Kendin yap sıcak hava istasyonu

[Ahmet]

Zero Cross ozelligi sence nasil bir sey? Neden zero cross tetiklemeye ihtiyac duyuyoruz?

Şebedeki sinüsün tam sıfır noktasını yakaladığımız konuma sıfır noktası "zero cross" diyoruz.

Neden 0 noktasını tespit ediyoruz?
Pozitif alternans boyunca gerçekleşen sinüsün 1 parçasına %0-100 arasına oran verelim.

Triyağı bir röle gibi düşünelim şimdilik, yükte açma kapama yapan röle ile önce açılan sonra yüklenen röle arasında bariz bir ömür farkı vardır.

Triyakta bu şekilde yüksüzken iletime geçtikten sonra üstünden etiket değeri kadar akım geçirebiliriz ama seneryoyu tam tersine çevirelim.

Az önce yüzdelik dilime ayırdığımız alternans %20 doluluktayken triyağı iletime soktuk yükte açılan triyak üstünde stress oluşacaktır stress altında kalan triyak her maruz kaldığı stress'de ömründen biraz verecektir.

Bu sebeple 0 geçişi triyak ömrü için elzem öneme sahiptir.

 

[Mikro Step]

Yok amac o degil. Triac zaten anlik olarak cok yuksek akimlara dayanabilen bir malzeme.

Zero cross tetikleme ozelligini triac bozulmasin diye kullanmiyoruz.

Sebekenin gelisi guzel bir aninda triaci aniden tetiklersek akimin tirmanma hizi yuksek oluyor (ozellikle de saf omik yuklerde) ve etraftaki radyo alicilarinda humm sesine neden oluyor.

Zero cross tetiklemede amaclardan birisi RFI standartlarina uymak digeri ise sebekeye harmonik basmamak.

Ote yandan dimmer yapiyorsak RFI standartlarini cigniyor ve sebekeye harmonik basiyoruz. Filitre kullanarak bu ayibimizi azaltmaya calisiyoruz.

Simdilerde pek kullanilmayan AM radyonuz varsa bir zero crossing ile tetiklenen triacla bir isiticiyi on off edin.

Bir de zero cross olmadan. Radyoyu dinleyerek karsilastirin.

Ozetle;

Zero cross tetiklemiyorum diye triacininiz zarar gormez.

 

[Ahmet]

Yok amac o degil. Triac zaten anlik olarak cok yuksek akimlara dayanabilen bir malzeme.

Zero cross tetikleme ozelligini triac bozulmasin diye kullanmiyoruz.

Sebekenin gelisi guzel bir aninda triaci aniden tetiklersek akimin tirmanma hizi yuksek oluyor (ozellikle de saf omik yuklerde) ve etraftaki radyo alicilarinda humm sesine neden oluyor.

Zero cross tetiklemede amaclardan birisi RFI standartlarina uymak digeri ise sebekeye harmonik basmamak.

Ote yandan dimmer yapiyorsak RFI standartlarini cigniyor ve sebekeye harmonik basiyoruz. Filitre kullanarak bu ayibimizi azaltmaya calisiyoruz.

Simdilerde pek kullanilmayan AM radyonuz varsa bir zero crossing ile tetiklenen triacla bir isiticiyi on off edin.

Bir de zero cross olmadan. Radyoyu dinleyerek karsilastirin.

Ozetle;

Zero cross tetiklemiyorum diye triacininiz zarar gormez.

Ben bu yazdığım yorumu tahminen veya internetten okuyarak değil tecrübelerime göre yazdım.

Fazın ortasında yüklenen triyak 3-5 açılıp kapanmadan sonra patlıyor bizzat şahit oldum bu sebeple araştırırken zero-cross tetiklemeyi öğrendim.

0 noktasında iletime geçip sonrasında yüklenen triyak aşşağı yukarı 2 yıldır aralıksız çalışıyor (300W led driver kontrol ediyor).
Aynı devre aynı yük aynı sürücü tek eksik zero cross yoktu;

ATTINY85+MOC3021+BTA16 ZERO CROSS yapmadan enerji verdikten 5-10 saniye sonra triyak kabak çekirdeği gibi açılıyordu, böyle bissürü triyak çöp ettim sonrasında basit bir zero cross ile tetiklemeye başladım 1 transistör köprü diyot ve dirençler ile yapılmış.

2 yıldır sorunsuz kullanıyorum.

 

[Mikro Step]

Led driverin icindeki dogrultucunun cikisinda elco varsa patlamaya sebep olur.

Zero Cross olmayan tetikleme ile bu tur kapasitif yukler anahtarlanirsa di/dt cok yuksek olacagindan akim hattina minik bir enduktans baglanmalidir.

Dediginiz uygulamadaki gibi elco kaynakli patlama yasiyorsaniz zero crossing cozum olur.

Fakat asil amac elektro magnetik yayilimi dusurmek.

 

[ckocagil]

Her faz dilimleyen triyak patlasa dimmerlar nasıl çalışıyor? Zero crossta triyak ömrü çok çok uzun oluyordur tabi orasını tartışmıyorum.

Böyle ısıtıcı devrelerinde zero cross çok mantıklı. MCU halihazırda var. Periyod 1 saniye desek 50 aç kapa yapabiliriz, bu da en basit PWM algoritmasıyla %2'lik çözünürlükte kontrol verir. Delta sigma modülasyonu yaparsak PWMden çok daha yüksek çözünürlük, hız vs. elde ederiz.

 

[132kHz]

Bugün biraz daha dijital kontrollü 7 segmentli birşey yapmaya niyet edip sadece yedek kol almaya gittim ama geçe kaldım biraz sade kol bulmaya vaktim olmadı sadece sıcak hava olan basit bir istasyon da bulamadım sadece sıcak havası olanlar harici motorlu hava akışı yüksek daha profesyonel modellerdi 878d sıcak hava + lehim istasyon aldım geldim

Ama aklimda kaldi istasyon yapmak artık ileride daha geniş bir zamanda proje olarak yapabilirim