XY duzleminde hareket eden mekanizma icin yataklama

@deneyci yazdiklarindan anlamiyorum.

Sol taraftaki XY VCM yi merak ediyorum. Ordaki duzenek cok kapali. Mesela en ustte bir silindir var ve donuyor.

35081 eklentisine bak
Bende sol taraftan bahsediyorum zaten.
1721556628104.png

Ok ile gösterdiğim plakanın arkasında bobin olmalı.
Tepedeki makara üzerinde birşey görünmüyor ama çizdiğin iki yönlü okun arkasında sanki şeffaf askı kayışları görüyorum.
Onlar elektrik kesilince bulunduğu konumda kalması için karşı ağırlık ile dengelenmiş (asansörlerdeki gibi) olabilir.
 
Videolardaki tasarimlarda sorun yok. Gordugum kadariyla kucuk kuvvetler uretiyor.
Bu tip yapilarda hosuma gitmeyen konu, bir eksene ait duzenegin diger eksene ait mekanizmanin agirligini tasimasi.

Benim yaptigim voice coil 1..2 kg agirliginda. X mekanizmasinin hareketli aksaminin ustune Y mekanizmasina ait 2 kg mekanizmayi yerlestirince bobinin urettigi itme kuvvetinin buyuk bir kismi bu 2kg i hizlandirmaya gidecek.

Magnetik yol icin demir kutleden kacamiyoruz.

Ote yandan tek bir mekanizma hem X hem de Y yonunde itme olustursun dendiginde 50mm x 75mm hareket alani icin 210mm x 235 mm mekanik olculerin altina inemedim.

Videodaki sekilde bagimsiz iki ayri eksen yapinca olculer de kuculuyor.

Izin icin gelmeme cok az zamanim kaldi. Bir an once atelyemde uretecek sekilde tasarimi projelendirmem gerekiyor. Mecbur kalirsam videodakilere benzer bir sey yapacagim artik.
 
Bilyali araba ve raylari Cin'den aliyorum ve bugune kadar hic birinden memnun kalmadim.
Parmagimla itelerken bir bolgede sikilasma oluyor bu bolgeyi asirttigimda tekrardan rahat ilerliyor.

Kaba isler icin uretildigini dusunuyorum. Ciddi isler icin daha pahali markalara yonelmek gerekiyor. Fakat simdiye kadar hic pahali olanlari denemedim.
 
Bilyali araba ve raylari Cin'den aliyorum ve bugune kadar hic birinden memnun kalmadim.
Parmagimla itelerken bir bolgede sikilasma oluyor bu bolgeyi asirttigimda tekrardan rahat ilerliyor.
Kaba isler icin uretildigini dusunuyorum. Ciddi isler icin daha pahali markalara yonelmek gerekiyor. Fakat simdiye kadar hic pahali olanlari denemedim.
Sıkışma oluyor dediğinize göre sanıyorum karşılıklı çift taraflı ray-araba/araba grubu koyuluyor olmalı.
Bu tür bir sistemin montajı yapılırken 3 eksen cnc frezede görmüştüm;
Önce rayın bir tarafını frezede açılan dayamasına yanaştırıp tam iyice köküne kadar sıkıp monte ediyorlar,
sonra bu rayın arabasını takıp onun üzerine komparatörü monte ediyorlar.
Diğer tarafdaki rayın arabasını takmadan, sadece vidaları takılıp hafif sıkılarak boşluğunu alıyorlar.
Komparatörün ucunu tam sıkılmayan rayın yanal yüzeyi üzerinde ileri geri gezdirerek, rayın vidalarını ayarlı olarak sıkıyorlar, gerekirse raya küçük plastik plastik takozla yanlarından gerekli yerlerden hafif tıklayarak-vurarak ayarda veriyorlar. Derlin plastik parçayı rayla çekiç arasına koyarakda nadiren tıkladıklarını gördüm.
Bu sistemde rayların montaj delikleri cnc frezede delinip klavuzu çekildiğinden (klavuzu harici klavuz çekme tezgahındada çekilse farketmez diye düşünüyorum.)
Zaten hassas bir ray montaj pozisyonlaması elde edilmiş oluyor. Sonrasında ray montajında ince ayar verilmiş oluyor diyebilirim.
Komparatör hata sınırları içinde değer verene kadar rayda sıkma vurma işlemi oluyor en sonunda bu rayda tam sıkılmış oluyor.
Sonra rayın arabası takılıp en sonda her iki tarafdaki arabaların üzerine oturacak platformu takıyorlar.
Bu tür ray araba kombinasyonlarında markasına göre boşluk oranları veriliyor olmalı.
Komparatör ray yönünde değilde diğer yanal eksendeki olabilecek arabaların boşluğunuda ölçebilir. (arabaların aralarının dışa doğru birbirinden uzaklaştırılmaya çalışıldığı eksen diyelim.)
Yataklar teflon değilse, en kötüsü bile sanıyorum yanal yüklerde % de 2 den fazla hata göstermez. Belkide % de 2 altında bile olabilir.
Teflon olanlarda 5 mikron ve altı diye sunuluyor diye hatırlıyorum. % de 0,3-0,4 gibi.
Belki daha hassaslarıda olabilir, Makino-Mazak gibi markalar 2 mikron talaşlı metal işlemeden bahsediyor. 1 mikron yaptık deseler de pek şaşırmam.

