2.5 mm2 kablonun çapı

[Ahmet]

@Ahmet senin fabrika kablosunu bağlayan ustaların bu tür bir test aleti kullanmaları gerekiyordu sanırım
Trafo imalatında da trafonun bobinleri( 5 MVA ya kadar yapılıyordu) MEGGER denen bu aletle ölçüyorlardı
Hatırladığım kadarıyla herbir KVA ve voltaj değerleri için tablolar vardı onlara göre karşılaştırıyorlardı

projeyi çizen bir elektrik mühendisi.
ustaların kendi insiyatifiyle 70lik kullan geç değildi.

 

[semih_s]

projeyi çizen bir elektrik mühendisi.
ustaların kendi insiyatifiyle 70lik kullan geç değildi.

Peki sorunun kaynağı ne olrak bulundu? proje yanlış mı hesaplanmıştı yoksa kablolar mı standarda uymuyordu?

 

[Ahmet]

Ondan olmaz. Kablolar yanmaz, yani rulo şeklinde bir yere dolanmamışsa kablo. Hattın uzun olması gerilim düşümü yapar. Hattın uzunluğundan ortaya çıkan ısı, hattın uzunluğuyla beraber artan ısı kaybı ile dengelenir.

kablo dümdüz tava üstünden geliyor dağıtım panosuna giriyor dağıtıma girenler aynı tava üstünden ofise, makinelere, tornaya, prizlere gidiyor.

 

[Ahmet]

Peki sorunun kaynağı ne olrak bulundu? proje yanlış mı hesaplanmıştı yoksa kablolar mı standarda uymuyordu?

2 kere aynı kabloyu çektik olmadı ve kablo o zaman da ucuz değil bahsettiğim kablonun metresini 55 liraya alıyorlardı yanlış olmasın.

en son 2ye böldüler hattı ve ana şalteri öyle çözdüler.

ilk 3x70 çektiğimizde 315A termiğe giriyordu neden 315 seçildi bilmiyorum kimse açıklama yapmadı.

sonra çevirdiler 2 tane 100A termik sigorta.
2 ayrı ana besleme hattı.

bayadır ses çıkmadı çıksa diye elimi ovuşturuyorum bende

 

[semih_s]

kablo dümdüz tava üstünden geliyor dağıtım panosuna giriyor dağıtıma girenler aynı tava üstünden ofise, makinelere, tornaya, prizlere gidiyor.

Bu da uygulama hatası gibi duruyor. Yani kablo rulo şeklinde dolanmış misali. Hattı ayırdıklarında ısının yayıldığı alan da yayılmış oldu.

 

[Ahmet]

ilk yandığında bütün meslek hayatını teiaş'da og trafo ustası olarak geçirmiş emekli adam getirdiler sorunu bulsun diye.
sizin sorununuz ani akımlarınız kablo kapasitesi üstüne çıkıyor ve fazlar dengesiz diyip çok güzel parasını alıp gitti.

sanayi tipi indiksiyon ısıtcılar çok akım çekiyor doğru söylüyor ama tabak gibi 3 tane pensampermetre bulup getirdik kabloya geçsin diye.
fazlar arasında 3-4A fark var ofis nedeniyle ofis 1faz 1 nötr besleniyor o fazda akım daha fazla ama bu dengesizlik kablodan duman atacak kadar bir dengesizlik değildi.

indiksiyon ısıtcılar zaten mehvediyor şebekeyi sinüs kare dalga gibi olmuştu pensmapermetreler sapıtıyordu çalışmak isteyeceğim son işletme olabilir.

