Hic alakasi yok.
Oncelikle starterdeki kapasitor, tum duzenegin EM yayilimi bastirmaya yonelik bir diger amaci da starter kontaklari acilirken kontaklari korumaya calismak. (Role kontaklarina baglanan kapasitor misali)
Fakat ne yapilirsa yapilsin balast ve starterli duzenek illaki parazit yayar.
Starter, icinde normalde acik kontaklari olan ici gaz dolu minik bir tuptur. Kontak bimetal malzemedir.
3 cizim yaptim. En ustte sisteme yeni voltaj uyguladik. 310v tepe degerli voltaj tupu ateslemeye yetmez. Starter kontagi acik oldugu icin ve iceride iletken soy gaz oldugu icin voltaj altinda cuzi bir akim akisina neden olur. Bu akim starter icindeki asal gazi isildatir ve gaz isinir. Gaz isindigi icin bimetal kontak da isinir ve kapanir.
Kontak kapandigi icin gaz artik voltaja maruz kalamaz ve gaz sogumaya baslar.
Simdi ortadaki cizime bakalim. Starter kontagi kapaninca akim flamanlardan ve kontaklari kapanmis starter uzerinden akmaya baslar. Flamanlar isinir ve tup icindeki civa buharlasir.
Simdi de en alttaki cizime bakalim. starter icindeki gaz sogudugu icin simdi starter kontagi acilir. Balast bir bobin oldugu icin icinden akim gecmekteyken birden akimi kesilince uclarinda cok yuksek voltaj enduklenir. Enduklenen voltaj lambanin civa buhari ile empedansi dusmus vakum ortaminda akim akisina neden olur. Iceridekki akim akisi civayi surekli buhar halinde tutar. Lambanin empedansi da dustugu icin karsilikli iki flaman arasindaki voltaj da duser.
Bu durumda starter uclarindaki gerilim artik starter icindeki gazi isildatamaz ve gazi isitamaz. Dolayisi ile starter artik devre disi kalir. Artik akim sadece tupten akar balast uclarinda gerilim dusumu olur fark voltaj da tupte kalir. Bu esnada isterseniz starter sokup yerinden cikartabilirsiniz. Bu durum lambanin calismasina engel olmaz. Lamba isildamaya basladiginda artik flamanlar da elektrod gibi davranir.
Sonuc olarak gerek starter, gerek balast ince ince hesaplanip tasarlanmis ve yukaridaki olaylari gerceklestirecek sekilde uretilmislerdir. Muhetemelen bu starteri ve balasti fizikciler hesaplamistir. Cunku hassas dengeler var. Bimetalin sicakliginin hesabi, starter icindeki gazin basinci vs pek elektronik yada elektrikcinin karsilasacagi turden hesaplara benzemez.
Starter isinip ta kontagi acilirken sans eseri sinus seveke voltaji sifir volta yaklasmissa balastta enduklenen voltaj tupu ateslese de sebeke voltaji tupten akim akitamaz seviyede dusuk ise ayni islem tekrar eder. Bu nedenle lamba bazen tek hamlede yanarken bazen pit pit kirpisir bir kac denemede calisir.
Bu arada florasan lamba aslinda bir UV lambadir. Icinden akim gecen civali gaz ortami UV isinim yapar. Tup ceperine surulmus florasan toz UV isik ve elektron bombardimani etkisinde parildar ve gorunur isik yayar. Tup cami adi cam oldugu icin UV isin yayilimi gene olsada siddeti cok azdir.
