demek istediğim o değil. sen bir ürünü uzay teknolojisi ile de yapıyor olabilirsin ama gerçekte müşteri-son kullanıcı bununla ilgilenmez. yani osiloskobun içinde fpga var diye buna ekstra bir değer vermezler. bahsettiğin ürünün kullanıcı kitlesini düşünelim. profesyonel bir uygulama için kimse almaz rigol-siglent vs 350 usd civarı başlıyor. amatör de bütçesi zaten sınırlı renkli renkli 50-60 usdlik çöp ama kutusu güzel çin malı cihazlara kayacak.
niş alandan kastım şu fazla bir rakibinin olmaması en azından segment olarak rakipsiz olmak. kendi ticari örneğimden gidelim. 2003 yılında uydu sektöründe çanak anten ayarlamak için insanların çatıya tv+uydu alıcı çıkarıp elektrik çekerek ayar yaptığını gördüm. o yıllarda en basit uydu bulucu 600-700 usd civarıydı o da bulabilirsen.
bir tuner, akü, işlemci, kutu, lcd ekran birleştirip içinde spectrum analyzer da olan pili 8 saat giden, pil koruması vs. olan diseqc destekleyen olabilen en iyi cihazı yaptık. satış rakamımız 350-400 usd arası. ilk partide güzel satıldı sonra rakipler çok daha basit ucuz pili bittiğinde deşarj koruması bile olmayan, düzgün ölçmeyen ama iyi kötü iş gören cihazlar yaptılar ve bizden daha çok satmaya başladılar.
hata 1 - en iyi cihazı yapmaya çalışarak vakit kaybetme. iş görecek cihazı yap sonra geliştir.
ardından tabi biz de daha ekonomik ve çok daha sağlam-kullanıcı dostu özellikleri olan cihazlar yaptık. mesela lnb akımını ölçerek bozuk lnbleri tespit eden veya kısa devreyi tespit eden özellikler ekledik. bu cihazları türkiyenin en bilinen markalarına bile sattık.
niş bir üründü çünkü o dönemde satış adetleri çinlilerin istediği gibi aylık onbinlerce değildi pazar küçüktü ama ayda 200-300 tane satmak bizim için iyi bir rakamdı.
bu iş 2004-2012 arası herhalde 8 sene kadar sürdü belki toplamda 20-25 bin adet cihaz sattık. fakat neticede şuna vardı. para kazanmak istiyorsan ürüne değil sisteme ve şirkete-markaya odaklanmak gerekiyor. ürün geçici ve teknik olan her şey para ile çözülebilir veya yaptırılabilir.
yani aslında ürün doğruydu, finans vardı, çevre vardı ama bizim fazla mühendis olmamız işin büyümesine engel oldu. daha tüccar olsaydık bu üründen ve yarattığı rüzgardan marka değeri olarak faydalanır 10x daha fazla kar ederdik. biz çok iyi teknik ürünler yaptığımız için keyif alıp heyecan duyarken dışarıdaki kullanıcının da bunu anlayacağı gibi bir hataya düştük. tabiki kalite ve fonksiyonellik ürünü sattırıyor ama kimse tekniğe içindeki chipe senin-benim kadar bakmıyor.
üründen ve işten bağımsız olarak. karakterinde girişimcilik varsa tüccar gibi düşünerek strateji kurgulamak teknik becerileri bunun yanına sos olarak eklemek gerekiyor. ama karakterinde mühendislik varsa. iyi ürün yapabiliyor olduğun için bundan para kazanacağını düşünmek hatalı bir varsayım. teknik beceriler işin %30 en fazla %40'lık kısmı. ve işin kötüsü bu beceriler parayla satın alınabilir. geri kalan %70 ise finans, ticari beceri, çevre, doğru zamanlama gibi faktörlerden oluşuyor.
bu fikrin hakkında bir fizibilte yapmalısın mesela eevblogda teknik ürünün ticarileştirilmesi konusunda güzel bir video vardı. kabaca hesapla 1e mal ettiğin ürünü en az 3.5-4x çarpanla satarsan ancak para kazanıyorsun. yani bu scobu 20 usd maledersen yaklaşık 80 usd civarına satmalısın.
bir de bahsettiğin gibi çıkma malzeme ile veya aliexpresste gördüğün fiyatlarla bu işe yaklaşmak hata olur.
elektronikten para kazanılamaz demiyorum sadece doğru ürün seçmek ve çok doğru strateji ile ilerlemek gerek. basit hatalar ve basit konuları görmezden gelmek uzun vadede bütün işi batırıyor.