Kondansatörün esr değeri

Hocam, öncelikle affınıza sığınarak birşey söyleyeceğim. Nedense bu konuyu zaten bildiğinizi ama bazı nedenlerden veya geçmiş tecrübelerinizden dolayı gözünüzde önemini yitirmeye başladığını düşündüm bir an :)

Herneyse cevap vermeye çalışayım;
Öncelikle hiçbir yerden alıntı yapmıyorum, onu belirteyim. 10 yıldan çok daha fazla yıl önce nereden öğrendiğimi bile hatırlamadığım bir konu bu :). Kondansatör max kapasitesine kadar şarj edildikten sonra kendi kendine deşarj olması olayı var ya hocam, işte Vloss değeri bu kayıbın değeri. Hani her zaman her yerde ESR değerinden bahsedilir ya. Bana kalırsa bu çok yanıltıcıdır. ESR değeri ile kondansatör hakkında hüküm verebilmek için o kondansatörün sağlam iken gösterdiği ESR değerinin tam olarak bilinmesi gerekir. Yani yüksek bir ESR değeri görüntülemek o kondansatörün arızalı olduğu anlamına gelmiyor. Ha şu var Low ESR değerli bir kondansatörden 2-3 ohm ESR değeri ölçerseniz arızalı dersiniz bu normal. Ama sıradan bir kondansatörde yanıltıcı oluyor.
Şimdi ESR değerini veren durumu kondansatöre seri bağlı (aslında olmayan, sanal) bir direnç olarak kabul ediyoruz ya, Aynı şekilde Vloss değerini gerçekleştiren durumu o kondansatöre paralel bağlı bir direnç olarak kabul edebiliriz. Gerçi Vloss değerinin artmasındaki etken olan bu durumda ESR değerindeki direncin değerinin artmasının aksine, Vloss olayında değerinin düşmesiyle oluşması gerekiyordur herhalde. Ama burada ters orantı olması yine kanımca normal. Sonuçta biri seri bağlı, biri paralel.

Nasıl ölçüldüğüne gelince LCR metreler bu değeri gönderdikleri sabit akımla kondansatörü şarj edip, tam şarjdan sonra akımı kesip kısa sürede vuku bulan voltaj kaybına bakarak ölçüyorlar :). Uzun yıllar önce bu değerin max %1'e kadar olmasının normal kabul edildiğini okuduğumu hatırlıyorum. Hangi kaynak olduğunu hatırlamıyorum maalesef. Ama gerçekten de kendi tecrübelerim ve ölçümlerimde sıkıntı çıkaran kondansatörlerin ESR veya kapasite değerleri normale ne kadar yakın olsa da Vloss değeri %1,2 falan okunuyorsa, sağlam görünen bu kondansatörün değişmesi ile arızalı devrenin çalışmaya başladığına defalarca kez tanık oldum.
Sizi seviyorum hocam, Saygılarımla :)
 
Vloss konusunu konusunu hiç bilmiyorum. İnternette gördüğüm kadarıyla Vloss değeri yüksek olduğunda kondansatör hiç şarj olmuyor. Ölçtüğüm kondansatörün (Vloss 0.8) test sırasındaki davranışı aşağıdaki fotoğrafta görülüyor. Vloss yüksek ise bu daha düz bir çizgi oluyormuş. Denediklerim içinde yüksek Vloss değerine denk gelemedim. Açık kaynaklı bu cihaz -5 V ve +5 V gerilim verip buna göre bir ölçüm yapıyor ama nasıl değerlendirdiğini bilmiyorum.

IMG_20210403_152805.jpg
 
Nedense bu konuyu zaten bildiğinizi ama bazı nedenlerden veya geçmiş tecrübelerinizden dolayı gözünüzde önemini yitirmeye başladığını düşündüm bir an

Yok yav bilmiyorum hiç rastlamadım :) Ölçümün nasıl yapıldığı ve sonuçların nasıl yorumlandığı ile ilgili de bir bilgi bulamıyorum. Amaç kondansatörün ne kadar sızdırdığını belirlemekse, bunu standart yollarla ölçmenin şekli bellidir. İstenen voltajı kondansatöre uygularsın ve geçen akımı ölçersin. Ama yeterince beklemen lazım çünkü akımın stabil olması uzun sürer.
 
