Audio kalitesini asıl artıran örnekleme hızı mı, bit çözünürlüğü mü?

[taydin]

Orada resmini çizdiğin yapı, sabit telefon şebekesinin altyapısını anlatıyor gibi. Eskiden "repetör" denen yerlerde E1, E3 olarak isimlendirilen ve "trunk" da denen dijital iletim altyapısı vardı. E1 trunk, 30 tane mono telefon görüşmesi taşıyabiliyordu. Bunun amerikan karşılığı ise T1 trunk idi ve bunlar da 24 mono telefon görüşmesi taşıyabiliyordu. Zamanında T1 trunk arabirimli ses kartları geliştirmiştik ve yaygın olarak call center'lara satıldı bunlar.

Sonradan bunların hepsi halktı ve bunların yerine ATM ve VOIP aldı.

Tam olarak kafana takılan şey nedir bu şemada ona göre irdeleyelim.

 

[taydin]

Eğer ADC çözünürlüğü 16 bit ise, tüm kanallar 16 bit ile örneklenecektir. Mesela örnekleme hızı 44100 Hz olsun. Bu durumda 22.67 µs de bir tüm kanallardan örnekleme yapılması lazım. Tek kanal varsa, ADC'nin en geç 22.67 µs de örneklemeyi bitirmesi lazım. Eğer iki kanal varsa, ADC'nin 11.33 µs de örneklemeyi bitirmesi lazım ki her iki kanalın örneklenmesi 22.67 µs içinde bitsin. 32 kanal varsa, ADC'nin 708 ns de örneklemeyi bitirmesi lazım ki, 22.67 µs 32 tane kanalı örneklemeyi bitirsin.

Yani kanal sayısı neyi değiştiriyor? Çıkıştaki TDM sinyalin bit rate'ini değiştiriyor.

Bu arada günümüzde audio ADC'ler ucuz, o yüzden her kanala ayrı bir ADC koyup çıkıştaki TDM'i birleştirmek çok daha basit bir yapı oluşturur.

Buradaki gibi bir "sample & hold" switch yapısı audio sistemlerinde artık kullanılmıyor diye düşünüyorum. Ama yüksek hızlı ADC lerin çok pahalı olduğu osiloskoplarda bu yapı halen kullanılıyor. O yüzden bakıyorsun özelliklere, tek kanal 2 Gsps örnekleme hızı, 2 kanal kullanırsan 1 Gsps örnekleme hızı diyor. Bu yarıya düşüşün sebebi, tek bir yüksek hızlı ADC var ve sample & hold switch ile aynı anda iki kanala hizmet ediyor.

 

[taydin]

Bu makale sanırım biraz eskide kalmış abi. 140 dB dinamik alana sahip birçok audio DAC var piyasada. Ve bunların ölçümleri de belgelenmiş durumda, saygın firmalar. Benim audio analizörün dinamik alanı 160 dB den fazla. Ayrıca günümüzde 1 µVrms altında gürültü performansına sahip birçok regülatör de var. Mesela 0.7 µVrms gürültülü LT3042. Uğraşılırsa bu performans daha da iyileştirilebilir, mesela ekranlama yapılır, soğuk ortamda çalıştırılır, veya birden fazla regülatör paralel bağlanarak gürültünün iptali yoluna gidilebilir.

 

[taydin]

1uV luk bir gürültü 1cm lik bir PCB yolunda bile oluşabilmektedir.

1 cm lik bir PCB trace'de kendiliğinden oluşan johnson noise dur ve değeri 1 µV dan çok daha azdır. Mesela 100 Ω luk bir dirençin kendisinin ürettiği gürültü 0.128 µV gibidir. 1 cm lik bir PCB trace'in direnci bunun 10 binde birinden azdır ve artık burada üretilen gürültüyü değerlendirmeye bile gerek olmaz.

 

[taydin]

1 cm lik iletken bir anten gibi davranıp elektromanyetik parazit kapabilir, ama kendi öz gürültüsü hesaba katılması gereken bir etki değil.

Al sana filler ve gergedanların hemen ağızlarının suyunu akıtan, dinamik alanı 132 dB olan bir POWER amfi 4 Ω yüke 190 W basabiliyor.

Benchmark AHB2 Power Amplifier

Benchmark's new AHB2 Power Amplifier - "The Quietest, Cleanest Audio Amplifier on the Planet"

benchmarkmedia.com