Kuantum Sonrasi Bilişim

[taydin]

Kuantum bilgisayarlar hızla gelişiyor ve yakında, mevcut en güçlü kriptoloji algoritmalarını makul bir zamanda kırılabilecek hale getirecekler. Örneğin klasik yöntemlerle çözümü neredeyse imkansız derecede zor olan RSA1024, uygun bir kuantum bilgisayar ile dakikalar içerisinde kırılabiliyor. Bu iş için de 4000 kubit gerekiyormuş. Şu anda bu kapasiteye sahip kuantum bilgisayarlar yok, ama şifrelemeyi kırmak için gereken algoritma hazır

Shor's algorithm - Wikipedia

en.wikipedia.org

Sadece kuantum bilgisayar teknolojisinin yeterince ilerlemesi gerekiyor. O yüzden artık linux kernel geliştiricileri kuantum sonrası bilişim (Post Quantum Computing) için yeni mimarileri tartışıyorlar

 

[taydin]

İşin aslında en can alıcı noktası şu: Kuantum bilgisayarların RSA'yı kıracak seviyeye gelmesi 10 - 20 yıl sürebilir, ama istihbarat örgütleri ve başka kuruluşlar, şimdiden kritik RSA verilerini kaydedip bir kenara koyuyor. RSA bundan 10 yıl sonra kırılsa bile, bu saklanan verilerdeki bilgiler, 10 yıl sonra bile değerli olacaktır. O yüzden ülkemizde de bu konuda tedbirlerin BUGÜN alınmaya başlanması lazım. Akademisyenlerimizin de bu konuya kafa yorması lazım. Ama malum, bizim akademisyenler ya orduyu göreve çağıran bildirilere imza atar, ya mesai saatinin tamamında okul kapısında bekleyip başörtülüleri içeri sokmaz, ya gençlere başka ülkelere kapağı atmak için tüyo verir, veya e-devlet e girip "ne zaman emekli olurum?" sayfasını açar.

 

[çaycı]

quantuma dirençli algoritmalar da mevcuttur

Post-quantum cryptography - Wikipedia

en.wikipedia.org

 

[taydin]

RSA kullanımı günümüzde çok yaygın. Hem yazılım seviyesinde hem de piyasada çalışan hazır ürünler seviyesinde. Yani süreç biraz Y2K gibi işleyecek. Bütün RSA kullanım yerlerinin belirlenip önlem alınması gerekiyor.

 

[czorgormez]

bu videoda quantum bilgisayarları ya da qbitlerin nasıl çalıştığını bizim anlayabileceğimiz şekilde açıklıyor. bu işin tam içinden birine göre ortada henüz bir bilgisayar ya da şlemci sayılacak durum yok. sadece birkaç qbitlik sistemlerin durumunu incelebiiyoruz. o durumlar da klasik bilgisayarlarda beklediğimiz gibi her zaman aynı yanıtları vermiyor.

ilginç durumlardan biri de süperliletken bobinde manyetik alan oluşturmak için bir defa enerjilemek yetiyor. kayıp olmadığı için aynı manyetik alan bobinden enerji kesildiğinde de çok uzun süre devam ediyor.

bu arada quantum mosfet gate akımlarını takip ettikleri cihaz picoscope.