Izolasyon trafosu gövdesi topraklanmalı mı?

[kocamanusta]

IT sistemde tecrübem yok ama bildiğim kadarıyla orada da TT sistemdeki gibi dolaylı temas için cihaz gövdeleri topraklanıyor.

 

[Andromeda]

Sekonderden gövdeye temas olursa sigorta atmaz. Çarpılma olması için devrenin kişi üzerinden diğer uca tamamlanması gerekir.IT sistemdede trafodan sonra topraklama yapılıyor haliyle.

 

[clc]

IT sistemde tecrübem yok ama bildiğim kadarıyla orada da TT sistemdeki gibi dolaylı temas için cihaz gövdeleri topraklanıyor.

Topraklanabilir ama amaç aynı değil(kakr atsın, korumaya alalım değil yani). Kaçak olduğunda bunu bilip tamir edersiniz hızlıca, sistemi kapatmaya gerek bile olmayabilir arızaya göre, çünkü kaçak yerini tespit eden sistemlerde var.


Bu tür izolasyon ölçüm cihazı kullanmayınca hiç bir toprak referansı olmadığını söylemek yanlış. Zaten bir izolasyon direnciniz var, bu aletler ona minimum zarar vererek onu gözlemlemenizi sağlıyor. Kimse tamamen topraksız, güvenliksiz sistem kullanmaz zaten. İzolasyon direncini gözlemlemek amacıyla çok çok az bozuyorlar(hali hazırda çok çok çok iyi bir izolasyonunuz varsa o zaman evet kaybınız olur). Bu tür sistemlerdeki amaç bir noktada hata gerçekleştiğinde(bu prize parmağını sokan çocuk da olabilir, gövdesine kaçak yapan cihaz da olabilir ya da farelerin kemirdiği kablo da olabilir) kaçak akım ya da sigortanın atması yerine hatadan haberdar olmak, hatanın konumunun tespitini sağlamak ve mümkünse hiç enerjiyi kesmeden değilse de enerjiyi kontrollü ve kısa bir süreliğine kapatmak suretiyle arızanın tamiri.

Ben eğer masamda düzenli olarak izolasyon trafosu tutup, bunu da güvenlik seviyesi üst şekilde yapmak istesem gövdesini topraklar, izolasyon trafomun çıkışları ile toprak arasındaki direnci de gözlemlerim. Eğer multimetrenizin iç direncini biliyorsanız toprakla arasında kayda değer kapasite olan sistemlerde multimetreyi voltaj ölçümünde kullanıp dirençleri tahmin edebiliyorsunuz. Ama bu durumda aradaki kapasite çok çok ufak olacaktır sadece eşitliğinden emin olabilirsiniz.

 

[kocamanusta]

Topraklanabilir ama amaç aynı değil(kakr atsın, korumaya alalım değil yani). Kaçak olduğunda bunu bilip tamir edersiniz hızlıca, sistemi kapatmaya gerek bile olmayabilir arızaya göre, çünkü kaçak yerini tespit eden sistemlerde var.


Bu tür izolasyon ölçüm cihazı kullanmayınca hiç bir toprak referansı olmadığını söylemek yanlış. Zaten bir izolasyon direnciniz var, bu aletler ona minimum zarar vererek onu gözlemlemenizi sağlıyor. Kimse tamamen topraksız, güvenliksiz sistem kullanmaz zaten. İzolasyon direncini gözlemlemek amacıyla çok çok az bozuyorlar(hali hazırda çok çok çok iyi bir izolasyonunuz varsa o zaman evet kaybınız olur). Bu tür sistemlerdeki amaç bir noktada hata gerçekleştiğinde(bu prize parmağını sokan çocuk da olabilir, gövdesine kaçak yapan cihaz da olabilir ya da farelerin kemirdiği kablo da olabilir) kaçak akım ya da sigortanın atması yerine hatadan haberdar olmak, hatanın konumunun tespitini sağlamak ve mümkünse hiç enerjiyi kesmeden değilse de enerjiyi kontrollü ve kısa bir süreliğine kapatmak suretiyle arızanın tamiri.