İşi bilen firmalar rayları metal-demir pik kuma döküm malzeme üzerine monte ediyorlar. Malzeme döküm sonrası zaman içinde bir grup gerilim atma giderme gaz alma gibi ısıl işlemlere hava şartlarına tabi tutulabiliyor. Küçükken ne salata adamlar güzelim demirleri üretip kaynatıp boyamadan dışarıya kışın yağmurun karın altına koyuyorlar ve paslanıyorlar diyordum. Mantıklı sebepleri olduğunu daha sonra öğrendim.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Voice Coil 'iniz; 4 yarı iletkenli H-Köprü devresi üzerinden? Tek fazlı, 2 uçlu AC gerilimlemi sürülüyor?
 
Hayir tek bir ray uzerindeki araba da sikisma oluyor. Sikisma derken atla deve degil ama voice coil uygulamasinda hos bir durum degil.

Voice coil hoparlor gibi. Iki uclu. Akimla orantili itme kuvveti olusturuyor.
 
Son düzenleme:
Pahalı ina ve bosch rexroth markalı arabalarının raylarına ilk-sıfır takıldığında elle dokunup itletip hareket verdiğim olmuştu.
Arabaların rayda çok rahat hiç sıkışma olmadan gittiği söylenemezler. Biraz sıkışıkmış gibi gidiyorlardı.
Rayın bir bacağı masada diğeri havaya kaldırılınca yerçekimi etkisiyle bile kendiliğinden ilerlemiyordu.
Ayrıca araba raya aparatıyla takılabiliyordu, sert ve biraz zorlanılarak takıldığını gördüm.
Kaliteli olanlarda durum böyle.

Araba rayda hep aynı sıkılıkda gittikden sonra sorun olmaz denmişti bana. Kontrol sistemide ona göre kendini ayarlar herhalde.
Araba rayın bir kısmında üflemeyle tüy gibi gidip, diğer kısmında aşırı zorlanarak gidiyorsa asıl büyük problem bu olabilir.
Sıkı araba bir bakıma iyidir. Toleransları düşük ve hassas çalışır gibi düşünülebilir.
Aynı sıkılıkda ray boyunca aynı davranışı gösteriyorsa iyidir manasına gelir diyebilirim.

Sıkılık ayarı arabanın-rayın çalışma toleransıyla orantılı olur. Hasassa hafif sıkışık ilerler.

Bazı yerler arbayı raya ilk takmadan önce ince fırçayla hafifçe rayı yağladığıda olabiliyor.
Sonrasınd araba kendi yağlamasıyla çalışıyor. Yinede hafif sıkılık oluyor.

Arabaların toz keçeleri olabildiği gibi, cnc freze makinelerde bir yağlama hortumuda arabaya bağlanıyordu.
Akan yağ cnc ana tavasında bor yağı ile karışıp sistem tarafından takım soğutma işlevinde talaş kaldırırken kullanılıyor.
Zamanla araba yağlama yağı bitince makineye körüklü tüp halinde takılabiliyordu.

Lazer plazma kesim cnclerde arabaların otomatik hortumla yağlandığını hiç görmedim. belirli sürelerde servisi arabaya tabanca ile yağ basıyor.
makina operatörüde bunu yapabiliyor. cnc yazılımı arabanın ilerlediği metraja göre ayarlandığında yağlama uyarısıda yapabiliyor.
 
Son düzenleme:
Benim yaptigim voice coil 1..2 kg agirliginda. X mekanizmasinin hareketli aksaminin ustune Y mekanizmasina ait 2 kg mekanizmayi yerlestirince bobinin urettigi itme kuvvetinin buyuk bir kismi bu 2kg i hizlandirmaya gidecek.
Gerçekten kötü bir durum. Yüksek ivme istiyorsan ağırlık ciddi baş belası oluyor. Z ekseni daha hafif ise xy den birini Z eksenini hareket ettirerek yapabilirisin.
 
