Bir Garip Opamp Tester Denemesi

[Gokrtl]

Kendi kendime düşündüm. Acaba tek soket ile Single, Dual ve Quad opampları test edebilir miyim diye.
Düz mantık Arduinoya "single opamp taktım, test et bakalım" dediğimde soket bacaklarını transistörler yardımı ile aç-kapa yaparak gerekli konumlara getireceğim.
Biraz beyin yakıcı bir iş. Neticede aşağıdaki gibi bir yapı kurdum ama quad bağlantılarına gelmeden Nano'nun dijital bacakları bitti.

Bir sorum olacak. Devreyi sadeleştirmek adına U1 deki LF356 yapıyı kaldırıp nanodan oraya çıkış versem olur mu?
Bu LF356 yapı ne işe yarıyor? Biri bana anlatabilir mi? Aynı işi nano yapıyorsa kaldırayım gitsin.

Kodlarıda Daha yazmadım ama yazarken kolaylık olması açısından not aldım.

Eğer Takılan Opamp Single ise:
Arduino D2 High
    D3 High
    D4 LOW
    D5 LOW
    D9 High
    D10 LOW
    D6 High (+9V Power Anahtar)
    A0 Read (Eğer +5v okuyorsa    D7_LED_1_Yeşil High, D8_LED_1_Sarı LOW
         Eğer -5v okuyorsa     D8_LED_1_Sarı High, D7_LED_1_Yeşil LOW)

Eğer Takılan Opamp Dual ise:
Arduino D2 LOW
    D3 High
    D4 High
    D5 High
    D6 LOW
    D9 LOW
    D10 High
    D11 High
    A1 Read (Eğer +5v okuyorsa    D7_LED_1_Yeşil High, D8_LED_1_Sarı LOW
         Eğer -5v okuyorsa     D8_LED_1_Sarı High, D7_LED_1_Yeşil LOW)
    A2 Read (Eğer +5v okuyorsa    D12_LED_1_Yeşil High, 13_LED_1_Sarı LOW
         Eğer -5v okuyorsa     D13_LED_1_Sarı High, D12_LED_1_Yeşil LOW)

 

[semih_s]

Bu alet opampın nesini test edecek? Nasıl test edecek? Bunlara karar verdikten sonra Arduinoya bu testleri yaptırmak mümkün. i/o yetmez gibi görünüyor uygun çoğaltıcı bulunur.

Hazır bu uğraşa girmişken arduino'dan analog çıkış da alıp belli bir gainlerle çıkışın rail-rail olup olmadığı bile test edilir. Şimdi ben de merakla diyot testiyle 1-2 opampın bacaklarına baktım. Vee'den diğer bütün bacaklarda diyot okudum. Beslemeden diğer bacaklara doğru da akım geçiyor, 1.8V-2.8V değişen voltaj olçtü multimetre.

LM358'de inputlar arasında akım okumazken NE5532'de inputlar birbirine diyotla bağlı. Opamp bacaklarını tespit etmek için metot lazım, metot belirlenince bu işi arduinoya yaptırmak için gerekenler belirlenir.

Bence bu iş için hem i/o çoğaltıcı hem de analog multiplexer entegreleri kullanmak gerekir.

 

[Gokrtl]

Ben sadece aşağıdaki şemayı sadeleştirmeye çalışıyorum.
Şemada single, dual ve quad opampları test etmek için 3 ayrı soket var. Ayrıca Test sonuçlarını görmek için 14 tane led var.
Ben arduino kullanarak tek soket ve 8 adet led kullanarak bu işi yaptırmak istiyorum.
Arduinoya Bir ekran yardımı ile diyeceğim ki "Ben sana single opamp taktım, test et"
O da opamp + ve - girişlerine voltaj uygulayarak opamp çıkışını +5V -5V arasında değiştirecek.
Bu çıkışları Arduino analog pinden okuyarak sarı ve yeşil ledleri yakacağım.

En temel düzeyde bu şekilde test etmek istiyorum. Sanırım 74HC595 bu işi görür.

Senin dediğin gibi Rail to Rail tesleri, ofset bacaklarının testlerini filanda yapmak isterim ama bilgim yeterli değil.

 

[taydin]

@semih_s otomatik algılama bence bir opsiyon değil. Böyle bir cihaz da yok piyasada. Ne olduğunu söylersen, ona göre MCU, röleler veya analog switch'ler kullanarak uygun devre yapılandırır ve sonra da her türlü testi yapabilir.

 

[taydin]

Burada LF356 bir osilatör. üç ayrı soket gerekli, çünkü paket tipine göre bağlantı şekli değişik oluyor. Opamp'i doğru sokete takman lazım, yoksa belki de duruma göre opamp arızalanabilir. Mesela DIP16 ya DIP8 opamp taktın ve diyelim opamp çıkışına Vcc vermiş oldun.