Ben eğer masamda düzenli olarak izolasyon trafosu tutup, bunu da güvenlik seviyesi üst şekilde yapmak istesem gövdesini topraklar, izolasyon trafomun çıkışları ile toprak arasındaki direnci de gözlemlerim. Eğer multimetrenizin iç direncini biliyorsanız toprakla arasında kayda değer kapasite olan sistemlerde multimetreyi voltaj ölçümünde kullanıp dirençleri tahmin edebiliyorsunuz. Ama bu durumda aradaki kapasite çok çok ufak olacaktır sadece eşitliğinden emin olabilirsiniz.

daha çok hastanelerde kullanılıyor. ameliyatların veya tedavilerin kesintiye uğramaması için tercih ediliyor. gövdelerin topraklanması hata akımını karşılamak amaçlı. hata akımıyla ister açtırma yaparsınız isterseniz de uyarı verirseniz. muhtemelen bu sistemde zone'lar var. hata akımı tehlikeli düzeye ulaştığında sadece ilgili zone boşa çıkarılıyor olmalı.

 

[clc]

daha çok hastanelerde kullanılıyor. ameliyatların veya tedavilerin kesintiye uğramaması için tercih ediliyor. gövdelerin topraklanması hata akımını karşılamak amaçlı. hata akımıyla ister açtırma yaparsınız isterseniz de uyarı verirseniz. muhtemelen bu sistemde zone'lar var. hata akımı tehlikeli düzeye ulaştığında sadece ilgili zone boşa çıkarılıyor olmalı.

Evet kullanımı için ana yer hastane gibi kritik yerler. Kimse ameliyatın ortasında solunum cihazı kaybetmek, yoğun bakımda cihaz kaybetmek istemez.

Ayrıca belki @Taçsız Kral Pele doğrular güneş santrallerinde de MW seviyesinde kullanılan bir teknik, ama orada amaç filtreden kaçmak vs.

 

[Diyot]

Benim bildiğim, eğer primer ve sekonder arasında bir ekranlama folyosu varsa, ve bu folyo topraklanırsa, EMI sekondere çok daha az ulaşıyor. Ama bu folyo yoksa, gövdeyi topraklamanın kendisi EMI açısından çok da faydası olmuyor. Ama denemişliğim yok. Benim trafoda folya da muhtemelen yoktur çünkü öyle bir talebim olmadı yaptırırken.

Ekranlama folyosu olmayan bir transformatörü topraklı olarak kullanıyorum. Söylediğiniz gibi EMI açısından çok faydası olmuyor. Bobinlerin konumu da önemli.

 

[Diyot]

Birde izolasyon trafosu gücünü mümkün olduğunca küçük seçip, test edilen cihazı çalışabileceği en düşük gerilimde test ediyorum. Eğer cihaz 100-240 V gibi geniş bir aralıkta çalışıyorsa 110 V da test ediyorum. İzolasyon trafosunun küçük olması kısa devre akımlarını önemli ölçüde azaltıyor (sigortası da var).

 

[Mikro Step]

Ekranlama folyosu olmayan bir transformatörü topraklı olarak kullanıyorum. Söylediğiniz gibi EMI açısından çok faydası olmuyor. Bobinlerin konumu da önemli.

Genis bandda analizer ile mi incelediniz?

Tempest, EMI gibi testlerin yapildigi odalarin girisinde izolasyon transformatoru olur. Bu tur sistemlerde metal govdelerin hepsi topraklanir. Ayrica transformatore giriste ve cikista filtrelerde olur.

Amac odaya disaridan hic sizinti olmasin.

 

[kocamanusta]

Birde izolasyon trafosu gücünü mümkün olduğunca küçük seçip, test edilen cihazı çalışabileceği en düşük gerilimde test ediyorum. Eğer cihaz 100-240 V gibi geniş bir aralıkta çalışıyorsa 110 V da test ediyorum. İzolasyon trafosunun küçük olması kısa devre akımlarını önemli ölçüde azaltıyor (sigortası da var).

100V'lik besleme opsiyonu varsa sekonder ortak ucu topraklanmış bi trafonun temas gerilimi 50V olur. böylelikle güle oynaya çalışabilir.

 

[mechanic]

İzolasyon trafolarının karkasları seramik olursa topraklanmasında sakınca olmaz.
Primer ile sekonder kısa devre olması için karkasın eriyip elektrik geçirmesi lazım.

