Kondansatörün esr değeri

Öğretmen27

Aktif Üye
Katılım
21 Mayıs 2019
Mesajlar
606
Ustalar merhabalar. Kondansitör ölçmek için elimde kapasitemetre var sadece kondansitörün değerini ölçüyor haliyle ESR 'sini göstermiyor.
Ben yabancı tamirat sitelerinde ESR metre ile _çok nadir de olsa_ değer kaybetmeyen kondansitörün esr sinin yüksek oldugunu görüyorum. Bu kondansitör değiştirildiğinde cihaz tekrar çalışmaya devam ediyor.
Teknik veya teorik olarak bir kondansitör değer kaybettiğinde ESR sinin de yükselmesi gerekmez mi? Veya şöyle desem bir kondansitör değer kaybetmeden ESR' sinin yükselmesi nasıl oluyor? Benim elimdeki kapasitemetre aşağıdaki fotoda gözüküyor.

20200331_194238.jpg

Bir ESR metre aşağıya fotosunu koyalım.


Ekran Alıntısı.JPG
 
Bir kondansatörün ESR'si, kondansatöre seri direnç olarak düşünülüyor. Aslında ESR, kondansatörün çalışması sırasında değişik fiziksel etkiler nedeniyle oluşan kayıpları temsil etmek amacıyla yerleştirilen bir direnç. Aslında oluşan kayıpların büyük çoğunluğu rezistif değil.

O yüzden ESR si yüksek ölçülen bir kondansatörün seri direnci arttı diye düşünmemek lazım. Onun yerine, o kondansatörün değişik fiziksel etkiler nedeniye oluşan kayıpları arttı diye düşünmek lazım.
 
Bir de şu var. Eğer ESR gerçekten fiziki olarak seri bir direnç olsaydı bile, o zaman o direncin değerinin bir miktar artması kapasite değerini niye etkilesin ki? Kapasitör ayrı direnç ayrı.

Şimdi ben 10 µF lık bir kondansatörün kapasitesini benim multimetre ile ölçtüm. 10.51 µF çıktı. Sonra da bu kondansatöre seri olarak 5 Ω luk bir direnç bağladım ve kapasiteyi tekrar ölçtüm. Tam olarak aynı değer çıktı.
 
Bazan kapasitörler bozulurken kapasite değerleri artabilir de. Mesela diyelim kondansatör kurumaya başladı ve folyolar arasındaki elektrolit azaldı. Bu durumda folyolar birbirine daha da yaklaşacağı için kapasite değerini yükselmiş olarak görürsün :) Ama tabi folyoların yaklaşmış olması, artık o kondansatörün voltaj dayanımını azaltmıştır ve belki de devre içindeki voltajı görünce izolasyonu çökecek.
 
Anladim demek istediginizi. Demek ko esr artsa bile kapasitede degisiklik olmayabilir.
O halde sadee kapasitemetreyle olculen bir kondasitorun tam olarak saglam diyemeyiz.
Kapasitemetre bir kondasitorun Esr sini gostermedigi icin muhakkak bir esr metre sart.
 
Anladim demek istediginizi. Demek ko esr artsa bile kapasitede degisiklik olmayabilir.
O halde sadee kapasitemetreyle olculen bir kondasitorun tam olarak saglam diyemeyiz.
Kapasitemtre bir konda sitorun Esr sini gostermedigi icin muhakkak bir esr metre sart.

LCR metre almak daha mantıklı. Hassas ve yüksek doğruluklu ölçü aleti ve gene hassas ve yüksek doğruluklu sinyal jeneratörü ile de ESR yi belirleyebilirsin, ama hazır bir LCR metre daha pratik ve kullanışlı oluyor.
 
Bununla alakali yorumlar iyi. Fiyati da uygun. Esr olcuyor.

Bu tip basit LCR metreleri kullanmadığım için limitasyonları nedir bilmiyorum. Alırsan bir inceleme yaparsın belki :)
 
Merhaba ustalarım. İşte bir M-tech DVB-T2 kod çözücü cihazındaki bir kondansitör arızası. Kondansitör 47uf 25V. Esr cihazıyla 44 uf gözüküyor burası iyi ama esr si 60 ohm. Bu esr cihazının ne kadar önemli oldugunu gösterir.
Ekran Alıntısı.JPG

Benim kapasitemetrem olsaydı sadece 44uf görecektim sağlam deyip geçecektim.
ESR metre bir tamircinin elinin altında muhakkak olmalı.
Ben bir zamanlar el kurutma cihazı tamir ederken esr yüksek bir kondansitöre denk gelmiştim. Bu kondansitör kapasitemetremle değeri tam gösteriyordu. Her yerini kurcaladım sonra tekrar bu kondansitörü değiştirmeye karar verdim değiştirdim ve sorun düzelmişti.

