Cam sigortalar

[Endorfin35+]

Öncelikle genel bilgiyi verelim.
Cam sigortalar hızlarına göre 3 gruba ayrılıyor.

Sigorta türünü belirtmek için F,S,T Kodları kullanılır.

F : Fast (Hızlı)
S : Slow (yavaş)
T : Time delayed (gecikmeli)

Örnek sigorta kodu F3A/250V

Şimdi bende şöyle bir algı oluşmuş ama yanlış sanırım. 250V a kadar çalışma geriliminde 3A aşıldığı zaman sigorta atar.

F3A/250V sigortaya 24V 5A veriyorum sigorta atmıyor. O zaman sigortalar çalışma gerilimine göre mi seçilmeli, İyide sigorta üzerinde gerilim düşümü yok gibi bir şey ne alaka? Bendeki sigorta bozuk desem normalde smps girişinde kullanıyorum güzel çalışan sigortalar. Çok nadiren 75W lık smps in demeraj akımından atıyorlar. 220/75=~0.5A (cos f yi attım yuvarladım) Normal çalışma akımı olsun. 3A kullanıyorum ve dediğim gibi çok nadiren atıyor sigortalar. Gerçi Smps in datasheet inde anlık 80A e kadar demeraj olabilir gibi bir şey yazmışlar. Neyse ben sigortaya çok kusur bulmak isyemiyorum ama neden düşük voltajda 5A de atmıyorlar.

24V u sigorta üzerinde kısa devre ediyorum. Güç kaynağı 5Amper akım basıyor. Sigorta atmıyor. Şimdi farkettim ki güçkaynağı akım limitlemek için voltajı kısıyor. O halde voltaj yok gibi akım 5A sigorta atmıyor. Akü ile kısa devre denesem muhtemelen hemen atacak. Gerçi o zamanda akım acayip yüksek olur. Atsın bir zahmet.

Sigorta çalışma akımı gerilim ile ilişkili mi değil mi?

Yazarken düşünmek bu olsa gerek jetonum düştü..

Sigorta nın direnci belli olduğuna göre 3 ampere ulaştığında sigorta uçlarındaki gerilim hep aynı olur. 5V sistemde de 500V sistemde de 3A de sigorta atması gerekir. Ama atmıyor beyin yandı...

 

[taydin]

Eğer sigorta daha atmamışsa, çalışma voltajının ne olduğu önemli değil. Çalışma voltajı, sigorta attığında önem kazanıyor. Mesela 250V 3A bir sigorta var ve 1000 V olan bir devrede aşırı akım geçti ve sigorta attı. Voltaj çok yüksek olduğu için hemen orada bir ark oluşacak ve sigortanın içindeki tel tamamen buharlaşıp gitmiş de olsa ark üzerinden devre halen tamamlanıyor olacak. Artık birşeyler eriyip tamamen yok olana kadar o 1000 V yapacağını yapacaktır.

Yani sigortanın anma voltajı, ark yapmadan güvenli bir şekilde kesebileceği voltaj değerini ifade ediyor.

3 A lik sigortanın 5 A de atmamasına diyecek birşeyim yok. Acaba daha önce attı da birisi bakır tel ile tamir mi etti ?

 

[ckocagil]

Sigortaya 24V 5A veremezsin. Ya 24V verebilirsin ya da 5A. Ohm kanunu.

Sorun güç kaynağı olabilir. Diyelim sigortanın direnci 0.01 ohm. Çıkışı 24V ve akım limitini 5A yaptın. Güç kaynağın akım limitine girecek ve 0.05V vermesi gerekecek. Ama 0.05V stabil verebiliyor mu? Bilmiyoruz. Ama sigortaya seri 1 ohm bağlarsan toplam direnç 1.01 ohm olacak, 5A için 5.05V gerekecek. Onu da rahat rahat verebilir, biraz yukarı aşağı oynasa geçen akım çok değişmez. Ayrıca direncin uçlarına osiloskop bağlayıp akımı izleyebilirsin.

 

[taydin]

Yüksek amperli otomatik sigortaların bir de ikinci bir akım değeri daha var. Buna kesme akımı veya kesme kapasitesi deniyor ve genelde binlerce amper ile ifade edilen değerlerde oluyor. Bunun da mantığı sigorta voltajına benzer. Mesela 35 A lik ve 15 kA lik kesme kapasitesine sahip olan bir otomatik sigortadan sen 20 kA akım geçirirsen, o akım artık otomatik sigortanın kontaktlarını birbirine kaynak yapar ve o sigorta artık atamaz. Aşırı akımdan dolayı yanmaya başlar. Kontaktlar eriyip gidene kadar da geçen yüksek akım yapacağını yapar.

 

[Endorfin35+]

Biraz daha dikkatli deneyim sonucu bildirim.

Yazmayı unutmuşum. Ayrıca şunuda yaptım. 4700uf kondansatörü 24v il şarj edip sigortanın kafasında kısa devre ettim. Sigorta yine atmadı...

 

[taydin]

Bir sigorta F bile olsa atması onlarca milisaniye sürer, belki daha da fazla. Ama 4700 µF lık bir kondansatörün 0.1 Ω (yani kondansatör bacakları ve sigorta telinin tahmini toplam direnci) üzerinden boşalması birkaç milisaniyeyi geçmez.

 

[Endorfin35+]

Şimdi elime bir cam sigorta geçti üzerinde

Bir ucunda F1L250V yazıyor. Diğer ucunda ise sadece 5F yazıyor.

F1A 250V yazsa tamam dı ama farklı yazılmış. Bu kaç amper bir sigorta 1A mı?

 

[DonKişot]

Benim malzeme kutusunda da birkaç tane cam sigorta var ve F ile başlıyorlar F harfının bır anlamı var mı?

 

[Sercan]

F harfının bır anlamı var mı?

Evet, tepki hızı ile ilgili sınıfı ifade ediyor.

Fuse Markings Explained

Most fuses feature some kind of markings on the caps or label. Learn what these markings mean. Swe-Check sells fuses and circuit protection products.

www.swe-check.com.au