Yeni bilmecemiz. Paralel bagli teller

[Mikro Step]

Ayni capta tel sarili iki ayri makaramiz var.

Birinci makarada izolesiz ciplak bakir tel, ikinci makarada ise emaye kapli tel sarili.

Bu makaralardan 100 tane 1'er metrelik tel kesip 100'unu burarak iletken kalin bir tel yapiyoruz.

Emaye kapli tellerden burulmus kalin telimiz ile kaplamasiz ciplak bakir tellerden yapilmis kalin telimizi omaj acisindan mukayese ediniz.

(Emaye tellerimizin uclarini siyirip guzelce lehimliyoruz tabiki)

 

[Atak]

DC bence bir şey değişmez,
50 Hz AC şebekede kayda değer bir fark olmaz,
Fakat yüksek frekans işin içine girdiği zaman iş değişiyor.

Normalde çap arttıkça iç direnç düşer fakat yüksek frekanslarda skin efekt denilen olaydan ötürü sinyal yani RF iletkenin kesitini değil
dış yüzeyinden portakal kabuğu gibi bir alanı kullanır. Frekans arttıkça kullandığı kabuk gitgide incelir.
Sadece kablonun dış yüzeyini kullanır hale gelir.
Hatta bu sebepten yüksek Q değerli diye satılan sarılmış bobinlerin teli gümüş değil, bakır üstüne gümüş onun üstüne koruma amaçlı emaye kaplamalıdır. Tamamen gümüş yapsalar ne olur sonuç belki 1000 de 1 iyileşir iyileşmez maliyet 10 katına çıkar.
Aynı şekilde çatılarda gördüğümüz eskiden daha çok kullanılan antenler de aluminyum boru kullanır. Borunun içinin boş olması hem ağırlık tasarrufu sağlar, rüzgarlarda da sağlam durur hem de fiyattan avantaj sağlar. İçinin dolu olmasının sadece zararı var.

Eski radyoların içinde ferrit nüve üzerine sarılı bobin gibi duran şey de mesela bir antendir. Sargı teli litz telidir amaç
Litz teli de küçük bir çapta en fazla yüzey alanını yakalamaya çalışır. Her bir tel birbirinden izoledir. Bir de ilginç bir örgüsü vardır ama onun sebebine hakim değilim.

Yani izoleli ve çoklu tel yüksek frekanslarda direncin daha düşük olmasını sağlar DC yaklaştıkça direnç farkı bence sıfıra iner.

 

[semih_s]

İzolesiz olan telden burulan kablonun direnci düşük olur. Burulan her telin burma sırasında uzunluklarının aynı kaldığını varsayarak ortaya çıkardığımız kabloların nihai uzunlukları her bir telden daha kısa olur. İzolesiz tellerden burduğumuz kablonun direnci bu durumda her bir telin toplam direncinden düşük olur, çünkü burulduklarından kesit alanları artar. Yalnız izoleli tellerden burulan kablonun direnci her bir telin direncinin toplamına eşit olur.

 

[Furkan KELEŞOĞLU]

Yalnız izoleli tellerden burulan kablonun direnci her bir telin direncinin toplamına eşit olur.

1 metrelik kablonun direncinin 1 ohm olduğunu varsayalım 100 adet izoleli 1 metre teli burulduktan sonra uçları soyularak lehimleniyor bu durumda eş değer devresi 100 adet 1 ohm direncin paralel bağlanması ile eş değer oluyor bu durumda burulan telin son omajı

1/Reş = (1/1)+(1/1)....100.Terim(1/1) => (1/Reş) = (100/1) => Reş = (1/100) = 0.01 Ohm Her bir telin direncinin toplamı olsaydı 100 ohm olması gerekirdi sizin mantıkta seri bağlanmış gibi oluyor.

Aynı çapta iki tel birisi çıplak diğeri emayali bir tel her ikisinin 1mm çapında olduğunu varsayalım çıplak olan zaten 1mm fakat emayeli olanda 0.05mm emaye olduğunu düşünürsek telin asıl iletkenlik gösteren çapı 0.95 mm oluyor bu durumda direnç değeri
( çıplak bakır telin direnci < emayeli bakır telin direnci ) oluyor.

Yani çıplak bakır telimizin direnç değeri daha düşük her halükarda 100 adet 1 metrelik çıplak bakır telin burkulup uçlarının lehimlenmesi emayeli bakır tele göre daha düşük direnc gösterecektir akım taşıma kapasitesi daha fazla olacaktır.

ve çıplak bakır tellerin soğuma performansı emayeli tele göre daha iyi olacağından yine direnc değerinde etkili olacaktır diye düşünüyorum.

 

[semih_s]

1 metrelik kablonun direncinin 1 ohm olduğunu varsayalım 100 adet izoleli 1 metre teli burulduktan sonra uçları soyularak lehimleniyor bu durumda eş değer devresi 100 adet 1 ohm direncin paralel bağlanması ile eş değer oluyor bu durumda burulan telin son omajı

1/Reş = (1/1)+(1/1)....100.Terim(1/1) => (1/Reş) = (100/1) => Reş = (1/100) = 0.01 Ohm Her bir telin direncinin toplamı olsaydı 100 ohm olması gerekirdi sizin mantıkta seri bağlanmış gibi oluyor.

Aynı çapta iki tel birisi çıplak diğeri emayali bir tel her ikisinin 1mm çapında olduğunu varsayalım çıplak olan zaten 1mm fakat emayeli olanda 0.05mm emaye olduğunu düşünürsek telin asıl iletkenlik gösteren çapı 0.95 mm oluyor bu durumda direnç değeri
( çıplak bakır telin direnci < emayeli bakır telin direnci ) oluyor.

Yani çıplak bakır telimizin direnç değeri daha düşük her halükarda 100 adet 1 metrelik çıplak bakır telin burkulup uçlarının lehimlenmesi emayeli bakır tele göre daha düşük direnc gösterecektir akım taşıma kapasitesi daha fazla olacaktır.

ve çıplak bakır tellerin soğuma performansı emayeli tele göre daha iyi olacağından yine direnc değerinde etkili olacaktır diye düşünüyorum.

Heyecandan yanlış ifade etmişim . Tabii ki paralel dirençler öyle toplanır. "Toplamı olur" yerine "eşdeğer direnci kadar olur" demem gerekirdi.
Sorudaki "aynı çapta" ifadesi iletken çapını kastetmek zorunda. Sorunun soruluş şekli ölçülerin hesaplamasına gerek olmadığı şekilde. Yoksa izolasyon kalınlığı ve telin kalınlığı da büyüklük olarak verilirdi.
Eşit iletken kesitli çıplak ve izolasyonlu tellerden burulan kablolardan, çıplak olandan burulan kablonun direnci daha düşük olur.

 

[fide]

Eşit olması gerekir diye düşünüyorum çünkü çıplak kısmın birbirine temas ettiği noktada potansiyel aynı olduğu için akım geçişi olmayacak. Bu yüzden telin çıplak yada kaplı olması DC akım altında bişeyi değiştirmez diye düşünüyorum.

Her bir direnç R olursa AB arası eşdeğer direnç de R olur. Yani paralel kolların kendi arasında bağlı olması eşdeğer direnci değiştirmez diye düşünüyorum.