Basit bir SMPS flyback devresi

[taydin]

Elimde tamir edilmesi ekonomik olmayan bir Epson kombinasyon tarayıcı/yazıcı vardı, bir süredir kenarda sökülmeyi bekliyordu. Bugün söktüm ve motorlar, plastik dişliler, yaylar enkoder gibi şeyleri bir kenara ayrdım. Bir de içindeki SMPS güç kaynağını ayırdım ve geri kalan herşeyi attım.

Sonra SMPS güç kaynağına bakınca bunun basit yapılı bir flyback olduğunu gördüm. Flyback devrenin yapısını anlamak ve üzerinde ölçümler yapmak için çok kullanışlı bir devreye benziyor. SMPS güç kaynağı temellerinde bu aşamaya gelince bu devreyi referans alabiliriz.

Devre tek taraflı PCB üzerine kurulmuş durumda ve sadece gerekli en temel bileşenleri içeriyor gibi duruyor.

 

[taydin]

Devrede kullanılan PWM controller 2A10D03, MOSFET ise P3NK90ZFP

 

[taydin]

PWM entegresi ile ilgili hiçbir bilgi bulunamıyor. Ama bu büyük ihtimalle yaygın kullanılan başka PWM entegrelerin çakmasıdır ve pin yapısı da uyuyordur, o yüzden şemayı çıkarınca karşılaştırmamız gerekecek.

 

[taydin]

Şimdi girişe 220 V bağladım. Köprü diyot girişine 220 VAC geliyor. Filtre kondansatörünün uçlarında 310 VDC var.

Çıkışta yük yok şu anda ve 43 V ölçüyorum. Bir tane de kontrol girişi var, onun ne olduğunu şu anda bilmiyorum.

 

[taydin]

MOSFET drain source arasına bakalım. Burada 18 ms peryotlarla 700 V a kadar yükselen iğne palsler görüyoruz. Bu anahtarlama frekansı olamaz. Herhalde şu anda yük olmadığı için bu güç kaynağı aksak modda (discontinuous) çalışıyor.

 

[taydin]

Palslere daha yakından bakınca aşağıdaki dalga şeklini görüyoruz. Yani aslında anahtarlama frekansı 70 kHz gibi, ama çıkışta yük olmadığı için MOSFET anahtarlamayı bir süre sonra kesiyor. Eğer anahtarlama devam ederse çıkış voltajı kontrolsüz bir şekilde yükselirdi ve sonunda birşeyler havaya uçardı.

 

[taydin]

Çıkıştan 300 mA akım çekmeye başladığım anda güç kaynağı sürekli (continuous) mode geçiyor ve MOSFET sürekli anahtarlama yapıyor. Yalnız neden bir çevrimde ringing var diğerinde yok onu bilmiyorum.

 

[taydin]

Flyback trafosunun primer voltajına bakınca, 600 Vpp lik bir voltajın olduğunu görüyoruz. Ama frekans iki katına çıkmış.

 

[taydin]

Flyback sekonder voltajı primere göre 180° faz farklı ve 80 Vpp olarak aktarılmış.

 

[Sercan]

Epson hakkında şemaların olduğu bir web sayfası buldum. Sayfadaki çizimler birebir aynısı olmasa da kullanılan bileşenler emsal olabilr?

Power Supply Schematics

Converted SMPS

andysm.tripod.com

 

[taydin]

Bundaki güç kaynağı EPS 132E, oldukça basit. Ama o sayfadakiler bundan çok farklı.

 

[taydin]

Güç kaynağını şebekeden ayırınca, ve çıkışta da yük yok iken 10 saniye içerisinde çıkış voltajı sıfıra düşüyor.

 

[by lent]

Ben HP yazıcı - tarayıcı beslemesini tamir ettim (3 uçlu 2 voltajlı) ama 2. ölçüm yapmam gerektiğinde çıkış olması gereken değerlerin çok üzerinde idi. Dolayısıyla aklımda kaldığı kadar gösterge ledi ve bir tr yandı yani biraz da olsa daha masraf açtı. Bunlarda fişe takma arasında çıkışı kısa devre etmeyi veya ufak yük koymayı unutmayın benim çıkardığım ders buydu.

 

[posta]

Üstad; tesisatı toplamadıysanız
Pwm osilatörün (1 nolu pin,(R/C değerleri ) frekansını değiştirerek (trafonun kapasitesi ölçüsünde) çıkış voltajın da neler gözlenebiliyor?
32-70 KHZ , 12- 24 -36 Vdc vs.vs...


Kolay gelsin...

 

[taydin]

Pwm osilatörün (1 nolu pin,(R/C değerleri ) frekansını değiştirerek (trafonun kapasitesi ölçüsünde) çıkış voltajın da neler gözlenebiliyor?
32-70 KHZ , 12- 24 -36 Vdc vs.vs...

Halen açık olarak duruyor, şemasını çıkarmak niyetindeyim. İlk fırsatta bu ölçümleri yapacağım.

 

[posta]

Şema ile uğraşmayın. Smps 'ler yapı olarak büyük farklılık göstermez .
Osilator devre üzerinden gitmek kısa yoldan sonuca ulaştırır.
Pwm entegre belli, @FxDev https://pdf1.alldatasheet.com/datasheet-pdf/view/422924/FUJI/FA5526.html göndermiş;
1 ci pin frekansı belirliyor. Formül de şöyle.
F=1/RT*CT = ? khz.
yani
F=1/KΩ*UF = ? khz.


Boş zamanınız da ilgilenir, paylaşırsanız. Bazı smps devrelerde, frekansları belirleyerek gerekli voltaj çıkışları için modifiye imkanı olur.

Kolay gelsin

 

[TRON]

@taydin bir sorum olacak başlıkta en yukarıda bahsettiğiniz Epson smps' i tamire mi uğraşıyorsunuz yoksa sadece incelemekmi?
Ben de de sanırım 1 ya da 2 tane değişik güçte Epson yazıcı smps var. Ondan sordum.

 

[taydin]

@taydin bir sorum olacak başlıkta en yukarıda bahsettiğiniz Epson smps' i tamire mi uğraşıyorsunuz yoksa sadece incelemekmi?
Ben de de sanırım 1 ya da 2 tane değişik güçte Epson yazıcı smps var. Ondan sordum.

Yazıcının kafası bozuldu ve tamiri çok yüksek maliyetli olduğu için yazıcıyı gözden çıkardım ve içindeki malzemelerden lazım olanları ayırıp geri kalan her şeyi attım. SMPS güç kaynağı sağlam, yapısı da basit olduğu için öğrenme amaçlı olarak çalıştırıyorum.

 

[TRON]

Bendeki smps lerde öyle. 1 adet HP harici smps besleme ve 2 Epson dahili besleme plastik kalıplı kutuda. Hepsi Kartuşlu ekonomik ömrünü tamamlamış yazıcılardan hurdaya atılmadan önce söküldü.

Sizin başlattığınız ve "smps temelleri" serisinin devamını bekliyorum.
Teşekkürler

 

[taydin]

Yazıcıdan çok güzel parçalar elde ettim. 5 tane servo motor ve bunların enkoder diskleri. Son derece hassas dönüş gereken projelerde işe yarayacak inşallah.