Muhtemelen çalışma şekli, sen opamp'i bağladığın zaman LED'ler belli bir pattern ile yanıp sönecek. Bu da "sağlam" anlamına gelecek.

https://www.allaboutcircuits.com/textbook/semiconductors/chpt-8/positive-feedback/

 

[Gokrtl]

Mesela DIP16 ya DIP8 opamp taktın ve diyelim opamp çıkışına Vcc vermiş oldun.

Abi işte bunu transistör ile anahtarlayarak kapatıp açacağım. Biraz fazla tr kullanmış olacağım ama işimi görecek.
DIP-16 ya DIP-8 taktıysam MCU ya diyeceğim ki Sokette DIP-8 var.
MCU da buna göre besleme tr lerini kapatıp o pine gitmesi gereken sinyali taşıyan tr yi açacak.
Biraz beyin yakan bir iş ama olur gibime geliyor.


DIP-8 bacaklılardan bir Örnek:
Burada takılan opamp tek çıkışlı (single) ise 7 nolu bacak Besleme bacağı oluyor.
MCU ya diyorum ki Single+V transistörünü aktif et ve 9V beslemeyi 7 nolu bacağa aktar.
Eğer taktığım opamp dual olsaydı 7 nolu bacak bu sefer çıkış olacaktı. Bu durumda da yine MCU ya diyorum ki Single+V transistörünü kapat.
Bu sayede de DUAL_A2 yolundan MCU nun A2 pinine hat çekip çıkışı okuyorum. Gerisi okunan değere göre ledleri yakmak.
Olmaz mı böyle?

 

[semih_s]

@semih_s otomatik algılama bence bir opsiyon değil. Böyle bir cihaz da yok piyasada. Ne olduğunu söylersen, ona göre MCU, röleler veya analog switch'ler kullanarak uygun devre yapılandırır ve sonra da her türlü testi yapabilir.

Belki de gerek görülmediği için böyle bir cihaz yapılmamıştır. Opamplar düşük akımla çekiyorlar, VCC ve VEE için de belli başlı kombinasyonlar var kılıflarda. Mesela 2mA sınırlı akımla 5V verip besleme pinleri test edilebilir. Besleme pinleri belli olduktan sonra gain 1 olan bir konfigürasyonla(veya başka bir yöntemle) çipin opamp olup olmadığı test edilebiilr. Ama testten her opamp sağlam çıkar mı ? Oyalanmak ve öğrenmek için uğraşılır belki ama bence de belli pinoutlar için ayrı soket kullanmak daha zahmetsiz.

Senin dediğin gibi Rail to Rail tesleri, ofset bacaklarının testlerini filanda yapmak isterim ama bilgim yeterli değil.

Ben bilmediğim konuları içeren projelere de girişiyorum. Zahmetli ama başka yollarla öğrenebileceğimden daha fazla bilgi edinmiş oluyorum. Uğraşırken, normalde akla gelmeyen, ortaya çıkmayan soru ve sorunlar ortaya çıkıyor. Kanlı gözler ve uykusuz kalma gibi yan etkileri var tabii . Bu ara vaktin var senin belli , dal balıklama!

 

[Gokrtl]

Ben bilmediğim konuları içeren projelere de girişiyorum. Zahmetli ama başka yollarla öğrenebileceğimden daha fazla bilgi edinmiş oluyorum. Uğraşırken, normalde akla gelmeyen, ortaya çıkmayan soru ve sorunlar ortaya çıkıyor. Kanlı gözler ve uykusuz kalma gibi yan etkileri var tabii . Bu ara vaktin var senin belli , dal balıklama!

Ben sonunu getiremediğim için bilmediğim işlere girişmiyorum. Kafa almıyor benim.

 

[semih_s]

Ben sonunu getiremediğim için bilmediğim işlere girişmiyorum. Kafa almıyor benim.

Hadi ordan(!) simulatör panelini başkası mı yaptı? Renk kodundan direnç hesaplayan bir programın vardı ya, onu taşerona mı yaptırdın ?

 

[taydin]

Abi işte bunu transistör ile anahtarlayarak kapatıp açacağım.

Tamam buradaki mantığı anlamışsın demekki. O zaman transistör kullanma, çünkü birçok kısıtlaması olur. Onun yerine analog switch kullan. Mesela CD4066. Veya minyatür röleler kullan. O zaman LCD ekrandan opamp modelini girersin, ZIF soket koyarsın, ve istediğin her şeyi test edersin. Tabi herşey derken, GHz frekanslarla çalışan opamp'in bant genişliğini belirleyemezsin ama neredeyse diyeyim her şeyini test edersin.

 

[taydin]

Belki de gerek görülmediği için böyle bir cihaz yapılmamıştır.

