gumush
Hikmet Gümüş - IZMIR
- Katılım
- 1 Ocak 2024
- Mesajlar
- 304
Bir konuyu gerçekten anlayamadım. Bu nedenle sizlere danışmak ve sizlerin görüşlerini öğrenmek isterim. Ancak önceden belirtmek isterim ki, her ne kadar hayatımızı etkilese de siyasî kısmının bu konuda konuşulmamasını rica edeceğim. Amacım, hem Türkiye’de her şeye rağmen bunu yapanların nasıl yaptığını ve durumun nasıl işlediğini öğrenmek hem de bizim dışımızdaki ülkelerde (AB / ABD ve diğerlerinde) nasıl işlediğini anlamaya çalışmak.
Bir mühendislik firması olduğumuzu düşünelim. Konuyu basitleştirmek için tek bir ürün üzerinden değerlendirmek istiyorum. Biz, üzerinde GNSS olan bir modül tasarlıyoruz. Böyle bir şeyi nasıl yapabileceğimizi düşünelim.
Üründeki malzemelerin toplamı 50 $ olsun. Piyasada da benzer ürünlerin 100–120 $ aralığında satıldığını varsayalım.
Bu noktada, özellikle pasif komponentlerin elimizde zamanla stoklu olarak bulunabileceğini, sadece PCB ve diğer ana bileşenlerin temin edilmesi gerektiğini öngörebiliriz. Hatta sürekli çalıştığımız bir MCU varsa, ondan da stoklu olarak elimizde bulundurmak mantıklı olacaktır.
Basit bir hesapla ortalama maliyet 50 bin ₺ yapıyor. 50 adetlik bir batch için ürün başına maliyet 1.2K ₺ oluyor. Bu da yaklaşık 30 $ anlamına geliyor. Ancak bu durumda sadece bir komponent için bir farklı tedarikci için aynısını göze almak gerekiyor.
Ar-Ge sürecini Türkiye’den yürütmek gerçekten çok kolay değil. Bu durum, yeni girişimcilerin önünü kesen önemli bir engel. Sonuçta sadece deneme yapılacak bir alan için bu kadar para harcamak hiç kolay değil.
Satış kısmına gelince:
50 $’lık ürün için:
Şimdi bunu sadece bir modül gibi düşünmeyelim. Bu modülün kullanılacağı bir İHA tasarladığınızı varsayalım. Bu durumda oldukça kısıtlanıyorsunuz. Yani karbon borulardan yaylara, servolardan elektronik bileşenlere, kimyasallardan EPP gibi parçalara kadar işiniz çok çok daha zorlaşıyor.
Burada aklıma “serbest bölge” mantığı geliyor. Ancak bunun biraz daha ucuz ve esnek hâli olabilir mi?
Örneğin, ben şirket olarak bu ürünleri %0 gümrük ve %0 vergi ile getireyim. Tamamı gerçekten benim stoklarımda bulunsun (bu denetlensin, ağır cezaları olsun). Daha sonra yurtiçi satış gerektiğinde buradaki tüm prosedürler uygulansın, ödemeler yapılsın. Ama yurtdışına satılacağında bunları ödemem gerekmesin. Böylece ihracat benim açımdan kolaylaşmış olur.
Bu prosedürler ortadan kalkarsa, Ar-Ge için olan ürünlere hızlı kargo ile kolayca ulaşabilirim. Tasarımın iterasyon süreci çok hızlanır. Benim de belirli bir zaman diliminde hayatta kalabilmek için daha fazla şeyi deneme şansım olur. Bunu suistimal edenler elbette olacaktır ama denetim ile çözülebilir. Zaten bu statüdeki firmaların fiziksel lokasyonları belli (teknoloji geliştirme bölgeleri). Dijital olarak da denetim yapılması kolaydır. Hatta gerekirse bu denetim sürekli ve düzenli olarak yapılsın. Teknoparklarda bir takım muhafiyetler var. Örneğin o bileşen için bir dosya hazırlayıp içine proforma vs koyup sonra hakeme gönderip eğer projeye uygun bulunursa bir yazı alıp ( 10 gün üzeri sürüyor) sonra bunu vergi dairesine götürüp KDVsiz alım için sonra gümrüğe başvurup gümrük vergisiz ithal edebiliyoruz. Ancak bu maaliyetlerdeki Gümrük Vergisi kalemini 0'a çekiyor ama misli misli tutan diğer maaliyetler kalmış oluyor. Sürenin inanılmaz uzamasını ve sonucun da garanti olmamasını göze almak gerekiyor.