Mesela şimdi 470 µF 200 V luk bir elektrolitik kondansatöre 100 V verdim ve 5 dakika bekledikten sonra 24 µA gibi bir akım çekiyor. Böyle bir kapasitör için bu oldukça yüksek, dolayısıyla adi bir kapasitör olduğunu söyleyebiliriz.

IMG_20210403_171132.jpg
 
Vloss konusunu konusunu hiç bilmiyorum. İnternette gördüğüm kadarıyla Vloss değeri yüksek olduğunda kondansatör hiç şarj olmuyor. Ölçtüğüm kondansatörün (Vloss 0.8) test sırasındaki davranışı aşağıdaki fotoğrafta görülüyor. Vloss yüksek ise bu daha düz bir çizgi oluyormuş. Denediklerim içinde yüksek Vloss değerine denk gelemedim. Açık kaynaklı bu cihaz -5 V ve +5 V gerilim verip buna göre bir ölçüm yapıyor ama nasıl değerlendirdiğini bilmiyorum.

9328 eklentisine bak
Test ve görüntü için teşekkürler. Evet bu söyledikleriniz gerçekten de sanal bir paralel direnç mantığıyla örtüşüyor.


Mesela şimdi 470 µF 200 V luk bir elektrolitik kondansatöre 100 V verdim ve 5 dakika bekledikten sonra 24 µA gibi bir akım çekiyor. Böyle bir kapasitör için bu oldukça yüksek, dolayısıyla adi bir kapasitör olduğunu söyleyebiliriz.

9331 eklentisine bak

Test için sağolun hocam. Vloss'un sanal paralel dirençten kaynaklandığını ve direnç değeri düştükçe kaybın arttığını düşündüğümüzde, arıza büyüdükçe akımın bu şekilde yükselmesi Vloss olayımızı daha net açıklıyor hocam. Ama bu akım değerinin hangi matematiksel işlemle Vloss değerine çevrildiğini şu an için bilmiyoruz. Ama ben bu oyunu bozar, bu formülü arar bulurum diye umuyorum :)
 
İdealde kaç olması beklenir?

Mümkün olduğunca az olması gerekir. Elektrolitiklerde hem voltaja hem sıcaklığa göre değişir. İmalat kalitesi de etkiler o yüzden belli bir değer aralığı vermek mümkün değil.
 
Mümkün olduğunca az olması gerekir. Elektrolitiklerde hem voltaja hem sıcaklığa göre değişir. İmalat kalitesi de etkiler o yüzden belli bir değer aralığı vermek mümkün değil.
Merhaba Timur Hocam,

Kapasitörlerin çeşit çeşit türleri bulunmaktadır. Bunları seçerken neye dikkat ederiz. Biraz araştırma yaptım. ESR değerleri kullanım alanları sıcaklıkları gerilimleri vs. kısa bir özet açıklama yapabilirseniz güzel olur. Ya da magazinsel bilgilerin olmadığı teknik bir döküman da linkleyebilirsiniz.
 
Bu konuda bildiğim iyi bir türkçe kaynak yok malesef. Ama youtube'da w2aew nin kanalında (mutlaka abone olunmalı) bununla ilgili çok faydalı bir video var:

 

Forum istatistikleri

Konular
5,788
Mesajlar
99,012
Üyeler
2,464
Son üye
s4met

Son kaynaklar

Son profil mesajları

cemalettin keçeci wrote on HaydarBaris's profile.
barış kardeşim bende bu sene akıllı denizaltı projesine girdim ve sensörleri arastırıyorum tam olarak hangi sensör ve markaları kullandınız yardımcı olabilir misin?
m.white wrote on Altair's profile.
İyi akşamlar.Arabanız ne marka ve sorunu nedir.Ben araba tamircisi değilim ama tamirden anlarım.
* En mühim ve feyizli vazifelerimiz millî eğitim işleridir. Millî eğitim işlerinde mutlaka muzaffer olmak lâzımdır. Bir milletin hakikî kurtuluşu ancak bu suretle olur. (1922)
Kesici/Spindle hızı hesaplamak için SpreadSheet UDF'leri kullanın, hesap makinesi çok eski kalan bir yöntem :)
Dr. Bülent Başaran,
Elektrik ve Elektronik Mühendisi
Yonga Tasarım Özdevinimcisi
Üç güzel "çocuk" babası
Ortahisar/Ürgüp/Konya/Ankara/Pittsburgh/San Francisco/Atlanta/Alaçatı/Taşucu...

Back
Top