Devreden gecen AC akimi parmakla hissetmek.


Electrobooom mehdi genellikle dokun ve çarpıl tekniği ile kontrol ediyordu. :)
 
Benim Notebook şarja takılınca metal dış kılıfta parmaklarımı gezdirdiğimde vivrasyonu hissediyorum.
Şarj aletinden gelen sızıntı gerilimden dolayı zayıf akım olmasına rağmen algılanıyor.
ASUS Zenbook Flip 13
 
O konuyu zamaninda tartistik bu forumda da var.

Benim vardigim sonuc magnetizmanin neden oldugu mekanik tiresimler. Fakat elektrik sizintisi kaynakli oldugu da soyleniyor.
Siz titresimle mi karsilastiniz yoksa elektrik sizintisi mi merak ediyorsaniz elinize cok cok ince lastik eldiven takip deneme yapabilirsiniz.

Mekanik titresim olduguna karar verdigim bir deney gene forumda olacak. Transformatorun sac aksami belli belirsiz titrestirmesi parmaklardaki hassas sinir uclari ile algilanabiliyor.
 
Daha önce boyalı metal aksam içeren bir laptop kullanıyordum. Şarja takılı iken bahsedilen elektriği hissediyordum.

Şuandaki laptopta metal kısım yok ve o hissiyatta yok.
 
bunu ben de hissediyorum. metal bir yüzeyde az miktarda kaçak varsa parmağımın üstünü yüzeyde gezdirdiğimde yüzeyin kayganlığı azalmış-parmak takılıyormuş gibi bir his oluşuyor. enerjiyi kesince yüzeyde pürüzsüz bir his oluşuyor.

manyetizmayla ilgili olduğunu sanmıyorum. muhtemelen elektrik akımı saniyede 50 defa değişirken. voltajın yüksek olduğu anlarda geçen akım nedeniyle fiziksel bir etkiye sebep oluyor. belki de parmak kaslarımız belli belirsiz titriyor ve biz de bunu takılma olarak algılıyoruz.
 
Belli belirsiz bu kaçağın nedeni sanırım smpslerde giriş katı ile çıkış katı arasında kullanılan Y (genelde 1nf) tipi kapasitör.

Ycap-Lightningsurge-01a.gif
 
bunu ben de hissediyorum. metal bir yüzeyde az miktarda kaçak varsa parmağımın üstünü yüzeyde gezdirdiğimde yüzeyin kayganlığı azalmış-parmak takılıyormuş gibi bir his oluşuyor. enerjiyi kesince yüzeyde pürüzsüz bir his oluşuyor.

manyetizmayla ilgili olduğunu sanmıyorum. muhtemelen elektrik akımı saniyede 50 defa değişirken. voltajın yüksek olduğu anlarda geçen akım nedeniyle fiziksel bir etkiye sebep oluyor. belki de parmak kaslarımız belli belirsiz titriyor ve biz de bunu takılma olarak algılıyoruz.
Alternatif akım sebebiyle kabloda bir titreşim oluyor olabilir mi? Elimizi sürttüğümüzde oluşan titreşimle rezonansa giriyor ve bu rezonans anını hissediyoruz diye düşünüyorum. Aynı hissi ben de çok kez yaşadım sadece yüksek frekanslarda değil 50 Hz de de çok belirgin şekilde hissediliyor.
 
büyük kesitli yük altındaki kablolar elle kavrandığında kumlu çakıllı su akışının olduğu bi boru hissiyatı veriyor.
 
Demekki magnetizma kaynakli.

Kablolardan gecen akimlar magnetik alan olusturuyor ve diger kablolardan da akim akiyor. F=BIL kadar mekanik titresimler olusyor.
 
Y kapasitörünü söküp deneyecek imkanım şimdilik yok.
Fakat aluminyum kasa macbook bilgisayarımda yaptığım deneme ve sonuçları paylaşayım.

Adaptörün şebekeye temas eden sadece 2 ucu var, toprak bağlantısı yok. (Resmini çekmeyi unuttum)

1- His ve dokunma:
Adaptör her iki şekilde takıldığında bile (adaptörü prizden çıkartıp, uçları yer değiştirip tekrar takınca) metal yüzey üzerinde parmağımı gezdirince çarpılmaya benzer gıdıklanma hissi oluşuyor.

Parmağımı sabit tutarsam bu his kayboluyor.

Parmağımı gezdirirken diğer elim ile toprak hattına dokunursam bu his artıyor. Bu durumda metal yüzeye dokunan parmağı sabit tutarsam his kayboluyor.

Yüzeydeki Apple logosu metal değil, aynı şartlarda parmak ile o kısma dokunduğumda ve gezdirdiğimde çarpılma hissi oluşmuyor.

Parmağımı yüzeyde gezdirirken, diğer elimin parmağı ile metal yüzeyin bir noktasına dokunursam bu his azalıyor.

Parmağımı yüzeyde gezdirirken diğer elim ile dokunduğum nokta arasına ıslak kağıt koyarsam his kayboluyor.

2- Ölçüm sonuçları:
Elimdeki ölçü aletini Ac Volt kademesine alıp, bir ucunu prizdeki toprak hattına bağladım, diğer prob ile aşağıdaki resimlerdeki gibi ölçümler yaptım. Resimler üzerinde gerekli açıklamalar var. Benim açıklama getiremediğim husus, probu doğrudan metal yüzeye dokundurunca niye yüksek voltaj ölçülmüyor. (Aklıma altın suyuna batırılmış prob konusu geldi, Elimizde altın suyu yok, çeşme suyu var :) )



fsviewer_a0paniotop-png.36255


FSViewer_qzEG9JtQrR.png
FSViewer_IIh3bt6QoB.png
 

Ekler

  • FSViewer_a0pANioTOp.png
    FSViewer_a0pANioTOp.png
    1.4 MB · Görüntüleme: 114
Ben israrla bu durumun carpilma olayi degil titresim olayi oldugunu dusunuyorum.

Magnetik devrelerde manyetizma ile alanin ulastigi yerlerdeki tum metalik nesneler tiresir.
Elektrik alaninda da alanin ulastigi tum nesneler titresir.

Parmak uclarimizdaki sinirler o kadar hassas ki bu titresimleri algilayabiliyoruz.

Eger olay caprilma olayi olsaydi dokundugumuzda his olusturan bolgelere bir tel parcasi baglayip telin diger ucuna dokundugumuzda da o hissi yasamamiz gerekirdi.

Ustelik bu hissi dokundugumuzda degil dokundugumuz bolgede parmagimizi surursek hissediyoruz. Bu da dokundugumuz yuzeyde titresimler nedeniyle cukurcuklar ve tepecikler olustugu anlamina gelir. Biz bu cukur ve tepecikleri hissediyoruz.

Eger olay carpilma hissi olsaydi bunu ornegin sebekenin fazina baglayacagimiz seri direncin diger ucundan da bu garip etkiyi algilamaliydik.

Camasir makinelerinde, buz dolaplarinda da bu olayi yasayabiliyoruz. Dolayisi ile olay 50Hz de de gerceklesiyor.

Yuksek frekansli sistemlerde de bu olayi yasamamizin sebebi bence yuksek frekansin 50Hz de genlik modulasyonuna ugramis olmasi.
 
Ben israrla bu durumun carpilma olayi degil titresim olayi oldugunu dusunuyorum.

Magnetik devrelerde manyetizma ile alanin ulastigi yerlerdeki tum metalik nesneler tiresir.
Elektrik alaninda da alanin ulastigi tum nesneler titresir.

Parmak uclarimizdaki sinirler o kadar hassas ki bu titresimleri algilayabiliyoruz.

Eger olay caprilma olayi olsaydi dokundugumuzda his olusturan bolgelere bir tel parcasi baglayip telin diger ucuna dokundugumuzda da o hissi yasamamiz gerekirdi.

Ustelik bu hissi dokundugumuzda degil dokundugumuz bolgede parmagimizi surursek hissediyoruz. Bu da dokundugumuz yuzeyde titresimler nedeniyle cukurcuklar ve tepecikler olustugu anlamina gelir. Biz bu cukur ve tepecikleri hissediyoruz.

Eger olay carpilma hissi olsaydi bunu ornegin sebekenin fazina baglayacagimiz seri direncin diger ucundan da bu garip etkiyi algilamaliydik.

Camasir makinelerinde, buz dolaplarinda da bu olayi yasayabiliyoruz. Dolayisi ile olay 50Hz de de gerceklesiyor.

Yuksek frekansli sistemlerde de bu olayi yasamamizin sebebi bence yuksek frekansin 50Hz de genlik modulasyonuna ugramis olmasi.
Ben de sizin gibi düşünüyorum. Hatta internette zaman zaman tartışılan bir konu var. Makaralı kablonun makaranın tamamen açılmadan kullanıldığında kablonun yanması meselesi. Ben bu durumu da titreşime bağlıyorum, titreyen kablonun sürtünme sebebiyle ısındığı kanaatindeyim. (Direnç kayıpları sebebiyle olan ısınmaya ek olarak)
 
Y kapasitörünü söküp deneyecek imkanım şimdilik yok.
Fakat aluminyum kasa macbook bilgisayarımda yaptığım deneme ve sonuçları paylaşayım.

Adaptörün şebekeye temas eden sadece 2 ucu var, toprak bağlantısı yok. (Resmini çekmeyi unuttum)

1- His ve dokunma:
Adaptör her iki şekilde takıldığında bile (adaptörü prizden çıkartıp, uçları yer değiştirip tekrar takınca) metal yüzey üzerinde parmağımı gezdirince çarpılmaya benzer gıdıklanma hissi oluşuyor.

Parmağımı sabit tutarsam bu his kayboluyor.

Parmağımı gezdirirken diğer elim ile toprak hattına dokunursam bu his artıyor. Bu durumda metal yüzeye dokunan parmağı sabit tutarsam his kayboluyor.

Yüzeydeki Apple logosu metal değil, aynı şartlarda parmak ile o kısma dokunduğumda ve gezdirdiğimde çarpılma hissi oluşmuyor.

Parmağımı yüzeyde gezdirirken, diğer elimin parmağı ile metal yüzeyin bir noktasına dokunursam bu his azalıyor.

Parmağımı yüzeyde gezdirirken diğer elim ile dokunduğum nokta arasına ıslak kağıt koyarsam his kayboluyor.

2- Ölçüm sonuçları:
Elimdeki ölçü aletini Ac Volt kademesine alıp, bir ucunu prizdeki toprak hattına bağladım, diğer prob ile aşağıdaki resimlerdeki gibi ölçümler yaptım. Resimler üzerinde gerekli açıklamalar var. Benim açıklama getiremediğim husus, probu doğrudan metal yüzeye dokundurunca niye yüksek voltaj ölçülmüyor. (Aklıma altın suyuna batırılmış prob konusu geldi, Elimizde altın suyu yok, çeşme suyu var :) )



fsviewer_a0paniotop-png.36255


36257 eklentisine bak36256 eklentisine bak
Burada ıslak peçete muhtemelen bir kondansatörün levhası gibi davranıyor, diğer levha da ekranın dış yüzeyi.
 
bunu deneyebiliriz düz aluminyum bir levha alıp bunun ucuna 100VAC bağlarız levhadan akım akmadığı için manyetik alan da oluşmaz ve titreşmez. elimizi gezdirip voltaj olduğunda ve olmadığındaki farka bakarız.
 
bunu deneyebiliriz düz aluminyum bir levha alıp bunun ucuna 100VAC bağlarız levhadan akım akmadığı için manyetik alan da oluşmaz ve titreşmez. elimizi gezdirip voltaj olduğunda ve olmadığındaki farka bakarız.

Manyetik alan olusmayacagini soyleyemeyiz. DC deseydin soyleyebilirdin.
Fakat kurguladigin duzenekte titresim olursa bunun sebebi mayetizma kaynakli degil elektrostatik olabilir.

Su sekilde aciklanabilir. Levhaya AC gerilim uyguladiginda topraga gore bir kapasite olusturmus oluruz. kapasitorun bir levhasi toprak diger levhasi da aluminyum levha. AC gerilim altinda levhalar arasinda cekim kuvveti olusur ve levha sebeke frekansinda titrer.
 
bunu deneyebiliriz düz aluminyum bir levha alıp bunun ucuna 100VAC bağlarız levhadan akım akmadığı için manyetik alan da oluşmaz ve titreşmez. elimizi gezdirip voltaj olduğunda ve olmadığındaki farka bakarız.
Ben bunu daha önce denedim, yere 1 metre kadar alüminyum folyo serdim. Kontrol kaleminin arkasındaki metal kısmı kabloyla bu alüminyum levhaya bağladım. Faza kontrol kalemi ile baktığımda parmağınızla dokunduğunuzda verdiği ışıkla aynı parlaklıkta yandı neredeyse ve bu esnada alüminyum folyodan zırıldama sesleri geliyordu. Akım akışı oluyor, ancak oluşan akımın çoğu kapasitif kaçaklardan.
 

Forum istatistikleri

Konular
6,944
Mesajlar
118,677
Üyeler
2,821
Son üye
Sfkzdmr

Son kaynaklar

Son profil mesajları

hakan8470 wrote on Dede's profile.
1717172721760.png
Dedecim bu gul mu karanfil mi? Gerci ne farkeder onu da anlamam. Gerci bunun anlamini da bilmem :gulus2:
Lyewor_ wrote on hakan8470's profile.
Takip edilmeye başlanmışım :D ❤️
Merhaba elektronik tutsakları...
Lyewor_ wrote on taydin's profile.
Merhabalar. Elektrik laboratuvarınız varsa bunun hakkında bir konunuz var mı acaba? Sizin laboratuvarınızı merak ettim de :)
Lyewor_ wrote on taydin's profile.
Merhabalar forumda yeniyim! Bir sorum olacaktı lcr meterler hakkında. Hem bobini ölçen hemde bobin direnci ölçen bir lcr meter var mı acaba?
Back
Top