Sizlerden tekrar ricam: sadece mevcut çözümler ve ideal modeller üzerinden konuşalım. Mevcut durum veya siyasî konularla ilgili ifadelerin ya da bilgilerin bu özel konuya bir katkı sağlayacağını düşünmüyorum. Bu tür derin konular her şeyi içine çekip dağıtıyor. Bu nedenle konu özelinde bu hassasiyetime anlayış göstermenizi rica ederim. Şimdiden teşekkür ederim.
Gelen Yanıtlardan Gelen Kaynaklar
https://www.hw-electronic.com/ Çinde yeralan fikirden ürüne tüm süreci üstlenebilen servis şirketi
https://www.pandabuy.com/ Cinden gelecek urunleri agregate eden servis
https://www.superbuy.com/ Cinden gelecek urunleri agregate eden servis
Bir mühendislik firması olduğumuzu düşünelim. Konuyu basitleştirmek için tek bir ürün üzerinden değerlendirmek istiyorum. Biz, üzerinde GNSS olan bir modül tasarlıyoruz. Böyle bir şeyi nasıl yapabileceğimizi düşünelim.
Üründeki malzemelerin toplamı 50 $ olsun. Piyasada da benzer ürünlerin 100–120 $ aralığında satıldığını varsayalım.
1. Ar-Ge Süreci
Bu süreçte, hangi ürünleri kullanacağımıza dair karar verdiğimiz, hatta bazı durumlarda ürünleri alıp denediğimiz bir aşamadayız. Bu aşamada deneme için çok sayıda farklı tedarikçiden ürün alabiliyoruz.- PCB üretimi
- Malzemelerin temini
- Montaj
- 5–20 bin ₺ gümrükçü bedeli
- %20 KDV
- %100 gümrük vergisi
- Bazı sensörler için TSE / CE / TAREKS süreci gerekiyors 30–100 bin ₺ arasında ek masraf çıkabiliyor.
2. Üretim Süreci
Burada artık ne üreteceğimizi biliyoruz. Henüz pazar şartlarını net bilemeyeceğimiz için ilk üretimi daha küçük bir batch (üretim partisi) olarak yapıyoruz. Örneğin, 50 adet diyelim. Bu durumda alternatiflerimiz yine bir önceki süreçtekiyle aynı oluyor. Sadece bu sefer maliyetleri ürün başına bölünce daha az birim maliyet çıkıyor.Bu noktada, özellikle pasif komponentlerin elimizde zamanla stoklu olarak bulunabileceğini, sadece PCB ve diğer ana bileşenlerin temin edilmesi gerektiğini öngörebiliriz. Hatta sürekli çalıştığımız bir MCU varsa, ondan da stoklu olarak elimizde bulundurmak mantıklı olacaktır.
Basit bir hesapla ortalama maliyet 50 bin ₺ yapıyor. 50 adetlik bir batch için ürün başına maliyet 1.2K ₺ oluyor. Bu da yaklaşık 30 $ anlamına geliyor. Ancak bu durumda sadece bir komponent için bir farklı tedarikci için aynısını göze almak gerekiyor.
3. Satış Süreci
Bu aşama biraz daha zorlu. Türkiye’de yaptığımız satışlarda süreç biraz daha kolay. Ancak yurtdışı satışlarında karşı taraf için gümrük, bizim için ise ihracat prosedürleri devreye giriyor. Bu durumda bir süre sonra AB’de bir depo, ABD’de bir depo mantıklı hâle geliyor.Ar-Ge sürecini Türkiye’den yürütmek gerçekten çok kolay değil. Bu durum, yeni girişimcilerin önünü kesen önemli bir engel. Sonuçta sadece deneme yapılacak bir alan için bu kadar para harcamak hiç kolay değil.
Satış kısmına gelince:
50 $’lık ürün için:
- Masraflar: ~30 $ ( Tek bir tedarikçiden gelen tek paket )
- Vergiler (KDV + Gümrük): ~60 $
Peki Herkes Nasıl Yapıyor?
Emin olmamakla birlikte tahminlerim:- Türkiye’deki şirketler, büyük bir kâr marjıyla bir alanı domine ettiklerinde (yurtiçinde), bu maliyetler onlar için karşılanabilir hâle geliyor.
- Üretimler tamamen Çin’de yaptırılıp, ürün sadece buradaki satış için Türkiye’ye getiriliyor. Böylece diğer satışlar için bu maliyetler binmemiş oluyor. (Bu durumda üretim aşamasında kutudan kullanım kılavuzuna, enjeksiyon veya baskılı kutuya kadar her şeyin yurtdışında üretilmesi ve firmware’in orada yüklenmesi gerekiyor.)
