Olan oldu, yazıcıyı dağıtmaya başladım

[Gokrtl]

Bitane adam vardı. Avrupadan mercedes vito alıp vip döşeyip tekrar avrupaya satıyordu. O geldi aklıma şuan

 

[taydin]

Bu arada tabanda kullanılmış olan ve çok sağlam yapışan çift taraflı bant vardı. IPA ile çıkmıyor, tiner ile boya sökülüyor. En sonunda metilen klorür ile denedim (MEK, polikarbon kaynağında kullanılan bir sıvı). Az da olsa yumuşattı bantları. Gene maket bıçağı ile sıyırmak zorunda kaldım ama buna da şükür. MEK olmadan maket bıçağı bana mısın bile demiyordu ...

 

[taydin]

Amanın orada krom mil mi var?
Bu arada step motorlar ile kartların ayrı psu'dan beslenmesi doğru olanı.

Kulesi sağlam olsa ben şu cetus'u beğeniyorum. Az parça çok iş.. Belki kule demir olsa böyle bir tip cihaz daha mantıklı olabilir.

Evet Z ekseni yatakları bilyalı rulman. Tablayı sökünce inceledim, sıfır boşluk.

O Cetus hakkaten çok güzel. Eğer Türkiye'de olsaydı o, zamanında onu almıştım ben.

 

[taydin]

Acaba 24 V ana güç kaynağını dışarı mı alsam? Böylece içerideki ısıdan hiç etkilenmez. Ama güç kaynağı fan gürültüsü daha belirgin olur tabi ...

 

[taydin]

X ve Y eksenlerinde bilyalı lineer ray ve araba var, ama bunları hareket ettirmek için bilyalı vida ve somun yok. O yüzden boşluk (backlash) olmadan eksen hareketi elde etmenin diğer yolunu kullanmışlar, kayış.

Z ekseninde de lineer ray ve araba var, ama hareket ettirmek için bilyali vida ve somun yok (en azından şimdilik). Gerek de olmaması lazım çünkü tablanın ağırlığı bütün boşluğu alıyor.

 

[taydin]

Isınmanın sebebi ise ABS baskıdan dolayı. Baskı ortamı sıcaklığı 110 °C olacak, ama ortam ile kontrol kartının olduğu bölümün arasında bir kapak var. O kapağın üstü 110 °C iken alt taraf daha düşük sıcaklık.

Kapağın alındaki bölmenin duvarında 50 mm lik bir fan bağlama yeri var ama fan koymamışlar. 24 V luk güç kaynağının kendi fanı var ama o da güç kaynağının içinden hava çekiyor, dışarıda fazla bir sirkülasyon olmuyordur. Ama güç kaynağını dışarı alırsam dahi gene 50 mm lik fan koyacağım, çünkü yazıcı kontrol kartı içeride kalacak.

Yazıcı hızına gelince, benim bildiğim orada iki tane faktör gerekiyor:

1) Ekstrüzyon hızı. Kafa hızlı gidiyorsa, nozulun da o hızda erimiş plastik yetiştirmesi gerekiyor. Bu yazıcıda "direct drive" kafa var, yani çok yüksek akış sağlayabiliyor 1 mm nozul ile dahi kullanıyorlar bu tip kafaları. Şu anda üzerinde standart 0.4 mm var.

2) Makina rijitliği. Bu makina 50 kg ağırlığında, iskeleti 3 mm çelik saçtan yapılmış. X ve Y de lineer ray ve araba. O yüzden çok yüksek hızlarda bile stabil ve hassas pozisyon alabiliyor. Normalde 100 mm/s de kullanıyorum, ama çok ince ayrıntı olan parçalar yaptığım zaman 60 mm/s de yapıyorum. Piyasadaki birçok yazıcı 200 mm/s maksimum eksen hızı diyor ama bu sadece bir pazarlama taktiği. 60 mm/s geçsen o makinalarda o kadar çok esneme ve titreşim olur ki, makinanın civataları gevşer ve kendini dağıtır.

 

[taydin]

MSLA printer neden tercih edilmiyor?

SLA yı biliyorum da MSLA neymiş yav. Bir seyredeyim bakalım

 

[taydin]

Bu MSLA yazıcıyı aslında pozitif 20 metoduyla baskı devre çıkarmak için kullanmak lazım. Bununla ilgili açılmış bir konu vardı forumda. Ama klasik serigrafi metoduna göre çözünürlük nasıl oluyor onu deneyip görmek lazım.

 

[Omega]

@cevdetfaikosman siz bu yöntemle hiç PCB imal ettinizmi?

 

[Endorfin35+]

İki yildir Elimin altinda bu yazicidan var. Daha fisini takamadim

Genel olarak forumdaki herkes 3D birseyler basinca biraz heveslenir gibi oluyorum sonra hevesim kaciyor

 

[Omega]

Bu yöntemle PCB örneklerini bende 3-4 ay önce gördümde nasıl yapıldığını bir türlü anlamadım
Videosu da bu

 

[Endorfin35+]

Bende 3d yazıcı yok. Şahsen MSLA ne olduğunu bilmediğimden “3d yazıcı ile erite erite, damlaya damlaya pcb mi olur” diyordum fakat sanırım bununla olurmuş

Hocam konuyu arastirmadim. Onceki mesajda yazdigim gibi elimin altindakini bile fise takmadim henuz. ancak aklimin kestigince aktarmaya calisayim. Buyuk ihtimal lcd ekranin aydinlatmasi UV isigi. En basit ifade ile sadece UV isik ile kuruyan boyalar var. Karta boyayi suruyorsun ve yazicinin ekranina koyuyorsun. Pcb resmini yazicinin monitoru gosterdiginde yollarin oldugu yerlerden UV isik cikiyor ve o bolgedeki boya kuruyor. Hatlarin oldugu yerler boya ile kaplandigi icin asite dayanikli hale geliyor. Karti yikanarak kurumayan boya uzaklastirilip asite atiliyor. Aslinda burda yapilan islem karanlik oda pozlamasina benziyor.

Velhasil yazicinin birsey bastigi yok... Herhangi bir lcd monitorun aydinlatmasini UV led ile degistirsen ayni sey olacak. Sadece monitoru kullaniyorlar.

 

[Omega]

Linkini eklediğim kanalda yazıcının içini gösterdiği video da bu.(UV Ledleri falan gösteriyor ve aynen agrandizör mantığı)
Bir başka youtube kanalında da bu PCB imajına 3.boyutu bir programla veriyordu Videoyu bulursam eklerim.

Buldum

 

[taydin]

Firmware yapılandırmasında epey yol katettim. Şu anda X Y Z eksenleri düzgün çalışıyor. Ama E ekseni (ekstruder) doğru çalışmıyor. Step motordan ziyade kullandığım MK8 kafa ile ilgili bir sorun muhtemelen.

Arkada benim manuel Z stopunu görüyorsunuz Onu şimdilik oraya koyuyorum çünkü bir süre aktivite olmazsa Marlin step motorlara giden enerjiyi kesiyor ve tabla aşağı çakılıyor. Bunu bir şekilde yavaşlatmam lazım. Aslında aktivite yoksa step motorlara giden enerjiyi kesen zamanlayıcıyı kapatabiliyorsun (GCODE: M84 S0) ama en uygun çözüm bu mu emin değilim.

 

[taydin]

Bu arada iki tane güç kaynağı artırmıştım ya, o güç kaynakları malesef tekrar yazıcının içine girdi. Arkadaki büyük güç kaynağı 24V 33A ve yazıcının ana besleme kaynağı. Sol alttaki 12V luk güç kaynağı ve yazıcının LED aydınlatmasını besliyor. Sağ alttaki de 5V luk güç kaynağı ve o da raspberry pi kartını besliyor.

Raspberry pi kartına komple format attım ve octoprint içeren OctoPi Linux'u kurdum. Artık orijinal sistemde bulunan Repetier'den hiçbir iz kalmadı. Raspberry PI USB portlarından birine klavye de taktım, artık normal Linux sistem gibi erişebiliyorum. Mesela picocom terminal emülatörünü kullanarak direkt olarak firmware'den gelen GCODE mesajları görüntüleyebiliyor ve GCODE komut gönderebiliyorum.

 

[taydin]

Linux altında yazıcıya doğrudan komut göndermek için izlenmesi gereken yol şu:

1) Yazıcının kontrol arabirimi, USB üzerinden çalışan seri arabirimdir. O yüzden öncelikle bir terminal emülatör programı kurmak gerekiyor. Ben tüm işlerimde picocom kullanıyorum. Alternatif olarak minicom var ve bir sürü başka program da var ve muhtemelen hepsi aynı şekilde çalışır.

