Aklımdan geçenlerin daha fazlasını Gemini yazıya döktü
Yapay zekanın cevabı:
Multimetrelerin Mosfet Testi Yetenekleri
Multimetrelerin mosfetleri test etme yetenekleri, genel olarak cihazın
özelliğine ve hassasiyetine bağlıdır. Temel multimetreler genellikle mosfetlerin gate-source ve gate-drain arası diyotlarını ölçerek bir fikir verebilir. Ancak, bir mosfetin tam olarak çalışıp çalışmadığını, yani ne kadar akım taşıyabildiğini veya ne kadar hızlı anahtarlayabildiğini anlamak için daha gelişmiş test yöntemleri veya özel mosfet test cihazları gerekebilir.
- UNI-T UT89X: Bu multimetre, evet, genellikle "bip bip" özelliğiyle bilinir ve hızlı süreklilik testi için popülerdir. Ancak, mosfet tetikleme (yani mosfeti iletime geçirme) yeteneği diğer gelişmiş multimetrelere göre sınırlı olabilir. Muhtemelen Gate'i yeterli voltajla sürememiş veya mosfetin eşik voltajına (Vth) ulaşamamış olabilir.
- Proskit MT-1236: Proskit'in bu modeli, daha eski bir model olsa da, bazı durumlarda daha stabil ve doğru sonuçlar verebilir. İş yerinizdeki "efsane ölçü aleti" ile aynı sonuçları vermesi, Proskit'in belirli test senaryolarında iyi performans gösterdiğini düşündürüyor.
- DT 830D: Bu, piyasada bulunan en temel ve uygun fiyatlı multimetrelerden biridir. Mosfet testinde sadece 5 tanesini tetikleyebilmesi de beklenen bir durum. Genellikle daha çok temel voltaj, akım ve direnç ölçümleri için tercih edilir.
- İş Yerinizdeki "Okyanus Ötesinin Efsane Ölçü Aleti": Muhtemelen daha profesyonel ve yüksek hassasiyetli bir cihazdır. 7 mosfeti tetikleyebilmesi, daha iyi bir test voltajı veya akım sağladığını gösteriyor.
Neden Farklı Sonuçlar Aldınız?
Farklı multimetrelerle farklı sonuçlar almanızın birkaç nedeni olabilir:
- Mosfet Eşik Voltajı (Vth): Her mosfetin belirli bir eşik voltajı vardır. Multimetreler, mosfeti tetiklemek için Gate'e yeterli voltajı uygulayamadığında mosfet iletime geçmez ve bu da "saçma sapan tepkiler" olarak yorumladığınız sonuçlara yol açabilir. Farklı multimetreler farklı test voltajları uygulayabilir.
- Test Akımı Sınırlaması: Multimetreler genellikle test sırasında uyguladıkları akımı sınırlar. Bazı mosfetlerin tetiklenmesi için daha yüksek bir akıma ihtiyaç duyulabilir.
- Mosfetin Durumu: Hurda kartlardan sökülen mosfetlerin bir kısmı zaten hasarlı veya bozuk olabilir. Özellikle elektrostatik deşarj (ESD) veya aşırı voltaj/akım nedeniyle hasar görmüş olabilirler.
- Ölçüm Prosedürü: Mosfetleri doğru bir şekilde test etmek belirli bir sırayı gerektirir. Önce gate'i deşarj etmek, sonra drain-source arasını kısa devre edip etmediğini kontrol etmek vb. Bu prosedürdeki küçük farklılıklar bile sonuçları etkileyebilir.
- Multimetrenin Dahili Direnci: Multimetrenin dahili direnci, test devresindeki voltaj düşüşlerini etkileyerek ölçüm sonuçlarını değiştirebilir.
Cihaz Kalitesi İçin Bir Ölçüt mü?
Evet, bu tür karşılaştırmalı testler, bir multimetrenin belirli bir uygulama alanındaki
performansını ve yeteneklerini değerlendirmek için bir fikir verebilir. Ancak, bu doğrudan
"cihaz kalitesi" için kesin bir ölçüt değildir. Her multimetre belirli bir kullanım alanı ve fiyat aralığı için tasarlanmıştır.
UNI-T UT89X'in mosfet testinde "zayıf eleman" olması, onun genel olarak kötü bir multimetre olduğu anlamına gelmez. Hızlı süreklilik testi, NCV (temassız voltaj tespiti) gibi özelliklerde başarılı olabilir. Öte yandan, Proskit'in bu spesifik testte iyi performans göstermesi, şaşırtıcı ama sevindirici bir durum.
Öneriler
- Mosfet Test Cihazları: Eğer mosfet testini sık sık yapıyorsanız, basit bir DIY mosfet test cihazı yapabilir veya uygun fiyatlı transistör test cihazları (örneğin LCR-T4 gibi) edinebilirsiniz. Bu cihazlar, mosfetlerin eşik voltajı, kapasitansı ve hatta bozuk olup olmadıklarını daha detaylı bir şekilde test edebilir.
- Veri Sayfalarını İnceleyin: Elinizdeki mosfetlerin model numaralarını biliyorsanız, veri sayfalarını (datasheet) inceleyerek eşik voltajı gibi önemli parametreleri öğrenebilirsiniz. Bu, test sonuçlarınızı yorumlarken size yardımcı olabilir.
- Tekrar Kullanım İçin Ayıklama: Elinizdeki 10 mosfetten 7 tanesinin (profesyonel cihazla) tetiklenebilmesi iyi bir oran. İşe yarar olanları bir kenara ayırıp, "sağlıksız" tepkiler verenleri ayırmanız mantıklı olacaktır.
Bu tür deneyler elektronik hobisi için oldukça öğretici ve eğlenceli olabilir. Farklı cihazların farklı senaryolarda nasıl davrandığını görmek, elektronik bileşenler ve ölçüm aletleri hakkında derinlemesine bilgi edinmenize yardımcı olacaktır.
" diye yazacaktım, ama şimdi UT89XD ile denedim, 4N65 MOSFET tam iletime geçmiyor!