 

[semih_s]

ilk yandığında bütün meslek hayatını teiaş'da og trafo ustası olarak geçirmiş emekli adam getirdiler sorunu bulsun diye.
sizin sorununuz ani akımlarınız kablo kapasitesi üstüne çıkıyor ve fazlar dengesiz diyip çok güzel parasını alıp gitti.

sanayi tipi indiksiyon ısıtcılar çok akım çekiyor doğru söylüyor ama tabak gibi 3 tane pensampermetre bulup getirdik kabloya geçsin diye.
fazlar arasında 3-4A fark var ofis nedeniyle ofis 1faz 1 nötr besleniyor o fazda akım daha fazla ama bu dengesizlik kablodan duman atacak kadar bir dengesizlik değildi.

indiksiyon ısıtcılar zaten mehvediyor şebekeyi sinüs kare dalga gibi olmuştu pensmapermetreler sapıtıyordu çalışmak isteyeceğim son işletme olabilir.

Nihayetinde iş karmaşık ve kesin teşhis yok öylemi.

 

[Ahmet]

Nihayetinde iş karmaşık ve kesin teşhis yok öylemi.

bazen uğruyorum yine kablo dizel tren gibi hafif hafif duman atmaya devam ediyor.
sorunu bulamıyorlar veya sorun yok baştan her şey yanlış seçilmiş.
Fabrikada frekans konvertörü(VFD) olmayan makine yok şebekesi berbat durumda, sinüsün ağzı yüzü kaymış köşeli hale gelmiş, bir yandan makineler çok akım çekiyor aynı anda 4-5 indiksiyon ısıtmaya geçince ışıklar kısılıyor ısıtma bitince geri geliyor ışıklar.
bazen hiç yük yok 30A geçerken 315A termik atıyordu pahalı diye motorlu olanı almamışlardı 3 kişi kurmaya gidiyordu şalteri.

kompanzasyon berbat hep ya sınırdalar yada ceza yiyorlar.
o teiaş emeklisi adamı uzaktan destek diye işe alacaklardı o zaman şuanki elektrik mühendislerinin el attığı hiçbirşey yolunda gitmiyor.
panonun içi üzüm bağı gibi kondansatör dolu dengelemeye uğraşıyorlar ama elektrik mühendisini ben bizzat uyarmıştım endüktif yükü VFD ile sürersen kapasitif yük olur diye beni dinlememişti her ay veya 2 ayda bir mutlaka kapasiteden cezaya giriyorlar.
bu durumlar için güçlü bobin satılıyor onu bağlıyorsun kapasitif yükün fazlaysa röle bu sefer bobin alıyor devreye indiktüf yük vermiş oluyor dengeliyor yine.

ben o fabrikada yönetici vs. olsam bu sorunlarla uğraşmak yerine 2-3gün üretim falan yok baştan sorunların hepsi ya kendileri yada uzman tarafondan tespit edilip giderilsin sonra üretime rahat devam ederler.

 

[slewrate]

@Ahmet

Üniversitedeyken bir hocamız anlatmıştı. Çimento fabrikasına mı ne gitmiş.

Adamlar ceza yememek için yaz günü elektrikli soba çalıştırıyorlarmış.

Bu fikir reaktif güçten ceza yiyen fabrikaya öneri olabilir, hem de soba satmış olursun.

 

[Haze]

yanlis hatirlamiyorsam, kurulu guce gore kompanzasyon panolari mecburiydi, bunlar proje asamasinda hesabi kitabi yapilir kurulur, sinusu kareye yaklastiracak kadar nasil sistemi delmeyi basarmislar, bu sekilde birak sebekeyi kendi makinalarida duzgun calismazki. @Ahmet nerde ne fabrikasi bu.

 

[Ahmet]

yanlis hatirlamiyorsam, kurulu guce gore kompanzasyon panolari mecburiydi, bunlar proje asamasinda hesabi kitabi yapilir kurulur, sinusu kareye yaklastiracak kadar nasil sistemi delmeyi basarmislar, bu sekilde birak sebekeyi kendi makinalarida duzgun calismazki. @Ahmet nerde ne fabrikasi bu.

izmirde bir somun üreticisi.
metrik 50 somun üretiyorlar.

