Bir zamanlar bu konu hakkın da oturup düşünmüştüm. Zaman da ileri geri gidebilmek için öncelikle zamanın bizim için ne ifade ettiğini anlamak gerekiyor. Zaman gerçekte var mıdır. Yoksa yaşamın daha anlamlı olması açısından aklımızdaki zaman kavramını biz mi kurguluyoruz.
Yaşamın işleyişi ile ilgili basit tanımlamalar yapabiliriz. Örneğin yaşadığımız hayatta olaylar hep bir sebep sonuç ilişkisin de gerçekleşiyor. Bu sebep sonuç ilişkisi her kişi için ayrı ayrı sonuçlar üretiyor.
Bu sebep sonuç ilişkisini küçük bir hikaye de ele alarak nasıl işlediğini anlamaya çalışalım ve bununla ilgili bir kişi hakkında küçük bir hikaye uyduralım.
Ahmet sabah kalkıp işe gitmek için gece yatağına uzandı ve sabah olmasını beklerken uykuya daldı. Güneş doğmak üzereydi ve bir den saatin alarm sesini duyup derin uykusundan uyandı. İşe gitmesi gereken Ahmet işe gitmek için hazırlanmaya başladı. Sabah temizliğini yaptıktan sonra elbiselerini giyip yola çıkmak için hazırlandı. Evden çıkıp kendisini işe götürecek otobüsü beklemek için durağa gitti.
Bu sırada onu işe götürecek otobüs şoförü Cemil bey otobüs durağında kahvaltısındaki son yudum çayını bitirmek üzereydi.
Cemil bey kahvaltısını bitirdikten sonra hiç tanışık olmadığı duraklarda bekleyen yüzlerce insanı işe götürmek için otobüsüyle hareket etti. Cemil beyin o gün işe götürmek için mecbur olduğu kişilerden birisi de Ahmet idi. Ahmet belki yüzüne hiç dikkatle bakmadığı otobüs şoförü Cemil beyin otobüsüne binerek bir süre sonra iş yerine yakın yerdeki cadde de indi.
Kahvaltılık bir şeyler almak için Gevrekçi Ayça Teyzeye uğradı.
Geçen gece , gecenin bir yarısında fırıncı Veli usta Ahmet'in alacağı gevrekleri çoktan hazırlamıştı.
Veli usta Ahmet'i tanımasa da onun için gecenin bir yarısı gevrek hazırlamak zorundaydı. Ahmet gevrekçi Ayça teyzeden Veli ustanın hazırladığı gevrekleri alıp iş yerine doğru yola çıktı. Kısa bir yürüyüşün ardından iş yerine vardı. Bardağına çay doldurmak için Çaycı Melahat ablanın çay ocağına gitti. ve N
e tesadüf ki Melahat ablada Sabahın köründe gelip Ahmet için çay demlemişti. Hayat sanki Ahmet için her türlü koşulu hazırlıyor gibi görünüyordu.
Bu hikaye ileriye doğru zamanda kısa bir yolculuğu anlatan kısa bir hikaye ama dikkatli ve düşünerek okursanız farklı bir şeyin farkına varabilirsiniz.
Şimdi bu hikayede geri gidebilmeye çalışalım. Ahmet'in tüm bu olayları yaşayabilmesi için öncelikle
doğmuş olması gerekiyor. Melahat abladan çay içebilmesi için Melahat ablanın çaycı olabilmesi için tüm yaşamsal sebep sonuç ilişkilerinin oluşması gerekiyor. Ahmet'in Ayça teyzeden gevrek alabilmesi için Ayça Teyze de gevrekçi olması için ona sağlanan yaşam sebep sonuç ilişkilerinin hepsinin sorunsuz bir şekilde gerçekleşmiş olması gerekiyor.
Veli ustanın gevrek yapabilmesi için Veli ustanın gevrek yaptığı fırının inşaatının zamandan önce bitmiş olması gerekiyor. ve bu böyle birbirini takip eden olaylar zinciri şeklinde geriye doğru problemsiz bir şekilde devam etmesi gerekiyor.
Şoför Cemil bey sabah Ahmet'in işe gideceğini bilmeden gidip onu duraktan alacaktı.