Yazıcı kontrol kartını raspberry pi USB portlarından birine takınca, bu arabirim, /dev/ttyACM0 seri aygıtı olarak kendini sisteme tanıtıyor. Baud hızını da 250 kbps olarak Marlin'de yapılandırmıştık. O halde bu bilgilerle picocom'u çalıştıralım:

pi@octopi:~ $ picocom -b 250000 /dev/ttyACM0
picocom v3.1

port is        : /dev/ttyACM0
flowcontrol    : none
baudrate is    : 250000
parity is      : none
databits are   : 8
stopbits are   : 1
escape is      : C-a
local echo is  : no
noinit is      : no
noreset is     : no
hangup is      : no
nolock is      : no
send_cmd is    : sz -vv
receive_cmd is : rz -vv -E
imap is        :
omap is        :
emap is        : crcrlf,delbs,
logfile is     : none
initstring     : none
exit_after is  : not set
exit is        : no

Type [C-a] [C-h] to see available commands
Terminal ready
X:0.00 Y:0.00 Z:0.00 E:100.00 Count A:0 B:0 Z:0
                                               ok
                                                 X:0.00 Y:0.00 Z:0.00 E:100.00 Count A:0 B:0 Z:0
                                                                                                ok

Şimdi burada iki sorun görülüyor. Ben iki kere peş peşe M114 komutunu verdim. Ama benim yazdığım komut ekrana çıkmıyor. İkinci sorun ise, Marlin'den gelen cevaplar sağa doğru kayıyor.

 

[taydin]

Benim yazdığımın ekrana çıkması için picocom'a "local echo" opsiyonunu veriyoruz. Cevapların sağa doğru kayması ise, Marlin'in cevapları gönderirken satır sonlarına sadece LF karakterini koyması. Halbuki terminal emülatör CR (carriage return) ve LF (line feed) bekliyor. Bu sorunu çözmek için de picocom'un, "ne zaman LF gelirse onu CRLF ile değiştir" anlamına gelen opsiyonu kullanıyoruz:

pi@octopi:~ $ picocom -b 250000 -c --imap lfcrlf /dev/ttyACM0
picocom v3.1

port is        : /dev/ttyACM0
flowcontrol    : none
baudrate is    : 250000
parity is      : none
databits are   : 8
stopbits are   : 1
escape is      : C-a
local echo is  : yes
noinit is      : no
noreset is     : no
hangup is      : no
nolock is      : no
send_cmd is    : sz -vv
receive_cmd is : rz -vv -E
imap is        : lfcrlf,
omap is        :
emap is        : crcrlf,delbs,
logfile is     : none
initstring     : none
exit_after is  : not set
exit is        : no

Type [C-a] [C-h] to see available commands
Terminal ready
M114
X:0.00 Y:0.00 Z:0.00 E:100.00 Count A:0 B:0 Z:0
ok
M114
X:0.00 Y:0.00 Z:0.00 E:100.00 Count A:0 B:0 Z:0
ok

Bunu yapınca artık picocom seri terminali üzerinden istediğimiz komutu gönderip cevabını alabiliyoruz ve Marlin'i full kontrol edebiliyoruz. Buradaki M114 komutu, mevcut eksen koordinatlarını rapor ediyor.

 

[taydin]

Cihaz boşta kalınca motorların asılda güvenlik amacıyla kilitli kalmazı lazım. CNC'de MACH-3'de E-STOP diye bir buton var. Makineyi durdurmak denilen şey aslında step motorları kitlemek. Yani sürekli enerji harcıyor aslında. Ama bu sayede Z Ekseni aşağıya düşmüyor. Muhtemelen 3d printer'da da vardır böyle bir emergcy stop. Çünkü zaten bütün printerlar extuder şekilde çalışıyor. İllaki o eksen üstte duracak.

Evet mantıklı. Zaten şöyle bir sorun da vardı: Normalde makinaya ilk güç verdiğimde tabla tam olarak aşağıda oturuyor durumda. G28 komutunu verip tüm eksenleri sıfırladığımda X ve Y yi normal sıfırlıyordu, ama Z yi sıfırlamaya başlamadan önce 5 mm gibi aşağı inmeye çalışıyordu. Burada da tabi motor bir süre step kaçırarak inliyor, sonra yukarıya çıkmaya başlayınca herşey normal oluyordu. Bu 5 mm yi yapılandırmada buldum. Buradaki amaç, Z probunun veya nozulun bir yere toslamaması için emniyet açısından biraz aşağı indiriyor. Ama işte benim durumda tabla tam aşağıda, probun veya nozulun bir yere toslaması mümkün değil.

