PROXXON MF 70 Freze -> CNC Dönüşümü

[Sercan]

Elime Proxxon'a ait daha önceden CNC dönüşümü yapılmak istemiş MF 70 modeli freze geçti. Dönüşüm için gerekli malzemeler tedarik edilmiş fakat vakit eksikliğinden 3-4 yıl (belki daha fazla) bir kenarda beklemiş. Bu bekleme esnasında haliyle bazı parçalarda kayıplar meydana gelmiş.

İlk defa CNC işi ile ilgileneceğim için bende konunun yabancısıyım. Bu nedenle öncelikle freezenin eksik parçaları belirlemek istedim. Mevcut sistemi daha iyi anlar, CNC dönüşümünü de daha rahat tamamlarım fikrine kapıldım.

Model numarasında belirtilen MF'nin açılımı Mikro Freze. Yani bu cihazın limitleri konusunda bir uyarı gibi düşünülebilir. Ben işi bitirdiğimde bu cihazdan PCB delme, ahşap oyma belki en fazla hazır kutuların ön alüminyumunu oyma gibi yük gerektirmeyen işlerde değerlendirmeyi düşünüyorum. Bir diğer yandan orijinal halindeki gibi manuel kullanmaya devam edebilmeliyim...

Elimdeki bütün parçaları masaya ayrıştırarak dizdim.

Konuyu bilen iyi bir gözlemci bakıldığında bir eksene ait milin eksik olduğunu hemen fark edecektir. Evet, eksen millerinden biri kayıp ama hangisi?

Mili araştırırken anladım ki siyah renkli plastik yuvalar ters dişli, beyaz renkli (orijinali kemik rengi) olan ise düz dişli. Bu plastikler yerlerine takılı olduğu (internet videolarından teyit ettim ) için elimdeki milin hangileri ile uyumlu olduğunu hemen tespit etmiş oldum. Millerden bir tanesi (uzunluğundan dolayı) freze kafası yani Z eksenine, diğeri ise gene uzunluğu ve yönünden dolayı X eksenine uyum sağlıyor. Bu durumda Y ekseninde milin eksik olduğu anlaşılıyor. Bu arada edindiğim bir bilgi de standart olarak Z ve Y eksenleri ters yön dişli, X ise normal dişli kullanılıyormuş. Eksenler aşağıdaki gibi olmalı:

Bundan sonrası biraz montaj işi.

Elimdeki parçalar ile MF 70'in son hali ve elektronik kısmı topluca şu şekilde görünüyor:

 

[Sercan]

Yukarıda da belirttiğim gibi bu süreç eksikleri belirlemekti. Eksikleri ve MF 70'in bulabildiğim manual kitapçığını da buraya ekleyeyim.

 

[Sercan]

Görüldüğü üzere eksikler, CNC dönüşümü için hayati değil. Buradaki tek sorun ters yönlü Y eksen mili ve durduran somunu kritik. Bunları nasıl ve nereden temin edebileceğimi bilmiyorum. Hep eksiklerden bahsettim. Bunlarda step motorlar için filan konulmuş fazlalıklar!

 

[Sercan]

MF 70 için Proxxcon firması CNC dönüşüm kitleri yayınlamış tabii buradaki amaç sadece CNC dönüşümü değil. Annemin değimi ile "Hayat bize hep zoramatik!"

 

[Sercan]

Şimdi bu ahvalde;

• Öncelikle bu eksik mili tamamlamam gerekiyor.
• Devamında şaftı çift tarafa uzanan step motorlar edinmeliyim. Bu gerektiğinde elle kontrol için mutlaka olmasını istediğim bir özellik. Bazen basit işler için çizim yapmadan halletmeliyim.
• İyi kontrolçü seçmeli/yapmalı, artık elektronik kısım her ne ise. Mevcutlar biraz eski ve hantal soğutucular filan var. Günümüz step kontrolcüleri çok daha küçük ve sessizlik gibi üstünlükleri olabiliyor.
• İyi bir yazılım araştırmalıyım. Bu elektronik karta göre şekil alacak. Belki basitçe bol bol CNC örneği olan Arduino kullanmalayım?

