@devreci
Aslinda bu basliga cevap yazmayacaktim. Neden biliyor musun?
Iki satir kod yazip icat yaptim atin bir beslik kodlari vereyim bununla unlu olun mantigindaki birisine yardim etmek hic icime sinmiyor da ondan.
Neyse buyukluk bende kalsin.
SMPS de sistemin ziril ziril otmenin sebebi sistemin kararsizliga gitmesi.
Senin (devreci) adina bazi elestrilere cevap vereyim. Opamplarda illa dogrudan kendi cikisindan kendi girisine geri besleme elemanlari, RC devreleri kullanilacak diye bir sart yok. Opampda opamp cikisindan opampin - girisine hic bir geri besleme elemani kullanmasan da opampi lineer bolgede calistirabilirsin. (Bunun tartismasinin yeri bu baslik degil ve boyle garip hatta sacma gibi cumle kurmama itiraz eden varsa sebebi ana resmi gormediklerinden.
Kararsizlik ne demek?
Kararsizlik bir sistemin cikisinin, giris sinyalini takip edememesi haline gecmesidir.
Kararsizligin en kotu, en uc noktasi da genligi git gide artan osilasyon durumudur.
Eger sistem tamamen kararsiz olursa zaten guc kaynagin surekli hasir husur oter cikis gerilimin dalgalanir, harici korumalar yoksa/pwm sinirlamalari yoksa sistem harap olur.
Eger sistem kararsizliga girdiginde bir sekilde koruyucu onlemler devreye giriyor kontrolu ele aliyorsa (mesela asiri akim kontrolu, pwm limitleme gibi)
bu durumda sistem infilak etmese de cikis voltajinda dalgalanmalar gozlenir ama bu esnada caf cuf viz viz sesler uretilir.
Neyse kompanzasyon, bir sistemin kararsizliga gecmesine neden olan geri besleme yolundaki genlik artisi ve faz acisinin 180 derece yaklasmasina engel olmak icin kullanilir.
Cunku kapali cevrim sistemlerde mantik sudur;
Cikisin olmasi gerektigi degeri tarif eden bir referans ile cikis sinyali arasindaki farka bakilir ve bu farka hata sinyali adi verilir.
Yani Err = Ref - Cikis
Ardindan da Err sinyalina bakarak sistem cikisin artacagina ya da azalacagina karar verir.
Err pozitif ise ciksi referansdan kucuk demektir cikisin artirilmasi gerekir.
Err negatif ise cikis referans girisi asmis demektir cikis degerini dusurmek icap eder..
Eger geri besleme sinyalinin fazi, giristeki sinyale gore 180 derece donerse ya da 180 dereceye yaklasirsa Err - Cikis islemi Err - (-Cikis) anlamina gelir.
(Cikis onune getirdigim - isareti fazin 180 derece olmasindan dolayi.)
Eger cikis referansi gecmis ise negatif olmasi gereken err sinyali, Err-(-Cikis) dan dolayi pozitife doner.
Yani sistem cikisi referansi gectigi halde err sinyali bunun tersini soyleme baslar.
Dolayisi ile cikisi azaltmak yerine artirmaya calisir.
Bu da sistemi kararsizliga goturur.
Peki o zaman ne yapacagiz.
Bildigin gibi dinamik sistemler, icinde L ve C barindiran daha dogrusu icinde turev ve integral barindiran bilesenlerden olusur.
Devrende hic L ve C olmasa bile yazilimin matematik anlamda turev ve integral ifadeleri getirebilir. (filitrele yaparsin olur sana a/s+a bileseni) ya da en basitinden dogrudan turev integral olmasa da hesap yapmada gecikerek e^-(sT) gecikmesine neden olursun.
Eger bir sistem LC iceriyorsa daha dogrusu turev integral iceriyorsa faz farkinin 180 derece donmesi yada yaklasmasi her frekansda olusmaz. Sadece L ve C nin degerine bagli olarak hesaplanarak gosterilebilecek frekans bolgelerinde olur ve degeri tamamen o devreye baglidir.
O zaman bu frekans/frekans bolgesinde genligi kisacak ve acisi 180 dereceden uzaklastiracak RLC devreleri kurarsak ve bunu geri besleme yoluna eklersek o zaman biraz onceki ref - (- cikis) tehlikesinden uzaklasiriz.
(UC38xx de bu error amplifier uzerine yapilir. Yani illa geri besleme yolunda yapmak sart degil.)
Iste bu frekansa bagli olarak genligi ve aciyi modifiye eden eklentilere kompanzasyon deriz.
Simdi sen gurultu azalsin diye gerilim geri beslemesi yolundan saseye atacagin her 100n evet ger besleme yolundaki gurultuyu azaltir ama fazi geriletir genligi kisar.
Bu da yuksek frekanslarda yani cikisin a aniden yukseldigi ya da azaldigi durumlardan kontrol unitesinin gec haberdar olacagi anlamina gelir.
Cogu kontrol sistemi zaten kendi basina low pass devresidir. Geri besleme yoluna turevsel sistemler getirilir ki takometrik geri beslemeye donussun.
Turevsel geri besleme tam tersine gurultuye dha hassas olmak anlama gelir.
Ben cikis voltajin olctum referansdan farkini aldim bunu da PID ye girdim PID cikisi ile de mosumu surdum isin ABC kismi.
Senin iki pwm periyodu arasinda tum bu islemleri yaip ustune bir de pantolon dikmen lazim.
Burda pantolon dikme, kompanzasyon rutinlerine ait hesaplama oluyor.
.... ustune de iki tane pantolon diker fikrasini okuyunuz.
aynı şey mi bunlar , ayrıca rezonant sonradan aklıma geldi rezoanant ile gerçekten lab tipi spesifik bir güç kaynağı yapılabilir zorlansa stm8 ile de olur.