X ve Y monoblok olsun diye ugrasiyorum. Tumlesik bir cihaz yapabilirsem farkli projelerde tekrar tekrar farkli mekanik yapmaya ugrasmam.
Yuksek ivmelenme istemiyorum.
 
Hocam sizin bu sistem yataydamı (masa üzerinde) çalışacak, yoksa dikeydemi (duvarda) çalışacak.
bildiğim bütün sistemlerde illaki iki eksenden birisi diğerini taşıyor olarak biliyorum ben. hatta bazen bir eksen diğer iki eksenide taşıdığı oluyor.
sisteminizle ilgili çizim karalamada olsa görsel bir şeyler olsaydı, belki fikir bazındada olsa birşeyler önerebilenler çıkabilirdi diye düşünüyorum.
anladığım kadarıyla siz iki eksende (X,Y) hareket sağlayacağınız 2 voice coil ile, eksenleri birbirine taşıtmak istemiyorsunuz.!
burda birşey yakalamış olabilirsiniz. mevcutda olmayan birşeymi yapılmaya çalışılıyor.
_____________________________________________________________________________________________
evet üst mesajdaki gibi zemin tam düz su terazisinde ise, çalışma daha rahat yürtülebilir.
cnc tezgahlarda su terazisine alma önemli bir etken oluyor.
_____________________________________________________________________________________________
sıkışmaya alternatif;
Siz araba-ray kullanmaya kesin karar verdiniz mi? Farklı taşıma sistemleride var.? Duruma göre hiç sıkışma olmadan giden modelde olabilir.
Araba 4 noktadan raya baskı yapar. Bu yüzden yanal tüm yönlerde 360 derece raya sabit halde durup baskıyla ayrılmaz.
Hiç sıkışma olmadan tren ve tren rayı mantığı gibi rotatif-v yarıklı rulmanlı indüksiyon milli-kamalı taşıma sistemleride var.
 
Son düzenleme:
xy zemine paralel ise, yüksek ivme istemiyorsan ağırlık çok sorun olmamalı...

Iste bu durumda stick slip problemi olmamasi icin kizaklar onemli hale geliyor.

Biri digerini tasimayan iki eksenli motorlar yaygin olmasa da var. Duzlemsel tepsideki arabayi istedigin koordinata yonlendiriyorsun.
Mesela su motor. https://www.h2wtech.com/category/dual-axis-linear-stepper#productInfo1

Voice coil mekanizmam ile bir kac video yayinlamistim.

 
Son düzenleme:
diğer sayfalardan haberim yoktu.
linkini verdiğiniz tabla üzerindeki siyah kutu X,Y eksenlerde istenildiği gibi ilerletilebiliyor sanıyorum.
burda çok sade ve eksenlerin birbirini taşımadığı bir sistem olmuş.
sistem çalıştırılırken sihay kutu elle kaldırılınca kalkacaktır değilmi?
birde sürtünme problemi nasıl halledilmiş acaba, yüzeylerde zamanla yıpranma olmuyormuki?
__________________________________________________________________________________________________________
araba ray - rulman mil vesaire kızakllı çalışan bir sistemede; 2 boyutlu düzlemde X,Y eksenlerin bağımsız çalışan bir modelini ben görmedim.
bir eksen yatayda diğeri dikeyde olsa olabilirde, her ikiside aynı düzlemde sanıyorum olmaz.

linkini verdiğiniz yerde herhangibir kızaklama yöntemi kullanımı tercih edilmediğinden iş basitçe kotarılmış gibi duruyor, tabi dezavantajlarıda vardır illa.
hafif havadan gitmiyorsa tabiki.

X,Y için iki voice coil kullanımı yapılırsa, linkdeki bu sistem yine kullanılmaz herhalde.
 
Son düzenleme:
h2wtech firmasinin motorunda hareket eden kutucugu elle kaldiramazsin cunku buyuk cekme kuvveti var. Surtunme yok, araba ve yatak bir birine temas etmiyor arabaya basincli hava giriyor. Yani hava yatagi var.
 
anladım hava yatağı prensibi ile yapılmış.

sizin sistemle ilgili kafamda bir şey canlandı autocad de 3 d görsel çizilerek anlatılabilir sanıyorum.
sizin sisteminizi isteğinizi iyi anlayabilme açısından;
2 adet ayrı bağımsız voice coiliniz var.
bunlar bağımsız hallerdeki tek sıra ray ve bir araba üzerinde ilerleyecekler,
her bir voice coil için bir ray ve bir araba olacak.
birisi x eksen diğeri y eksen hareketini sağlayacak.
ama eksenleri birbirini taşımayacak, bağımsız olarak hareket edecekler, birisi diğerini sırtalayıp taşımak zorunda olmayacak.
doğrumu anladım? eksikse ilavesi nedir.
 