önce metal aşırı ısıtılıyor indiksyon ısıtıcıda sonra bu ısınan metale hidrolik pres ile vurup somun şeklini veriyorlar.
sonra tornada çapakları detayları temizlenip içine diş açıyorlar.
her bir somun 6 dakikada falan çıkıyor.

vinçlere,uçaklara vs. gidiyormuş bu çıkan somunlar.

 

[Ahmet]

@Ahmet

Üniversitedeyken bir hocamız anlatmıştı. Çimento fabrikasına mı ne gitmiş.

Adamlar ceza yememek için yaz günü elektrikli soba çalıştırıyorlarmış.

Bu fikir reaktif güçten ceza yiyen fabrikaya öneri olabilir, hem de soba satmış olursun.

soba biraz ilkel kalıyor.
ve devamlı kapasiteden cezada değiller, torna vs. çalıştığında indüktif dengelemeye yaklaşıyorlar.

bu iş için hazır 3 fazlı bobin satılıyor röleye tanıtıyorsun o bobini röle kapasitif yük arttığında bobini devreye alıp dengelemeye uğraşıyor.
ve fabrika aşırı büyük milyonlar kazanan bir fabrika değil sobanın boşa yanması o işletmede kaosa sebep olur.

 

[taydin]

Kablolarda aşırı ısınmanın bir sebebi de kompanzasyon sorunları olabilir. Eğer kompanzasyon doğru yapılmadıysa kablolardan çok büyük reaktif akımlar geçer.

 

[Harmonik]

İletken kesiti beyan edilen anma kesiti ile aynı olmak zorunda değildir ! Önemli olan beyan edilen anma kesitine karşılık gelen 20C° sıcaklıkta 1km uzunluk için verilen DC direncin uygun olmasıdır. Konuyla ilgili Prysmian firmasının Kablo pabuç uyumsuzuğu hakkındaki yazısı var.

Prysmian Kablo pabuç uyumsuzluğu

Kablolarda aşırı ısınma sebebi kompanzasyon olmamalı çünkü hesaplamalar yapılırken cosfi mevcut duruma göre hesap yapılır. Yani kompanzasyon arızası durumunda sistem sıkıntıya girmeyecek şekilde tasarım yapılmalıdır. Bazıları ekonomik durumlardan dolayı ucuz maaliyeti düşünerek bu hususa dikkat etmeden projelendirme yapmaktadır. Diyeceksiniz ki nasıl onaylanmış peki ? Ohooo onaydan geçmiş ne projeler gördüm anlatsam size komedi filmi olur.

 

[Harmonik]

İnce kabloda hırsızlık diyoruz, kalitesizlik diyoruz ama kullandığımız yerde kesitine göre pek problem çıkmaz zaten ciddi akım geçecekse ona göre kablo seçiyoruz.

fabrika dağıtımına yardıma gitmiştim faz başı 60mm2 hesaplanmış garanti olsun diye 70mm2 kablo kullandık tek damar içinde 3x70 1x70 1x50 var.
L1L2L3 N PE

Fabrika yükü değişmediği halde 4-5 ay sonra kablo yana yana dış izolesi kalmadı.
Devamlı yük 50A civarında fabrika tam yükte telefon şarj aletinden indiksyon ısıtıcına kadar devredeyken 140A civarında geziyor.

Kablo kesiti 170A taşıyabilir seçilmişken 140A devamlı bir akım geçmediği halde yandı kül oldu.
Yanan yer kablonun tava üstündeki kısmı zaten gevşeklik gibi bir durum bu uygulamada mümkün değil yanan yer bağlantı noktası değil kablonun hepsi.

Anlattığınız olayda oklar Harmonik problemi olduğunu gösteriyor. Harmonik problemi yok ise kablo izolasyonunda sorun olabilir.

