Yanlis hatirliyor da olabilirim belki de kanun tasarisiydi.
Trafikte cok fazla luks arac gezinmeye baslayinca bunun sebebinin sirketlerin gelir vergisini dusurmek icin arac alip yakin akraba erbabina kullandirdigi soyleniyordu.
Cozum olarak da sirket araclarina logo yazdirilacak deniyordu.
Dedigim gibi bir sene once ki bir soylenti de olabilir.
Böyle bir uygulama yok. Aksine;
1- Logo koyabilmek için bazı kurallar/izinler, ruhsata işletme ve reklam vergisi vs var.
2- Kamu araçlarından da "Resmi Hizmete Mahsustur" silindi.
Bu şirketlerin vergiden düşme konusu çoğu zaman yanlış anlaşılıyor.
1- Popüler bir söylem şu: "Bağış yapıyor ama ona zararı yok, nasıl olsa vergiden düşüyor". Böyle birşey yok. Bağış ya da başka bir harcamayı (ödenmiş KDV hariç) vergiden düşemezsiniz. En fazla gider (o da sadece kanunla belirlenmiş dernek ve vakıflara yapılanlar için geçerli) yazabilirsiniz ve karınızdan düşersiniz (vergiden değil). Farkı şu. 1000 birim bağış yaptınız diyelim, bunu izin veriliyorsa gider yazıp karınızdan düşersiniz. Sadece 250 birimlik bir vergi tasarrufu olur. Bağışın size net maliyeti 750 birim olur, sıfır değil.
2- Demirbaş aldığınız zaman; aldığınız demirbaşı (5-6 bin gibi belli bir değerin altındakiler hariç) direk gider yazamazsınız. Kullanım ömrü belirlenir ve o ömür boyunca her ay o aya düşen eskime payını gider yazabilirsiniz. Örneğin 5 yıllık ömrü olan bir cihazı 60000 birime aldınız, her ay (5x12=60 ay) 1000 birimlik kısmını gider yazabilir ve sadece 250 birim vergi avantajı elde edersiniz. Ancak demirbaş için ödediğiniz KDV'yi yaptığınız satışlardan ötürü devlete ödeyeceğiniz KDV tutarından düşebilirsiniz. Birgün o demirbaşı satarsanız da kalan defter değeri ile satış fiyatı arasındaki farkın (yani karınızın) vergisini ödersiniz.
3- Otomobil aldığınız zaman; KDV'sini sadece işiniz araç kiralama, taşımacılık gibi o araçla yapılan bir iş kolu ise düşebilirsiniz. Aracı yine doğrudan gider yazamazsınız, kullanım ömrüne göre aylık eskime payını gider yapabilirsiniz. Ancak burada üç tane önemli konu var:
. - Araç değeri için maksimum bir amortisman limiti var. Geçen yıl 500 bin Lira'ydı yanlış hatırlamıyorsam. Yani 3 milyona da araç alsanız 500 bin lirasını 5 yılda eskime payı olarak gider yazıp toplamda 5 yılda 125 bin TL vergi tasarrufu yaparsınız. Bu arada aracın bakım vb giderlerini doğrudan gider yazabilirsiniz.
. - Ancak aracı elden çıkartmak istediğiniz zaman, aracı güncel piyasa değeriyle satarsınız. Diyelim ki 5 yıl doldu ve eskime payı olarak toplam 500 bin lira gider yazdınız. Aracınızın defter değeri 2.5 milyona indi. Aracı satarken de (5 yılda) aracın güncel değeri 3.5 milyon oldu. Aradaki 1 Milyon Lira'nın %25 vergisini ödersiniz. Bu yüzden artık şirketler özellikle personel araçlarında bununla uğraşmıyor ve genellikle kiralama yapıyorlar.
. - Peki neresi faydalı? Sahbi olduğunuz şirketinizin (LTD, AŞ) kazandığı para sizin değil, şirketindir. İstediğiniz gibi kullanıp harcayamazsınız. Önce parayı şirketten kar payı olarak almanız gerekli. Bunun için (şirket karın %25 vergisini ödedikten sonra) size ödeyeceği kar payı için de %15 ilave stopaj ödemesi, sonra sizin bu geliri beyan etmeniz ve uygun vergi diliminden vergisini tamamlamanız gerekiyor. Yani nasıl ki bir çalışan, ücretinin belli bir kısmını kazandığı anda gelir vergisi olarak devlete ödüyor, şirket ortağı da aynı şekilde şirketin vergi sonrası net karını şirketinden alırken gelir vergisi ödüyor. Bu özel teşvik bölgeleri hariç her yerde böyle. Ancak bazı ülkeler çalışan ya da şirket sahiplerinin vergilerini alırken, kişisel harcamalarını (eğitim, sağlık, kira, gıda, uaşım...) da gider olarak beyan edip matrahtan düşmelerine izin veriyor. Bizde bu cüzi miktarda bir eğitim harcaması hariç mümkün değil. Öyle olunca şirket sahibi şirketinde elde ettiği karı kendisine aktarırken ciddi bir maliyete katlanıyor. Bu sebeple bazı açıklanabilir harcamalarını ya da satınalmalarını şirket üzerinden yapmak daha anlamlı hale geliyor. Vergi kaybı da daha çok burada. Aynı kişi bu arabayı kendisi alacak olsa sahibi şirketten karpayı olarak 3 milyon çekmesi gerekecek ve minimum %15 vergi ödeyecek, bakım sigorta vb. masraflarını da gider yazamayacak.