Fırıncı Veli usta Ahmet'in yarın pişirdiği gevrekleri alacağını bilmeden geceden Ahmet'in gevreğini hazırlayacaktı.
Çaycı Melahat abla Ahmet'in o gün çay içip içmeyeceğini bilmeden sabahın köründe onun çayını demleyecekti.
Hiç kimse hiç bir şeyin farkında değilken hiçbir şey bilmiyorken geleceği ve tüm bu olayların bu şekilde olacağını bilen bir şey Ahmet için tüm evreni ve olayları hizaya getirecekti.
Garip ama eğer mucize arıyorsanız hayatın bu garip davranışına bakabilirsiniz.
Bu hikaye
tek bir kişi için zamanda sebep sonuç ilişkilerinin çok çok çok temel halini göstermeye bile yetmeyecek kadar çok çok basit bir örnek.
Aslında zaman dediğimiz şeyi bu olaylar zinciri sırasını tanımlayabilmek için kullanıyoruz. Zamanda ileri geri gidebilmek demek bu olaylar zincirinde değişiklik yapmak demektir.
Tek bir atomun bile zaman sırasında türlü türlü davranışı varken bunu genelleme yaparak zamanda yolculuk olarak düşünmek çok basit olmaz mı ?
Evren de tüm süreçler birbirine bağlıysa ve biz bu süreçlerden bir tanesinde değişiklik yaptığımız da bütün düzen de problem teşkil etmez mi? İşin daha karmaşık kısmı bu tür olaylar için harcanan enerji toplamının oldukça büyük olması gerekiyor. Bu enerji kavramı , işin çok farklı bir boyutu olmasına rağmen yine de olayların işlenmesinde önemli bir yer teşkil ediyor.
Bu yüzden zamanı sayı doğrusunda + - değerler alan scaler bir değer gibi düşünmek yanlış olabilir.
Zamanı Yaşam düzlemiyle birlikte hareket eden vektörel bir nicelik gibi düşünmek sanki daha mantıklı gibi duruyor. Ayrıca zamanı kendi referans noktası olacak şekilde düşünüp Sebep sonuç ilişkilerini de bu vektörün aldığı koordinat değerlerine ve o değerdeki büyüklüklerine göre hizalanan farklı vektör grupları olarak göstermek zamanın akışını modelleyebilir diye düşünüyorum. Bu vektörlerin referans düzlemine olan izdüşümlerini değerlendirerek bazı sonuçlar ortaya çıkarmak mümkün olabilir. Böyle bir yapıyı zaman çerçevesi açısından yorumlamak oldukça karışık bir süreç doğuracaktır. Ayrıca bu şekilde akan bir zaman sebep sonuç ilişkisini bir fonksiyon olarak yazmak isteseydik sanırım bu doğru , hiçbir zaman doğrusal olmayacaktı. Bu da zamanda yolculuğun bir eğri doğrusu ile tanımlanması gerektiğini gösterebilir. Birden fazla koordinat düzleminin birbirine dönüştürülmesi gereken bu işlemlerde tam olarak sonuca ulaşmak için hem geleceği hem de geçmişi kesin bir şekilde tahmin etmek gereklidir. Bu da neredeyse imkansız gibi görünüyor. Çünkü sebep sonuç ilişkisini temsil edecek vektörlerin sayısı tek bir insan için bile oldukça fazla olacaktır.
Fiziksel insanın zaman da kütlesi olacak şekilde geriye doğru hareket etmesi mümkün değilmiş gibi gözüküyor. Fakat insan rüya alemi denen başka bir yaşam şekli deneyimleyen bir varlıktır. Rüya aleminde bedenin kütlesi yoktur. Bu yüzden uygun şartlar sağlanırsa farklı bir zaman dilimine gidebilir.
Biraz uçuk kaçık bir fikir olsa da bazen biz anlamasak ta rüyalar gerçeği yansıtabilir. : ) : )
Ve son olarak diyorum ki "Her şeyi yaratan ne isterse eninde sonunda o olacaktır. "
Hepinize saygı ve sevgilerimi sunuyorum.
) bir zamanda yolculuk dizisi önereyim.
