Sorunlu Bir Trafoyu Yeniden Sarmak

[taydin]

@Gokrtl Bu video belki ön bilgi için lazım olabilir.

Video güzel de, elemanın multimetresinin DT-830D olduğunu görünce biraz irkildim

 

[Gokrtl]

@Gokrtl videoyu seyrettiyse gudurmuş olabilir
Herif tam LM1875 için trafo sarmış
2X18V ve tek 12V
Miss.

Eve geçince seyredicem. 12v'u primer üzerine sarabilirim yer varsa. Seconder tarafına da komple sığdığı kadar 2x19v sarıcam.

 

[taydin]

Abi ilişme vatandaşa.
Oradaki gerilim ölçümü binde bir hassasiyette yapılsa ne olur ki ?

Hassasiyet açısından değil abi. O multimetre ile 220V şebeke voltajına yaklaşmak mangal gibi yürek ister

 

[Gokrtl]

12v için 0.5mm telden 30 tur primer üzerine sardım.
Yaklaşık. 1.5A ediyor. Ama E saclar karkasa sığmıyor. Biraz uğraşıcam ama olmazsa bu 12v için ayrı bir trafo koysam sıkıntı olur mu?

 

[Gokrtl]

2X18V un nerelerde.

2x19v 1.2mm telden sarabiliyorum. Onu direk sekonder tarafına sarıcam. Yaklaşık 3.6A akım olacak sargı başına.

 

[Gokrtl]

Önceki karkas kesitleri hatalı ölçüm. Doğu Karkas kesitleri; 1.5cm taban, 1cm kenar.
2x19v için 2x48 tur sarmak zorundayım.
2x48=96 tur.
Telin kesitinden, karesinden filan anlamam. Piyasata mm olarak satılıyor bunlar. Benim ölçü aletim de (adını unuttum aletin) mm olarak ölçüyor bu teli. Daha önceden netten 0.6mm olarak almış olduğum bu teli ölçü aleti ile de ölçünce 0.6mm gösteriyor. Buna dayanarak karkasa sarabileceğim teli hesaplıyorum.
Tabanım 1.5cm olduğuna göre
15/1.2mm=12.5 tur tabana sarabiliyorum.
Kenar kalınlığım 1cm olduğuna göre
10/1.2mm=8.33 yuvarlak hesap 8 kat sarabiliyorum.
12.5X8=100 tur toplam da karkasa sarabilirim. Bana ne lazım dı? 98 tur...
Akıma gelecek olursak. 1mm telden ortalama 3A alınabiliyor. Buna göre 1.2x3=3.6A akım eder.
Trafonun berebileceği gücü hesaplamak için nüve kesitlerini alıyorum. E ler üst üste bindimi 5.5cm yapıyor. E nin ortası 2.5cm.
5.5X2.5=13.75
Karesini alıyoruz.
13.75x13.75=189 Demekki benim trafom toplam da 189w verebiliyor.
Ancak karkasa tel sığmadığından ben bu değere ulaşamıyorum. Ulaşabildiğim değer.
P=VxI
P=38x3.6
P=136.8 watt
Yine aynı şekil 12v hesaplarsak
P=12x1.5
P=18 watt
136.8+18= 154.8 watt toplam alabildiğim değer.

Bu hesaplamalar ACEMİ birinin yapabileceği hesaplardır. Çok hassas hesaplamalar için sac kalitesi bakır kalitesi, telin kare kökün bilmem nesi gibi faktörler söz konusudur.
İki gündür bunlara çalışıyorum ve aklım anca bukadarına basıyor.

 

[Gokrtl]

Dinlemiyor ve inadına kendi bildiğini okuyorsun.

1mm kalınlığındaki bir telin çapı 3.14mm karedir.
1mm karelik telden 2.5A akıtılabilir.


Kaç kez yazmışım.
Ölçümlerin mm ise yani mikrometre ile veya kumpas ile ölçüyorsan tel kesitini hesaplayabilmelisin.
Ben bunun hesabını defalarca anlatmışım. Ama dinleyen yok.
İnadına 1.2mm ile saracağım diyorsun. Sığmaz tabii.
1mm kare telden 2.5A çekilebiliyorsa 3mm kare telden 7.5A çekilebilir.
Yani senin sargı kalınlığın 1mm bile olsa fazladır.
Biz usulen yer müsait ise eski telden azcık daha kalın saralım dedik. Çünkü 2X19V sargıları çıkartılacak ve yer boşalacak. Bu azcık olayı milimetrenin onda birleri kadardır.
Çapı 1.2mm olan bir tel 3.7mm kare eder ki, evlerdeki priz hattının iletkeninin kalınlığından bile fazladır.
Ayrıca istediğin kadar kalın sar. Akımı artıramazsın. Sekonder akımı tamamen sekonder gerilimi ve primer gücü ile sabittir.

Kumpas ile 1.2mm ölçülen bir telin bana bütün matematiksel hesaplarını anlatır mısın abi?
Ama kendi bildiğin gibi değil. Aptala anlatır gibi anlat. En son da bu telden benim karkasa kaç kat sarılabilir onu da söyle.

 

[taydin]

Telin çapı (D) biliyorsa yarıçap:

r = D / 2

Telin kesiti A:

A = πr²

1 mm çapındaki bir telin kesiti:

3.14 * (0.5)² = 0.785 mm²

 

[taydin]

Akım dayanımını o şekilde "1 mm çapında tel 3 Ampere dayanır" demek çok doğru değil. Akım dayanımı birçok faktöre bağlı. Örneğin telin hedeflenen çalışma ısısı akım dayanımını çok etkiler. Bu ısıyı gözönünde bulundururken de bir sürü faktör var. Mesela izolasyonlu bir telin akım dayanımı daha azdır çünkü izolasyondan dolayı ısının uzaklaşması zordur. Trafoda ise, en alttaki tel zor atar ısıyı, üstteki tel daha kolay atar. O yüzden iyi bir marj koyarak iş yapmak lazım.

 

[Gokrtl]

12 voltu primer üzerine 0.5 tel ile sardım. Seconder tarafına kumpasla ölçülen 1.2mm teli kaç tur sarabilirim. Bana bunu söylesin biri? Ölçülerde taban:1.5cm, yükseklik: 1cm.
Ayrıca matematik hesabını bilmediğimden 1mm telden ORTALAMA 3A demiştim. Yani 2.5 tur, 3.5 tur bilemiyorum. Onları zamanla detaya girerim. Kafa almıyor diyorum. Aptalım diyorum. Önce yüzeysel bir anlayayım sonra detaya ineyim diyorum anlatamıyorum yav.

 

[taydin]

Trafo hesabını ben unutalı çok oldu Gökhan

Ama şu tekniği uygulayabilirsin: (hesap kitap teori, hiçbirşey gerektirmez )

Primer duruyor zaten. Sekondere 10 - 20 tur sar. Sonra saçları tak yerine ve primere 220V ver. Sekonder voltajını ölç. Diyelim 12V istiyorsun ama 6V çıktı. O zaman sekondere 20 tur sardıysan tur sayısını 2 katına çıkaracaksın. Mantık bu.

 

[Gokrtl]

Trafo hesabını ben unutalı çok oldu Gökhan

Ama şu tekniği uygulayabilirsin: (hesap kitap teori, hiçbirşey gerektirmez )

Primer duruyor zaten. Sekondere 10 - 20 tur sar. Sonra saçları tak yerine ve primere 220V ver. Sekonder voltajını ölç. Diyelim 12V istiyorsun ama 6V çıktı. O zaman sekondere 20 tur sardıysan tur sayısını 2 katına çıkaracaksın. Mantık bu.

Abi kaç tur saracağımı biliyorum. 19v için 48 tur, 2x19v için 96 tur sarmam gerek. Akımı daha fazla alabilmek için 12 voltu primer üzerine sardım. Sekonder boş kaldı. Benim hesabıma göre kumpas ile ölçülen 1.2mm telden 100 tur sarabiliyorum. Bana 96 tur lazım olduğuna göre yetiyor demektir.
Ama yamyam abi inatla tel kesiti diyor m2 si diyor. Anlamıyorum. Ve onuncu kez soruyorum. Kumpas ile ölçülen 1.2mm telden benim boş karkasıma kaç tur sarılır???? Ölçün biçin bana bunu söyleyin. Bende nerede yanlış yaptığı anlayayım.

 

[taydin]

Kaç tur sarman gerektiğini biliyorsan, o kadar tur sarabilmene izin veren EN KALIN TELİ kullan.

 

[taydin]

1.2 mm çaplı tel fena değil baya bir akım taşır o. Ama nihai testi (gene hiçbir teori falan gerektirmeden) şöyle yaparsın:

Trafoyu sarıp topladıktan sonra tüm sekonderleri istenen akım ile yükle. Mesela 12V dan 1A çek, 18V dan 3A çek vs. Sonra da sekonderlerin sıcaklığını takip et. Makul bir sıcaklık değerinde stabilize oluyorsa tamamdır. Olmuyorsa daha kalın tel lazım.

Diyelim sekonder tel kesitlerini de oturttun, istediğin akımları da alıyorsun sekonderler fazla ısınmadan. O zaman primer sıcaklığını takip edersin. Primer fazla ısınıyorsa o zaman sekonderleri fazla yüklüyorsun demektir. Sekonder akım hedefini azaltman lazım.

 

[Gokrtl]

Kaç tur sarman gerektiğini biliyorsan, o kadar tur sarabilmene izin veren EN KALIN TELİ kullan.

İşte ben onu 1.2mm hesapladım da yamyam abiye anlatamıyorum derdimi. Bi hesaplayıp cevap verse...

 

[Gokrtl]

15mm/1.2=12.5 tur tek sıra.
96/12.5=7.68 Bu da 8 sıra üst üste demektir.
8X1.2 sıra ile tel çapını çarparsak=9.6mm eder.
Bu hesaplamalar fabrika gibi tellerin sıkı sıkı ve hiç boşluk olmayacağı ihtimali ile hesaplanmıştır.
Senin karkas yüksekliğin 10mm olduğuna göre 0.4mm payın kalıyor.

Eee benim hesabımla aynı şeye denk geldi işte. Neden karesini, kökünü karıştırıp az bişey olan beynimi de talan ediyorsun?

 

[serkan_48]

Trafolarda tel çapı normal hesaplamalardan farklıdır.
Trafodaki 1mm çapındaki telden oldukça fazla akım çekilebilir.

Abi adami kisa devre ettirdin sigortalarini attirdin yaaa

 

[taydin]

Trafodaki 1mm çapındaki telden oldukça fazla akım çekilebilir.

Telden ısının ne kadar iyi uzaklaştırıldığına bağlı. İyi uzaklaştırılırsa baya akım çekilebilir. Ama sekonder diğer bütün sargıların altında hapsolmuş ise o zaman fazla akım çekilemez. Yani tel aynı tel, ama ısı uzaklaştırma durumuna göre akım baya değişiklik gösterebilir.

 

[Gokrtl]

İki sargı arasına yalıtkan koyacaksın.
Her bir teli öyle sıkı saracaksın ki arasından hava bile geçmeyecek.
0.4mm yani yarım mm bile kalmayan boşluk payı için sarabiliyorsan hodri meydan.

Bu ayrı bir konu. Deki hesabın doğru ama sen fabrika değilsin. O zaman bende haklısın abi diyeyim.

 

[taydin]

Yalnız ben sekonder karkasını boş bırakıp primer üzerine sarmana takıldım ... Bunun bir avantajı olacağından emin değilim.

Sekonderi nüveden baya uzaklaştırmış oluyorsun, dolayısyla manyetik alanın şiddetinin daha az olduğu yerde olmuş oluyor sekonder. Ama nüveye yakın sarsaydın (yani sekonder karnasına) o zaman manyetik akının çok güçlü olduğu yerde olacaktı. Bu sekonderden alabileceğin akımı DOĞRUDAN etkileyecek birşey.