Aynen oyle. Tek miknatis ve demir govde saseye sabit. Birbirine dik yapisik iki bobin. Bir biri uzerinde dik hareket eden iki yatak var.
Bir taslak cizim yaptim fakat prototipini yapmayacagim cunku 50x75mm hareket mesafesi icin tasarladigim mekanik, kutu icinde 210mm x 235 mm yer istiyor.
 
taslak çizimini yaptığınız bu sistemde, bir biri üzerinde dik hareket eden iki yatak var diye yazmışsınız.
sonucda istediğiniz yapmak istediğiniz gibi bir sistem değil bu doğrumu?
yani yine bir eksen, diğer eksenin bobinini rayını arabasını neyi varsa komple taşıyor öylemi?
____________________________________________________________________________________________________________
bu arada bir kaç tane hazır araba-raylı hareket modülü satan malzemecilere baktım-aradım,
doğrusal hareket eden X,Y eksen sistemlerin tamamında illa bir eksen diğerini taşıyor.
bu olmadan çözüm olmuyor gibi duruyor. farklı bir çözüm sunamıyorlar ve bilmiyorlar.

dairesel hareket eden (döner motorlu sistemlerde) farklı çözümler olabiliyor.
üstdeki videolarda böyle bir örnek verilmiş. makaslı açılıp kapanan hareket sistemi gibi.
bunların kontrolünde, eksenler simultene aynı anda çalışmak zorundaymış. kontolü daha zor dendi.
______________________________________________________________________________________________________________
sizin baştan içini öğrenmek istediğiniz sistemdede muhtemelen bir eksen diğerini taşımak zorunda kalmıştır herhalde.
çünkü işlenen malzemenin takıldığı/sıkıldığı kısımın, X,Y eksende istenen hareketi başka türlü verilemez gibi duruyor.
birde sizin sisteminizde hareketi sağlayan bobinlerinizin, doğrusal itme çekme ile hareket ettiği düşünüldüğünde durum böyle olmalı gibi görünüyor.
çünkü dairesel dönen bir motor/bobin aksamıda bulunmuyor.
_______________________________________________________________________________________________________________
yine en dar alanda, en geniş çalışma sahasını, linkini verdiğiniz hava yataklı sürtünmesiz çalışan sistem sunuyor gibi duruyor.
bundada voice coil çalışması yapılamamış oluyor değilmi? yada voice coil bunada uygun düzenlenebiliyormu?
söylediğinizden anladığım bu sistem dik (duvarda) de çalışır herhalde. araba yok ray yok. bobin tek gövdede, hava kompresör olmayan yer yok.
hareketli mekanik aksam sayısı çok az. avantajlı bir yöntem gibi duruyor.
 

Videodaki sistemde X ve Y bir birinin ayni sistemlerin ust uste monte edilmesi ile elde edilmis.

Tersine muhendislik icin bir eksenin nasil yapildigini anlayabildiniz mi? Yatak nerede miknatis bobin nerede nerede?

Videoda cok az detay var ama sorumu sorup sansimi deneyeyim.

Yataklarda asagidaki malzeme kullanilmis olabilir mi?

1721671854075.png
 
Sanki eliptik top var altlarinda
 

Forum istatistikleri

Konular
6,985
Mesajlar
119,316
Üyeler
2,835
Son üye
alpermete

Son kaynaklar

Son profil mesajları

hakan8470 wrote on Dede's profile.
1717172721760.png
Dedecim bu gul mu karanfil mi? Gerci ne farkeder onu da anlamam. Gerci bunun anlamini da bilmem :gulus2:
Lyewor_ wrote on hakan8470's profile.
Takip edilmeye başlanmışım :D ❤️
Merhaba elektronik tutsakları...
Lyewor_ wrote on taydin's profile.
Merhabalar. Elektrik laboratuvarınız varsa bunun hakkında bir konunuz var mı acaba? Sizin laboratuvarınızı merak ettim de :)
Lyewor_ wrote on taydin's profile.
Merhabalar forumda yeniyim! Bir sorum olacaktı lcr meterler hakkında. Hem bobini ölçen hemde bobin direnci ölçen bir lcr meter var mı acaba?
Back
Top