Voltaj ve akım limitlerini de test etmen gerekir. Mesela LM358 aldın, ama Çin malı. Datasheet verilerini sağlıyor mu diye bakacaksın. Sana opamp modeli söylenmesi lazım ki limitleri bilesin. Bunları auto detect yapmaya kalkarsan bir limit bulursun ama opamp de rahmetlik olmuş olur

 

[Gokrtl]

Hadi ordan(!) simulatör panelini başkası mı yaptı? Renk kodundan direnç hesaplayan bir programın vardı ya, onu taşerona mı yaptırdın ?

O zamanlar gençtik. Şimdi yaşlandık.
O projeleri çoğunlukla yardım alarak yaptım.
Geçen ay da ihtiyaç doğunca Şunu yazdım C# da. Ama genele hitap eden bir şey olmadığı için forumda paylaşmadım.

Benim sorunum aslında tıkandığım yerde destek bulamamak. Bir yerde tıkanınca foruma yazıyorum. Genellikle destek bulsam da bazen soruyu yazıp cevap alamadığım oluyor. O zamanda işin içinden çıkamayorum. Proje yarım kalıyor. O yüzden en iyisi ne yaptığını bilerek hareket etmek.

 

[semih_s]

Voltaj ve akım limitlerini de test etmen gerekir. Mesela LM358 aldın, ama Çin malı. Datasheet verilerini sağlıyor mu diye bakacaksın. Sana opamp modeli söylenmesi lazım ki limitleri bilesin. Bunları auto detect yapmaya kalkarsan bir limit bulursun ama opamp de rahmetlik olmuş olur

Ben maksadı yanlış anlamışım. Ne olduğu belli olmayan bir opamp'ın pinout'unu çıkaracak bir şey düşünmüştüm.

 

[Gokrtl]

Tamam buradaki mantığı anlamışsın demekki. O zaman transistör kullanma, çünkü birçok kısıtlaması olur. Onun yerine analog switch kullan. Mesela CD4066. Veya minyatür röleler kullan. O zaman LCD ekrandan opamp modelini girersin, ZIF soket koyarsın, ve istediğin her şeyi test edersin. Tabi herşey derken, GHz frekanslarla çalışan opamp'in bant genişliğini belirleyemezsin ama neredeyse diyeyim her şeyini test edersin.

Analog Switchlere bakayım. Onları tanımıyorum henüz.

Bu LF356 osilatör anladığım kadarıyla çıkışa kare dalga halinde +V ve -V veriyor.
Bu sayede test edilecek opampın + bacağındaki voltaj değişiyor.
Bu değişken voltajda - bacak ile kıyaslanınca onunda çıkışına +V ve -V gidiyor.
Bu sayede de sarı ve yeşil renkteki LED ler Duruma göre yanıp sönüyor.
Eğer yanıp söznmez ise Opamp arızalı damgası yiyor.

Biz bu LF356 bloğu yerine Nanonun pwm pinlerinden birinden kare dalga çıksak olmaz mı? Devreden bir soket ve bir kaç eleman daha eksiltmiş oluruz.

 

[taydin]

Biz bu LF356 bloğu yerine Nanonun pwm pinlerinden birinden kare dalga çıksak olmaz mı? Devreden bir soket ve bir kaç eleman daha eksiltmiş oluruz.

Negatif yönü de test etmen lazım. NANO da negatif voltaj veremez.

 

[Gokrtl]

Negatif yönü de test etmen lazım. NANO da negatif voltaj veremez.

O zaman nanodan çıkan voltajdan direnç bölücü ile negatif voltaj üretiriz. Mesela 5V'u 2.5V - 0 - 2.5V yapamaz mıyız? Sanki bir yerde görmüştüm.
Zaten opamp çıkışını Analog pinden okuyacağımız için çok büyük voltajlarada ihtiyacımız yok.

 

[taydin]

Level shifter lazim. O da OPAMP ile yapılıyor

 

[taydin]

Ama level shifter daha mantıklı olabilir. DAC olan bir arduino kullanırsan hem sinyalin şeklini hem frekansini, hem de genliğini sen belirlersin.

 

[Gokrtl]

Analog Switch için türkçe video bulamadım.
CD4066 datasheet'ine baktım. içinde 4 anahtar var. Bu 4 anahtarı kontrol etmek içinde nanodan 4 pin lazım. Sıkıntılı iş gibime geliyor. Daha tam oturtamadım kafamda.

 

[taydin]

Aslında bu konuda ayrıntılı tasarımlar tartışılabilir, ama onu ayrı bir konuda yapmak lazım. Bu devreyi olduğu gibi kurup denemen yararlı olur, değişik opamp'ler üzerinde ölçüm yapabileceğin hazır bir devre olmuş olur elinde.