yapılması gerektiği için osiloskobun ekran tazeleme hızı çok düşer. Kullanım verimi son derece düşer.

Burada gene %100 analog osiloskopların avantajı karşımıza çıkıyor. Analog osiloskoplarda da iki kanalı toplama/çıkarma fonksiyonu vardır, ama analog osiloskoplarda bu fonksiyon doğrudan hardware'de çalışır ve bağımsız kanal ne kadar "realtime" ise, kanalların farkı da o kadar realtime olarak görüntülenir.

Bu yöntemi youtube da gördüm. Osiloskop dijital ve yeni değil. Matematik işlemini yapmayı denedim lakin yenileme süresine yetişemiyor ve ekranda herhangi bir görüntü alamıyorum. Üniversitenin labına gidip deneyeceğim.

 

[Yakup AKSOY]

Eger sirf meraktan olcum yapacak ve sont direnci kabloyla uzatip baglayacaksan Drain ucuna baglamalisin.
Yok olcum devresi tasarlanan devrenin surekli bir parcasi olacaksa o zaman sont direnci en kisa yoldan source GND arasina baglamalisin.

Ölçümleri yapmamadaki amaç mosfetin üzerindeki akım ve gerilim sinyallerini anlık olarak görebilmek. Soft switching(zvs-zcs) dediğimiz tekniğin verimini ölçmeye çalışıyorum.

 

[ozkarah]

Sormak istediğim gerçekten orada diyot olup olmadığıydı. Mosfet simgesinde de bir zahiri diyot (şekle bakınız) var. Şemada onlar mı kastediliyor yoksa ayrıca harici diyotlar mu var devrenizde?

 

[Yakup AKSOY]

Sormak istediğim gerçekten orada diyot olup olmadığıydı. Mosfet simgesinde de bir zahiri diyot (şekle bakınız) var. Şemada onlar mı kastediliyor yoksa ayrıca harici diyotlar mu var devrenizde?

Konunun dışında bir soru olmuş ama ben yine de cevap vereyim. Evet harici diyot var.

 

[ozkarah]

Cevap için çok teşekkür ederim.
Bundan sonra sizin konularınızda konunuz dışında kalmamaya özen göstereceğim.
Kolay gelsin.

 

[Yakup AKSOY]

Cevap için çok teşekkür ederim.
Bundan sonra sizin konularınızda konunuz dışında kalmamaya özen göstereceğim.
Kolay gelsin.

amacım sizi üzmek değil kusura bakmayın lakin amacın dışına fazla çıkmadan sorunun çözümüne odaklanırsak daha iyi oluyor. diğer türlü soru ile cevaplar örtüşmediğinde daha sonra bu foruma girip cevap arayan arkadaşlar için de bu eziyet haline dönüşüyor. saygılarımla.

 

[ozkarah]

Aynı fikirde değilim ama sorun değil, saygı duyuyorum.
Bence bir konu içindeki dallanmalar (çok ilgisiz yerlere gitmediği sürece) da birçok konuda ufuk açıyor, farkında bile olmadığımız şeyleri tartışmamızı, öğrenmemizi sağlıyor.
Ancak, dediğim gibi sizin konularınızda dikkat ederim.