AM radyo vericileri ne kadar güçlü?

[Mikro Step]

Digital mod ne demek? Maniple mi?

 

[Haze]

peki AM bantta haberlesmek serbestmi, yada bir suresi varmi, fm ve ustu icin tahsisler vardi diye haatirliyorum, @czorgormez ikinci videoda mandallarla ne yapiyor mors kodu mu gonderiyor.

 

[czorgormez]

Digital mod ne demek? Maniple mi?

maniple olan CW yani morse kod.

dijital modlar en yaygını ft8 ve wspr. bunlar aslında aşırı dar bandlı fsk gibi çalışır ve çok yavaş haberleşir. iki dakikalık bir tx süresinde yaşlaık 20 byte kadar bilgi transfer eder.

shannon information teoriye göre bildiğiniz üzere. uzak mesafeye ulaşmanın bir yolu gücü arttırmak. diğer yolu ise birim bilgiye düşen gücü zaman bazında arttırmak. ikisi aynı kapıya çıkıyor. yani ben 100 w güç ile 1ms sıfır bilgisi göndermem ile 1w 100ms göndermem aynı etkiye sahip. üçüncü metod ise snr (sinyal gürültü oranı) düşürmek bunun için de aşırı dar bandlı 10-20hz alıcılar ve vericiler kullanılıyor.sonuçta çok yavaş ama 100mw ile onbinlerce km giden bir yapı ortaya çıkıyor. aslında bu protokolün ilk amacı haberleşme değil. atmosferik propagasyonları tespit etmekmiş.

WSPR (amateur radio software) - Wikipedia

en.wikipedia.org

@Haze

AM bantlarda diğer bandlar gibi kurallar var. amatör bandlarda 160-80-40-20 ve 10 metrede sahip olduğun amatör telsiz lisansına bağlı olarak gönderme yapabilirsin. ama bu bir radyo yayını gibi sürekli olamaz.

 

[Mikro Step]

Peki digital modda antenden alinan sinyal yukseltilip ardindan ADC ile digital ortamami aliniyor?

Digital kelimesinin burdaki yerini anlamaya calisiyorum.

 

[czorgormez]

merak eden ve amatör bandları dinlemek isteyen olursa web sdr isimli alıcı radyolar var. bu radyolar lokasyonuna bağlı olarak belirli bandları dinliyor ve bunu bir ip stream haline getiriyor ve browserdan duyabiliyorsunuz. mesela ben gidip londrada bir alıcıya online bağlanıp o lokasyondan 40 metre - 7 mhz bandını dinleyebiliyorum. o bölge o anda nereyi duyabiliyor fikir sahibi oluyorum.

websdr.org

mesela londradaki alıcı 0-30 mhz arasını dinliyor. 198 khz ayarlayarak bbc am yayınlarını duyabilirsiniz.

http://websdr.ewi.utwente.nl:8901/

 

[czorgormez]

Peki digital modda antenden alinan sinyal yukseltilip ardindan ADC ile digital ortamami aliniyor?

Digital kelimesinin burdaki yerini anlamaya calisiyorum.

buradaki anlamı ses taşımayan. fsk olduğu için mutlaka bir adc-dac olması gerekmiyor. bir osliatör yapıp bunu 20hz yukarı aşağı kaydırarak da verici yapabilirim.

ama alıcı taraflarda bir senkron çalışma var. yani saat bazında tek dakikaların ilk 10 saniyesinde başlıyor tüm mesajlar. decode etmek için bir pc ya da benzeri akıllı cihaz gerekli. bu yüzden evet alıcıda bir adc var diyebiliriz. ama ben çok dar bandlı bir alıcı ve fsk decoder yapıp bu mesajı gene decode edebilirim. en azından sıfırlar ve birler noktasına getirip bir işlemci ile adc'siz de decode edilebilir.

neden yapılmıyor derseniz. 5 khz bir bandgenişliği içinde yüze yakın kanal tek seferde decode ediliyor. ben bunu analog yapsam tek bir 20hz kanalı decode edebilirim. dijital olunca yüzünü birden çözebiliyorum.