 

[Ahmet]

Anlattığınız olayda oklar Harmonik problemi olduğunu gösteriyor.

uğramadım bayadır kablo ne durumda bilmiyorum.

ama denetim falan yok bina 25 yaşında daha önce çok az yükü olan bir sistemde kullanılmış bina o sistem için daha önce denetime gelmiş onay vermişler o onayın altında tesisat tamamen değiştiği, kontole gelen var mı? yok.

artık elektrik sayacı okuyanlar fabrikalara girip çıkıyor risk alıyor diye onuda kaldırdılar uzaktan kesiliyor faturası.

 

[Harmonik]

uğramadım bayadır kablo ne durumda bilmiyorum.

ama denetim falan yok bina 25 yaşında daha önce çok az yükü olan bir sistemde kullanılmış bina o sistem için daha önce denetime gelmiş onay vermişler o onayın altında tesisat tamamen değiştiği, kontole gelen var mı? yok.

artık elektrik sayacı okuyanlar fabrikalara girip çıkıyor risk alıyor diye onuda kaldırdılar uzaktan kesiliyor faturası.

Normaldir bu gözler neler gördü 1 tane buat olmayan daire, şap altından prizden prize 10 priz geçişli linye, bulaşık, fırın Allah ne verdiyse geçiş yapmış usta. Ev makine mühedisi bir arkadaşımın rica etti gelip bakar mısın diye yuh dedim bu kadar da olmaz projeyi merak ettim ulaşamadık yapı denetim görevlisi elk müh meslektaşımı aradım il dışındaymış firma ! Çok sağolun haberim yoktu iyi ki haber verdiniz falan köpüksüz tıraş...
iş bitti darieler teslim edilecek yine gittim bakmaya arkadaşın evinde priz geçiş sayılarını azaltmışlar 3 priz geçiş yapmışlar. Diğer daireler aynı.
Durum maalesef böyle...

Bir üniversitenin Fakülte binalarının elektrik tesisatlarını yapıyoruz. Uygulama projeleri geldi bir inceledim hata üzerine hata gittim kontrol mühendisine bu kadar hata nasıl yapılır hemen şimdi proje müellifine git durumu izah et yanlışları düzeltsinler dedi. A4 sayfası arkalı önlü 3 sayfa hata listesi. Gittim firmaya projeyi kim çizdi dedim birisi ben dedi anlattım yanlışlarıı cevap yok ! hayırdır dedim cevap vermiyorsun? Abi ben ziraat mühendisiyim autocadim iyi diye elektrik projelerini de ben çiziyorum en son elk müh bakıp onay veriyor dedi. Bu sefer bakmamış dedim olabilir abi yoğunuz dedi !

 

[Ahmet]

Normaldir bu gözler neler gördü 1 tane buat olmayan daire, şap altından prizden prize 10 priz geçişli linye, bulaşık, fırın Allah ne verdiyse geçiş yapmış usta. Ev makine mühedisi bir arkadaşımın rica etti gelip bakar mısın diye yuh dedim bu kadar da olmaz projeyi merak ettim ulaşamadık yapı denetim görevlisi elk müh meslektaşımı aradım il dışındaymış firma ! Çok sağolun haberim yoktu iyi ki haber verdiniz falan köpüksüz tıraş...
iş bitti darieler teslim edilecek yine gittim bakmaya arkadaşın evinde priz geçiş sayılarını azaltmışlar 3 priz geçiş yapmışlar. Diğer daireler aynı.
Durum maalesef böyle...

O binada 1 dairede mükemmel nizama uygun bir daire olur o daire genelde elektrik projesini alan elektrik firmasının malzeme karşılığı oluyor.

 

[Harmonik]

O binada 1 dairede mükemmel nizama uygun bir daire olur o daire genelde elektrik projesini alan elektrik firmasının malzeme karşılığı oluyor.

Denetim kontrol ve cezai müeyyide olayında hemen hemen tüm konularda Ülkece çok zayıfız.