Kondansatör hesaplama formulü

[TA3UIS]

Aşağıdaki gibi bir formul var, kondansatör değerini ve voltajını buluyormuş.
Aşağıdaki kondansatör hesaplama formulü doğrumudur?

 

[taydin]

Böyle sihirbazlık gibi, hiçbir açıklama yapmadan yayınlanan formüllere hiçbir zaman güvenmemek lazım.

İşin en doğrusu, simulatörde devreyi kuracaksın, belli bir akım çekeceksin, ondan sonra da ripple voltajına bakacaksın. Ripple fazla geldiyse kondansatörü arttıracaksın. Aynı şekilde kondansatörün üzerindeki voltajın tepe noktasına bakacaksın. 50 V mu gördün? %50 veya daha paranoyak hissediyorsan daha fazla marj vereceksin ve 75 V kondansatör kullanacaksın.

Kabaca "rule of thumb" şeklinde formüller var, ama hepsinde bir varsayım var. Hangi formülde hangi varsayım var takibini yapacağına, simulatörde senin devren için doğru olan gerçeği görmek en doğrusu bence.

 

[mechanic]

t=saniye
R=ohm
C=farad
U=volt
I=amper
f=Hz

t=R*C
R=U/I
t=1/f
1/f=U*C/I
f*U*C/U*f=I/U*f
C=I/U*f
tam dalga doğrultucu çıkışında şehir şebekesi frekansı 50 Hz ise çıkış 100Hz oluyor.
f yerine bu yüzden 100 yazılmış.
Formül doğru ama uygulamada bulunan değerden daha büyük seçilmeli.
Çünkü RC sabiti ortalama voltaja göre hesaplanıyor. %100 voltaja göre değil.

RC time constant - Wikipedia

en.wikipedia.org

 

[Dede]

Burada AC Frekansı da formüle girmeli.
Çekilen akım frekans kapasite büyüklüğü gerekli parametrelerdir.
Kapasitördeki çökmenin çıkıştan 3 5 volt yukarıda olması şarttır.

 

[taydin]

t=R*C

Burada zaman sabitini kullanmanın nasıl bir mantığı var? zaman sabiti, blok kondansatörün şarjının %30 lara düştüğü süreyi verir. Ama ben kondansatörün o kadar deşarj olmasını istemem. Bu inanılmaz ripple akımları akmasına sebep olur ve kondansatörü kısa zamanda öldürür. İşte dediğim gibi, burada da bir ripple varsayımı var.

Bunların varsaydığı ripple'a göre hesap yapacağıma, ripple değerini kendim görürüm, beğenirim, ve o ripple değerinde kondansatör değeri neydi bakarım.

 

[TA3UIS]

Kapasitörün kapasitesini hesaplarken illa ki simülasyona mı sokmak lazım, buradaki herkes böyle mi yapıyor, bunu hesaplamanın başka bir yolu yokmu ?

Bir devre tasarlıyorsunuz kapasitörü nasıl hesaplıyorsunuz, nasıl karar veriyorsunuz?

 

[Mikro Step]

Istedigimiz DC gerilimin uzerinde deltaV kadar dalgalanma (ripil) olsun.

I=C *deltaV/deltaT

deltaT tamdalga dogrultmada bir periyod surenin yarisi yani 10mS=0.01sn

C=I*deltaT/deltaV = 1*0.01/deltaV = 1/(100*deltaV) Farat

Mikro Farat cinsinden C=1000000/(100*deltaV) = 10000/deltaV

Simdi 1v dalgalanmaya razi isek

C=10000/1= 10 Bin uF

delta V=5v olsun dersek C=10000/5= 2 Bin uF

Yani 10 bin sayisini ripil voltaja bolersek mikrofarat cinsinden kapasite degeri bulunur. (50Hz icin) Tabiki amper basina.

 

[mechanic]

Kapasitörün kapasitesini hesaplarken illa ki simülasyona mı sokmak lazım, buradaki herkes böyle mi yapıyor, bunu hesaplamanın başka bir yolu yokmu ?

Simulasyon olmasa bile osiloskopun var.
Onu boşuna mı aldın.
Yük direnci uçlarında rıpıl (dalgalanma) görüyorsan daha büyük kondansatör seçeceksin.

 

[TA3UIS]

Simulasyon olmasa bile osiloskopun var.
Onu boşuna mı aldın.
Yük direnci uçlarında rıpıl (dalgalanma) görüyorsan daha büyük kondansatör seçeceksin.