 

[Mikro Step]

Anladim o zaman ASCI karakterleri yolluyoruz.

Bit rate cok dusuk oldugu icin de sinyali gurultuden arindiracak numaralar cekebiliyoruz.

Oyle mi?

Bir de tasiyici frekanslari nedir?

Modulasyon nedir? (Tasiciyi module ederkenki modulasyon)

Ilginc geldi. Basit bir RF/IF ardindan ADC ve MCU ile yapiliverecekmis gibi geldi.

Fakat 10..20Hz band genisligi icin alicida ve vericide OSC nin mukemmel sabit olmasi gerekmiyor mu?

 

[czorgormez]

Anladim o zaman ASCI karakterleri yolluyoruz.

Bit rate cok dusuk oldugu icin de sinyali gurultuden arindiracak numaralar cekebiliyoruz.

Oyle mi?

Bir de tasiyici frekanslari nedir?

Modulasyon nedir? (Tasiciyi module ederkenki modulasyon)

Ilginc geldi. Basit bir RF/IF ardindan ADC ve MCU ile yapiliverecekmis gibi geldi.

Fakat 10..20Hz band genisligi icin alicida ve vericide OSC nin mukemmel sabit olmasi gerekmiyor mu?

0.5 ppm gibi oslatörler yeterli oluyor.

taşıyıcı frekans herhengi bi frekans olabilir ama pratikte mesela şunun gibi:

160m		1.840
160m		1.842	JS8Call
80m		3.573
60m		5.357
40m		7.056	Region 1
40m		7.071
40m		7.074
40m		7.078	JS8Call

ft8 için : FT8 (short for Franke-Taylor design, 8-FSK modulation) is a frequency shift keying digital mode of radio communication used by amateur radio operators worldwide.

spktrum görseli şuna benziyor:

basit bir osialtör ve mcu ile yapılıyor zaten. sadece zaman senkronu için çok iyi bir rtc ya da gps gerekiyor. hatta dünya turu yapan helium balonlarda kullanılıyor.

U4B - Balloon tracker

qrp-labs.com

qrp-labs.com

 

[czorgormez]

mesela kulakla duymak isterseniz şu sayfaya gidip. frekansa 7074 yazıp aşağıda modlardan usb seçin.

http://websdr.ewi.utwente.nl:8901/

 

[Mikro Step]

Konuya birden aradan girince boyle oluyor iste.

Neden RTC yada GPS ile zaman senronizasyonu gerekiyor.

Gelen sinyali bir sure aldiktan sonra senkronizasyon soft olarak yapilaz mi?

USB ye bir kablo takip dinleyeyim ben bu sinyalleri.

Eskiden kullanilan ferit cubuk uzerine sarim yapmak yeterli mi? Uzun antenler gerekiyor mu?

Belki biz de sifirdan cihaz tasarlariz.

Gunumuzdeki opamplar manyak seyler. RF katlarini bile yapmak mumkun artik.

 

[czorgormez]

rtc veya gps gerekmesi mesaj paketleriin başlangıcını tutturmak için. ama evet teorik olarak bandı dinleyip mesaj sonunu beklemek gibi bir yöntem tabi olabilir. muhtemelen basit tracker vericilerde alıcıyla uğraşmamak için rtc senkronu daha pratik geliyor.

tabi usb kablonun ucunu kesip bilgisayara bağlayarak terahertzlere kadar sinyal almak mümkün

ferit çucuklar orta ve kısa dalga için faydalı olabilir. yaklaşık 100 khz ile 1500 khz yanılmıyorsam ama burada amatör bandlar yok.
amatör bandlar 1.8mhz-3.5mhz-7mhz-14mhz-28 mhz gibi gidiyor.

burada genelde endfed denilen bir tel anten, ya da bir dipol, bazen altında yük bobini bulunan bir whip, veya magnetic loop denen bir anten kullanılıyor. hepsinin avantaj ve dezavantajları var.

sıfırdan cihaz tasarlamak yapılabilir. hatta böyle bir çok qrp telsiz projesi var kit şeklinde insanların sıfırdan tasarladığı.

 

[Mikro Step]

Bir de merak ettigim dakikada 20 byte transfer ne ise yarar?