 

[taydin]

İzolasyon trafolarının karkasları seramik olursa topraklanmasında sakınca olmaz.
Primer ile sekonder kısa devre olması için karkasın eriyip elektrik geçirmesi lazım.

O zaman tek kaçağın sekonder ve primer arasında olabileceğini varsayıyorsun. Primer gövdeye kaçak yapabilir ve topraklama onun riskini ortadan kaldırır. Eğer primerin gövdeye kaçak yapabileceğini kabul ediyorsan, sekonderin kaçak yapabileceğini hayli hayli kabul etmen lazım, çünkü sekonder üstteki sargı.

 

[mechanic]

O zaman tek kaçağın sekonder ve primer arasında olabileceğini varsayıyorsun. Primer gövdeye kaçak yapabilir ve topraklama onun riskini ortadan kaldırır. Eğer primerin gövdeye kaçak yapabileceğini kabul ediyorsan, sekonderin kaçak yapabileceğini hayli hayli kabul etmen lazım, çünkü sekonder üstteki sargı.

İzolasyon trafolarında primerin üstüne sekonder sarılması hatalı bence.
E tip trafolarda hep üst üste sarılıyor.
UI tiplerde ayrı oluyor.

 

[taydin]

Neticede buradaki tartışma açısından sıra önemli değil. Kaçak şu şekillerde olabilir, primer/sekonder arası, primerden gövdeye, sekonderden gövdeye. Bir de primerin veya sekonderin kendi sargıları arasında kaçak olabilir ama bunlar konumuzun dışında. Sadece primerden gövdeye olan kaçağı topraklama risksiz hale getirir. Diğer kaçakları topraklama çözmüyor. Tam tersi, diğer kaçakları topraklama daha tehlikeli hale getiriyor.

 

[kocamanusta]

kullandığınız osiloskoplarda 100/110V besleme opsiyonu var mı?

 

[Diyot]

Genis bandda analizer ile mi incelediniz?

Tempest, EMI gibi testlerin yapildigi odalarin girisinde izolasyon transformatoru olur. Bu tur sistemlerde metal govdelerin hepsi topraklanir. Ayrica transformatore giriste ve cikista filtrelerde olur.

Amac odaya disaridan hic sizinti olmasin.

Hayır Hocam, yalnız primerden sekondere bir miktar kapasitif kaçak oluyor. Söylediğiniz gibi folyo olsa bu etki çok daha az olurdu diye düşünüyorum.

Tempest konusunda kısıtlı düzeyde bilgim var, testlerin yapıldığı odalara faraday kafesi uygulaması yapıldığını da okumuştum / duymuştum.

 

[Diyot]

100V'lik besleme opsiyonu varsa sekonder ortak ucu topraklanmış bi trafonun temas gerilimi 50V olur. böylelikle güle oynaya çalışabilir.

Bir sonraki trafoyu 0-55-110 sardırayım.

 

[Diyot]

İzolasyon trafolarında primerin üstüne sekonder sarılması hatalı bence.
E tip trafolarda hep üst üste sarılıyor.
UI tiplerde ayrı oluyor.

E tipi olanlarda söylediğiniz gibi orta bacağa sarılıyor. U tipi kullanılıp sağ ve sol iki bacağa sarılsa daha iyi olur. Ya da disk şeklinde de olabilir.

 

[Mikro Step]

Primer ve sekonder arasinda konup topraklanan folyo primerden sekondere kapasitif kuplaj yoluyla kacaklari engelmemekte cok etkili.

 

[kocamanusta]

Bir sonraki trafoyu 0-55-110 sardırayım.

düşünüyorum da böyle bi tercihte izolasyon trafosunun birincil özelliğini yitiriyoruz.
insan güvenliği sağlıyoruz ama cihaz güvenliğinden feragat etmek zorunda kalıyoruz.
toprak referansıyla bi anlamda şebeke şartlarına dönüyoruz.

 

[Diyot]

Primer ve sekonder arasinda konup topraklanan folyo primerden sekondere kapasitif kuplaj yoluyla kacaklari engelmemekte cok etkili.

Teşekkürler Hocam.