jeneratörü - şebeke bağlantısı

[niki]

asıl şaka tesis 30ma kaçak akım rolesi ile korunuyorsa 50v/ 0,030ma =1666 ohm altındaki topraklama değeri bile insanın çarpılmasını engeller. kaçak akım kullanılması çok elimizi kuvvetlendiriyor.

Benim düşüncem buradaki asıl etken insanın vücut direnci ile alakalıdır. İnsan vücudunun direnci, tenin nem oranı ile alakalı, bu durumda eğer insanın teni nemli ise ve vucudundaki direnc 400-600 ohm civarında ise sonuç ne olur? kakr atar mı? Аtmaz mı?

 

[Yasin.]

Sayaç öncesi için hiçbir geçerliliği yok. Onun dışında matematiksel olarak evet öyle ama varsayalım ki kaçak akım koruma rölesi arızalı (geçen youtube ta denk gelmiştim şimdi bulamadım değişik marka ürünlere pil ile testler yapıyor her marka aynı sonucu vermiyor bazısı devreyi hiç açmıyordu). Böyle bir senaryo evde fırın yada çamaşır makinesi gibi bir aletin gövdesine faz kaçağı olduğunda 166 ohm luk topraklama direncinden dolayı akım sınırlanacak ve toprağa akan akım büyüklüğü yaklaşık 220/166= 1,3amper civarında olacaktır. Bu durumda sigorta da atmayacak. Sonuç olarak makine gövdesinde 220VAC kurbanını bekliyor olacak.

 

[muy255]

Benim düşüncem buradaki asıl etken insanın vücut direnci ile alakalıdır. İnsan vücudunun direnci, tenin nem oranı ile alakalı, bu durumda eğer insanın teni nemli ise ve vucudundaki direnc 400-600 ohm civarında ise sonuç ne olur? kakr atar mı? Аtmaz mı?

kaçak akım rolelerinin görevi üzerinde yazan değerin üstünde bir kaçak algılarsa devreyi açmaktır. bu cihazdan başka birşey beklememek gerekir. 30ma korumalı bir devrede sizin üzerinizden 15ma bir akım geçse kaçak akım devreyi açmaz şartlara duruma göre 15ma akım sizi öldürebilir.

elektrik faydalı olduğu kadar tehlikelidir de amaç tehlikeden maximum seviyede korunmak.

 

[muy255]

Sayaç öncesi için hiçbir geçerliliği yok. Onun dışında matematiksel olarak evet öyle ama varsayalım ki kaçak akım koruma rölesi arızalı (geçen youtube ta denk gelmiştim şimdi bulamadım değişik marka ürünlere pil ile testler yapıyor her marka aynı sonucu vermiyor bazısı devreyi hiç açmıyordu). Böyle bir senaryo evde fırın yada çamaşır makinesi gibi bir aletin gövdesine faz kaçağı olduğunda 166 ohm luk topraklama direncinden dolayı akım sınırlanacak ve toprağa akan akım büyüklüğü yaklaşık 220/166= 1,3amper civarında olacaktır. Bu durumda sigorta da atmayacak. Sonuç olarak makine gövdesinde 220VAC kurbanını bekliyor olacak.

kaçak akım rolesi kullanmak zaten zorunlu ve düzenli olarak çalıştığını test etmek gerekir. arızalı olması durumunda yapabilecek tek şey yenilemektir.

hesaplamalar yapılırken koruma iletkeninde 50v üzeri gerilimin birikmemesi üzerine yapılıyor. burada yükün akımı önemli misal toprağa 40a kaçar var ve koruma elemanı 63a olduğunda sigorta atmaz topraklama direncimizde 5 ohm olsun. u=ı*r u= 40*5 200v gibi bir gerilim koruma iletkeninde birikir dokunduğumuzda bizim için tehlike sınırı 50v üzerinde kaldığı için 5 ohm luk toprak direnci de bizi koruyamaz. bizi koruyacak olan biriken gerilimin 50v altında tutulabilmesi.

 

[Yasin.]

duruma göre 15ma akım sizi öldürebilir

Şunu düzeltmek lazım. İnsan hayatı için 40mA üzeri hayati risk oluşturmaktadır. Uzun süren çalışmalar sonucunda güvenlik payı da bırakılarak 30mA güvenli kabul edilmiş ve standartlaşmıştır. Yukarıdaki 40A üzerinden verdiğiniz örnek çok sıra dışı bir durumda olabilir. Ben örnek verirken ev içerisini kastetmiştim abone olurken ki kurulu güç hesaplamalarında bu büyüklükteki bir akım öngörülmeyeceği için projesine bu değerde sigorta değeri (63A) çizilmesi beklenmez. Varsayalım ki bir ev aletinin gövdesinde 40 amper kaçak akım olsun yaklaşık olarak 8-9kW güç toprağa akıyor anlamı çıkar. Bu durumda cihazın enerji kablosu ve 2,5mm²lik tesisat kabloları yanmadan bu gücü ne kadar süre taşıyabilir.

Toprak direnci ne kadar düşük olursa o kadar risk azalır, tamamen kaybolur demiyorum. Riskin tamamen kaybolması için direncin sıfır olması gerekir. Buda uygulamada mümkün değildir. Yani özetle koruma toprak direncinin 5 ohm olması ile 166 ohm olması arasında logaritmik fayda var noktasındayım.

Bazı uygulamalar yapılırken ne yaparsanız yapın servet bile harcasanız bu direnci afaki olarak söylüyorum 100 ohm un altına bile düşüremezsiniz. Bu tamamen arazinin mineral yapısıyla alakalı. Mesela zemin tamamen mermer olabilir gibi. Bu durumda da yapacak birşey yok.

 

[kocamanusta]

doğru tesis edilmiş bi devrede KAKR sonrası nötür-koruma topraklaması temasında KAKR açma yapar. (KAKR'nin açma kabiliyeti çalışır durumdadır)

KAKR öncesi yani -KAKR- giriş kısmında nötür-toprak kablosu birleştirilirse ve KAKR sonrası tesisatın herhangi bi yerinde nötür-toprak kablosu izolasyon hatası meydana gelirse KAKR açma kabiliyetini yitirir. hatta test butonuyla bile açma sağlanamaz. böyle bi durum net olarak güvenlik zafiyetidir. o yüzden sıfırlama veya nötür-toprak kablosunun KAKR öncesinde birleştirilmesini kesinlikle tavsiye etmiyorum.

konuda geçen 2, 5 ohm gibi değerler için ismail kaşıkçı'nın kitap ve dökümanlarını tavsiye ederim.

 

[taydin]

Güzel teknik bilgiler verildi, ama işin uzmanlarının bir özet geçmesi de faydalı olur bence.

Mesela ben 10 kVA lık benzinli jeneratör aldım. Dairemi onunla beslemek istiyorum. Elektrik kesildiğinde doğru prosedür şu mudur?

* Pako şalter ile şebekenin FAZ ve NÖTR'üni ayır. Şebeke toprağını jeneratör toprağına bağla.

* Jeneratör çıkışlarından birini NÖTR kabul et, diğerini FAZ kabul et.

* Daire FAZ'ını jeneratör FAZ'ına bağla.

* Daire NÖTR'üni jeneratörün NÖTR'üne bağla.

* Daire toprağını jeneratör toprağına bağla.

* Daire toprağı ve NÖTR'ünü jeneratörün bağlantı noktalarında birleştir.

 

[kocamanusta]

monofaze jenerator çıkışlarından biri topraklanırsa nötr ortaya çıkar. eğer bu topraklama yapılmaz ise izolasyon trfosundaki durum ortaya çıkar ve KAKR bi işe yaramaz.

 

[niki]

Güzel teknik bilgiler verildi, ama işin uzmanlarının bir özet geçmesi de faydalı olur bence.

Mesela ben 10 kVA lık benzinli jeneratör aldım. Dairemi onunla beslemek istiyorum. Elektrik kesildiğinde doğru prosedür şu mudur?

* Pako şalter ile şebekenin FAZ ve NÖTR'üni ayır. Şebeke toprağını jeneratör toprağına bağla.

* Jeneratör çıkışlarından birini NÖTR kabul et, diğerini FAZ kabul et.

* Daire FAZ'ını jeneratör FAZ'ına bağla.

* Daire NÖTR'üni jeneratörün NÖTR'üne bağla.

* Daire toprağını jeneratör toprağına bağla.

* Daire toprağı ve NÖTR'ünü jeneratörün bağlantı noktalarında birleştir

* Pako şalter ile şebekenin FAZ ve NÖTR'üni ayır.
* Jeneratörün herhangi bir ucunu NÖTR kabul edip toprakla, bu şekilde nötr elde edilir. @kocamanusta nın da dediği gibi bu yapılmazssa izolasyon trafosu durumu olur, rusların kullandığı sistem bu şekilde.
* Jeneratörün toprağını topraklamaya bağla.
* Daire FAZ'ını jeneratör FAZ'ına bağla.
* Daire NÖTR'üni jeneratörün NÖTR'üne bağla.
BU şekilde yapılırsa KAKR çalışmasında bir sorun çıkmaz.