YAZARIN KENDİ NOTU:

Gördüğünüz gibi bu kapasitörün kapasitansı 44.70 uF'dir ve 47uF dereceli kapasitör için iyi görünür, ancak bu kapasitörün ESR okumasına ne dersiniz? ESR = 60 ohm.
Bu derecelendirme kondansatörünün 3 ohm ESR'den fazla olmaması gerekir ve şimdi 60 ohm'umuz var ... şimdi ESR metrenin neden atölyenizde iyi bir şey olmadığını, olması gereken bir şey olduğunu görebilirsiniz.
Sadece kapasitans ölçere sahip bir teknoloji, bu kapasitöre temiz bir sağlık faturası verecektir, ancak ESR bunu sorunsuz bir şekilde alacaktır.
Aynı değerde yeni bir kondansatör seçtim ve değiştirdim ve gücü uyguladıktan sonra aşağıda gördüğünüz gibi sonuçlardan memnun kaldım.
 
Peki bu esr degerinin pratikteki etkisi nedir.

Atiyorum 10uf 1 Ohm esr ile 10uf 2 Ohm esr olculen bir kondansatorde sadece sarj/tepki suresi farkimi vardir?

Rc devresi ile kondansator zaman sabiti hesaplanirken esr degeri R degerine eklenirmi?
 
Örneği şöyle yazalim;
10uf 1ohm esr degeri ile
10uf 25 ohm esr degeri arasında
Şarj/tepki süresi farklıdır.
100hz-100khz Frekans davranışı da farklıdır.
 
Son düzenleme:
Düşük ESR li elektrolitikler genelde SMPS anahtarından sonra oluşan ripple değerini azaltmak için kullanılıyor. Frekans onlarca kHz olduğu için ancak düşük ESR li bir kondansatör oluşan yüksek frekans bileşenlerini şaseye akıtabiliyor. Normal elektrolitik kullanılırsa SMPS çıkışında çok daha fazla ripple gözlemlenir.

Aslında ESR'yi (adı öyle olmasına rağmen), ideal kondansatöre seri bağlı olan bir direnç gibi düşünmemek lazım. ESR, kondansatörün değişik fiziksek etkiler nedeniyle oluşan kayıplarını modellemek için kullanılan bir yaklaşımdır.
 
Düşük ESR li elektrolitikler genelde SMPS anahtarından sonra oluşan ripple değerini azaltmak için kullanılıyor. Frekans onlarca kHz olduğu için ancak düşük ESR li bir kondansatör oluşan yüksek frekans bileşenlerini şaseye akıtabiliyor. Normal elektrolitik kullanılırsa SMPS çıkışında çok daha fazla ripple gözlemlenir.

Aslında ESR'yi (adı öyle olmasına rağmen), ideal kondansatöre seri bağlı olan bir direnç gibi düşünmemek lazım. ESR, kondansatörün değişik fiziksek etkiler nedeniyle oluşan kayıplarını modellemek için kullanılan bir yaklaşımdır.
(Düşük) low ESR kondansatörler ses teknolojilerinde de de yaygın olarak kullanılıyor.
 
Son düzenleme:
Düşük ESR nin başka bir büyük faydası da kapasitörün daha az ısınmasıdır. Eğer kapasitörün çalışması sırasında üzerinden yüksek akımlar geçiyor ise (örneğin doğrultucudaki filtre kapasitörü), yüksek ESR'li bir kapasitör çok daha fazla ısınacaktır. Isınan kapasitör de daha çabuk kuruyarak ömrünü daha kısa sürede tüketecektir.
 
@taydin Timur hocam bu tip esr metrem kutusu olmasına rağmen düştü ve ekrana bir daha karakter vermedi. İlk geldiğinde de sağ üstte cam kenarı kirikti 1 2 satır alttan eksik gösterse de isimi görüyordu. Bu 14 pin cog (chip on glass) ekran yerine altta link verdiğim 128 x 64 Oled ekranı uyarlamak mümkün müdür? Yurt içinde bu ekran satılmıyor ve Çin'den gelmesi bilirsiniz hem 1 ay bulur hem de eskisi gibi ekonomik değil. Herkesin görüşünü merak ediyorum.
20200210_000230.jpg
 
Bildiğim kadarıyla bunların firmware kaynak kodu açık. Kaynak kodundan hangi protokolü kullandığı anlaşılabilir ve 128x64 ile uyumlu ise direkt kullanılabilir. Ama uyumlu değilse de kaynak kodu yeni display'e uyarlamak mümkün.
 