Osiloskop ile test etmeden önce bunun hesaplama yöntemi yok mu?

 

[taydin]

@TA3UIS gören de simulasyon yapmak çok zor zannedecek

 

[mechanic]

Osiloskop ile test etmeden önce bunun hesaplama yöntemi yok mu?

O formül voltaj regulatörü devresinde işe yarar.
Ama ses güç katında yaramaz. Bulduğun değeri 50 ile 100 ile çarpacaksın diyorlar.

 

[mechanic]

@TA3UIS gören de simulasyon yapmak çok zor zannedecek

Dokunmatik tüplü ekran
Autocadde eskiden öyle kullanılıyormuş. Ben görmedim ama.

 

[taydin]

Dokunmatik tüplü ekran
Autocadde eskiden öyle kullanılıyormuş. Ben görmedim ama.

Belki 10 milyon dolardır oradaki sistem, ve işlem kapasitesi de bir Z80 den daha kötüdür. Ne kadar şanslıyız, bedavaya bu simulatörün hayal edemeyeceği şeyleri yapan yazılımlarımız var artık.

 

[Mikro Step]

Dokunmatik degil light pen. Kalemin ucunda fotodiyod yada benzeri hizli bir optik sensor var sadece.

Ucuz bir duzenek. CRTC cipinde light pen ozelligi varsa adaptasyonu cok kolay.

 

[czorgormez]

Dokunmatik tüplü ekran
Autocadde eskiden öyle kullanılıyormuş. Ben görmedim ama.

lightpen deniyor buna aslında basit bir sistem sadece bir fotodiyot ve komparatör var. C64'un VIC görüntü entegresinde bu özellik vardı ve çalışıyordu. ekrandaki taramanın o anda hangi x-y koordinatında olduğunu grafik işlemciden alıyor.

 

[TA3UIS]

Herhangi bir yere kondansatör takacağımız zaman osiloskop ekranında ripple olmayacak şekilde bir değer görene kadar kondansatör kapasitesini yükseltiyoruz, kondansatör skop ekranında düz çizgi olunca aradığım uygun değer budur işte mi diyoruz ?

 

[mechanic]

Herhangi bir yere kondansatör takacağımız zaman osiloskop ekranında ripple olmayacak şekilde bir değer görene kadar kondansatör kapasitesini yükseltiyoruz, kondansatör skop ekranında düz çizgi olunca aradığım uygun değer budur işte mi diyoruz ?

Doğru akım elde etmek istediğinde bunları yapacaksın.
Ses filtresi yaparken istediğin frekansların geçmesine izin vereceksin.
Rıpılların hepsini yok etmeyeceksin.

 

[TA3UIS]

Doğru akım elde etmek istediğinde bunları yapacaksın.

Bu tamam.

Ses filtresi yaparken istediğin frekansların geçmesine izin vereceksin.
Rıpılların hepsini yok etmeyeceksin.

Kondansatör üzerinden istediğimiz frekansları nasıl geçiriyoruz ?

 

[mechanic]

Bu tamam.



Kondansatör üzerinden istediğimiz frekansları nasıl geçiriyoruz ?

Doğru akımda İstediğimiz voltajı ayarlarken direnç kullanıyoruz.
Dalgalı akımda dirençlerden birini kondansatör yapıyorsun. Direnç yerine bobinde konuyor ama hesabı zor onun.
Alçak geçiren, yüksek geçiren, bant geçiren filtre diye ara çıkar.

https://www.falstad.com/circuit/circuitjs.html

Falstadda üst sekmelerde circuit yazan yerde var örnek devreler.

 

[Dede]

Herhangi bir yere kondansatör takacağımız zaman osiloskop ekranında ripple olmayacak şekilde bir değer görene kadar kondansatör kapasitesini yükseltiyoruz, kondansatör skop ekranında düz çizgi olunca aradığım uygun değer budur işte mi diyoruz ?

Ne kadar büyük kapasitör takarsan tak ripıllar sıfır olmaz. Sadece genliği küçülür azalır.
Seni ilgilendiren tarafı ripılların dip tarafındaki voltajın sana lazım olan voltaj seviyesinin üzerinde olması.
Örnek:7805 voltaj regülatörü için 5 volt çıkış en az 8 volt giriş gerekir. Bu durumda ripıl tabanı 8 volttan fazla olmalı demektir.