Kolay gibi görünüyor, bakalım nereye varacak! Bittiğinde kabaca aşağıdaki videodakiler gibi çalışmalı...

 

[Sercan]

Bugün Proxxon distribütörü olan Reis Makineyi aradım. Yakınımda bulunan Ermak Makine isimli bir Reis Servis noktasına yönlendirdiler. Parça numarası belli olmasına rağmen stok durumu, fiyat gibi bilgilere erişemediler. Telefon numaramı alıp dönüş yapacaklarını belirttiler.

Eğer makul bir fiyat ile Y eksen milini tedarik edebilirsem işim çok kolaylaşacak. Aksi taktirde saniyede dolanıp durmam gerekecek gibi hissediyorum ki bu vakit olarak beni de zorlayacak.

 

[taydin]

Eksik olan mil sol diş mi sağ diş mi?

 

[Sercan]

Sol dişli (ters diş diye de geçer) Y ekseni. Uzunluğu da 17 cm'den fazla olmalı. Fazlalık kesilebilir...

 

[taydin]

Bulamazsan onu tornada 6 mm paslanmaz çelik çubuktan yapmayi deneyebiliriz.

 

[Sercan]

Bakalım nasıl bir dönüş yapacaklar ya da yapacaklar mı? Genelde kimse dönüş yapmıyor,acaba şaşırtırlar mı merak ediyorum.

 

[Sercan]

Bakalım nasıl bir dönüş yapacaklar ya da yapacaklar mı? Genelde kimse dönüş yapmıyor,acaba şaşırtırlar mı merak ediyorum.

İlk gün sabahtan aradığımı düşünürsek 2. gün mesai saatini de bitirdim. Şaşkın değilim. Yarın ben arayacağım ama sanki uğraşmamak için yok diyecekler.

Anlamadığım, o kadar not aldığına göre, ismim telefon numaram bir yerlerde dolanıyor olmalı. Numaramı, ikide bir arayan su arıtma firmasına bunlar mı sattı acaba...

Bulamazsan onu tornada 6 mm paslanmaz çelik çubuktan yapmayi deneyebiliriz.

Bir de İMES sanayiyi dolaşacağım. Oraları bilmediğimden, sanayide plastik kalıp işi ile uğraşan dükkan sahibi bir iki arkadaşlarım var onlara soracağım. Ancak bana öyle geliyor ki şu an ki en iyi seçenek tornada yapmayı denemek.

Aslında anahtarcılar gibi kopya çıkartabilen bir tezgah olsa diğerinin aynısından kopyalardık.

 

[taydin]

Tornada o dişin tam olarak aynı ölçüde olanını yapabiliriz. Tek fark, dişler biraz pürüzlü olur ve bunun yaratacağı sürtünmeden dolayı çok az bir tork kaybı olur. Dişleri bitirdikten sonra biraz zımparalarsak ve tel fırça ile de temizlersek kayda değer bir fark da kalmaz.

 

[Sercan]

Backlash sorunu yaşamaz isek tork kaybı biraz güçlü bir motor ile çözülür diye düşünüyorum. Sonuçta motorları çift taraflı mili olanlarla yenilemem gerekiyor.

 

[taydin]

Backlash olmaması için plastik somun kullanmak ve biraz da sıkı yapmak lazım. Mesela delrin'den olabilir. Zaten kendi somunı da plastikten yapılmış. Bunu ucuza maletmek için yapmamışlardır, backlash içindir.

Bir de önemli olan, düşük hatveli bir mil kullanmak ve motoru da mikrostep'siz çalıştırmak. Böylece her adım için güzel bir çözünürlük elde edilir, motordan da maksimum tork alınır.

