+12 -12 Simetrik SMPS Bulamıyorum

@clc hocam
Youtube d SMPS tamir ve bilgi verme konusunda kaliteli videoları olan tavsiye edeceğiniz kanallar varmıdır?
Bir ara arama kısmına elektronik tamir falan yazıp izliyordum, ama düzenli aynı kişiyi izlemedim dolayısı ile şu çok iyi iş çıkarıyor diyebileceğim yok. Çoğu kişi bence temelde çok ezbere iş yapıyor, o yüzden çoğu videonun öğreticiliği bence düşük. Piyasada çok bulunan dolayısı ile yüzdesel baksak az arıza yapan ama adedi çok olduğu için sayısal açıdan tamiri çok yapılan ürünler üzerinde elde ettikleri bir bilgi birikimi var. Dolayısıyla mesela kombi kartınız, çamaşır makinesi kartınız bozulduysa yapabiliyorlar, bunun iki sebebi var. Birincisi bu kartlardan çok bozulduğu için öğrenme fırsatları oluyor(tekrar söylüyorum yüzdesel olarak düşük ama sayısal olarak çok. Atıyorum aynı kombi kartı kullanan ürünlerden 200000 adet kombi satmış adam, binde 5i 5 senede bozulsa, bu 1000 adet bozuk kombi eder) ikincisi ise yine kartlardan çok olduğu için çözerse benzer hata ile tekrar tekrar tamir eder para kazanır. Kimseyi suçlamıyorum tabiki, ancak bence tamircilik çok zor bir iş, ezbere kaçmadan hem bu videolara bakmak hem bir öğrenci gibi oturup teoriye bakmak lazım ki çok iyi olabilesin. Dolayısıyla bence herhangi bir tamir videosu izlenebilir ama uyguladıkları şeylerin teorik yapısı sorgulanmalı, genellikle spesifik bir kart/topoloji üstünden tamir planlıyorlar ama aksini iddia ediyorlar. Özellikle videolara iyi tanıdıkları ya da yapının basit olduğuna emin oldukları kartları aldıklarını düşünüyorum.
TL494 çevresinde 3 tane zener var.
Çok ileri düzey elektronikçi değilim. Öğrenme çabamın bir kısmıda bundan kaynaklanıyor.
Daha fazla detaya inmek için SMPS'in şemasını da bulamadığımdan dolayı önce devre şemasını çıkarıp sonra neyin ne olduğunu anlamaya çalışmam lazım ki işte bu gerçekten benim ciddi zamanımı alır.
İş yerimde zaman konusunda bir problemim yok. Her dakika makine bozulmuyor. Zaten bende bozulanları tamir etmek için burada değilim. Asıl prensibim bozulmamaları için sürekli bakım yapmak üzerine. İşi böyle yapınca bol miktarda boş zamanım kalıyor. Mağaza içerisindeki bütün makineler çalıştığı sürece patronda sen neden burada boş boş oturuyorsun demiyor.

Makinenin yatması konusunda pek kaybımızda yok. O da şöyle;
Makinelerimizde kart okuyucu sistem var. Gelen müşteri bizden aldığı oyun kartına para yükletiyor ve makinelere okutarak parayı harcıyor.
Eğer bir makine bozuksa, başka bir makinede o parasını mutlaka harcıyor. Kısaca diğer makineler her türlü bozuk makinenin derdini sırtlanıyor. O yüzden benim, makinenin ve patronun açısından herhangi bir maddi problem yok.
Sürdürülebilirliği sağladığım sürece tek derdim arızalı parçayı çöpe atmadan önce nasıl tamir edebilirim oluyor. :)
Fotoğrafını attığınız smps deki topoloji izole etmeye çok uygun(çünkü trafolu bir yapı kurulmuş, eğer izole etmeyecek olsa dümdüz buck converter ile dahi inmeyi deneyebilirdi), bu yüzden sekonder ile primer arasında elektriksel bir bağlantı olmamalı, ancak manyetik, kapasitif, optik vs bir bilgi akışı/ güç akışı olabilir. Fotoğrafs göre primer tarafta bulunan tl494 çıkış voltajını bilmezse çıkışı nasıl regüle edecek? (girişi şu varsayıp belirli bir duty de çalışır derseniz olmaz. Yük akımını bilmiyorsunuz.) bir şekilde çıkıştan girişe geribildirim sağlanmalı, bu durum için optocoupler sıkça kullanılır, nasıl bir bjt yi alıp base akımını kullanarak collector emitter akımı manipüle edilebilirse, aynı şekilde ışık ile de bu mümkün. Ancak hata miktarını primere taşımak için bir de hata ölçmeye ihtiyacımız var, yani sekonder de tl431 gibi bir yapı olmalı ki hatayı ölçsün. Çok ucuza kaçarsan bunu zener ile yapabilirsin, ama çok kötü olur. Dolayısı ile (ben hatanın orada olduğunu düşünmüyorum sadece öğrenmek amacında olduğunuz için o noktaya bakmak isterseniz diye yazdım bu kadar şeyi) sekonder de aramalısınız tl431i zeneri ya da her neyse işte. Primer de bulunan zenerlerin çok başka amaçları olabilir.

Edit: şema konusunda aynı güç seviyesindekilerin çoğu temelde aynı şemayı kullanıyor. Bence internetten bir şema bulup bakın aynısı mı diye

Edit 2: burada tamamen atladığım bir durum var. Harici geri bildirim elemanı olmadan regüle etme yolları var. Burada onun olma ihtimali zayıf o yüzden yazmadım, primer üzerinde akım gerilim bilgisine göre ve besleme amaçlı sarılan sargının durumuna göre çıkış gerilimini regüle eden entegreler mevcut.
 
Son düzenleme:
Genelde kullanilan yontem TL431'in cikisini optokuplore vermek, ona gorede 494'un duty cycle'ini degistirmek seklinde. Maliyete gore en stabil cozum o. Yuke bindigi anda cokme olsaydi kurumus kondansatorlerden yasanan sorun derdim. Ama bir sure calisip sonra sorun cikariyorsa muhtemelen isi kaynaklidir. O yuzden TL431'in stabil olmayabilecegi geldi aklima. 4V cikis verirken TL431'in output bacagini kontrol edin, 2.5V gormuyorsaniz sorun oradadir. Gerci TL431'in cikisi 2,5V ile 36V arasinda programlanabiliyor ama genel kullanim 2.5V referans saglamasi uzerine. O voltajla da optokuplor suruyorlar. Ayni aletten bir tane daha varsa karsilastirabilirsiniz.
 
Öncelikle SMPS çalışıyor iken +12V ve +5V dan çekilen akımlara bak. Belki de sınırda veya üzerinde akım çekiliyor. O zaman voltajlar sarkmaya başlar. Muhtemelen senin trafoyu söküp takman değil asıl bunu toparlayan, SMPS'de aşırı ısınmış olan birşeylerin soğumaya başlamasıdır.
Diğer şube varmış trafodan. Yarın gidip alacağım. Bire bir aynıysa yada aynı akımları veriyorsa takıp test edicem.

Bu gün 5m 10 çipli şerit led bağladım. 7A 1 saat kadar çekti. Smps ısınmasına rağmen voltaj düşürmedi. 5v çıkışını çalıştıracak alet bulamadığım için deneyemedim.
 
Peki bir sey soracagim, bu makine nedir? Simdi yer yok diyorsunuz da disaridan bir kutu seklinde guc kaynagi monte etseniz cihazin arka tarafina mesela, olmaz mi? Ille icinde mi olmasi gerek yani? Aletin ne oldugunu bilmedigim icin soruyorum. Sabit duran, buyuk ve tasinmaz bir sey ise icinde degilde arkasindaki bir kutunun icinde olsun guc kaynagi. SMPS'leri icine alacak kutu da 20 x 30 x 5 cm kadar olur. Aletin arkasina monte etseniz cok siritmaz gibi.
Resimdeki cihaz. Tüm sistem uzun dikdörtgen kısmın arkasında. İş uydurmaya kalırsa her türlü uydurulur. Ben olması gerektiğinden çok uzaklaşmak istemiyorum ki benden sonra başka biri bakacak olursa sistemi çözmek için takla atmasın. Yoksa kasanın arkasına japonla yapıştırır yine tuttururum. :katil2:

images.jpeg
 
Bir ara arama kısmına elektronik tamir falan yazıp izliyordum, ama düzenli aynı kişiyi izlemedim dolayısı ile şu çok iyi iş çıkarıyor diyebileceğim yok. Çoğu kişi bence temelde çok ezbere iş yapıyor, o yüzden çoğu videonun öğreticiliği bence düşük. Piyasada çok bulunan dolayısı ile yüzdesel baksak az arıza yapan ama adedi çok olduğu için sayısal açıdan tamiri çok yapılan ürünler üzerinde elde ettikleri bir bilgi birikimi var. Dolayısıyla mesela kombi kartınız, çamaşır makinesi kartınız bozulduysa yapabiliyorlar, bunun iki sebebi var. Birincisi bu kartlardan çok bozulduğu için öğrenme fırsatları oluyor(tekrar söylüyorum yüzdesel olarak düşük ama sayısal olarak çok. Atıyorum aynı kombi kartı kullanan ürünlerden 200000 adet kombi satmış adam, binde 5i 5 senede bozulsa, bu 1000 adet bozuk kombi eder) ikincisi ise yine kartlardan çok olduğu için çözerse benzer hata ile tekrar tekrar tamir eder para kazanır. Kimseyi suçlamıyorum tabiki, ancak bence tamircilik çok zor bir iş, ezbere kaçmadan hem bu videolara bakmak hem bir öğrenci gibi oturup teoriye bakmak lazım ki çok iyi olabilesin. Dolayısıyla bence herhangi bir tamir videosu izlenebilir ama uyguladıkları şeylerin teorik yapısı sorgulanmalı, genellikle spesifik bir kart/topoloji üstünden tamir planlıyorlar ama aksini iddia ediyorlar. Özellikle videolara iyi tanıdıkları ya da yapının basit olduğuna emin oldukları kartları aldıklarını düşünüyorum.

Fotoğrafını attığınız smps deki topoloji izole etmeye çok uygun(çünkü trafolu bir yapı kurulmuş, eğer izole etmeyecek olsa dümdüz buck converter ile dahi inmeyi deneyebilirdi), bu yüzden sekonder ile primer arasında elektriksel bir bağlantı olmamalı, ancak manyetik, kapasitif, optik vs bir bilgi akışı/ güç akışı olabilir. Fotoğrafs göre primer tarafta bulunan tl494 çıkış voltajını bilmezse çıkışı nasıl regüle edecek? (girişi şu varsayıp belirli bir duty de çalışır derseniz olmaz. Yük akımını bilmiyorsunuz.) bir şekilde çıkıştan girişe geribildirim sağlanmalı, bu durum için optocoupler sıkça kullanılır, nasıl bir bjt yi alıp base akımını kullanarak collector emitter akımı manipüle edilebilirse, aynı şekilde ışık ile de bu mümkün. Ancak hata miktarını primere taşımak için bir de hata ölçmeye ihtiyacımız var, yani sekonder de tl431 gibi bir yapı olmalı ki hatayı ölçsün. Çok ucuza kaçarsan bunu zener ile yapabilirsin, ama çok kötü olur. Dolayısı ile (ben hatanın orada olduğunu düşünmüyorum sadece öğrenmek amacında olduğunuz için o noktaya bakmak isterseniz diye yazdım bu kadar şeyi) sekonder de aramalısınız tl431i zeneri ya da her neyse işte. Primer de bulunan zenerlerin çok başka amaçları olabilir.

Edit: şema konusunda aynı güç seviyesindekilerin çoğu temelde aynı şemayı kullanıyor. Bence internetten bir şema bulup bakın aynısı mı diye

Edit 2: burada tamamen atladığım bir durum var. Harici geri bildirim elemanı olmadan regüle etme yolları var. Burada onun olma ihtimali zayıf o yüzden yazmadım, primer üzerinde akım gerilim bilgisine göre ve besleme amaçlı sarılan sargının durumuna göre çıkış gerilimini regüle eden entegreler mevcut.
Bu detaylara da yarın bakayım. TL494 e 4,95v referans giriyor. Onun nereden geldiğinide anlamaya çalışırım. Ama neden 5v civarı referans geliyor onu anlamadım. Asıl çıkış 12v. Diğeri zaten 11v dan LM2576 ile üretilen voltaj.
 
Bu detaylara da yarın bakayım. TL494 e 4,95v referans giriyor. Onun nereden geldiğinide anlamaya çalışırım. Ama neden 5v civarı referans geliyor onu anlamadım. Asıl çıkış 12v. Diğeri zaten 11v dan LM2576 ile üretilen voltaj.
TL494 üzerindeki 4.95V kendi ürettiği referans, besleme geriliminden kendisi üretiyor burada şunu da belirtmekte fayda var, bu gerilimlere referans denmesinin sebebi tasarımları gereği sıcaklığa vs bağlı değişimleri düşük olmaları yani gerçekten referanslar, standart bir 4.95V üretimi değil. Çıkışı doğrudan ölçerek de regüle edebilir ama o zaman izolasyon sağlayamaz. Ama izole olması şart mı o da bir konu, belki de fiyat olarak bu topoloji avantajlı çıktı izole şartı da yoktu, bilemeyiz. Bence sorunu biraz daha netlemek lazım ama tl494 çevresindeki pasiflerde bir sıkıntı olma ihtimali oldukça yüksek gibi
 

Çevrimiçi personel

Forum istatistikleri

Konular
6,952
Mesajlar
118,761
Üyeler
2,824
Son üye
selocan32

Son kaynaklar

Son profil mesajları

hakan8470 wrote on Dede's profile.
1717172721760.png
Dedecim bu gul mu karanfil mi? Gerci ne farkeder onu da anlamam. Gerci bunun anlamini da bilmem :gulus2:
Lyewor_ wrote on hakan8470's profile.
Takip edilmeye başlanmışım :D ❤️
Merhaba elektronik tutsakları...
Lyewor_ wrote on taydin's profile.
Merhabalar. Elektrik laboratuvarınız varsa bunun hakkında bir konunuz var mı acaba? Sizin laboratuvarınızı merak ettim de :)
Lyewor_ wrote on taydin's profile.
Merhabalar forumda yeniyim! Bir sorum olacaktı lcr meterler hakkında. Hem bobini ölçen hemde bobin direnci ölçen bir lcr meter var mı acaba?
Back
Top