Benim yapabileceğim şey değil ama derlemeniz mümkünse ardu ile uğraşan bir dostum var ona gotururum dosyayı. Nette biraz araştırdım bunları buldum faydası olur mu acaba?


 
Son düzenleme:
Ustalar merhabalar. Kondansitör ölçmek için elimde kapasitemetre var sadece kondansitörün değerini ölçüyor haliyle ESR 'sini göstermiyor.
Ben yabancı tamirat sitelerinde ESR metre ile _çok nadir de olsa_ değer kaybetmeyen kondansitörün esr sinin yüksek oldugunu görüyorum. Bu kondansitör değiştirildiğinde cihaz tekrar çalışmaya devam ediyor.
Teknik veya teorik olarak bir kondansitör değer kaybettiğinde ESR sinin de yükselmesi gerekmez mi? Veya şöyle desem bir kondansitör değer kaybetmeden ESR' sinin yükselmesi nasıl oluyor? Benim elimdeki kapasitemetre aşağıdaki fotoda gözüküyor.

3350 eklentisine bak
Bir ESR metre aşağıya fotosunu koyalım.


3351 eklentisine bak

Kondansatörün sağlamlık testinde kapasitesi veya ESR değeri değil de Vloss değeri çok önemli. Örneğin 22uf'lik bir kondansatör 19uf veya 24uf vs değer verebilir. Bu arızalı olduğu anlamına gelmez. Ancak Vloss değeri %3 çıkıyorsa o kondansatörden hayır beklememek lazım.
 
Kondansatörün sağlamlık testinde kapasitesi veya ESR değeri değil de Vloss değeri çok önemli. Örneğin 22uf'lik bir kondansatör 19uf veya 24uf vs değer verebilir. Bu arızalı olduğu anlamına gelmez. Ancak Vloss değeri %3 çıkıyorsa o kondansatörden hayır beklememek lazım.

Bir kondansatör için Vloss diye bir veriyi hiç duymadım ben. Zaten iyi bir ESR değerinin de bir kapasitörün sağlam olduğunu gösterdiği belirtilmedi. Kondansatör için %100 garanti olan tek sağlamlık testi, bulunduğu devrede görevini doğru bir şekilde yerine getiriyor olmasıdır. Ama kapasite değeri tolerans sınırları dahilinde ise ve ESR değeri de o kondansatör çeşidi için olması gereken tipik değerde ise, o kondansatörün %99 sağlam olduğunu söyleyebiliriz. Geri kalan belirsizlik voltaj dayanımı ile ilgilidir. Çok nadir olsa da kondansatörler iyi bir kapasite ve ESR değerine sahip iken, çalışma voltajı uygulandığında sızıntı yapmaya başlarlar.
 
Bir kondansatör için Vloss diye bir veriyi hiç duymadım ben. Zaten iyi bir ESR değerinin de bir kapasitörün sağlam olduğunu gösterdiği belirtilmedi. Kondansatör için %100 garanti olan tek sağlamlık testi, bulunduğu devrede görevini doğru bir şekilde yerine getiriyor olmasıdır. Ama kapasite değeri tolerans sınırları dahilinde ise ve ESR değeri de o kondansatör çeşidi için olması gereken tipik değerde ise, o kondansatörün %99 sağlam olduğunu söyleyebiliriz. Geri kalan belirsizlik voltaj dayanımı ile ilgilidir. Çok nadir olsa da kondansatörler iyi bir kapasite ve ESR değerine sahip iken, çalışma voltajı uygulandığında sızıntı yapmaya başlarlar.
İşte o sızıntıyı Vloss değerine bakarak farkedebilirsiniz hocam.
 

Çevrimiçi üyeler

Forum istatistikleri

Konular
6,975
Mesajlar
119,172
Üyeler
2,834
Son üye
Tulpar

Son kaynaklar

Son profil mesajları

hakan8470 wrote on Dede's profile.
1717172721760.png
Dedecim bu gul mu karanfil mi? Gerci ne farkeder onu da anlamam. Gerci bunun anlamini da bilmem :gulus2:
Lyewor_ wrote on hakan8470's profile.
Takip edilmeye başlanmışım :D ❤️
Merhaba elektronik tutsakları...
Lyewor_ wrote on taydin's profile.
Merhabalar. Elektrik laboratuvarınız varsa bunun hakkında bir konunuz var mı acaba? Sizin laboratuvarınızı merak ettim de :)
Lyewor_ wrote on taydin's profile.
Merhabalar forumda yeniyim! Bir sorum olacaktı lcr meterler hakkında. Hem bobini ölçen hemde bobin direnci ölçen bir lcr meter var mı acaba?
Back
Top