Çözüm olarak Z max için bir limit switch koymayı öneriyorlar. Yani Z min zaten var (endüktüf prob), Z max da tabla tam aşağı indiğinde oluşacak ve oradaki limit switch'i Marlin görünce güya bu 5 mm aşağı inme işini yapmayacak. Ama ben bu limit switch'i koyana kadar bu 5 mm emniyet mesafesini kaldırdım. Artık direkt Z sıfırlama başlıyor.

Bir de yazdırma bitip de Marlin motorların enerjisini kesince tablanın yavaş aşağı inmesini istiyorum. Şu anda ipi kopmuş asansör kabini gibi iniyor

 

[taydin]

Şöyle birşey aklıma geliyor: Tablanın indiği alt tarafa en küçüğünden yaylı bir pnömatik silindir koysam, bir valf ile de ağzında ayar yapıp böylece hava kaçırma hızına bağlı olarak yavaş inmiş olsa? Ama yayın tam uygun sertlikte olması lazım. Fazla sert olursa tabla havada asılı kalır tam tabana inmeden. Fazla yumuşak olursa da tabla kalkarken pnömatik silindir dışarı çıkmaz.

 

[taydin]

Bu Marlin'de hem GCODE hem de dediğin MCODE var. Ben hepsinin birden GCODE diye geçtiğini biliyordum.

Gcode

Printing the planet, one layer at a time.

marlinfw.org

Marlin'de çok gelişmiş özellikler var. Repetier'de hayal bile edilemeyecek birçok fonksiyon eklenmiş. Bazı örnekler:

Z prob hassasiyet ölçümü yapan bir GCODE var (M48). Benim Repetier ile binbir uğraşla manuel olarak yaptığım ve en fazla 3 kere tekrar edebildiğim testi bu fonksiyon otomatik olarak ve istediğin sayıda tekrarlıyor. Bununla ilgili ayrı bir konu açacağım yaptığım ölçümlerle ilgili.

Tabladaki düzlemsel hatalar için kompanzasyon yapan 6 çeşit algoritma var. Ben şu anda orta seviye olan BILINEAR algoritmasını ekledim firmware'e, ama UBL diye çok gelişmiş bir algoritma da var.

Nozul temizleme GCODE var (G12) Nozulu tabla kenarındaki bir süngere görürüp değişik şekillerde ovarak temizliyor

Şu fonksiyona özellikle bayıldım: Bed levelling ile tabladaki kaymalar az çok düzeltilebilse de, gene de tablanın yüzeyinin makinanın XY düzlemine paralel olması istenir. Yoksa tabla 10° kayık, sen git bed levelling yap, olmaz İşte tam da bu tabla düzlemini makinanın XY düzlemine paralel hale getirmeni ÇOK KOLAYLAŞTIRAN bir fonksiyon eklenmiş (G35, Tramming Assistant). Çalıştırıyorsun, tablanın 4 köşesinde ölçüm yapıyor ve sonra da hangi köşedeki vidayı hangi yönde kaç tur çevirmen gerektiğini söylüyor! Mesela "sol alt vidayı saat yönünde 1 tur 37 dakika çevir" diyor. Bu müthiş bir özellik. Tablayı çok kısa sürede 3 dakika hata ile paralel hale getirdim bunun sayesinde.

Bir diğer müthiş özellik de Z sıfırlama işleminin sıcaklığa göre kalibre edilebilmesi. Isıl genleşme etkilerinden dolayı Z probunun nozula göre mesafesi değişebiliyor ve bu durumda Z sıfırlama performansı her ısı için ayrı olarak yapılması lazım. Bu özellik sayesinde her ısıda bu mesafe tanımlanabiliyor ve böylece her ısıda neredeyse mükemmel Z sıfırlama yapılabiliyor. Bu özelliği de devreye alında ayrı bir konuda ayrıntılarını anlatacağım.

İyiki Marlin'e geçmişim diyorum. Hem çok kapsamlı bir firmware, hem de açık kaynak olduğu için full kontrolüm altında.