Elektor Dergisi Ayarlı Güç Kaynağı Projesi

[Gokrtl]

Durun durun. Biri bitmeden ötekine başladın diye saldırmayın hemen. İnternetten malzeme siparişi verdim. Onlar gelene kadar boşluğum var biraz.
Bende Elektor dergisindeki ayarlı güç kaynağı şemasını çizeyim, nasıl olsa bir gün yapacağım, hazırda dursun dedim.
Bir göz atıp hata bulabilirseniz söyleyin düzelteyim. Belki bu gün baskı devre tarafıylada uğraşabilirim.

Şenadaki en sağda kesik çizgi ile eklenmiş 100nF kondansatör neyin nesi? KiCad de kesik çizgi göremedim, olsa bile bir anlam taşıması lazım ki ona göre ekleyeyim kondansatörü.
Bir de bu devrede 4 tane potans var. Bunların hangisi voltaj, hangisi akım ve diğer ikisi ne işe yarıyor?
Çıkışlardaki +U, +US ve -U -US ne anlama geliyor.
4A devreye neden 4 tane 2N3055 koymuş? Base dirençleri neden 1W, Biz normalde 5W koyuyoruz?

Tartışmacı arkadaşlara başarılar dilerim.

 

[HexfeT]

Kesik çizgi ile gösterilen 100nf muhtemelen güç kaynağının çıkış bağlantı terminalinin tam dibine konumlandırılması gerektiğini gösteriyor. Yani panele banana koyacaksan hemen içeride kalan bacaklarına takacaksın.

Dört potansdan ikisi akım ve gerilim ayarı. Diğer ikisi analog akım ve gerilim gösterge panellerinin kalibrasyonu için. Sen de böyle göstergeler kullanmayacaksan görmezden gelebilirsin.

+U -U uçları normal güç çıkışı. +US ve -US ise "sense" bağlantısı. Sense olayını bir örnekle şöyle açıklayabiliriz: Diyelim ki güç kaynağı ile bağladığın yük arasında 1 metre kablo var. Bu kablonun direnci ve yükün çektiği akımla orantılı olarak gerilim düşümü olacaktır. Güç kaynağı gerilimi sabit tutma konusunda kendi çıkış noktasına bakar. 12v ayarladıysan güç kaynağı çıkışı 12V sabit kalır ama yüke giden kablo misal 0.1 ohm dirence sahip ise ve yükün 3A çekiyorsa kablonun yüke bağlı olduğu noktada 0.3V kayıpla 11.7V görürsün.

Bu sense uçlarını birer kablo ile götürüp tam yüke bağlı noktada + - ile birleştirirsen güç kaynağı geri bildirim olarak bu noktayı kabul eder ve bu noktadaki voltajı sabit tutmaya çalışır. Yani kablodan kaynaklanan voltaj kaybı da telafi edilmiş olur. Sense için kullanacağın kablolar ince olabilir, çünkü bunlar sadece yükün bağlı olduğu noktadan geri bildirim almaya yarar.

 

[serkan_48]

Bu projenin hayat bulmuş hali.

30 volt 10 amper ( hem akım hemde gerilim ayarlı ) güç kaynağı projem

Değerli arkadaşlar herkese merhabalar, Vakti zamanında yapmış olduğum güç kaynağı projemi paylaşmak istedim. Tamamen elde olan imkan ve parçalarla minimum maliyete çıkartmaya çalıştığım bir proje olmuştu. Bu proje sayesinde lineer güç kaynakları hakkında çok bilgi edindim. Güç kaynağı daha...

mekatronik.org

 

[Gokrtl]

Eee o zaman sense uçlarına bağlayacağım kablonun da direncinin çok düşük olması lazım ki 1m mesafede doğru ölçsün. Bu noktada insanın aklına sense ye düzgün kablo alacağıma çıkış kablosunu düzgün alayım sense ye hiç ihtiyaç kalmasın. Eğer bu sense nin başka bir amac yoksa senin anlattığına göre gereksiz olmuş sanki.

Bir de yazmayı unutmuşum R4 ve R16 nın değerleri neden bilinmiyor?

 

[HexfeT]

@Gokrtl

Sense kablosundan akım çekilmeyeceği için direnci pek önemli değil. Sense kablosu sadece hedef noktadaki gerilim bilgisini almak için.

 

[serkan_48]

Sense yi kullanmayabilirsin.

Güç çıkışı iyi kaliteli kablo kullanırsan sorun olmaz.

 

[HexfeT]

4 değil 3 tane 3055 var. Güvenilirliği düşünerek transistör başına 1.33A hesap etmiş olabilir. Emiter dirençlerinin neden 1W olduğu ise işin pek hoşlanmadığın matematik kısmından geliyor. Direnç üzerinde harcanan güç dirençten geçen akımın karesi ile direnç değerinin çarpımı P=I^2*R
0.22 dirençten 1.3A akım geçerse üzerinde harcanan ve ısıya dönüşen güç 0.371W eder. Yani 1W direncin bununla rahatça başedebileceği öngörülmüş.

 

[serkan_48]

R16 ve R4 ü ben kullanmadım. Onunla ilgili dokümanlar bölümüne bu güç kaynağının olduğu dokümanı eklemiştim. Hesabı o dökümanda var.

 

[HexfeT]

R16 ve R4 akım ve gerilim üst sınırlamasına ince ayar çekmek için gibi görünüyor.