 

[muy255]

KAKR öncesi yani -KAKR- giriş kısmında nötür-toprak kablosu birleştirilirse ve KAKR sonrası tesisatın herhangi bi yerinde nötür-toprak kablosu izolasyon hatası meydana gelirse KAKR açma kabiliyetini yitirir. hatta test butonuyla bile açma sağlanamaz. böyle bi durum net olarak güvenlik zafiyetidir. o yüzden sıfırlama veya nötür-toprak kablosunun KAKR öncesinde birleştirilmesini kesinlikle tavsiye etmiyorum.

nötr toprak birbirine temas ettiğinde role ne sebeble kabiliyetini yitirdiğinin teknik bir açıklaması varmı ben internet üzerinden bir bilgi bulamadım

 

[kocamanusta]

nötr toprak birbirine temas ettiğinde role ne sebeble kabiliyetini yitirdiğinin teknik bir açıklaması varmı ben internet üzerinden bir bilgi bulamadım

aşağıdaki çizimde 1 nolu şönt bahsi geçen -KAKR öncesi- ''nötr-toprak'' kablolarının birleştirilmesini gösterirken, 2 nolu şönt de -KAKR sonrası- ''nötr-toprak'' izolasyon hatasını simule etmektedir.

böyle bi senaryoda KAKR'nin faz kutbunda ölçülen akım, yine KAKR'nin nötr kutbu by pass edildiği için dönüş akımındaki fark bobin tarafından algılanamayacak ve açma gerçekleşmeyecektir.

 

[muy255]

aşağıdaki çizimde 1 nolu şönt bahsi geçen -KAKR öncesi- ''nötr-toprak'' kablolarının birleştirilmesini gösterirken, 2 nolu şönt de -KAKR sonrası- ''nötr-toprak'' izolasyon hatasını simule etmektedir.

böyle bi senaryoda KAKR'nin faz kutbunda ölçülen akım, yine KAKR'nin nötr kutbu by pass edildiği için dönüş akımındaki fark bobin tarafından algılanamayacak ve açma gerçekleşmeyecektir.
32481 eklentisine bak

öğrenmek istediğim bu fark neden algılanamıyor. role içindeki diferansiyel bobin tek olarak ölçüm yaptığımda nötr toprak kısa devre değilken sıfır çıkış veriyor. nötr toprak kısa devre ettiğimde bobin uçlarından voltaj çıkışı alıyorum. role içindeki sinyal karşılaştırma iki durumda da olması gerektiği gibi davranıyor. elimdeki rolenin elektronik kısmı arızalı olduğu için daha fazla inceleme yapamadım. bobin kısmı istediğimiz ölçümleri yapabildiğine göre geriye elektronik devre tasarımının incelenmesi gerekiyor.

 

[kocamanusta]

öğrenmek istediğim bu fark neden algılanamıyor. role içindeki diferansiyel bobin tek olarak ölçüm yaptığımda nötr toprak kısa devre değilken sıfır çıkış veriyor. nötr toprak kısa devre ettiğimde bobin uçlarından voltaj çıkışı alıyorum. role içindeki sinyal karşılaştırma iki durumda da olması gerektiği gibi davranıyor. elimdeki rolenin elektronik kısmı arızalı olduğu için daha fazla inceleme yapamadım. bobin kısmı istediğimiz ölçümleri yapabildiğine göre geriye elektronik devre tasarımının incelenmesi gerekiyor.

çok basite indirgeyerek şöyle anlatayım; KAKR'nin faz kutbunda bir giriş tartısı, nötr kutbunda da bir çıkış tartısı olduğunu varsayalım. böyle bi devrede faz akımı giriş kısmında tartılıcak fakat nötr kutbu şöntlendiği için çıkış tartısı iş görmeyecektir. bunu bir fazlı sayaçların mühürlü kısmındaki ''faz giriş-çıkış''ının şöntlenmesi gibi düşünebilirsiniz. böyle bi durumda sayacın iç yapısındaki akım trafosunun ölçüm yapamayacağını takdir edersiniz. ayrıca nası bi şeyden bahsettiğinizi bilmiyorum ama elektronik tip KAKR'lerin üretim ve kullanımı yasaklanmıştır.

 

[muy255]

role iki kollu terazi gibi düşünürsek bir kefede 1 kilo diğer kefede de 1 kilo yükler eşitse dengede. bu durumu role içindeki nüve ve üzerindeki ölçüm sargısının ucunda görebiliyorum.
toprak ve nötr birleştirdiğimde aynı ölçüm sargısı üzerinde voltaj üretilmeye başlıyor. kefelerden birinin yükünü azalmış oluyoruz ve bunun etkisini bobin uçlarında görebiliyorum. bu zamana kadar role içini merak edip açmamıştım. açtığım role çektirme bobinini tristör üzerinden enerjilendiriyor basit bir devre . sayaçlardaki durum farklı sayaçlarda akım trafosu tek yön ama rolelerde çift yönlü akım trafosu gibi düşünürsek iki akım trafosu birbirinin ölçümlerini eğer akımlar eşitse sıfırlayıp yok edecek şekiilde bağlı biz bobnin birini şöntlersek diğer akım trafosu ile aralarında fark oluşur yaptığım ölçümlerde bu farkın oluştuğunu da görüyorum zaten. elektronik tip role nasıl bende bilmiyorum tristörlü haricinde başka tip varmı onuda bilmiyorum il çıkan rolelerde acaba tristörlü devre varmı ona bakmak lazım.

 

[kocamanusta]

role iki kollu terazi gibi düşünürsek bir kefede 1 kilo diğer kefede de 1 kilo yükler eşitse dengede. bu durumu role içindeki nüve ve üzerindeki ölçüm sargısının ucunda görebiliyorum.
toprak ve nötr birleştirdiğimde aynı ölçüm sargısı üzerinde voltaj üretilmeye başlıyor. kefelerden birinin yükünü azalmış oluyoruz ve bunun etkisini bobin uçlarında görebiliyorum. bu zamana kadar role içini merak edip açmamıştım. açtığım role çektirme bobinini tristör üzerinden enerjilendiriyor basit bir devre . sayaçlardaki durum farklı sayaçlarda akım trafosu tek yön ama rolelerde çift yönlü akım trafosu gibi düşünürsek iki akım trafosu birbirinin ölçümlerini eğer akımlar eşitse sıfırlayıp yok edecek şekiilde bağlı biz bobnin birini şöntlersek diğer akım trafosu ile aralarında fark oluşur yaptığım ölçümlerde bu farkın oluştuğunu da görüyorum zaten. elektronik tip role nasıl bende bilmiyorum tristörlü haricinde başka tip varmı onuda bilmiyorum il çıkan rolelerde acaba tristörlü devre varmı ona bakmak lazım.

çizimimde 2 nolu şönt ile KAKR'nin nötr kutbunun by pass edildiğini ve akımın kaçabileceği yani ölçüm alanı dışına çıkabileceği bi yer kalmadığını onaylarsanız bi link vereceğim?

 

[muy255]

2 nolu şönt ile akım trafolarının birisi devre dışı kalmış oluyor bu konuda şüphe yok

 

[kocamanusta]

sayaçlardaki akım trafosu skaler büyüklük ölçerken KAKR'lerdeki toroidal akım trafosu vektörel büyüklük ölçmektedir. bu bağlamda alttaki videonun konuyu kavramaya yardımcı olacağını tahmin ediyorum.

 

[muy255]

öğrenmek istediğim konu ile alakalı değil video. durum tespitinde bulunuyor videodaki kişi ben bu durumun teknik sebebini öğrenmek istiyorum.

 

[kocamanusta]

çizimimdeki 2 nolu şönt bi arıza durumudur. böyle bi arızanın olmayacağını varsayarsak KAKR işlevini görür. akımın tamamının ya da bi kısmının ölçüm alanı dışına çıkması için toprağa ulaşması gerekir. çizimdeki senaryoda akımın firar edebileci bi alan kalmadığından 1 ve 2. tartlılarda vektorel toplam sıfır olacaktır ve hiç bi şartta açma gerçekleşmeyecektir.

 

[muy255]

çizimimdeki 2 nolu şönt bi arıza durumudur. böyle bi arızanın olmayacağını varsayarsak KAKR işlevini görür. akımın tamamının ya da bi kısmının ölçüm alanı dışına çıkması için toprağa ulaşması gerekir. çizimdeki senaryoda akımın firar edebileci bi alan kalmadığından 1 ve 2. tartlılarda vektorel toplam sıfır olacaktır ve hiç bi şartta açma gerçekleşmeyecektir.

evet vektörel toplam sıfırsa açma yapmaz .role içinde bulunan iki adet akım sargısı ve bir adet ölçüm sargısı bulunuyor. iki akım sargısından eşit akım geçtiğinde ölçüm sargısında sıfır voltaj oluyor vektörel toplam sıfır ve role açma yapmıyor.

eğer nötr toprak birleşirse akım sargılarından birisi iptal olmuş oluyor ve ölçüm sargısında voltaj oluşmaya başlıyor vektörel fark oluşuyor yani bunu osiloskop ile sargı üzerinden görebiliyorum. bu bağlantı şeklinde vektörel toplan sıfır olmuyr yani.