Hoparlör seçimi

[ayhancan]

3 yollu CROSSOVER
elimde 3 yollu crossover var bu 3 yollu CROSSOVER 3 hoparlör bağlamam gerek Sorun şimdi bu 3 yollu crossover bağlamam gereken hoparlör seçimi nasıl yapmam gerek Amfim 150 watt 4 oms
150 watı 3 bölüyoruz ve wofer 80 watt medio 40watt tweter 40wat olmalı Doğrumu bu şekilmi olmalı her kolon kaç OM olması lazım

 

[ayhancan]

Ampli 150W olduğuna göre...
Her ampli tüm frekanslarda eşit yükseltme yaptığına göre...
Demekki bass frekanslarda olsun medium frekanslarda olsun, yüksek frekanslarda olsun, ampli 150W güç verebilir demektir.
Öyleyse her bir hoparlörün de bu güce tahammül edebilmesi şarttır.
Yani amplinin çıkış gücünü hoparlörlere bölemezsin. Her bir hoparlör 150 şer W olmalıdır.

mono olarak hesaplamıştım İyide O zaman ses Amfini gücü düşmezmi yani 150 watlık sesgücü düşmezmi

 

[taydin]

Crossover uğraştığım bir konu değil, o yüzden yazacağımı kesin bir tavsiye olarak değil de bir görüş olarak kabul et.

3 yollu crossover'in amfiye gösterdiği empedans, tek bir hoparlörün empedansı olarak kalması lazım. Mesela amfi 4 Ω hoparlör sürebiliyorsa, crossover'in de görünen empedansının 4 Ω olması lazım.

Bu durumda bu crossover'a gelen gücün mecbur 3 tane hoparlör arasında paylaştırılması lazım. Bu paylaşımı da dinlediğin müzik türüne göre senin yapman lazım. Mesela sürekli hip hop tarzı, bası bol müzik dinliyorsan, basa daha çok güç paylaştırırsın. Klasik dinliyorsan belki eşit paylaşım yapmak istersin.

Crossover hesaplayıcıları var internette. Herhalde istenen güç paylaşımına göre filtre hesabı yapıyor. Ama daha önce uğraştığım bir konu değil o yüzden net bilgim yok.

 

[Omega]

Bas hoparlörü yaklaşık her bir kanal gücünün % 50 si olarak takılır kalan % 50 Mid ve Tweeter için ayrılır
Ama siz biraz daha tolerans bırakıp bas hop.(Wofferı ) biraz daha wattlı seçin
(Ekli resme bakın)
Crossowerlarda bağlanacak hoparlörün omajları üzeinde yazar Yazması gerekir)
Farklı empedansta crossower takmayın

 

[Omega]

Eklediğim tablodaki bilgiler FANE in en az 45 yıllık katalologunda yer alan tablodur.
FANE de Pink Floyd un ,Santana nın ,David Bowie konserleirnde kullanılan kabinlerdir

 

[ayhancan]

Fane ya da yamyamın olması tekniği değiştirmez.
SPL (dbA) ile ampli Po kavramlarını iyi araştırmalısınız.
O tablolarda herhangi bir ampli gücünden bahsediliyor mu?

Yaptığım amfi devresi Tıp 142 147 devresi şemasını vermiştim bu amfi devresiyle yola çıktım

 

[Omega]

Benim kimseyi ikna etmem gerekmiyor
İşte ITU den mezun Yüksek Elektronik Müh.nin yıllar önce yazdığı EMO da da çıkmış olan yazısı ve Mühendisin eklediği Kaynaklar
(Bu Mühendisin yazdığı kitap yıllaca endüsti meslek liselerinde ders kitabı olarak okutuldu)

 

[ayhancan]

Şimdi kavgayı kızıştırmak için ortaya ben de bir LAF atayım.
Böylece ortalık KAN gölüne dönsün
Hayran olduğum bir ürün.
3360 eklentisine bak
Bu ürünün teknik özellikleri.
3361 eklentisine bak
KAYNAKÇA:

Genelec 1237A SAM Studio Monitors

Shop the Genelec 1237A SAM Studio Monitors online with the lowest price, fast shipping and great service from RSPE Audio. RSPE carries all the top pro audio brands for your recording studio or post production facility.

www.rspeaudio.com

Bu ürünün teknik verilerini okuyan bazı arkadaşlar diyecektir ki...
''HAH BU ÜRÜNDE DE GÜÇ PAYLAŞIMI YAPILMIŞ''
ŞIKIDIM ŞIKIDIK

Tabii ki tekniği bilen birisi bu anlatılanların ne olduğunu anlar ve ne demek olduğunu da rahatlıkla anlatabilir.
Anlamak isteyen arkadaşlar olursa ben de anlatırım. Ama bildiğinden şaşmayan arkadaşlara sözüm yok

Çok ucuzmuş be sıkıntı uzak olması

 

[taydin]

Bu çıkış gerilimi TEKNİKTE frekans karakteristiği olarak bilinir ve 20kHze kadar eşit olmalıdır. Kuraldır değişmez.
Demekki amplimiz 30Hz te 20V RMS çıkış gerilimine sahipse 1kHz te de 20V RMS 15kHz te de 20V RMS çıkış gerilimi verecektir. Her frekansta eşit çıkış gücü elde edebilmenin şartı yük empedansı ile orantılı olduğundan tüm hoparlörlerin de 4 ohm olması gereklidir.
Eğer hoparlörlerden birisi 8 ohm empedanslı olursa ne olur.
20V çıkış geriliminde 8 ohm yük empedansında daha az yük akımı olacağı için çıkış gücü haliyle düşecektir.
Bu söylediklerimin hesaplarını erkek olan yapar

Tartışmayı alevlendirmeye niyetim yok, özellikle de erkeklik de işin içine katılarak yapılıyorsa Ama yanlış bilgiyi de gördüğün halde birşey dememek doğru olmaz.

Burada şu yanlış varsayımı yapıyorsun abi: 40 Hz, 1 kHz ve 20 kHz sinyallerin SADECE TEK BAŞINA bulunabileceğini, böylece her birisi için de amfinin 150 W üreteceğini yazmışsın. Crossover'in de bu gücü ilgili hoparlöre yönlendireceğini yazmışsın. Eğer gerçekten bir amfinin girişinde sadece 1 frekans olsaydı, dediğin gibi subwoofer, mid ve tweeter'lerin 150 W olması bir işe yarardı. Her bir frekansta da maksimum gücü alırdın.

Ama insanların dinlediği GERÇEK MÜZİK böyle değil. 40 Hz, 1 kHz ve 20 kHz AYNI ANDA amfinin girişinde olabilir. Bu durumda 3 frekansın toplamını ancak 150 W a yükseltebiliriz (amfinin limiti). Eğer sen crossover'da her frekansı ilgili hoparlöre 0 dB zayıflatma ile yönlendirirsen, o zaman o üç hoparlörü efektif olarak paralel bağlamış oluyorsun. 150 W, 4 Ω çıkışa sahip bir amfiye de üç tane 150W 4 Ω hoparlörü paralel bağlarsan ne olur? Amfi ya kendini korumaya alır veya aşırı yükten yanar.

 

[taydin]

Neyse ben itirazımı dile getirdim. Diğer konularda tartışmayacağım çünkü yararlı bir tartışma değil, konuyla alakalı da değil. Simulatör ile bu dediğimi gösterebilirim, ama senin amaç sadece tartışmak olduğu için ona karşılık da konuyla hiç alakası olmayan bir sürü şey yazacaksın. Vakit kaybı.

 

[taydin]

Israrcı da olamayacağım. Çünkü elinde bilimsel ölçü aletleri olan bir kişinin bu söylediklerimi bizzat ölçerek beni mahcup edebilmesini beklerken, o kişiden bile bu tür eleştriler duyabilmekteyim.

Seni mahçup etmek istemiyorum abi. Birilerini mahcup etmekten, negatif göstermekten hoşlanmam. Ama senin haksız olduğunu kanıtlamam için çok fazla çaba sarfetmem gerekecek, çünkü her aşamada konuyla alakası olmayan şeylerle işi uzatacaksın. O kadar çaba sarfetmek için ne vaktim var nede isteğim.

 

[taydin]

Siz hala konu ile alakası olmayan şeyler diyorsunuz da benim anlattıklarım içerisindeki ÖLÇÜN dediğim şeyler konu ile alakalı değil mi acaba.

Hoparlörün dbSPL ses basıncı ile ilgili yüzlerce kelime yazmışsın mesajlarda. Hoparlör koniğinin ürettiği ses şiddetinin konumuzla hiçbir alakası yok. Hoparlörlerin yerine 4 Ω güç direnci bağlansa da aynı sorun çıkacak ve girişe low mid high aynı anda içeren müzik gelince amfi aşırı yüklenecek.

 

[taydin]

Senin dediğin crossovera göre düşünelim:

40 Hz 1 kHz 20 kHz sinyallerin toplamı var girişte. Amfi bu sinyalleri 150W a yükseltiyor.

crossover'in bass kısmı 40 Hz lik çıkış voltajını AYNEN bass hoparlöre aktarıyor.
crossover'in mid kısmı 1 kHz lik çıkış voltajını AYNEN mid hoparlöre aktarıyor.
crossover'in high kısmı 20 kHz lik çıkış voltajını AYNEN high hoparlöre aktarıyor.

Bütün hoparlörler 150W güç çekmeye çalışıyor! Yani hoparlörler 450W güç çekmeye çalışıyor, ama amfi sadece 150W verebiliyor. Bu durumda amfinin nasıl zorlanmayacağını düşünüyorsun? Böyle bir durumda her bir hoparlörden sen nasıl 150W almayı umuyorsun yav? 300W ekstra güç nereden gelecek?

Şimdi bu 40, 1000, 20000 üreten kaynağı ve crossover filtreleri yapsam ve simulatörde göstersem, "simulatör yalan söylüyor" diyeceksin. Gerçek komponentlerle yapsam da birşeye bahane bulacaksın. Ya yanlış ölçüyorsun diyeceksin, ya işi bilmiyorsun diyeceksin yada "senin aldığın komponentlerde bir sorun var, ben bunlardan çok sayıda yaptım çalıştı" diyeceksin. Bu durumda benim bunu sana kanıtlamam mümkün değil.

Soruyu soran alsın 150 W lık bass mid ve high hoparlör, yapsın crossover'i, bağlasın amfiye ve amfiden 150W çıkmasını sağlasın. Bu durumda her bir hoparlörden 150W alsın, o zaman ben yeni birşey öğrenmiş olurum. Ama amfi korumaya geçer veya yanarsa da sen birşey öğrenmiş olursun

 

[taydin]

TEK BİR YANIT
RMS power = DC POWER.
Başka sözüm yok.

Konumuzla zerra kadar alakası olmayan bir gerçeği dile getirdin gene. RMS power'ın ne olduğunu keşfetmeye çalışmıyoruz. Sonra rezistansa AC verip acaba ne kadar ısınır konusunu da merak etmiyoruz. Ayrıca crossover devresinde DC de yok.

 

[taydin]

Eğer ampliniz kaliteli değilse ve güç bandı yeterli değilse bu ampliyi daha düşük güçlerde örneğin 1W çıkış gücünde çalıştırarak frekans karakteristiği ölçümünü yapabilirsiniz.
Amplinizin tasarımı iyi ise 20Hz ten 20kHz e kadar eşit çıkış gerilimi alacaksınız.
Sanırım bu ölçüm simulatörde yapılabilir.
Sonra bu ampliyi 3 yollu bir hoparlöre bağlayarak aynı testi yeniden yapınız.
Amplinizin frekans karakteristiği ideal ise ve DUMPING FACTOR yeterince iyi ise tüm hoparlör uçlarında belirtilen frekans bölgelerindeki hoparlörlerde eşit gerilim alacaksınız.
Bu anlattıklarım teknikte geçerlidir ve ölçülmektedir.
Test işleminin tamamlandığını ve tüm frekanslarda hoparlörler üzerinde eşdeğer gerilim okuduğumuzu varsayalım.
Zaten bilimsel olarak bu testler forum içerisinde biryerlerde LM1875 li ampli tasarımında kabaca yaptırılmış idi.
Bu ampliye müzik verdiğimiz zaman bu ampli bazı frekanslarda fazla güç üretir bazı frekanslarda az güç üretir. Bu müziğin mantalitesi ile ilgilidir ve tartışma götürmez. Yani hip hop müziğnde bass sesler yüksek ama medumlar ve tizler daha düşük olabilir. Ya da halk müziğinde medium sesler yüksek diğer sesler düşük olabilir. Bu olay tartışılamaz.
FULL müzik spectrumuna sahip yani tüm frekanslarda eşdeğer çıkış gerilimi alınabilecek müzikler de olabilir.
Bu olay amplinin çıkış gücü ile alakalı değildir. Bu olay sesin (müziğin) mantalitesi ile alakalıdır.
İlk mesajlarımda belirtmiş olmalıyım.
Müziğin headroom seviyesinin konu ile ilgisi yoktur.

Gene tartışılan mevzu ile hiç alakalı olmayan bir test bu. Benim amfiye 20 Hz den 20 kHz e kadar sinüs verince üç aşağı beş yukarı aynı çıkış voltajını alacağımı biliyorum. Farklı voltaj çıkar da demiyorum. Sen bana yıllarca bu testleri yaptırırsın ve neticede gene benim dediğimi kabul etmezsin

 

[taydin]

Hatta damping factor lara, headroom lara girmişsin. Yani böyle konunun dışında bir sürü alakasız kavramı yığarak tartışmada biraz ilerleyeceğimizi mi düşünüyorsun? Olayın headroom ile de damping factor ile de hiç ilgisi yok!

Olay basitçe şu: 150W veren bir amfi var ve sen bu amfinin 3 x 150W lık hoparlörü tam güçle süreceğini iddia ediyorsun. Ben de olmaz diyorum. Buna odaklanabilirsen belki BİR ARPA BOYU ilerleriz.

 

[taydin]

Yani sen diyorsun ki,

amfiye SADECE 40 Hz verirsek ve 150W çıkış verecek şekilde volümü açarsak, bass hoparlörden 150W alabiliriz.
amfiye SADECE 1 kHz verirsek ve 150W çıkış verecek şekilde volümü açarsak, mid hoparlörden 150W alabiliriz.
amfiye SADECE 20 kHz verirsek ve 150W çıkış verecek şekilde volümü açarsak, high hoparlörden 150W alabiliriz.

Ben daha önceki bir mesajda ne demiştim?

Burada şu yanlış varsayımı yapıyorsun abi: 40 Hz, 1 kHz ve 20 kHz sinyallerin SADECE TEK BAŞINA bulunabileceğini, böylece her birisi için de amfinin 150 W üreteceğini yazmışsın. Crossover'in de bu gücü ilgili hoparlöre yönlendireceğini yazmışsın. Eğer gerçekten bir amfinin girişinde sadece 1 frekans olsaydı, dediğin gibi subwoofer, mid ve tweeter'lerin 150 W olması bir işe yarardı. Her bir frekansta da maksimum gücü alırdın.

Evet tek bir frekans için senin tasarladığın crossover çalışır ve o frekans için 150W alırsın. Ama 30 Hz, 1 kHz ve 20 kHz AYNI ANDA varsa girişte, veya şöyle anlatayım:

Orkestra çalıyor, bass gitarcı sürekli olarak bas telini dımbırdatıyor, piyanocu sürekli tuşlara basıyor, baterici de boyuca cıssss cıssss vuruyor bateri tabaklarına. Burada low mid high hepsi AYNI ANDA var.

Çıkışta da bunların hepsi 150W a çıkmış. İlave 300 W nereden geliyor?

 

[taydin]

Her bir hoparlör kendi frekans bandında olmak üzere.
1W giriş gücü için 90db SPL duyarlılığa sahip.
Açıklarsak.
Bass hoparlöre 1W güç verirsek bu hoparlör o frekans(lar)da 90dbA ses gücü üretir.
Medum hoparlöre 1W güç verirsek bu hoparlör de ilgili frekanslarda 90dbA ses gücü üretir.
Tiz hoparlöre de 1W güç verirsek aynı şiddette ses elde ederiz.
Bu verilen güçleri toplayıp ta toplamda 3W güç üretiyoruz dersek teknikten uzaklaşmış oluruz. NEDEN?
Öyle bir hoparlör düşünün ki tek başına tüm frekanslardaki duyarlılığı eşittir.
Yani hoparlörümüzün karakteristiği şöyle.
1W 90db SPL 20Hz 20kHz +/- 0db
Yani bu hoparlöre 1W güç uyguladığımızda hangi frekansta olursa olsun 90 dbA ses gücü elde ediyoruz ve amplimiz 1W çıkış gücü ile çalışıyor.
Öyle bir hip hop müziği dinliyoruz ki tüm frekanslarda max. yükseltme ve duyma sağlanıyor.
Tek bir hoparlör üzerinde full spectrum müzik dinlediğimizde o hoparlör üzerinde 1W değil de daha fazla güç mü harcanıyor acaba.

Yav SPL ile ne işimiz var? bass, mid ve high için 4 er ohm direnç olsa da aynı sorun çıkıyor. Mesajın yarısını SPL'ye harcamışsın, neden? Burada senin fikrini destekleyen de çürüten de hiçbirşey yok!

 

[taydin]

75V ile beslenen 150W lık amfimiz varsa (herşeyi basitleştirerek, %100 verimli amfi varsayıyorum):

75 Vrms çıkış voltajında bass hoparlör eğer 2 Arms çekerse 150 W lık güç harcar. SPL yi falan boşver, kullanıcının ne duyduğu ile ilgilenmiyoruz.

75 Vrms çıkış voltajında mid hoparlör eğer 2 Arms çekerse 150 W lık güç harcar.
75 Vrms çıkış voltajında high hoparlör eğer 2 Arms çekerse 150 W lık güç harcar.

75 Vrms voltajda 6 A akım geçmeli ki, TÜM HOPARLÖRLER 150 W güç çeksin (tekrar söylüyorum, ne kadarını sese dönüştüğü, hava basıncı, SPL önemli değil).

75 Vrms çarpı 6 Arms eşittir 450 W

Yani sanki 3 x 150 W lık hoparlörü amfinin çıkışına paralel bağlamışsın gibi bir durum var ortada. Öyle değil mi?

 

[taydin]

Var olan örnek üzerinden niye gitmiyoruz abi? 40 Hz, 1 kHz, 20 kHz in ne problemi var da tüm frekansları içeren sinyal ile test ediyoruz? Beyaz gürültü insanların dinlediği müziği daha mı iyi temsil ediyor?

Girişe beyaz gürültü (white noise) verirsen de durum değişmiyor. crossover'in low kısmı, mid kısmı ve high kısmı bu sefer tek ton değil de belli banttaki frekansları geçirecek. Ama netice değişmiyor. 150W lık bir amfi 450W güç veremez.

Hani ölçümle gelin bana diyorsun ya, sen ölç madem. O kadar büyük amfiye de gerek yok. hoparlörleri de almana gerek yok. 4 Ω 3W amfiye sinyal ver çıkışta 3W al. Sonra da yap crossover filtrelerini ve çıkışlarına da 4 Ω dirençler bağla. Sonra da ölç bakalım her bir dirençte 3W alabiliyor musun.