 

[Gokrtl]

R16 ve R4 akım ve gerilim üst sınırlamasına ince ayar çekmek için gibi görünüyor.

Evet dökümandan baktım şimdi. R4 Maksimum voltaj için, R16 Maksimum akım içinmiş.

 

[Yasin.]

Elektorun başka bir şeması var benim tavsiyem onu yapın. Dediğim modelde aşırı akım sınırlama için iki ayrı mod var. Birisi akımı sınırlıyor, diğer mod akım ayarlanan eşiğe ulaşınca çıkışı kapatıyor. Uref entegreside eski (LH0070) ama ciddi bir referans kaynağıydı. Şemasını bulursam paylaşayım.

 

[Gokrtl]

https://www.analog.com/media/en/technical-documentation/data-sheets/1031fb.pdf

100% orijinal LH0070-0H LH0070 CAN-3 - AliExpress 502

Smarter Shopping, Better Living! Aliexpress.com

tr.aliexpress.com

 

[Yasin.]

Şemanın açıklamalarıyla beraber olan orijinal dergi sayısını bulamadım. Orada güzel bir anlatımla devrenin çalışması açıklanıyordu. Orijinal devre 0-30V 0-5A di. Bundan yaklaşık 25 sene evvel bu devreyi referans alarak 0-30V 0-25A ve dac kontrollü olarak devreyi çalıştırdım. Trafoya ve LH0070 e çok para verdim. LH0070 hala pahalı başka bir 10V referans kaynağı kullanılabilir. Ben transistörleri MJ10023 ile değiştirmiştim. Güç kaynağını kısa devrede bıraktığımda kısa sürede soğutucu elektrikli soba gibi oluyordu. Orijinal devrede 5 adet 2N3055 kullanılmış transistör sayısının fazla olmasının nedeni trafo kademesiz olduğu için düşük gerilim yüksek akım yada kısa devre senaryosunda daha garantici davranmak.

Eski dergiler arasında bulursam paylaşacağım.
Şimdilik aşağıdaki bağlantıdaki paylaşım yeterli olur herhalde.

Elektronik Laboratuvarı 0 30V 0 5A Güç Kaynağı – Elektronik Devreler Projeler

Tasarımı eski fakat kaliteli op amp, cmos ve transistörlerden oluşan Elektronik Laboratuvarı için vaz geçilmez voltaj akım ayalı güç kaynağı devresi çıkış katın

320volt.com

Not: Yukarıdaki aliexpress linkindeki LH0070 in orijinal olma ihtimali çok zayıf. Orijinal olanının yazısı tepesinde değil yan yüzeyinde yazmaktaydı. Birde bacakları altın kaplamaydı o kadar altın gibi duruyordu ki günümüz şartlarında düğünde geline damada taksan itiraz etmez herhalde

 

[Gokrtl]

Sense ucunu kaldırmak için çizdiğim hattı komple kaldırmalı mıyım?

 

[taydin]

@Yasin o güç kaynağının orijinal tasarımı 3A. Zaten bundan fazla da vermesi zor, çünkü trafo sekonderinde kademe yok. Akım ayarı 3A iken çıkışı kısa devre edersen transistörlerin üzerinde 100 W ın üzerinde güç harcanacak. Soğutmanın çok iyi olması lazım ki 3A için bile düzgün çalışsın. Bunun kademesiz olması önemli dezavantaj.

Sense ucunu kaldırmak için çizdiğim hattı komple kaldırmalı mıyım?

R23 ve C11 kalkacak ve +US hattı +U ile kısa devre edilecek. Şase tarafı için de aynı şeyin yapılması lazım. Ama gene başkaları da fikir beyan etsin. Elektor dergisinin ilgili sayısını okudum ama bu güç kaynağının çalışma prensibini pek anlamadım ...

 

[Gokrtl]

Şase tarafı için de aynı şeyin yapılması lazım.

Şurası mı kısa devre olacak abi?

Elektor dergisinin ilgili sayısını okudum ama bu güç kaynağının çalışma prensibini pek anlamadım ...

Abi bu bizim demonteyle neredeyse aynı. Bunda sadece buffer opamp yok bir de negatif hat için simetrik trafo kullanılmış.
Benim anlamadığım opamp çıkışlarından 1N4148'in katotuna girilmiş. 4148'ler ters akım geçiriyor muydu ki?

 

[Gokrtl]

Yeşil ile çizdiğim alanda Analog Ampermetre vardı kaldırdım ama kırmızı ile çizdiğim alan kafama takıldı. Acaba onlarda sırf ampermetre için mi konulmuş? Kaldırılması mı lazım?

 

[taydin]

Sense'ler doğrudan çıkışa bağlanacak. Arada direnç vs olmayacak.

 

[Atak]

Öncelden araştırma yaptığım zamanlarda elektor dışında bir de şu projenin de popüler olduğuna rastlamıştım.
Velleman K7200 diye geçiyor 30V 10A

 

[Gokrtl]

Sense'ler doğrudan çıkışa bağlanacak. Arada direnç vs olmayacak.

Peki abi ŞURASI ne olacak?
Bundan acilen 2 tane yapıp 2X24 trafoya yerleştirmem lazım. Benim güç kaynağı kayış atmak üzere.
Hem proje olsun hemde evde hızlıca basıp çıkarayım istiyorum.