Muhabbet etmek icin cok yavas.

Bu haberlesmeyi ne amacla kullaniyorlar?

Benim telsiz konusunda hic bir lisansim yok. Demo amacli da olsa boyle bir verici kullanamayacak miyim?

Bunun icin de cagri kodu mu alacagim?

 

[czorgormez]

pratikte ben seni duydum sen de beni duydun mu benim çağrı işaretim ve lokasyonum budur bilgisini transfer etmekten öteye gidemiyor.
ama zaten sistemin ilk amacı dağınık bir, atmoferdeki elektrik yüklerini araştırma projesi. burada biriken bilgi ile uzun vadede bilimsel camiaya faydalı olacak. bunun dışında askeri amaçlarla kullanılan benzer sistemler var. mesela bir denizaltı için dünyanın her yerinden duyabileceği 20-30 byte çok değerli olabilir.

normalde A sınıfı amatör olmadan yayın yapmak kurallara aykırıdır ama kimse peşinize düşmez. lisans almak işleyişi öğrenmek, hangi band amacı nedir, nasıl çağrı yapılır gibi kurallar için faydalı.

A veya B sınıfı amatör lisans alınca kıyı emiyeti size bir çağrı kodu atayacak.

 

[Haze]

@czorgormez surekli ayni frekansi dinleyip mesaj mi degilmi kontrol edilemez mi, yani mesajin basi yakalanabilir gibi geliyor, gps filan cok komlike bir yapiya burunmez mi?

 

[czorgormez]

bu arada koordinatlar 4 byte grid locator denilen bir sistemle kodlanıyor. kabaca dünyayı 3x3km karelere bölüp her kareye bir x-y koordinatı vermek gibi bir sistem.

 

[czorgormez]

@czorgormez surekli ayni frekansi dinleyip mesaj mi degilmi kontrol edilemez mi, yani mesajin basi yakalanabilir gibi geliyor, gps filan cok komlike bir yapiya burunmez mi?

tabi yapılır. ama burada farklı bir amaç var ben yerdeysem ve elimde zaten bir pc-android varsa zamanı biliyorum.

havadaysam da amacım lokasyonumu takip etmek. mesela böyle yüksek irtifa amatör balonlar var haftalarca havada kalıp atmosferik rüzgarlarla dünya üzerinde belki 2-3 tur atıyor. burada da amacım kendi lokasyonumu transmit etmek. gps içinde zaten çok hassas bir saat var neden onu kullanmayayım gibi bir durum.

ayrıca bir gps modulu koymak bir wspr alıcısı tasarlamaktan epey kolay. wspr veya ft8 verisini yapmak çok kolay ama alıcı katı için epey bir dsp gücü gerekiyor.

mesela basit bir wspr vericisi. raspbery pi pwm çıkışı ile sinyal üretiyor ve sadece bir low pass filtreden geçiriyor. burada raspberynin linux vs hiçbi amacı yok. aynı pwm sinyalini üretebilen bir stm32 de bu işi yapardı.

A WHISPER (WSPR) ADVENTURE and ESP_WSPR

While researching digital communication systems with my dear friend Google in the summer of 2019, I came across a very interesting amateur digital communication protocol called WSPR. The most important feature of this protocol was that it could reach very far with very low power according to amateu

antrak.org.tr

 

[Haze]

websdr.org guzelmis tesekkurler.

 

[Mikro Step]

Peki inceleyebilecegimiz bir RF kati semasi varmi?

 

[czorgormez]

Peki inceleyebilecegimiz bir RF kati semasi varmi?

en basit şema bu. bir mcu - bir osilatör IC - low pass filtre. çıkış gücü yaklaşık 25 mW

 

[czorgormez]

bu linkte tüm hikayeyi, çalışması, kodlaması vs detaylı anlatıyor.

A WHISPER (WSPR) ADVENTURE and ESP_WSPR

While researching digital communication systems with my dear friend Google in the summer of 2019, I came across a very interesting amateur digital communication protocol called WSPR. The most important feature of this protocol was that it could reach very far with very low power according to amateu

antrak.org.tr