- Ar-Ge aşamaları bu tarz zorlukların olmadığı ülkelerde yapılıyor. Acaba AB’de durum nasıl? Çin’den direkt ürün getirmek sorun olsa da, oradaki büyük firmalar aracılığıyla ciddi miktarlarda ürün kolayca getirilebiliyor.
- E-Komponent, Özdisan, SAMM (Farnell), Mouser gibi firmalarla çalışılıyor. Ancak bu gerçekten çok zahmetli bir yöntem. Sürekli yazışmalar, teklif beklemek, ürünleri bir tabloda fiyat / temin süresi karşılaştırarak seçmek dışındaki yöntemler kullanıcı açısından oldukça verimsiz. Çok komponent var bır hafta içinde 20 kadar parca için bu şekilde fiyat istedim. 6 tanesini hiçbiri getirmiyor. Bu firmalar genellikle temel ürünleri getiriyor; bunların dışına çıkıldığında işler çok zorlaşıyor. Özellikle solenoid gibi mekanik ürünlerde durum çok daha kötüleşiyor. Sonuçta onların getirmediği bir ürün bile olsa konu yine yüksek maaliyetlere geldiğinden bir noktada takılıyor.
Şimdi bunu sadece bir modül gibi düşünmeyelim. Bu modülün kullanılacağı bir İHA tasarladığınızı varsayalım. Bu durumda oldukça kısıtlanıyorsunuz. Yani karbon borulardan yaylara, servolardan elektronik bileşenlere, kimyasallardan EPP gibi parçalara kadar işiniz çok çok daha zorlaşıyor.
Burada aklıma “serbest bölge” mantığı geliyor. Ancak bunun biraz daha ucuz ve esnek hâli olabilir mi?
Örneğin, ben şirket olarak bu ürünleri %0 gümrük ve %0 vergi ile getireyim. Tamamı gerçekten benim stoklarımda bulunsun (bu denetlensin, ağır cezaları olsun). Daha sonra yurtiçi satış gerektiğinde buradaki tüm prosedürler uygulansın, ödemeler yapılsın. Ama yurtdışına satılacağında bunları ödemem gerekmesin. Böylece ihracat benim açımdan kolaylaşmış olur.
Bu prosedürler ortadan kalkarsa, Ar-Ge için olan ürünlere hızlı kargo ile kolayca ulaşabilirim. Tasarımın iterasyon süreci çok hızlanır. Benim de belirli bir zaman diliminde hayatta kalabilmek için daha fazla şeyi deneme şansım olur. Bunu suistimal edenler elbette olacaktır ama denetim ile çözülebilir. Zaten bu statüdeki firmaların fiziksel lokasyonları belli (teknoloji geliştirme bölgeleri). Dijital olarak da denetim yapılması kolaydır. Hatta gerekirse bu denetim sürekli ve düzenli olarak yapılsın. Teknoparklarda bir takım muhafiyetler var. Örneğin o bileşen için bir dosya hazırlayıp içine proforma vs koyup sonra hakeme gönderip eğer projeye uygun bulunursa bir yazı alıp ( 10 gün üzeri sürüyor) sonra bunu vergi dairesine götürüp KDVsiz alım için sonra gümrüğe başvurup gümrük vergisiz ithal edebiliyoruz. Ancak bu maaliyetlerdeki Gümrük Vergisi kalemini 0'a çekiyor ama misli misli tutan diğer maaliyetler kalmış oluyor. Sürenin inanılmaz uzamasını ve sonucun da garanti olmamasını göze almak gerekiyor.
Diğer Alternatif: Ar-Ge Yapmamak
Bu süreci dış kaynak olarak yönetip, bu tarz sorunların yaşanmadığı ülkelerdeki kişilerle uzaktan çalışmak. Ancak bu, insanın içine çok sinen bir durum değil. Yani eğer operasyon tamamen Bulgaristan’da olacaksa, insan “ben neden buradayım?” diye düşünür ve kendisi de orada olmak ister.Sizlerden tekrar ricam: sadece mevcut çözümler ve ideal modeller üzerinden konuşalım. Mevcut durum veya siyasî konularla ilgili ifadelerin ya da bilgilerin bu özel konuya bir katkı sağlayacağını düşünmüyorum. Bu tür derin konular her şeyi içine çekip dağıtıyor. Bu nedenle konu özelinde bu hassasiyetime anlayış göstermenizi rica ederim. Şimdiden teşekkür ederim.
Gelen Yanıtlardan Gelen Kaynaklar
https://www.hw-electronic.com/ Çinde yeralan fikirden ürüne tüm süreci üstlenebilen servis şirketi
https://www.pandabuy.com/ Cinden gelecek urunleri agregate eden servis
https://www.superbuy.com/ Cinden gelecek urunleri agregate eden servis
Son düzenleme: