LCR metre ismindeki "LCR", Bobin (L), kondansatör (C) ve direnç (R) için kullanılan referansların bir araya getirilmesi ile türetilmiştir. Yani bu cihazlar, bobin, kondansatör ve direnç ölçmekte kullanılır.
Bir multimetre ile de direnç ölçebiliyoruz, peki LCR metrelerin direnç ölçümü konusunda standart multimetrelere göre bir avantajı var mıdır?
Evet, bir çok LCR metre, normal multimetrelere göre çok daha düşük direnç değerlerini de ölçebiliyor (birçok model, kelvin probu ile 4 terminalli direnç ölçümünü destekliyor), çok daha büyük direnç değerlerini de. Örneğin Keysight'in U1733C LCR metresinde, 2 Ω kademesinden 200 MΩ kademesine kadar ölçüm aralıkları bulunur. 2 Ω kademesinde, 0.0001 Ω luk bir çözünürlüğü var. Ama pratikte, multimetrenin sağladığı direnç ölçümü çoğu zaman yeterli oluyor, direnç ölçümü için LCR metrenin kutudan çıkması gerekmiyor.
İyi bir multimetre ile kapasite ölçebiliyoruz, peki LCR metrelerin kapasite ölçümü konusunda standart multimetrelere göre bir avantajı var mıdır?
Çok büyük avantajları vardır. Gene direnç ölçümünde olduğu gibi, hem çok küçük değerli kapasitelerin, hem de çok büyük değerli kapasitelerin ölçülmesine imkan veriyor. Dirençlerden farklı olarak, çok küçük ve çok büyük değerli kapasiteler, pratikte yaygın olarak kullanılır. Örneğin 100 pF kapasitelerle 10,000 uF kapasiteleri devrelerde sıklıkla görürüz. RF devrelerinde, birkaç pF mertebesinde kondansatörler çok daha yaygın kullanılır. Bu tip kondansatörleri, standart multimetrelerin kapasite ölçme kademeleri hassas bir şekilde ölçemez.
Ayrıca LCR metreler, kapasitelerin AC voltajlardaki karakteristiklerini de belirleyebilir. Örneğin, eşdeğer seri direnci (equivalent series resistance, ESR), yayma faktörü (dissipation factor, D), empedans (Z), empedans faz açısı (θ), kalite faktörü (Q) gibi temel AC karakteristiklerini ölçebiliriz. Peki bunlar ne zaman lazım? Cihaz tamiratı yaparken bir kondansatörün sağlam olup olmadığını anlamak için sadece kapasitesini ölçmek yeterli değildir. ESR değerine de bakmalıyız. Kapasitesi normal görünen, ama yüksek bir ESR değerine sahip bir kondansatör, görevini yerine getiremez ve devrede ya hiç çalışmaz, yada sağlaması gereken performansı sağlayamaz.
Bir multimetre ile de direnç ölçebiliyoruz, peki LCR metrelerin direnç ölçümü konusunda standart multimetrelere göre bir avantajı var mıdır?
Evet, bir çok LCR metre, normal multimetrelere göre çok daha düşük direnç değerlerini de ölçebiliyor (birçok model, kelvin probu ile 4 terminalli direnç ölçümünü destekliyor), çok daha büyük direnç değerlerini de. Örneğin Keysight'in U1733C LCR metresinde, 2 Ω kademesinden 200 MΩ kademesine kadar ölçüm aralıkları bulunur. 2 Ω kademesinde, 0.0001 Ω luk bir çözünürlüğü var. Ama pratikte, multimetrenin sağladığı direnç ölçümü çoğu zaman yeterli oluyor, direnç ölçümü için LCR metrenin kutudan çıkması gerekmiyor.
İyi bir multimetre ile kapasite ölçebiliyoruz, peki LCR metrelerin kapasite ölçümü konusunda standart multimetrelere göre bir avantajı var mıdır?
Çok büyük avantajları vardır. Gene direnç ölçümünde olduğu gibi, hem çok küçük değerli kapasitelerin, hem de çok büyük değerli kapasitelerin ölçülmesine imkan veriyor. Dirençlerden farklı olarak, çok küçük ve çok büyük değerli kapasiteler, pratikte yaygın olarak kullanılır. Örneğin 100 pF kapasitelerle 10,000 uF kapasiteleri devrelerde sıklıkla görürüz. RF devrelerinde, birkaç pF mertebesinde kondansatörler çok daha yaygın kullanılır. Bu tip kondansatörleri, standart multimetrelerin kapasite ölçme kademeleri hassas bir şekilde ölçemez.
Ayrıca LCR metreler, kapasitelerin AC voltajlardaki karakteristiklerini de belirleyebilir. Örneğin, eşdeğer seri direnci (equivalent series resistance, ESR), yayma faktörü (dissipation factor, D), empedans (Z), empedans faz açısı (θ), kalite faktörü (Q) gibi temel AC karakteristiklerini ölçebiliriz. Peki bunlar ne zaman lazım? Cihaz tamiratı yaparken bir kondansatörün sağlam olup olmadığını anlamak için sadece kapasitesini ölçmek yeterli değildir. ESR değerine de bakmalıyız. Kapasitesi normal görünen, ama yüksek bir ESR değerine sahip bir kondansatör, görevini yerine getiremez ve devrede ya hiç çalışmaz, yada sağlaması gereken performansı sağlayamaz.
Last edited by a moderator:
