IOT tanımından ne anlamalıyım?

[fide]

Nesnelerin interneti olarak dilimize çevrilen bu terim günümüzde hepimizin dilinde.
Fakat işin içine girince ilk önce "işte üzerinde Wifi Modül var", "Bluetooth modüle ve sensörler var","veri topluyor" gibi cümleler kuruyoruz. Buraya kadar donanım olarak sıkıntı yok. ESP32 yada benzeri modüller ile donanım kısmı bir şekilde çözülür. Ama asıl bütün dünya IOT konuşurken ben bu konuda ne anlamam gerektiğini tam olarak bilmiyorum.

Geçen bir yazıda @ozkarah hocam yazılım alanında yükselen trendin IOT olduğunu belirtti. Sonuna kadar haklı olduğunu biliyorum ama IOT sadece donanımdan ibaret değil. Ona asıl can veren arkadaki servisler yada bütüncül tasarım.

İlk gördüğüm IOT örneklerinden biri "kamera yerleştirilmiş buzdolabı" idi. Herkes elindeki telefon ile evdeki buzdolabındaki pastanın "hala" yerinde olup olmadığını kontrol ettiği hoş bir reklam ile karşımıza çıkmıştı.

İleride ise buzdolabı kullanım alışkanlıklarınızı öğrenerek marketten sizin yerinize "sipariş" verecek şeklinde lanse edilmişti. Bu noktada ben hala "IOT" kavramını oturtamadım.
sanayi, ev, iş kullanım alanları olarak örnek verebilir misiniz? Konu burada donanımın özellikleri olmaktan çıkıyor. Arkasında çalışacağı ve besleyeceği/besleneceği servisler önem kazanıyor. Bu konuda ise Herkes "IOT" diyor ama mutfak kısmı her zaman "muğlak" kalıyor yada benim için öyle oldu.

"IOT" hk fikir, öneri, kaynak ve / veya öngörülerinizi bekliyroum.

 

[hakan8470]

1999 da kesvedilmis

Ben bu olaya sensorlarin kendi aralarinda ve yapay zekayla karar verme ve uygulama surecleri diye bakiyorum tabi internet uzerinden de ulasilabilir halde. Soyle izah etmeye calisayim.

Eskiden elimizde bir kumanda ve prizi ac kapa yapiyorduk, simdi alexa ya bagiriyoruz. Hatta evden ciktiktan sonra isiklar acikmi diya bakiyoruz. Iste tam buraya bilgisayar basinda gozlerimizi dikizleyen sensor (arabalardaki gibi) uykumuz geldigini anlayinca isiklarla biraz daha oynayip bizi yumusatip uyku moduna sokabilir, yatak odasini havalandirip, gece moduna evi buruyebilir. Eve hirsiz bulastiginda da bize bas bas bagirmaya baslamak yerine ayni anda da polis merkezine uyari gonderebilir. Tembel insanogluna yardimda sinir mi var? Baglayin simdi istediginiz cihazlari vs.

Camasirliktan camasiri alip makinaya koyacak bir seyler de yakindir

 

[Mikro Step]

IOT denince iletisim hatti olarak internet altyapisini kullanan herhangi bir nesne anliyorum.

Bu basit bir buton/switch ya da basit bir role kontrol duzenegi de olabilir. Cok karmasik bir cihaz da olabilir.

Internet alt yapisi denince de MAC adresine sahip nesnelerin haberlestigi alt yapi olarak anliyorum. (Ana aga ya da lokal aga bagli olmasi onemli degil, yeterki IP alabilsin)

 

[hakan8470]

Enerji ihtiyaclarini karsilamalarini da hallederlerse varya offf, cantaya ilistirdin mesela, giderken ev haber ediyo bugun pazartesi cantanizi unuttunuz.

 

[Mikro Step]

Gercek tanimi nasildir bilmiyorum ama isin icinde IP yoksa o IOT olamaz.

 

[fide]

1 cihaz var. x marka Android bir akıllı telefon olsun.

Google bu cihazın konum bilgisini düzenli aralıklarla alıyor. Konum verilerini mantıklı bir süzgeçten geçirerek işliyor. Bundan sonra verileri ayırıyor. Hareket edenleri, yavaş hareket edenler (yürüyenler), orta hızda hareket edenler(bisiklet), yüksek hızda hareket edenler (toplu taşıma, özel araç vb) şeklinde sınıflandırıyor. Duranları ise ya evde ikamet eden yada ödeme noktası (POS cihazı vb) olarak ayrı bir yere koyuyor. Bir kişi temelinde çıkardığı bu yorumu konum bazında genele yayarak buradan trafik yoğunluğu hesaplıyor. Google haritalarda bazı yolların akıcı, bazı yolların tıkalı olmasında bu hareket verisinin kullanıldığını düşünüyorum.

Diğer taraftan Google bana aylık olarak x km yürüdün, y km bisiklet sürdün, z km kadar da araç ile yolculuk yaptın diye özet gönderiyor. Hatta güne özel harekete baktığım zaman gün içinde gittiğim noktaları güzergah halinde görebiliyorum.

IOT denince benim aklıma basit bir donanımdan ziyade bu geliyor. Çünkü wifi / bt bağlı cihazlar bundan 10~15 sene önce de vardı ama birbirine bağlanma ve veriyi işleme kısmı bu kadar gündemde değildi. Bu noktada donanım (tip yada kabiliyet bazında) çok önemli değil. Asıl donaımdan alınan verilerin kişi / aile(mini küme) / topluluk bazında yorumlanması önemli. Buna Big data, veri madenciliği yada başka kıyafetler de giydirilebilir. Hiç sırıtmaz da. Ama önemli olan veriyi topladıktan sonra bunu işleyecek ve çıkarım yapacak mekanizmayı kurmak. Bence IOT aslında burada yatıyor.

 

[fide]

Gercek tanimi nasildir bilmiyorum ama isin icinde IP yoksa o IOT olamaz.

Apple Airtag yada Samsung Smart tag günümüzde BLE ile çalışan ve IOT için üretilmiş cihazlar. Kendi ID'si var ama telefonlara baz istasyonu niyetiyle sorgusuz olarak bağlanıyor. Bu anlamda bir IP sahibi değil. Telefonları tabiri cazise "Telsiz rölesi" olarak kullanıp internete erişiyor. Bu anlamda IP adresi şart değil diye düşünüyorum..

 

[hakan8470]

Bir kol saatide uyku duzeninle ilgili seni uyariyor, dolaplada butunlesse ve evdeki yapay zeka deseki, bak dun gec yattin yatmadan once de soda ictin ondan uyuyamadin. Arastimalarima gore yatmadan yarim saat oncesinde bir sey icmemen gerekiyor.

Iste google in minik i bu.

 

[fide]

İçine ne koyduğunuzu anlayan akıllı bardak: Vessyl

Bugüne dek sağlık alanında kalp ritmini, yürüme mesafesini, kan şekeri ölçen pek çok girişimle karşılaştık. Vessly adlı girişim yine sağlık alanında, akıllı bir bardak geliştirmiş durumda.

www.fizikist.com

Onu 8 yıl önce yaptılar ama nedense tutmadı. Ben çok ümitliydim.

İçine konulan sıvının, çay, kahve, su, limonata, alkol, soda vb ne olduğunu, ne sıklıkla ve ne kadar tüketildiğini, alınan alkol ve kafein miktarını hesaplayıp günlük uyarılarda bulunuyor. Bu hafta / bugün çok kafein aldın, az su içtin, fazla alkol aldın gibi. Bu noktada çok güzel bir üründü.

İçindeki malzemeyi nasıl agıladığını (ultrasonik, yoğunluk, renk, iletkenlik, titreşim tepkisi vb) çözemedim ama tam bir mühendislik örneği idi.

 

[Mikro Step]

Akilli saat IOT mu? . Cep telefonun bozulursa yada sarji biterse saat telefondan bagimsiz olarak internet islevlerini yerine getiriyorsa IOT yapamiyorsa degil.

Merkezi bir birim (MCU) internete bagliysa MCU da bir suru nesneyle haberlesip topladigi bilgileri internete sunuyorsa burda IOT bence sdece MCU dur.

 

[fide]

Akilli saat IOT mu? . Cep telefonun bozulursa yada sarji biterse saat telefondan bagimsiz olarak internet islevlerini yerine getiriyorsa IOT yapamiyorsa degil.

Merkezi bir birim (MCU) internete bagliysa MCU da bir suru nesneyle haberlesip topladigi bilgileri internete sunuyorsa burda IOT bence sdece MCU dur.

İki türü de mevcut.

Cep telfonu sim kartı (e-sim de olabilir) olan ve doğrudan telefon özelliği sunan akıllı saatler de var. Telefon ile mutualist çalışanlar da.

Airtag için kendi telefonuna bağlanmak problem değil. Herhangi bir iphone telefon olur. Amaç da o zaten. Airtag takılan donanım (kedi köpek tasması bile olabilir.) kaybolduğu zaman herhangi bir iphone ile temasa geçinde konum bilgisi elde etmek.

 

[hakan8470]

saat telefondan bagimsiz olarak internet islevlerini yerine getiriyorsa IOT

bende oyle anliyorum, nesneler kendi baslarina da gorevlerini yapabilmeli. Ve bilgi tek tarafli olmamali, aldigi bilgiyi kullanmali, IOT u boyle anliyorum.

 

[hakan8470]

vaybe nesneye bakar misiniz?

-- Nesne benden once kim kullandi seni?

- Valla 3 yil fide ye hizmet ettim, sonra 3 yil mikro step kullandi, 1 yildir da siz kullaniyorsunuz.

-- En iyi kim kullaniyordu seni?

- Tabiki de siz efendim.


cakal nesne

 

[czorgormez]

bu konuyu bir ürün ya da teknoloji - haberleşme özelinde düşünme. bu bir konsept.

insanların çoğu için iot evdeki lambayı dışarıdan açıp kapamak ama gerçek iş böyle değil. mesela iotnin yediğin domatesteki tarım ilacı miktarını azaltabileceğini söylesem ne düşünürsün ?

geçmişte bir tarım sensörü yapmıştık, ünlü bir firmaya gitti. oradaki tarım mühendisleri ile çalışmalar sonucu birçok hastalık modeli çıkarıldı ve sisteme uygulandı. günün sonunda birçok hastalığın çevresel şartlara çok bağlı olduğu ortaya çıktı böylece bizim tarım sensöründen alınan verilere dayanarak daha hastalık oluşmadan şartlara göre çok daha az ilaçlama yapılarak hastalıkların önüne geçti.

yani işe big data ve endüstriyel iot penceresinden bakarsan konu bizim hayal ettiğimizden çok daha derin-faydalı noktalara gidiyor.

konuları mühendislikten biraz uzaklaşıp daha geniş perspektifte incelemek için bu tip konseptleri-fikirleri farklı açılardan değerlendiren teknoloji raporlarına bir göz atmak faydalı olabilir. mesela gartner'in raporları bu konuda çok iyidir.

başka bir örnek:

https://softtech.com.tr/wp-content/uploads/files/Softtech-2023-Teknoloji-Raporu.pdf

bunların çok daha gelişmiş yüzlerce sayfa olanları var. çünkü dünyadaki para nereye nasıl gideceğini hep önceden bilmek ister. kasanda milyarlarca doların varsa en az 5-10 sene önceden yatırımının hangi alanlara gideceğini planlarsın. bu planlamalar da hep bu raporlar üzerinden yapılır. biraz kendini gerçekleştiren kehanet gibi ama bu alandaki düzen böyle işliyor.

 

[fide]

bu konuyu bir ürün ya da teknoloji - haberleşme özelinde düşünme. bu bir konsept.

insanların çoğu için iot evdeki lambayı dışarıdan açıp kapamak ama gerçek iş böyle değil. mesela iotnin yediğin domatesteki tarım ilacı miktarını azaltabileceğini söylesem ne düşünürsün ?

geçmişte bir tarım sensörü yapmıştık, ünlü bir firmaya gitti. oradaki tarım mühendisleri ile çalışmalar sonucu birçok hastalık modeli çıkarıldı ve sisteme uygulandı. günün sonunda birçok hastalığın çevresel şartlara çok bağlı olduğu ortaya çıktı böylece bizim tarım sensöründen alınan verilere dayanarak daha hastalık oluşmadan şartlara göre çok daha az ilaçlama yapılarak hastalıkların önüne geçti.