 

[taydin]

Uygun fiyatlı çift milli step motor:

Çift Şaftlı Nema 17 Step Motor - Rhino3D Printer

ÇİFT ŞAFTLI NEMA 17 STEP MOTORIMIZ YÜKSEK TORKLU OLUP 1.2A OLMASI SAYESİNDE YÜKSEK AKIM VERMEDEN MAXİMUM TORKU VERMEKTEDİR.

www.rhino3dprinter.com

 

[Sercan]

Dün Almanya’dan bir arkadaşım geldi. Gelmeden önce frezenin eksik parçalarını güzelce listeleyip WhatsApp'tan gönderdim fakat telefon hattı değiştiği için benim yazdıklarım ona ulaşmamış. Zaten bir türlü iki tık olmadığı gibi cevap da gelmemişti. Bugün buluşunca durum açıklığa kavuştu.

Yani Y eksen milini getirebilmesi için bu seferki gelişini kaçırdım.

Almanya’da Proxxon parçalarını satan e-ticaret sitelerini de bulduk yani parçalar var, inşallah bir sonraki gelişinde getirecek.

Hal böyle olunca bende bugün dönüşte bulabilir miyim diye bir umut İMES'e uğradım. Bütün esnafı dolaştım, arkadaşları ziyaret ettim filan ama nafile. Bulamadığım gibi yapımının da çok güç olduğunu güzelce tarif ettiler.

En son bendeki freze CNC'ye dönüşüp büyüdüğü zaman bunlar gibi olsun diye arkadaşların dükkândan birkaç kare fotoğraf çektim...

Dükkanda strafor işlemek için kullandıkları en küçük tezgah bile 1x1 metre.

 

[Sercan]

Bu arada eksikler 43 Euro tutuyor. TL'ye hiç çevirmeyeceğim, 43 euro diye bilmek iyi!

 

[taydin]

Sadece mili alman yeterli. Diğer şeylere gerek yok onlar yapılır. Aslında mili da almana gerek yok. Sol diş yerine sağ diş saplama kullanılabilir. Bunun tek dezavantajı, kasnak ters yönde çalışır. CNC yaparsan bunun da bir önemi kalmaz.

14 Avro civata, belki de gönderim vs 20 avro, gümrük 5 avro derken sadece mil bile 40 avroya çıkıyor.

 

[Sercan]

Sol diş yerine sağ diş saplama kullanılabilir.

Parça bulamayınca benim için de eksen yönünün artık bir önemi kalmadı. Fakat dün görüştüğüm arkadaşlarım ve civar esnafın hepsi sağlıklı olmayacağını söyledi. Saplama da alsan 0.8 olur ve (toleranslardan dolayı) onda da mutlaka boşluk (backlash) olur dediler.

Ben yukarıda gördüğün kamyon büyüklüğündeki CNC'lerin bakımını yapan elemanlada görüştüm, o da aynısını söyledi.

14 Avro civata, belki de gönderim vs 20 avro, gümrük 5 avro derken sadece mil bile 40 avroya çıkıyor.

Bütün bu malzemeleri Almanya'da yaşayan arkadaş kendi (Almanyadaki) evine sipariş edecek. Türkiye'ye bir sonraki gelişinde çantasında getirecek ama bu 3-5 ay sonra olabilir. Çünkü halen burada.

Gümrükten gözüm korktuğu için doğrudan sipariş etmeyeceğim.

Sadece mili alman yeterli.

Hal böyle olunca hepsini sipariş etmek daha mantıklı. Fazladan 50 TL ödüyorum vida vs ama almışken ve vergi ödemeyecekken hepsi orijinal parça olsun...

 

[Sercan]

Arkadaşım kendisi getiremedi ama Türkiye'ye dönen başka biri ile gönderdi, sağolsunlar o da bana kargoladı ve siparişler bugün elime geçti! Wuhuu! Fakat dışarı çıkacağım için bugün ilgilenemeyeceğim....

Şimdilik tek yapabildiğim siparişimin eksiksiz ulaştığını teyit etmek oldu.