Devre çalışma prensibi - 2

[Dede]

Kapasitördeki şarj deşarj olayı bir AC akım davranışıdır.
Transistörün beyz emiter diyoduna ters yönde kutuplanmış diyot ta d1 dir.

 

[TA3UIS]

D1 sigorta görevi görüyormuş. Yaklaşmışım ama. Bu acemiliğime göre kötü değildir umarım tahminlerim.
Daha fazla devre şeması inceleyip çalışma prensibini anlamaya çalışmak lazım.
10K direnç hakkında da aşağıdaki ifadeyi kullanmam da çok tuhaf olmuş, tuhaflığı farkdedip önceden üstünü karaladım ama bu da bir şey

10K direnç kondansatörün + ucu ile toprak bağlantısını izole etmek için

 

[TA3UIS]

@Mikro Step
detaylı bilgilendirmeler için tekrar klavyene sağlık.

 

[hakan8470]

Burada cap uzerinden akim gecmez diye dusunurdum , nasil akiyor burada?

 

[frmman]

Burada cap uzerinden akim gecmez diye dusunurdum , nasil akiyor burada?
36911 eklentisine bak

Kapasitörü pil gibi düşünün. Şarj sırasında (kapasitörün içerisine bir enerji depoloyorsunuz) üzerinden bir akım geçmesi gerekir. Sizin "akım geçmez" dediğiniz ifade, kapasitör uçlarındaki voltaj ile besleme voltajının eşitlendiği zaman ve sonrası için geçerlidir.

Not: Kapasitör ve pil benzetmesi herşeyin özdeş ve benzer olduğu anlamına gelmiyor.

 

[hakan8470]

Kapasitor bos iken, voltaj vermeye basladigim anda, yukaridaki gibi sanki devrede bir kapasitor yok (kapasitor dolana kadar) gibi mi dusunmeliyim? ve o anda kirmizi ile gecen akimi da su sekilde mi grafiklendirmeliyim,

 

[frmman]

Kapasitor bos iken, voltaj vermeye basladigim anda, yukaridaki gibi sanki devrede bir kapasitor yok (kapasitor dolana kadar) gibi mi dusunmeliyim? ve o anda kirmizi ile gecen akimi da su sekilde mi grafiklendirmeliyim,

36957 eklentisine bak

Evet kapasitörün zamana bağlı şarj sırasında çekilen akım grafiği resimdeki gibi.
Kapasitör şarja başladığı anda kısa devre gibi ( Dikkat! yokun tam tersi) davranır ve teorik olarak sonsuz akım çekmeye çalışır.
Grafiğin sol tarafında bu durum kırmızı çizginin yukarı yönde sonsuza doğru gitmesi şeklinde gösterilmiş.

 

[Mikro Step]

Kapasitor bos iken, voltaj vermeye basladigim anda, yukaridaki gibi sanki devrede bir kapasitor yok (kapasitor dolana kadar) gibi mi dusunmeliyim? ve o anda kirmizi ile gecen akimi da su sekilde mi grafiklendirmeliyim,

36957 eklentisine bak

Asagidaki simulasyonda scop grafigine bak. Grafik direncin uclarindaki gerilim grafigi. Yani kondansator akimi ile direnc degerinin carpimin grafigi.

Cizdigin grafigin aynisi.

https://tinyurl.com/2yk8g7t3

 

[hakan8470]

Cok guzel, simdi daha cok sevdim bu cap lari i ben

 

[FM.88MHz]

Cok guzel, simdi daha cok sevdim bu cap lari i ben

Tanıdıkça mı sevdiniz?
Sevdikçe mi tanıdınız?
Yoksa biraz ondan, biraz bundan mı?

DC'yi bloke eder, AC'yi geçirir derler hep
Gerçeğin köşesinden mi?
Yalanın kıyısından mı?

Biraz şaka, çokça ciddi...
Biraz tekerleme, biraz şarkı sözü...

Bize neler neler öğrettiler kondansatör üstüne
Aldatıldık, aldatıldık kondansatör böyle değil
Ne masallar ninniler söylediler DC/AC üstüne
Aldatıldık, aldatıldık DC/AC böyle değil…

Şimdi buraya biraz da "olumlu kışkırtıcılık" gerek!

DC'yi bloke ettiğini, ilk voltaj uygulandığı an hariç, doğru kabul edelim.
Ama AC'yi geçirdiği külliyen yalan.
Hele hele çok yüksek frekanslarda kısa devre olduğu, kuyruklu yalan.

(Sızıntı akımı konumuzun dışında!)

İki levha arasında "dielektrik" (elektriği iletmeyen) madde varsa ve gerilim AC bile olsa; kondansatör nasıl akım geçirirmiş? Bu, elektronikçilerin on yıllardır kendini ve birbirini kandırma cümlesidir.

Eski tip radyolarda istasyon (frekans) ayarlamaya yarayan havalı değişken kondansatörler vardı. Mesela onların plakaları arasındaki hava boşluğundan çatır çutur "ark şeklinde" akım geçişi mi oluyordu?

Sırf devreye etkisi bakımından, yani ürettiği sonuç açısından hataya yol açmayan bir kabul cümlesi olsa da, yine de kondansatörün kendi üzerinden AC akımı geçirdiği kesinlikle gerçek dışı bir ifadedir.

O halde doğru ifade ne olmalı?

Dielektrik madde gerçekliğiyle ve aşağıdaki iki formülle aykırılık oluşturmayacak bir "kondansatör davranış modelini" nasıl cümlelere dökebiliriz?

Xc = 1 / 2πfC
Ic = C (dV / dt)
(Burada "dV", dt zaman aralığında gerçekleşen voltaj değişiminin miktarını ifade ediyor.)

Bir de, DC'yi ilk başlatma anı ile yine o iki formül arasında nasıl bir ilgi kurulabilir?
(Öyle ya; mademki ilk başlatma anında klasik "DC'yi bloke" davranışının dışına çıkıp, farklı bir tepki veriyor; bunun formüllere de aykırı düşmeyecek bir açıklaması olmalı.)

AC/DC demişken... Buraya Dalgalı DC'yi de ekleyelim ki, kendini öksüz hissetmesin.

Belki de, asıl bu cümleye dökme işlerini hallettikten sonra kondansatörü seveceksiniz. Aranızdaki karşılıksız aşk, belki o zaman çift yönlü hâle gelecek çünkü kondansatör "artık gerçekten anlaşılıyorum" duygusuyla size daha bir sıcak yaklaşacak.

Bu arada...

Herkesin kulağına faydalı bilgiler fısıldayan kuşların bana gıcığı olmalı ki, bilgi yerine tutup soru cümlesi fısıldadılar.
Şöyle dediler: Xc'nin rezistans değil de reaktans olmasından bir ipucu çıkarılabilir mi?

Ah bu kuşlar!..

Konuyu daha rahat düşünebilmeniz için, ilgili grafikleri de ekliyorum. Sırasıyla:
* DC
* AC (Yüksek Frekanslı)
* AC (Düşük Frekanslı)
* DC (Dalgalı)

Not: Başlatma anlarındaki gerilim çizgisi daha net görülebilsin diye, hepsini sıfır noktasından biraz öteleyerek başlattım. Başka özel bir nedeni yok.