yani işe big data ve endüstriyel iot penceresinden bakarsan konu bizim hayal ettiğimizden çok daha derin-faydalı noktalara gidiyor.

konuları mühendislikten biraz uzaklaşıp daha geniş perspektifte incelemek için bu tip konseptleri-fikirleri farklı açılardan değerlendiren teknoloji raporlarına bir göz atmak faydalı olabilir. mesela gartner'in raporları bu konuda çok iyidir.

başka bir örnek:

https://softtech.com.tr/wp-content/uploads/files/Softtech-2023-Teknoloji-Raporu.pdf

bunların çok daha gelişmiş yüzlerce sayfa olanları var. çünkü dünyadaki para nereye nasıl gideceğini hep önceden bilmek ister. kasanda milyarlarca doların varsa en az 5-10 sene önceden yatırımının hangi alanlara gideceğini planlarsın. bu planlamalar da hep bu raporlar üzerinden yapılır. biraz kendini gerçekleştiren kehanet gibi ama bu alandaki düzen böyle işliyor.

Konunun derin olduğu belli ama bu kadar derin olduğunu bilmiyordum. Aydınlatıcı oldu. Teşekkür ederim.

 

[gumush]

Ben biraz daha esnegim sanirim , bence internet ile direkt yada dolayli olarak iletisim kurabilen cihazlar olarak goruyorum. Bir alandaki lora agi (lorawan) ile birbirine bagli cihazlarin bir araci ile internet'e cikabilmesi de benim icin bu tanimin icinde.

 

[ozkarah]

IoT (Internet of Things) tanımını ben "Neselerin İnterneti" değil "Şeylerin İnterneti" diye çeviriyorum.
Burada "Şey" 'i tanımlayacak olursak;

1- Gerçek hayattanbir nesne alıyorsunuz ve ona bir takım bilgi işlem kabiliyetleri ekliyorsunuz.
2- Bu bilgi işlem kabiliyeti İnternete'e bağlı olarak çalışıyor.
3- Gerçek hayattan aldığınız bu nesne hala aynı görevi görüyor. Ancak eskisine göre bazı avantajları var (duruma göre: daha hızlı, daha becerikli, daha konforlu, daha uzun ömürlü, daha kolay kullanılır, öğrenen ...vb)

Yani bu eklediğiniz bilgi işlem kabiliyeti bu nesnenin özünü değiştirmiyor. Tornavidaysa, hala ana işlevi tornavida, termos ise hala termos. Ancak eklediğiniz bilgi işlem kabiliyeti sayesinde, bu şeyler kullanıcısına artık ek bir takım değerler sunuyor.

Mesela, gerçek hayattan bir termostat alıyorsunuz ve bunu ağa bağlı akıllı bir termostat haline getiriyorsunuz.

Ancak, işlevi zaten bilgi işleme olan bilgisayar ve türevi chazlar bu "Şey" tanımına girmiyorlar. Çünkü onlar gerçek hayatta zaten sadece bilgi işlemeye yarayan genel amaçlı cihazlar. Onlar "Şey" değil, birer bilgisayar. Telefon konusu biraz daha orta alana kaymış durumda. İlk başlarda "Şey" diyebileceğimiz telefonlar artık "Şey" ile bilgisayar arasında bir yerde yer almaya başladılar. Çünkü temel görevleri telefon açmaktan bilgisayar olmaya doğru kaydı.

Bu arada, bu IoT tanımı İnternet ağına bağlı olmayı şart koşsa da, ben yukarıdaki tanımın özünü daha fazla önemsiyorum ve yerel ve özel ağlara bağlı olan cihazları da, hatta bazı çevrimdışı çalışan cihazları da bu tanım altında görek gerektiğini düşünüyorum. Sonuçta, yaklaşım ve temel amaç aynı oluyor.

 

[nt]

kim bilir hangi sistem için botluk yapıyoruz 5-10 sene içinde görürüz
IoT : Imagining our Tomorrow

 

[Mikro Step]

Internet uzerinden kontrol konulu EMO kitap linki