0-12V Gerilim Ayarlı , 1A Akım Sınırlı Güç Kaynağı Tasarımı

[SrknGundogdu]

Merhabalar, bir proje için 0-12 V arası değişen 1A akım sınırlı bir güç kaynağı tasarlamaya çalışıyorum. Projeyi olabildiğince basit tutmaya çalıştım lakin proteus ortamında sorunsuz çalışırken pratik ortamda çok değişik sonuçlar alıyorum. Trafo olarak, çıkışı 15V - 15 Watt trafo kullanmaktayım. Devreyi kurup denedikten sonra çıkış gerilimi ilginç bir şekilde 7-18 V arası değiştiğini görüyorum. Nerede hata yaptığım konusunda yardımcı olabilirseniz çok sevinirim.

 

[Endorfin35+]

Transistörleri neden ekledin?

 

[SrknGundogdu]

Akımı sınırlamak için.

 

[taydin]

MicroCap ile devreyi kurdum. Beklendiği gibi çalışıyor. Minimum voltaj 1.25 V, olması gereken de bu.

 

[taydin]

Senin devrede dikkatimi çekti, çıkışa yük bağlamamışsın. 20 Ω luk yük bağlamayı dene.

 

[SrknGundogdu]

Peki pratikte sorunlu olmasının sebebi nedir acaba bağladığım trafodan olabilir mi ? Ve devreyi daha iyi hale getirmek için uygulamamı önerdiğiniz bir durum var mıdır?

 

[taydin]

Devreyi tekrar kontrol et, bu şekilde kurduysan çalışması lazım.

 

[Endorfin35+]

LM317 nin bacaklarını doğru bağladığından emin ol. Transistörleri eklemeden dene...

 

[SrknGundogdu]

VAC giriş 15V vermeme rağmen çıkışı ölçtüğümde 7-18 V arası değişiyor bunun nedeni transistörlerden mi kaynaklıdır ?

 

[Endorfin35+]

VAC giriş 15V vermeme rağmen çıkışı ölçtüğümde 7-18 V arası değişiyor bunun nedeni transistörlerden mi kaynaklıdır ?

Muhtemelen değildir. ancak devreyi bölümlere ayırarak basitleştirsen hatanı yakalama şansın artar.

 

[SrknGundogdu]

Anladım , teşekkür ederim.

 

[SrknGundogdu]

@taydin hocam, micro-cap'te devreyi kuruyorum lakin çıkış anlamlı bir şekilde çıkmıyor. Nerede yanlış yapıyorum ?

 

[tekosis]

micro-cap kullanmadım ama resimlerden anladığım kadarı ile sizin grafiğiniz sadece 1usn 'lik süreyi gösteriyor. Öncelikle o grafik süresini uzatmanız lazım.

 

[Gokrtl]

Hafızam beni yanıltmıyorsa Proteusta LM317 nin bacakları ters simule edilmişti. Datasheet ile proteustaki bacak yapısını karşılaştır. Eğer doğru hatırlıyorsam lm317 nin bacağını pratikte yanlış bağlamış olman lazım. Bu durumda da devre çalışmaz.

 

[taydin]

@taydin hocam, micro-cap'te devreyi kuruyorum lakin çıkış anlamlı bir şekilde çıkmıyor. Nerede yanlış yapıyorum ? 20675 eklentisine bak

Devreyi kurarken olabilecek en temiz ve basit şekilde kurmaya çalış. Ayrıca belli bir simetriyi de gözet. Bunlar simulasyon sonucunu değiştirmez, ama devrede hata yapma ihtimalini azaltır. Ekte benim simulasyon dosyası ile dene, bakalım aynı sonucu alabilecek misin.

 

[slewrate]

Lm317nin devrendeki gibi bir bağlantı şekli yok. Vout ile Adj arasında 1.25 ref gerilimi var takribi 240 ohm bağlanmalı. Uygulamaya göre tek bir Lm317 hem akım sınırlama hemde gerilim ayarı için yeterli olabilir. Datasheetinde örnek devreler var.

 

[Omega]

Bu forumda birkaç kere farklı kişilere LM317 ile ayarlı güç kaynağının nası hesaplandığı devresinin nasıl olması gerektiği izah edildi.
Eğer google da aratırken anahtar kelimenin sonuna site: mekatronik.org yazarsanız çıkar.

Lm 317 gerlim bölücü olarak bağlı olan ,bir direnç ve bir potansiyometre ile istenilen maximum voltaj ayarlanır.
Maximum 12 volt isteniyorsa @slewrate in eklediği şemadaki 240 Ohm luk direnci 570 ohm yapar,R2 de 5 K pot kullanırsanız max voltajınız 12 volt olur.

Lm317 nin çıkış pinine 2 watt civarında 1,22 Ohm direnç bağlarsanız akımı 1 Amper le sınırlarsınız, transistörlere gerek kalmaz.
Tek sıkıntı LM317 nin voltaj sıfıra inmez 1,22 volt civarından başlar.

 

[slewrate]

Lm317'de minimum yük akımı diye bir şey var. Bu değer çipten çipe değişiyor.

240ohm bu nedenle seçilmiş. 120ohm en kötü şartlar için ve daha iyi yük regülasyonu sağlıyormuş.

Deneyip farkı görmeniz daha iyi olur.

Hem voltaj regülatörü hemde akım sınırlayıcı olarak aşağıdaki şemayı inceleyebilirsiniz.

 

[SrknGundogdu]

Yanıtlarınız için teşekkür ederim. Devre üzerinde deneyeceğim hemen.

 

[SrknGundogdu]

Teşekkür ederim @taydin hocam, sizin attığınız dosya istenildiği gibi çalışıyor. Sanırım ben bir şeylerde yanlışlık yapmışım. @slewrate, @Omega ve @Gokrtl lm317 konusunda haklısınız uyarılarınız için teşekkür ederim.